Yaz meyveleri pek çok hastala iyi geldii gibi, vücut direncini de koruyacak kadar faydaldr. Uzmanlar her mevsim taze meyve tüketilmesini önemle vurgular. Lif ve C vitamini kayna meyveler ile salkl barsaklara sahip olup birçok hastaln oluma riskini ortadan kaldrabilirsiniz.
imdi bol vitamin içeren özellikle de yazn ihtiyaç duyduunuz A, B ve C vitaminli yaz meyveleri üzerine hazrlanan yazmz okumaya balayabilirsiniz. Bu satrlarda daha salkl olmanz için yaz meyveleri ve faydalar listelendi. Yaz günlerinde kolayca ulaabileceiniz yaz meyveleri isimleri önce karnzda, sonra tabanzda!
Yaz Sebzeleri Listesi – Yazn Bol Bol Tüketebileceiniz 10 Nefis Sebze
lkbahar Meyveleri Nelerdir? lkbaharda Yiyebileceiniz 7 Meyve
Meyvelerin Faydalar – En Sevdiiniz Meyveler Bakn Nelere yi Geliyor!
K Meyveleri Nelerdir? Vitamin Deposu 10 Besleyici Meyve
Hangi Vitamin Ne e Yarar? En Çok Hangi Besinde Var?
İnsan vücudu değişen koşullara göre ihtiyacı olan besinlerle desteklenmediği zaman bağışıklık sistemi zayıflar. Sağlığımız için meyve ve sebze tüketmek çok önemli, dengeli ve sağlıklı beslenmek, sağlıklı ve kaliteli bir hayat sürmenin kilit taşları arasında. En iyi seçim mevsim meyveleri ve mevsim sebzeleri, çünkü mevsiminde tüketilen meyve ve sebzeler hem daha sağlıklı hem de daha lezzetliler.
Mevsiminde olan sebze ve meyveler yapay üretim takviyeleri içermediğinden hem lezzetli hem de insan sağlığı yönünden çok daha sağlıklıdır. Ayrıca mevsimi dışında yer alan gıdalarda, kullanılan ilaç ve hormon gibi maddeler kanser gibi birçok hastalık için risk oluşturabiliyor. Yani kış meyveleri kışın, yaz sebzeleri yazın yenmeli. Peki vücudumuzun ihtiyacı olan vitamin ve minerallerle besleyebilmek için nasıl beslenmeliyiz?
Her mevsim en uygun besinleri alabilmek için mevsimlere göre hazırladığımız sebze meyve takvimi size yol gösterici olacaktır.
| İlkbahar | Yaz | Sonbahar | Kış |
Sebzeler | Kuşkonmaz Bezelye Enginar Bakla Semizotu Salatalık Barbunya | Enginar Semizotu Barbunya Domates Taze fasulye Patates Marul Kabak Bamya Dolmalık biber Taze sarımsak Mısır İç bakla Börülce Salatalık Brokoli | Bamya Pırasa Karnabahar Ispanak Soğan Sarımsak Lahana Roka | Lahana Brüksel Lahanası Pazı Kereviz Havuç Karnıbahar Pırasa Kabak Bal Kabağı Pancar Ispanak Turp Kuşkonmaz |
Meyveler | Can Erik Çilek Muz Çağla | Kiraz Çilek Şeftali Vişne Kayısı Yeşil erik Mürdüm eriği Kavun Karpuz Üzüm Dut İncir Böğürtlen Şeftali Nektarin Armut | Mürdüm Eriği İncir Elma Portakal Mandalina | Elma Muz Portakal Mandalina Ayva Nar Greyfurt |
Mevsiminde temin ettiğiniz sebzeleri ilk günkü tazelikleri ve besin değerlerine yakın şekilde koruyarak saklamanın yöntemleri de bir başka blog yazımızda : )
Dyt. Mine Bilge Sefacı
Sıcak geçen yaz günlerini düşünmek, akıllara beslenme ile ilgili de bazı sorular getiriyor. Bu sorulara cevap bulmak için ise mevsiminde yetişmiş taze meyve ve sebzeleri tanımak önem taşıyor. O halde ‘‘Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur.’’ düsturu ile haydi gelin, yazın bize armağan ettiği lezzetleri birlikte öğrenelim!
Domates, biber, patlıcan! Günümüzde her mevsim, her sebze ve meyveye ulaşmak mümkün. Hal böyle olunca yiyecekleri mevsiminde tüketme mefhumu da gittikçe ortadan kalkıyor. Oysa doğanın bu besinleri bize mevsimine göre vermesi sebepsiz değil!
