Ensenin Ağrıması Neden Olur

Ense Kökü Ağrısı ve Ense Ağrısı

Migren, tansiyon, duruş bozuklukları, osteoporoz, boyun fıtığı, kaslarda oluşan spazm… Tüm bu rahatsızlıkların ortak bir noktası var. Hepsi ensede ağrıya neden olabiliyor. Ense veya ense kökünde ağrı yaşam kalitesini düşüren en yaygın ağrıların başında geliyor. Omuzun sağ ve sol bölgelerine ve kollara da yayılabilen bu ağrılar hareket kısıtlılığı da yaratabildiği için müdahale edilmediği takdirde kişinin günlük yaşamını da ciddi anlamda olumsuz yönde etkiliyor. Ensede ağrı hisseden pek çok kişi bunu boyun fıtığına bağlıyor ancak çoğu zaman bunun nedeni boyun fıtığı olmuyor. Ensede yatan ağrının tedavisinden önce nedenlerinin çok iyi araştırması gerekiyor. 

Ense Ağrısının Nedeni Tansiyon Olabilir

"Ense ağrısı neden olur" sorusunun pek çok yanıtı olabilir. Tansiyon yüksekliği, ensede ağrı yaratan ve zaman kaybedilmemesi gereken nedenlerden biri. Peki tansiyona işaret eden ensede ağrı nasıl anlaşılır? Kişi, enseden başlayarak başın tepe noktasına kadar ilerleyen bir ağrıdan söz ediyor, ağrı bölgesine masaj yapma ihtiyacı duyuyorsa, ağrıyla birlikte kişi kulaklarında çınlamadan da şikayet ediyorsa yüksek tansiyondan şüphelenmek gerekiyor. Kişinin tansiyonun takip edilerek değişikliklerin izlenmesi gerekiyor. Yüksek tansiyon tespit edilmesi durumunda mutlaka kardiyoloji ve nefroloji uzmanından görüş alınması gerekiyor. Zaman kaybedilmesi beyin kanamasına bağlı felç ve ölüm gibi istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor.

Ense Ağrısı İçin Ayırıcı Tanı Gerekebiliyor

Ense ağrısını, kolunda herhangi bir ağrı şikayeti olmadan, sadece boynunu sağa veya sola çevirirken yaşayan kişilere ayırıcı tanı için bazı kontrollerin yapılması gerekiyor. Bu kişilerde tansiyon normal seviyelerde ise ve nörolojik muayenelerde kuvvet ve duyu kaybı yaşanmıyorsa ağrının kas spazmı kaynaklı olduğunu kabul ediliyor. Bu kişilerde, öncelikle ağrı kesici ve kas gevşeticileri içeren ilaç tedavisine başlanıyor ve ense ağrısının birkaç gün içerisinde geçmesi bekleniyor. Bu süre sonunda kişinin boyun hareketlerini rahatlıkla yapabilmesi gerekiyor. Ağrı geçtikten sonra da tekrarlanmasını engellemek için kişinin düzenli boyun egzersizleri yapması öneriliyor. Tüm bunlara rağmen ağrısı geçmeyen kişilerde ileri tetkik yapmak gerekiyor.

Kalbin Problemi Enseye Vuruyor

Ense ağrısının nedenlerinden birisi de kalple ilgili sorunlar olabilir. Ense ağrısından şikayet eden kişinin ayırıcı tanısı yapılırken, ağrının kola vurduğu ve nörolojik muayenesinde kuvvet, duyu kaybı saptandığı durumlarda altta yatan nedenin kalpten kaynaklanma ihtimalinin araştırılması önemli. Ağrının şiddeti kişi yürüdüğünde, koştuğunda ya da herhangi bir efor sarf ettiğinde artıyorsa mutlaka kardiyolojik muayene yapılmalı. Bu sayede kalbe bağlı yaşanabilecek herhangi bir tehlikeli durumun da önüne geçilebiliyor. Kardiyolojik kontroller sonrasında herhangi bir soruna rastlanmaması durumunda ağrıya neden olabilecek diğer etkenler araştırılıyor.

