Epigrafi Ne Bilimi

Benzer Edebiyat Terimleri

Güzellik: Bir eserde, hoşumuza giden ve bizde hayranlık uyandıran biçim ve ölçülerin oluşturduğu uyumlu bütün.

Yansıtma Kuramı: Sanatsal yapıt ve yaratıları yansıtma kavramıyla açıklaya çalışan, sanatçının dış dünyayı algılayış ve yorumlayışını bu kavramdan yola çıkarak açıklamaya çalışan kuramdır.

Anlatı: Roman, öykü, oyun, masal gibi türlerde bir olay dizisini yazınsal biçimde anlatma eylemi.

Menkut: Divan edebiyatında sözcüklerinin tümü noktalı harflerden oluşan şiirler.

Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.

Online Edebiyat Terimleri Sözlüğü

Epigrafi, geçmiş uygarlıklardan bugüne kadar ulaşan ve taş, mermer gibi sert malzemelerin üzerindeki yazıtları incelemeyi kendine araştırma konusu yapmıştır. Epigrafi tarihle yakın bir ilişki içindedir. Biz epigrafi sayesinde tarihin en eski yazılı yasası olan Hammurabi kanunlarını biliyoruz. İşte epigrafi neyi inceler? Epigrafi nefir? Epigrafinin tarih bilimine katkıları nelerdir? İşte epigrafi ile ilgili merak edilenleri sizler için araştırdık.

Epigrafi Nedir?

Epigrafi, taş, metal, mermer, tahta, seramik gibi kalıcı sert malzemeler üzerine yazılı yazıtları tanımlayan, anlamlarını açıklayan, kullanımlarını belirleyen, tarihleyen, kültürel açıdan sınıflayan bilimdir. Türkçede yazıt bilim olarak da adlandırılır. Epigrafi ile uğraşan kişilere yazıt bilimci veya epigrafist denir. Epigrafi incelediği yazıtların belge niteliğindeki tarihsel önemiyle veya edebi, sanatsal değeriyle ilgilenmez. Epigrafi bir yazıtı yeniden inşa etmek, eksiklerini tamamlamak, tercüme etmek, tarihlendirmek ve koşullarını saptamakla ilgilenir. Yazıtın taşıdı belgenin niteliğini incelemek tarih biliminin konusudur.

Epigrafi Neyi İnceler?

Epigrafi eski bir çömlek üzerinde bulunan mal sahibinin kısaltma sembolünden, iki uygarlık arasında imzalanmış uzun yazılı antlaşmalar veya taş üzerine yazılmış yasalara kadar her türlü metin üzerinde inceleme yapar. Burada önemli olan yazının sert bir materyal üzerine yazılmış yazıtlar olmasıdır. Bu yazıtlar çeşitli şekillerde olabilir; metal üzerine gravür, kaya üzerine çizikler, balmumu baskılar, dökme metal üzerine kabartmalar. Epigrafi bu yazıtları incelerken yazının karakterine odaklanır. Yazının karakteri içeriğinden bağımsız, ayrı bir konudur ve bu şekilde ele alınır. Özetle Epigrafi bir yazıt, kitabe, tablet ve benzeri eserler hakkında inceleme yapar ve bilgi verir.

Epigrafi Biliminin Sağladığı Faydalar

Epigrafinin çalışma konusu içindeki yazıtların birçoğu zamanla aşınmış, eksik veya kırık bölümler içerebilir. Epigrafist, yazı bilimci bu eksikleri gideren kişilerdir ve bu epigrafinin konusudur. Tahrip olmuş yazıtlar orijinaline mümkün olduğu kadar yaklaştırılmaya çalışılır. Bu eksiklerin tamamlanması mutlaka ki eksiklerin boyutuna ve yazıt üzerinde çalışan kişinin deneyimine bağlıdır. Bu süreçte önce yazıtın türü saptanır. Kullanılan alfabe, yazının dili, yazım şekli ve boyutları gibi detaylar eksiklerin tamamlanabilmesi için gerekli bilgilerdir. Eksik kalan bir bölümün boyutunun saptanması bir diğer önemli noktadır. Bu özellikleriyle epigrafi tahribata uğramış yazıtların eksiklerinin giderilmesi ve anlaşılması hususunda önemli, tamamlayıcı bir bilimdir. Epigrafi aynı zamanda sahteciliğin belirlenmesine yardımcı olur.