Her mevsim değişikliğiyle birlikte vücut ritmi de değişiyor. Vücudumuz mevsimlere uyum sağlamaya yönelik bir adaptasyon sürecine giriyor. Mevsimlik yiyecekler yemek, vücudun fonksiyonlarını daha iyi yerine getirmesine yarıyor. Böylece vücudumuzun formda ve zinde kalması kolaylaşıyor. |
Mevsiminde tüketilen sebze ve meyveler, çeşitli koruyucularla saklanmadıkları için daha doğal kalıyor. Aynı zamanda, hasat edildikten sonra bekleme süreleri uzamadan tüketildikleri için çok daha lezzetli ve besleyici oluyor. Öyleyse sıcaklığıyla ‘‘Of!’’ dedirten, canlılığıyla yüzümüzü güldüren yaz aylarında hangi meyve ve sebzeler yetişiyor; haydi birlikte bakalım!
Yaz, sebzeler bakımından çok zengin bir mevsim. Ülkemizin bereketli toprakları, yazın sıcağında da bizi doyurucu ve besleyici lezzetlerden mahrum bırakmıyor. Özellikle yeşil sebzeler bu mevsimde bolca bulunuyor. Fazlasıyla sıcak geçen yaz aylarında, ağırlık yaratmayacak yaz sebzelerinden yapılan yemekler midenin yorulmamasını sağlıyor.
Yaz sebzeleri denilince akıllara ilk başta, nefis kahvaltılarımızın vazgeçilmezleri olan biber ve salatalık gibi sebzeler geliyor. Her yerde aranan ‘‘o mis kokulu domates’’ de işte bu mevsimde karşımıza çıkıyor. Sofraların olmazsa olmazı mevsimlik salatalar, böylece yaz aylarında tam anlamıyla bir renk cümbüşüne dönüşüyor. |
Yaz Sebzeleri ve İçerdikleri Besin Öğeleri* ** | ||||||
Tür | Enerji (kcal) | Protein (g) | Lif, toplam diyet (g) | Vitamin C (mg) | Vitamin A (RE) | Betakaroten(µg) |
Domates, sofralık | 19 | 0,89 | 1,10 | 19,8 | 51 | |
Salatalık | 16 | 0,37 | 0,52 | 11,0 | 9 | |
Maydanoz | 37 | 3,39 | 3,42 | ,9 | ||
Nane | 41 | 3,37 | 6,69 | 25,7 | ||
Fasulye, yeşil | 44 | 2,20 | 2,08 | 16,0 | 26 | |
Bezelye | 92 | 6,49 | 5,11 | 28,1 | 25 | |
Bamya | 48 | 2,90 | 3,36 | 18,2 | 30 | |
Börülce | 49 | 3,67 | 3,55 | 25,1 | 56 | |
Enginar | 32 | 2,46 | 4,74 | 9,6 | 4 | 53 |
Kabak, açık yeşil | 18 | 0,68 | 0,63 | 14,9 | 10 | |
Acur | 22 | 0,65 | 1,45 | 8,7 | 9 | |
Sivri Biber | 28 | 0,76 | 1,93 | 82,8 | 24 | |
Patlıcan | 23 | 0,94 | 2,51 | 3,7 | 7 | 84 |
Kaynak: Veri Bankası Türkomp Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı (monash.pw) |
Yaz mevsiminin dört gözle beklenmesinin sebeplerinden biri de şüphesiz yaz meyveleri oluyor. Yazın gelişiyle birlikte canlanan doğa, bize hem gözlerimizi hem de midemizi bayram ettirecek lezzetler sunuyor. Yaz mevsiminde vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besin öğelerini ihtiva eden bu meyvelerin neler olduğunu şimdi iyice merak ettiğinizi biliyoruz. Öyleyse devam edelim mi?
Soğuk havaların yerini sıcak yaz günlerine bırakmasıyla birlikte meyve çeşitliliğinde de artış görülüyor. Yaz aylarında manav ve pazarları süsleyen renk renk meyveler, özellikle de içerdikleri bol su miktarı ile dikkat çekiyor. Bilhassa karpuz ve kavun meyvelerinin içeriği büyük oranda sudan oluşuyor. Gelin, yaz meyvelerinin içerdiği diğer önemli bileşenleri de biraz daha detaylı inceleyelim!