Ense Ağrısının Nedeninin Boyun Fıtığı Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Ense ağrısında en çok boyun fıtığından şüphe duyuluyor. Kişinin enseden gelen ve kola vuran bir ağrısı varsa ve bu ağrıya kuvvet ve duyu kaybı eşlik ediyorsa boyun fıtığı söz konusu olabilir. Böyle bir durumda, kişinin boyun fıtığı veya boyun bölgesinde spinal kanal darlığı, spinal tümör olabileceği düşünülerek servikal MR yapılması, MR bulgusunda tanı netleştiğinde ise tedaviye bu doğrultuda devam edilmesi gerekiyor.

Kas ve eklem ağrıları, bireylerin günlük hayat kalitesini ciddi anlamda olumsuz etkileyebilen rahatsızlıkların başında gelir. Genellikle çok ciddi hastalıklara işaret etmemekle birlikte, kas-iskelet sistemine dair gelişen şikayetlerin şiddetlenmesi durumunda dikkat edilmesi gerekir. Bireylerde sık görülen ve hassasiyetle ele alınması gereken kas-iskelet sorunlarından biri de ense ağrısıdır.

Ense Ağrısı Nedir?

Ense bölgesi, vücutta kafa ile gövde arasındaki bağlantıyı sağlayan ve çeşitli hayati dokuların yer aldığı, kritik anatomik bölgelerden biridir. Boyun ve sırt kasları ile bu kaslara ait ligaman ve bağlar ense anatomisinin temelini oluşturur. Omurganın en üst kısmını oluşturan servikal bölümü ensede yer alır. Kalpten çıkan temel atardamarların başında yer alan karotis arterleri (şah damar), soluk borusu ve yemek borusu da enseye yakın yerleşimlidir. Yine kol bölgesinde yer alan tüm kas gruplarının çalışmasından sorumlu sinirler, ense bölgesindeki sinir köklerinden başlar. Konumu ve dahilinde olan vücut dokuları sebebiyle, ense bölgesinde gelişen rahatsızlıklar ciddi sağlık sorunlarıyla ilişkili olabilir.

Ense ağrısı, bu bölgede yer alan çeşitli vücut dokularını ilgilendiren birtakım hastalıkların gelişim sürecinde ortaya çıkabilen bir klinik belirtidir. Bu bakımdan, ense ağrısından geçici ve hafif rahatsızlıklar sorumlu olabileceği gibi; dikkatle tedavi edilmesi gereken ciddi sağlık problemleri de ense ağrısı olarak belirti gösterebilir.

Ense Ağrısı Neden Olur?

• Ense ağrısı, etkilenen dokuya ve altta yatan hastalık mekanizmalarına bağlı olarak çok çeşitli nedenlerle meydana gelebilir. Aşağıdaki durumlar ense ağrısına yol açabilir:
• Kas problemleri: Ensede bulunan kasların veya bağ dokularının ters hareketler veya yanlış duruş sonucunda gerilmesi, zarar görmesi, zorlanması gibi koşullarda ense ağrısı ortaya çıkabilir.
• Travma: Ense bölgesine gelen fiziksel travmalarda, bağ dokularında ve kaslarda oluşan hasarın derecesine göre ense ağrısı görülebilir.
• Kalp krizi: Kalp kası dokusuna yeterli dolaşım desteğinin sağlanamadığı durumlarda kalp krizi gerçekleşir. Ense ağrısı kalp krizine yönelik bir klinik bulgu olarak görülebilir; ancak kalp krizinin kol ve çene ağrısı ve nefes darlığı gibi başka belirtilerle görüldüğü de göz ardı edilmemelidir.
• Menenjit: Beyin ve omurilik dokularının etrafında meninks adı verilen zarlar bulunur. Bu zarlar; sinir dokularının desteklenmesi, beslenmesi, korunması gibi farklı görevlere sahiptir. Meniks zarlarının çeşitli nedenlerle enfekte olarak iltihaplanmasına menenjit adı verilir. Menenjit durumunda, beyin ve omurilik dokularında gelişen iltihaplanmayla ilişkili olarak kişide boyun hareketlerinde kısıtlılık, ense sertliği ve şiddetli ense ağrısı gelişebilir.
• Romatolojik hastalıklar: Eklem romatizması gibi romatolojik temelli hastalıklara bağlı ense ağrısı şikayeti ortaya çıkabilir.
• Nörolojik hastalıklar: Omurilikteki sinir dokularında hasar yaratan veya sinirleri baskı altında bırakan nörolojik hastalıklarda ense ağrısı önemli bir belirtidir.
• Fibromiyalji: Vücut genelinde belirli anatomik noktalarda ağrılı hassasiyetle seyreden fibromiyalji hastalığında, ensenin etkilenmesi sonucu ense ağrısı görülebilir.
• Omurga sorunları: Omurga disklerinde kayma, omur eklemlerinde zedelenme, omurlar arası disklerde fıtıklaşma gibi durumlarda omurilik ve ilişkili sinirlerin baskı altında kalmasına bağlı ense ağrısı gelişebilir.
• Enfeksiyonlar: Ense bölgesindeki çeşitli dokularda gelişen enfeksiyonlarda veya derin boyun enfeksiyonlarına bağlı ortaya çıkan abselerde ense ağrısı meydana gelebilir.
• Tümörler: Ense bölgesindeki sinir veya damar yapılarını sıkıştıran tümörler, ense ağrısı olarak belirti gösterebilir.

