Bir çocuk sahibi olmaya karar verdiniz. Eşiniz hamile ve zaman ilerlemeye başladı. Bu süreçte eşinize destek olmak için elinizden geleni yapmaya çalışıyorsunuz. Gebelik süresince eşinize yardımcı olmak büyük önem arz eder. Fakat eşinize asıl yardımcı olacağınız zaman tatlı bebeğinizi kucağınıza aldığınızda başlayacaktır. Doğum sonrası bir baba olarak eşinizle her anı paylaşmak büyük önem arz etmektedir.
Çünkü her şeyini ağlayarak ifade etmeye çalışan bir canlıya tek başına bakmak bir kadın için zor olabilmektedir. Doğumla birlikte aklınıza birtakım sorular takılacaktır. Bunlardan en önemlisi eşinizle ve yeni doğmuş bebeğinizle birlikte olma süresidir. “Babalık izni” olarak ifade edilen bu durumla ilgili aklınıza takılanları bu yazımızda bulmanız mümkündür.
En çok merak edilenlerden biriside erkeklerin doğum izni olup olmadığıdır. Bu sorunun cevabı kesinlikle “evet” dir. Bir ebeveyn olarak kadına verilen izin hakkı kadar olmasa da siz babalarında izin hakkı bulunmaktadır. Fakat izin hakkınız devlet memuru ya da işçi statüsünde çalıştığınız durumlarda değişiklik göstermektedir.
Aklınıza gelen bir diğer soru ise babalık izni ne zaman başlar? Olacaktır. Hamile olan bir kadının izin durumu doğum yapmadan 8 hafta önce başlayıp doğumdan sonra ki 8 hafta ya kadar devam edebilmektedir. Anneye toplamda 18 hafta izin verilmektedir. Fakat bu baba için değişiklik göstermektedir. Erkek hamilelik öncesinde izin almak istediğinde bunun cevabı “hayır” olacaktır. Çünkü erkeklerde doğum izni doğum olduğu andan itibaren başlamaktadır.
Bu sorunun cevabı “evet” dir. Eğer kamu kurumlarında çalışan bir bireyseniz farklıdır. İşçi statüsünde çalışan biriyseniz farklı olacaktır.
Yukarıda belirtildiği üzere çalıştığınız kuruma göre izin süreleriniz farklılık göstermektedir. Bu kamuda çalışıyorsanız ya da işçiyseniz farklı izin gün sayılarına tabi olacağınız anlamına gelmektedir. Farklılığın nedeni tabi olunan kanun maddelerinin değişik olmasından kaynaklanmaktadır. Kamu çalışanları sayılı devlet memurları kanununa bağlıdır. İşçiler ise sayılı genel iş kanununa bağlıdır.
Tabi oldukları sayılı devlet memurları kanununun maddesinde “Eşlerinin doğum yapması halinde istekleri üzerine 10 gün izin verilir-verilebilir.” şeklinde bir ibare yer almaktadır. Yani eğer devlet memuru bir baba iseniz isteğiniz halinde 10 gün yıllık izinden düşmemek şartıyla izin hakkına sahip olduğunuzu bilmelisiniz.
Tabi oldukları sayılı genel iş kanununda yer alan maddede “İşçiye evlilik, evlat edinme, ana- baba- kardeş ölümü, eş ölümü, çocuğunun ölümü durumlarında 3 gün, eşinin doğum yapması durumunda 5 gün izin verilir.” İbaresi yer almaktadır. Taşeron işçilerde de normal işçilere göre eşin doğum yapması halinde 5 gün izin hakkı bulunmaktadır. Devlet memurlarında olduğu gibi işçilerde de bu izinler yıllık izin olarak kabul edilmez mazeret izni statüsünde yer alır.
Sözleşmeli personel çalıştırılması esaslarına göre bu statüde çalışanlarda eşin doğum yapması durumunda 2 gün izin hakkı verilmektedir.