Epigrafinin Tarih Bilimine Katkıları

Epigrafi tarih araştırmalarında yardımcı bir bilim dalıdır. ABD Kongre Kütüphanesi epigrafiyi tarihin yardımcı bilimlerinden biri olarak sınıflandırmıştır. Epigrafi aynı zamanda bir tarihçinin sahip olabileceği bir kabiliyet de olabilir. Epigrafi arkeolojide de kullanılan birincil araçlardandır.

Sosyal bilimlerden biri olan epigrafi, genellikle anıtlar üzerinde yer alan kitabeleri ve yazıları incelemekle görevlidir. Bu açıdan da insanlık tarihinin belirli olaylarını aydınlatmakta önemli bir rol oynamaktadır. Örneğin Orhun Kitabeleri'nin okunabilmesi tamamen epigrafi bilimi sayesinde mümkün olabilmektedir.

EPİGRAFİ NEDİR?

Epigrafi, anıtlar üzerinde yer alan yazıları ve kitabeleri inceleyen, filoloji ve paleografi bilimleri ile birlikte çalışan tarihe yardımcı bilim dallarından bir tanesidir. Epigrafi kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiştir lakin bu kelimenin kökeni Eski Yunancaya dayanmaktadır. Epigrafi kelimesi, Eski Yunancada kaydetmek yahut üzerine yazmak anlamlarına gelen epigraphein kelimesi ile yazıt anlamına gelen epigraphe sözcüklerinden meydana gelmektedir. Türk Dil Kurumu ise epigrafi kelimesini yazıt bilimi olarak tanımlamıştır. Oysa bu terminoloji epigrafi için yetersizdir. Zira epigrafi sadece yazıtlar üzerinde bulunan yazıları değil; metal, mermer, taş, tahta ve hatta seramik gibi kalıcı ve sert maddeler üzerindeki yazıları da incelemekle görevlidir. İşte epigafi nedir sorusuna bu şekilde yanıt verilebilmektedir.

Bu bilimle uğraşan kişiye epigrafist denmektedir. Epigrafistlerin en yoğun çalışma imkanı bulduğu yerler; Roma ve Yunan yazıtları ile Mısır ve Maya hiyeroglifleridir. Bilinen en eski yazıtlar; M.Ö. 10. yüzyıla ait Fenike yazıtları ile tarihi M.Ö. 7. yüzyıla uzanan Yunan yazıtlardır.

EPİGRAFİ NEYİ İNCELER?

Epigrafi bilimi, sert yüzeyler üzerine yazılmış olan yazıları incelemektedir. Genellikle bu yazılar anıtların üzerinde yer almaktadır, lakin epigrafi bilimi sadece anıtların üzerinde yer alan yazıları incelememektedir. Yukarıda da belirtildiği gibi metal, mermer, taş, tahta ve seramik gibi sert yüzeyler üzerindeki yazıların incelenmesi de epigrafinin konusudur.

Genellikle epigrafinin çalışma alanı olan yazılar sert yüzeylerde olduklarından ötürü iyi korunmuş haldedir ve okunmaları da bu nedenle kolaydır. Lakin yazıtların kırık, eksik yahut zedelenmiş olarak bulunması halinde epigrafistin işi zorlaşmaktadır. Zira bu durumda epigrafist, yazıdaki eksikliği tamamlamakla ve metinleri orijinaline yakın bir konuma getirmekle yükümlüdür. Bu eksikliği gidermek içinde epigrafi ile uğraşan kişinin alanında uzman olması gerekmektedir.

EPİGRAFİ BİLİMİNİN SAĞLADIĞI FAYDALAR

Epigrafi biliminin sağladığı faydalar, paleografi ve filoloji dalının faydaları ile oldukça benzemektedir. Epigrafi alanında yapılan çalışmalar ile anıtlar üzerindeki yazıların ait olduğu dönemin birçok özelliği ortaya çıkmaktadır. Bu da geçmiş kültürlere bir kapı aralayarak insanlığın kendi tarihini öğrenmesine yardımcı olmaktadır.

EPİGRAFİNİN TARİH BİLİMİNE KATKILARI

Epigrafi bilimi tarihe yardımcı dallardan bir tanesidir. Epigrafi araştırmaları, tarihe önemli katkılar da bulunmuştur. Epigrafinin tarih bilimine sağladığı katkıların başında anıtlar üzerindeki yazıların çözümlenmesi ile bu anıtların ait olduğu döneme ilişkin önemli bilgilerin elde edilmesi gelmektedir. Zira bu anıtların üzerindeki yazılardan yer alan bilgiler genellikle spesifik bir olaya ait olmaktadır. İşte bu anıtların üzerinde yer alan olayları bir belge olarak ele almak ve yorumlamak da tarihçilerin işidir.