Ense Ağrısına Hangi Belirtiler Eşlik Edebilir?

Belirli şikayetlerin ense ağrısına eşlik etmesi halinde daha ciddi sağlık sorunlarından şüphelenilmeli ve uzman bir hekim tarafından değerlendirilme yapılmalıdır. Aşağıdaki belirtiler ense ağrısına eşlik ettiği takdirde belirli hastalıkların işareti olabilir:

• Ateş,
• Baş ağrısı,
• Bulantı ve kusma,
• Ensede hissedilen şişlik veya kitle,
• Yutma veya konuşmada güçlük,
• Kol veya bacaklarda güçsüzlük, his kaybı,
• Boyun hareketlerinde kısıtlılık,
• İdrar tutamama,
• Kola, göğse veya çeneye yayılım gösteren ağrı.

Ense Ağrısı Tedavisinde Neler Yapılabilir?

Ense ağrısının giderilmesi için rahatsızlığa sebep olan nedenin belirlenmesi gereklidir. Yapılan teşhise bağlı olarak spesifik tedaviler uygulanabilir. Bununla birlikte, özellikle kas-iskelet problemlerine bağlı gelişen ense ağrılarında, evde uygulanabilecek birtakım tedbirlerle şikayetlerin büyük oranda giderilmesi mümkündür.  Bu doğrultuda, aşağıdaki yöntemler ense ağrısını dindirmede faydalı olabilir:

• Ağrı bölgesine sıcak kompres uygulamak,
• Kaslarda veya bağlarda zorlanma varsa germe, çekme egzersizleri gibi fizik tedavi yöntemlerinden yararlanmak,
• Ağrı kesici özellikteki ilaçlar veya kas gevşetici topikal kremleri kullanmak,
• Boyun anatomisine zarar verecek tekrarlayıcı hareketlerden uzak durmak, vücudun duruşunu düzeltmek,
• Sigara kullanmamak,
• Düzenli egzersiz yardımıyla ense bölgesindeki kas ve bağ dokuları güçlendirmek.

Bunlarla beraber, enfeksiyon varlığında antibiyotik tedavisi veya tümör gibi anatomik sorunlarda cerrahi tedavilerin yapılması gerekebilir.

Sırt ağrısı bazı durumlarda hafif, basit bir ağrı şeklinde iken bazı durumlarda ise aşırı şiddetli, günlük işleri engelleyici bir ağrıya dönüşebilir. Sırtınızdaki ağrı hareket kabiliyetinizi kısıtlayabilir ve yaşam kalitenizi düşürebilir. Sürekli devam eden ağrınız varsa doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Boyun ağrısı, boynunuzdaki servikal omur bölgesinde oluşur. Konumu ve hareket açıklığı nedeniyle, boynunuz genellikle korunmasız ve yaralanmaya açık şekildedir.

Sırt veya boyun bölgenizdeki ağrı aniden ve yoğun bir şekilde ortaya çıkan akut şekilde bir ağrı olabileceği gibi haftalarca, aylarca hatta yıllarca sürebilecek kronik bir ağrı da olabilir. 

Sırt ve boyun ağrısına ne sebep olur?