Yaz Meyveleri ve Besin Değerleri* * gramda | ||||||
Tür | Enerji(kcal) | Protein (g) | Lif, toplam diyet (g) | Vitamin C (mg) | Vitamin A (RE) | Beta-Karoten(µg) |
Erik (Black Amber) | 54 | 0,16 | 2,20 | 4,8 | 18 | |
Çilek | 32 | 0,90 | 1,98 | 75,5 | 7 | 90 |
Kavun | 41 | 0,42 | 0,94 | 21,2 | 6 | 72 |
Karpuz | 30 | 0,13 | 0,54 | 6,5 | 32 | |
İncir | 70 | 1,3 | 2,66 | 2,1 | 11 | |
Üzüm (Yalova incisi) | 63 | 0,46 | 1,44 | 4,9 | 8 | 91 |
Kiraz | 63 | 0,91 | 1,70 | 6,6 | 12 | |
Vişne | 61 | 0,59 | 3,16 | 4,2 | 32 | |
Şeftali | 41 | 0,85 | 1,57 | 8,4 | 16 | |
Kayısı | 28 | 0,27 | 1,24 | 8,5 | 67 | |
Dut | 63 | 0,56 | 2,16 | 12,3 | 4 | 51 |
Avokado | 0,61 | 9,70 | 8,5 | 5 | 61 | |
Kaynak: Veri Bankası Türkomp Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı (monash.pw) |
İnsan vücudu işleyişini ideal bir şekilde sürdürebilmesi için her mevsim özelinde farklı besin öğelerine ihtiyaç duyabiliyor. Vücut için gerekli olan bu besin öğeleri ise doğal olarak gıdalar yoluyla dışarıdan karşılanıyor. Yaz mevsiminde bulunan meyve ve sebzeler lif, vitamin, mineral ve yüksek antioksidan özelliğe sahip fenolik bileşikler içeriyor. Böylece insan vücudu için gerekli olan günlük besin öğelerinin karşılanmasına yardımcı olarak güçlü bir destek sunuyor.
Karpuz, kavun ve salatalık gibi meyveler yüksek oranda su içermeleri bakımından sıcak yaz aylarında vücudun yaşadığı su kaybını gidermek için destekleyici oluyor. Bu yönüyle de vücuttaki farklı temel sistemlerin korunmasına ve normal fonksiyonlarını sürdürebilmesine katkı sağlıyor. Yine de yaz aylarında yeterli su tükettiğinizden emin olmak için meyvelerin içerdiği su miktarıyla sınırlı kalmamanız gerekiyor.
Türkiye’de yazın sıcak geçtiği malum. Öyle ki bu aylarda, insan bazen sıcaktan yorgun düşüyor. İşte böyle bir mevsimde, meyve ve sebzelerin saklanması noktasında da çok daha dikkatli davranmak gerekiyor. Peki, bu çok lezzetli yiyeceklerin saklanması için uygun koşullar neler olabilir?
Sebze ve meyveleri serin ortamda muhafaza etmek, onların bozulmasına engel olurken taze kalmalarını da sağlıyor. Elbette, meyve ve sebzeleri sakladığımız ortam temiz ve kuru olmazsa olmaz! Aynı zamanda bu besinleri buzdolabında çok bekletmeden hızla tüketmek, lezzet ve besin öğesi kayıplarını önlemek adına diğer bir önemli koşul.
Yaz mevsiminde taze ve yeşil sebzeleri mutlaka buzdolabında tutmak gerekiyor. Kurumalarına engel olmak için ise üzerlerini kapatıp sararak korumak ve bozulmalarını önlemek için hızla tüketmek önem taşıyor. Hele de sebze ve meyveleri soyulmuş ya da kesilmiş halde saklamak gerekiyorsa, ekstra dikkatli olmak şart! |
*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır.
Kaynaklar:
Aslam, T., Maqsood, M., Jamshaid, I., Ashraf, K., Zaidi, F., Khalid, S., Noureen, S. Health. (). Benefits And Therapeutic Importance of Green Leafy Vegetables (GLVs). European Academic Research. 8(7)
monash.pw
Şen, A. (). Temel Mutfak Teknikleri. Detay Yayıncılık.
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'da PaylaşYAZDIRYORUMLAR
Bağışıklık sistemini güçlendirici sebzeler ve meyveler ön plana çıkarken, uzmanlar gıdaların mevsiminde tüketilmesi gerektiğini söylüyor. Mevsiminde beslenmenin en büyük faydası, doğa şartlarında yetişen meyve ve sebzeden en fazla vitamin ve minerali alışımız olarak gösteriliyor. İlkbahar mevsimi boyunca tüketebileceğiniz mevsim meyveleri ve sebzelerini sizin için derledik.