Günümüz teknolojisiyle bile sırt ve boyun ağrısının kesin nedenini belirlemek zordur. Çoğu durumda, sırt ve boyun ağrısının aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok farklı nedeni olabilir:

·    Tekrarlanan yorucu aktiviteler veya ağır kaldırma

·    Travma, yaralanma veya kırıklar

·    Genellikle omurganızı destekleyen kaslar ve bağlar üzerindeki baskılardan veya yaşlanmanın etkilerinden kaynaklanan omurga dejenerasyonu

·    Enfeksiyon

·    Bir tümör veya kemik çıkıntısı gibi anormal büyüme

·    Omurganıza daha fazla ağırlık veren ve disklerinize baskı yapan obezite

·    Kas gerginliği veya spazmı

·    Burkulma veya zorlanma

·    Bağ veya kas yırtıkları

·    Artrit gibi eklem sorunları

·    Sigara içmek

·    Çıkıntılı veya fıtıklaşmış (kaymış) disk ve sıkışmış sinir

·    Osteoporoz

·    Omurga ve kemiklerinizin konjenital (doğumda mevcut) anormallikleri

Sırt ve boyun ağrısının belirtileri nelerdir?

Sırt ağrısı semptomları şunları içerebilir:

·    Sırtınızda keskin ağrı. Ağrı tek bir noktayla sınırlı olabilir veya geniş bir alanı kaplayabilir 

·    Dizinizin üstünde veya altında bacak uyuşması veya karıncalanma

·    Omurganızın herhangi bir yerinde meydana gelen sertlik veya ağrı (boynunuzdan kuyruk kemiğinize kadar)

·    Belinizden kalçanıza, uyluğunuzun arkasına ve baldırınıza ve ayak parmaklarınıza yayılan keskin, şiddetli ağrı 

·    Özellikle uzun süre ayakta durduktan veya oturduktan sonra sırtınızın orta veya alt kısmında sürekli ağrı

Her iki bacakta güçsüzlükle, mesane ve bağırsak kontrolünün kaybı gibi semptomlar acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi belirtileridir.

Boyun ağrısıyla ilişkili semptomlar şunlardır:

·    Kol uyuşması veya karıncalanma

·    Baş ağrısı

·    Omuz ağrısı

Bir yaralanma nedeniyle sırtınızda veya boynunuzda aniden ortaya çıkan ağrı, akut ağrı olarak kabul edilir. Akut ağrı hızlı bir şekilde oluşur ve kronik sırt veya boyun ağrısından daha hızlı iyileşir. Akut tip ağrılar 6 haftadan fazla sürmemelidir.

Hızlı veya yavaş başlayabilen, 3 ay veya daha uzun süre devam eden ağrı ise kronik ağrı olarak kabul edilir. Kronik ağrı, akut ağrıya göre çok daha nadir görülmektedir.

Sırt ve boyun ağrısı nasıl teşhis edilir?

Boyun veya sırt ağrısı yaşıyorsanız, tıbbi ve fiziksel muayene için doktorunuzla görüşmelisiniz. Doktorunuz etkilenen bölgelerin röntgen veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile görüntülenmesini isteyebilir. MRI, bağlar, tendonlar ve kan damarları gibi yumuşak dokuların da görüntülenmesini sağlayarak enfeksiyon, tümör, iltihaplanma veya siniriniz üzerinde baskı varlığını da araştırabilir. Bazı durumlarda sırt ve boyun ağrısına neden olabilen bir durum olan artriti teşhisi için kan testleri de kullanılabilir. 

Sırt ve boyun ağrıları nasıl tedavi edilir?

Akut sırt veya boyun ağrısı bazı durumlarda biraz dinlenme sonrasında basitçe iyileşebilir. Reçetesiz satılan asetaminofen veya ibuprofen gibi ilaçlar da rahatsızlığın azaltılmasına yardımcı olabilir. Bu süre zarfında kendinizi zorlamamak için hareket ederken dikkatli olmalısınız.

Sırtınızda ve boynunuzda kronik ağrınız varsa, cerrahi tedavi seçeneklerini aramadan önce durumunuza yardımcı olabilecek birkaç yöntem deneyebilirsiniz. Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:

·    Sıcak veya soğuk uygulanması

·    Kasları güçlendirmek ve ağrıyı hafifletmek için germe ve esneme egzersizleri

·    Aerobik egzersiz

·    Doktorunuzun önerdiği anti-inflamatuar ilaçlar veya kas gevşetici maddeler

·    Ekstra destek için braketler veya korseler

·    Bölgeye ağrı kesici enjeksiyonları

·    Akupunktur

Sırt ve boyun ağrıları ile yaşamak

Akut sırt ağrısı genellikle özel bir tedavi olmaksızın iyileşir. Asetaminofen veya ibuprofen kullanmak ağrıyı azaltır ve dinlenmenize yardımcı olur. Cerrahi ve özel egzersizler genellikle akut ağrıda kullanılmaz. 

Şiddetli, sakatlayıcı, kronik sırt ve boyun ağrısı için, rehabilitasyon programları ihtiyaçlarınızı karşılayacak şekilde tasarlanabilir. Programın türü, ağrınızın, yaralanmanızın veya hastalığınızın türüne ve ciddiyetine bağlı olacaktır. Hastanın ve ailenin aktif katılımı rehabilitasyon programlarının başarısı için çok önemlidir.  

Sırt ve boyun rehabilitasyonunun amacı, genel yaşam kalitenizi artırırken, ağrıyı yönetmenize, mümkün olan en yüksek işlevselliği kazanmanıza yardımcı olmaktır. Rehabilitasyonun odak noktası ağrıyı hafifletmek ve hareketliliği arttırmaktır.

Bu hedeflere ulaşmak için oluşturulacak sırt ve boyun rehabilitasyon programları şunları içerebilir:

·    Hareket aralığını iyileştirmek, kas gücünü artırmak, esnekliği ve hareketliliği geliştirmek ve dayanıklılığı artırmak için egzersiz programları

·    Bağımsız hareket edebilmeyi teşvik eden yardımcı cihazlar

·    Hasta, aile eğitimi ve danışmanlık

·    Ağrı yönetimi teknikleri

·    Sigarayı bırakma danışmanlığı

·    Yürüme ve hareket eğitimi

·    Stres Yönetimi

·    Beslenme danışmanlığı

Boyun ve sırt ağrısının olası komplikasyonları nelerdir?

·    Hareket kaybı: Sırt ağrısı, çalışan yetişkinlerde hareket kaybınını en yaygın nedenidir.

·    Sinir hasarı: Sırt ağrınız fıtıklaşmış bir diskten kaynaklanıyorsa, omurilik sinirlerine yapılan baskı, zayıflık, uyuşma veya bacakta şiddetli ağrı gibi çeşitli sorunlara neden olabilir.

·    Depresyon: Sırt veya boyun ağrısı, kişinin iş, fiziksel egzersiz, sosyal aktivite ve uykusunu etkileyebilir. Bunların negatif etkilenmesi kişide depresyona yol açabilir.

·    Kilo alımı: Hareket kabiliyetiyetinin kaybı ve egzersiz yapamama gibi durumlar kilo alımına ve kas gücünün kaybına neden olabilir.

Uyuşukluk veya karıncalanma varsa veya ağrınız ilaç, dinlenmeyle düzelmiyorsa doktora gitmeniz gerekmektedir. Bacaklarınızda güçsüzlük, ağrı veya uyuşma; idrar yaparken zorlanma; ateş veya aşırı kilo kaybı yaşıyorsanız, acilen hastaneye başvurun.

Boyun ve sırt ağrısı önlenebilir mi?

Aşağıdakiler sırt ve boyun ağrısını önlemeye yardımcı olabilir:

·    Ağır eşyaları kaldırmaktan kaçının. Bir şeyi kaldırdığınızda, bacaklarınızı bükün, sırtınızı dik tutun ve ardından vücudunuzu ve nesneyi yavaşça kaldırın.

·    Telefonları, bilgisayarları ve diğer ekipmanları doğru şekilde kullanın.

·    Otururken, ayakta dururken ve uyurken doğru duruşu koruyun.

·    Düzenli egzersiz yapın. Sırt kaslarınızı güçlü tutmak için belirli sırt güçlendirme egzersizlerini öğrenin. Sırt egzersizlerini yapmadan önce esneme egzersizleri ile ısının.

Sırt ve Boyun Ağrısı Hakkında Bizimle İletişime Geçin