Enginar
Hasat zamanı Mart ayı olan enginar kanı temizleyen, yüksek protein içeren enginar; bağışıklık için gerekli olan çinko ve C vitamini içeren bir sebze. Çinkonun yanı sıra kalsiyum, demir, magnezyum, potasyum, sodyum, fosfor gibi birbirinden yararlı mineraller ve A, B1, B2 ve B6 vitaminleri ile de kalp sağlığı ve hafıza için faydalı bir besin deposu. Enginarın faydaları yazısını okumak için tıklayın
Çilek
Baharı müjdeleyen çilek, aromasıyla da birçoğumuzun favori meyvelerinden biri. Birbirinden farklı tatlı tariflerinde kullanılan vitamin deposu çilek, yetiştiği bölge ve türüne göre farklı zamanlarda dikim ve hasat yapılan bir meyve. Genellikle Nisan ayından itibaren mutfağımızda yer buluyor. Çileğin faydaları yazısını okumak için tıklayın
Bezelye
Bezelye için aslında baklagillerden olduğu söylense de vitamin-mineral içeriği açısından sebze olarak kabul ediliyor. Çinko, bakır, demir ve magnezyum minerallerini içeren bezelyede kanserden korunmada etkili olduğu söylenen polifenol da bulunuyor. İlkbaharda başlayan bezelye, yaz boyunca da sofralarımızda yer alıyor. Bezelyenin faydaları yazısını okumak için tıklayın
Taze soğan ve taze sarımsak
Bağışıklık güçlendirici besin dendiğinde ilk akla gelen sarımsak ve soğan hem kuru hem de taze olarak çeşit çeşit yemeğe eşlik ediyor. Kuru soğan ve kuru sarımsak yıl boyunca bulunabilirken İlkbahar mevsiminde taze soğan ve taze sarımsak tariflerde yerini almaya hazır hale geliyor. Patates için de benzer durum geçerli. Birçok çeşidi olan patates de yıl boyunca bulunabiliyor.
Yeşil erik
İlkbahar geldiğinde çıkması dört gözle beklenen yeşil eriğin faydalarını biliyor muydunuz? “Yeşil erik ne zaman olur?” diye soranlar için en erken Mart ayında hasadın başladığını söylemek gerek. Nisan ve Mayıs aylarının en sevilen meyvelerinden biri olan yeşil erik özellikle hamilelikte en çok yenilen ve sevilen meyvelerden biri olarak anılıyor. Mor-mavi tonlardaki rengiyle sıcak mevsimin bir parçası olan mürdüm eriği içinse Ağustos ayını beklemek gerekiyor. Yeşil eriğin faydaları yazısını okumak için tıklayın
Patlıcan
Yaz boyunca yemeklerde bolca kullanılan patlıcan, Mayıs-Haziran ayında manavlarda görülmeye başlıyor. Yetiştiği bölgeye göre değişse de aslında Temmuz-Eylül aylarının patlıcan mevsimi olduğu söylenebilir. Patlıcanla yapılan yemekleri çok seviyor ve yazı bekleyemiyorsanız bahar aylarında da patlıcan almaya başlayabilirsiniz. Patlıcanın faydaları yazısını okumak için tıklayın
Bakla
Baharın en erkenci sebzelerinden biri olan bakla demir, kalsiyum ve protein yönünden oldukça zengin içerikli. Bakla aynı zamanda kas kramplarına iyi gelen magnezyum ve potasyum da içeriyor. Hem vitamin hem mineraller açısından zengin olan baklanın mevsimi kısa olduğu için ilkbaharda yenilebilecek en uygun sebzelerden biri. Kurutulmuş iç bakla yıl boyunca yemeklerde kullanılabiliyor ancak tazesi için ilkbaharı kaçırmamak tavsiye ediliyor. Baklanın faydaları yazısını okumak için tıklayın
Semizotu
Kışın bile manav reyonlarında görebildiğimiz ve “Semizotu hangi ayda tüketilir?” diye sorduğumuz semizotunun Nisan ayında başladığını ve en geç Temmuz’a kadar devam ettiğini söylemek gerek. Semizotunun faydaları yazısını okumak için tıklayın
Barbunya
Nisan-Mayıs-Haziran aylarında sofralarımıza giren barbunyayı ayıklayıp buzdolabı poşetlerine koyduktan sonra buzdolabınızın dondurucu kısmına koyarak kış boyunca taze haliyle tüketebilirsiniz. Vegan beslenmede de protein kaynakları arasında önemli yeri olan barbunya, aynı zamanda iyi bir B12 vitamini içeren besin. En sevilen mevsim yiyecekleri arasındaki barbunyanın cilt lekelerine bile iyi geldiğini biliyor muydunuz? Barbunyanın faydalarını okumak için tıklayın
Kuşkonmaz
Protein içeriği yüksek ve karbonhidrat içeriği düşük olan kuşkonmaz potasyum, folat ve fosfor içeriyor. Özel tariflerin sevilen sebzesi kuşkonmaz, Nisan ayında sofralarımıza renk getiriyor. Kuşkonmazın mevsimi en fazla üç ay sürdüğü için Haziran ortasına kadar kuşkonmaz yemekleri yapabileceğinizi hatırlatmak gerek. Kuşkonmazın faydalarını okumak için tıklayın
Ananas
Tropik bir meyve olsa da yaygın şekilde bulunabilen ananas, Mart ayında hasat edilmeye başlıyor ve hasat, ananasın yetiştiği bölgeye göre Temmuz’a kadar devam ediyor. Mayıs’ta market ve manav raflarında görmeye başladığımız ananasın faydaları, özellikle yüksek lif içermesi ve bağışıklık sistemi güçlendirici besinler arasında sayılmasını sağlayan çinko ve bunun yanın C ve B vitaminleri dahil birçok vitamin barındırması… Sindirimi de kolaylaştıran ananas için hatırlatmakta fayda var, kan sulandırıcı ilaç kullananların tüketmesi önerilmiyor. Ananasın faydaları yazısını okumak için tıklayın
Avokado
Hem tatlı hem tuzlu tariflerle yenilebilen, güzellik ve sağlık deposu avokado… Türüne göre hasat zamanı değişebilse de avokadoyu ilkbahar başında sıkça görmeye başlıyoruz. Çinko içeren besinler arasında olan avokado, aynı zamanda A vitamini içeren bir meyve olarak bağışıklık sistemini olduğu kadar göz sağlığını da koruyor ve güçlendiriyor. Avokado aynı zamanda potasyum, fosfor, demir, kalsiyum içeriyor ve kalp-damar sağlığına katkı sağlıyor. Avokadonun faydalarını okumak için tıklayın
Balkabağı
Hem tatlısı yapılan hem de çorbalarda kullanılabilen ve kış boyunca kullanılan balkabağı özellikle Mart ayında en lezzetli halini almış oluyor ve ilkbaharın ortalarında artık sofralarımıza veda ediyor. Turuncu rengiyle bol C vitamini içerdiğini belli eden balkabağı cildin genç görünmesini sağlayan kolajeni üretmeye destek oluyor. İçerdiği potasyum ile kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan balkabağını yazın veda etmeden önce tatlı ve çorbalarda kullanmak iyi fikir. Balkabağının faydaları yazısını okumak içib tıklayınız
Kırmızı soğan
Nisan ayında başlayan kırmızı soğanın faydaları saymakla bitmiyor. Yaza kadar bolca bulunabilen kırmızı soğanı salatalara çiğ olarak katabileceğiniz gibi halka halka doğrayarak fırın yemeklerinde ve buğulama balık gibi özel lezzetlerde de kullanabilirsiniz. Kırmızı soğanın faydaları yazısını okumak için tıklayını
Marul
Nisan ayında taze taze tüketilmeye başlanan marul, Haziran ayında en lezzetli haliyle sofralarda yerini alıyor. Doyurucu ve az kalorili olması sayesinde özellikle diyabetlilerin beslenme listesinde önemli yeri olan marul, A ve K vitaminleri bakımından zengin bir besin. Bol su ve lif içeren marul çeşitlerine her mevsim rastlansa da vitamin içeriği bakımından mevsiminde yenen marullar oldukça faydalı… Marulun faydaları yazısını okumak için tıklayın
Domates ve Salatalık
Domates ve salatalık neredeyse her mevsim evlerimize girer hale geldiyse de zamanlarının Mayıs’ta başladığını ve Ağustos sonuna kadar devam ettiğini hatırlamakta fayda var. Domatesin faydaları yazısını okumak için tıklayın
Ispanak, Havuç, Brokoli, Elma ve diğerleri…
Özellikle bir kış sebzesi olan ıspanağı ilkbahar bitiminde son bulmadan önce sık sık tüketmekte fayda var. İlkbaharda halen yiyebiliyor olsak da havuç, lahana, brokoli, karnabahar, pırasa da aslında kışa özgü olan ve ilkbahar başında artık son bulan ve yavaş yavaş sofralarımıza veda eden sebzeler… Meyvelerde ise “Hangi besinler ilkbaharda yetişir?” sorusunun cevabı arasında elma da sayılıyor. Elma artık dört mevsim boyunca yetiştiriliyor olsa da elmanın zamanı Mart-Nisan dolayında son buluyor…