Eşinizin doğum yaptığı tarihten itibaren çalıştığınız kuruma bu durumu yazılı bir dilekçeyle bildirip izninizi kullanabilirsiniz. Doğum izni başlangıcınız doğumun olduğu günden itibaren başlamalıdır. İznin tamamını peş peşe kullanabileceğiniz gibi parça parçada kullanma imkânınız bulunmaktadır. Kurumunuza dilekçe yazma esaslarına göre bildirim yapmanız yeterli olacaktır. Dilekçenizde eşinizin doğum yaptığı tarihi belirtip kaç gün izin istediğinize dair bilgileri özellikle yazmanız yaşanması muhtemel karışıklıkları önleyecektir.
Tüm bu bilgiler ışığında merak ettiğiniz başka sorularında cevabını vermeye çalışalım.
sayılı devlet memuru kanunda, sayılı genel iş kanununda ya da sözleşmeli personel çalıştırılması esaslarında iznin resmi tatil ya da hafta sonuna gelmesi durumunda iznin yanmayacağı durumu belirtilmemiştir. Yani bu kanunlarda doğum izni esaslarında “iş günü” ibaresi kullanılmadığı için resmi tatil ya da hafta sonu olması durumu değiştirmeyecek o günlerde izin gününüzden sayılacaktır. Fakat özel sektörde varlık sürdüren bazı kurumların kendi hassasiyetlerine göre bu durumla ilgili inisiyatif alması ve esneklik sağlaması mümkün olabilmektedir.
Aldığınız bu izin ücretsiz izin olarak sayılmadığından dolayı bu sürede maaşınızda bir kesinti olmayacaktır. Yani çalışıyormuş gibi maaşınız kesintisiz bir şekilde yatacaktır.
Baba olmak sadece biyolojik bir durum değildir. Eğer evlat edinme yoluyla baba olmayı düşünüyorsanız erkeklerde var olan doğum izni sizi de kapsamaktadır. 3 yaşın altında bir çocuk evlat edinilmesi durumunda çocuğun teslim alındığı tarihten itibaren izin almanız söz konusu olmaktadır. Hatta bu izin süresi 8 haftaya kadar olabilmektedir.
Hiç istenmeyen ve oldukça üzücü bir durumdur ölüm. Fakat hayatın bir parçasıdır ve elden gelen bir durum değildir. Eğer doğumda anne veya bebeğin kaybı gibi bir durum yaşanmış ise doğum sonrası izin alma hakkının iptal gibi bir durum söz konusu değildir. Baba isterse doğum iznini kullanabilmektedir.
Baba olmak, bu anı yaşamak, çocuğunuzun yanında olmak, eşinize destek olmak en doğal hakkınızdır. Bu bağlamda işvereninizin ya da sizden sorumlu amirin izin vermeme gibi bir hakkı olmadığını bilmelisiniz. İş yerinize uygun bir dilekçeyle durumunuzu açık şekilde ifade ettiğiniz sürece kanunların sizden yana olduğunu bilmelisiniz.
Devlet Personel Başkanlığı’nın babalık izni doğumdan itibaren başlar ve ileri bir tarihe ertelenemez ibaresi ile 15 gün ya da 1 ay sonra bu izni kullanmanız pekte mümkün görünmemektedir. İzin almanızdaki amaç yeni doğum yapmış eşinizle ve hayata merhaba diyen bebeğinizle olmaktır. Yani daha sonrasında yaşanacak sıkıntıları önlemek adına ve amacına uygun olması için izninizi doğumdan hemen sonra alıp eşinizin ve çocuğunuzun yanında olmanız daha doğru bir davranış olacaktır.
Doğum izni başlangıç tarihinde resmi olarak mesaide olmanız gerekmektedir. Fakat eşiniz doğum yaptığı tarihte hasta olmanız nedeniyle raporluydunuz. Bu şartlar altında acaba doğum iznim yanacak mı sorusu aklınıza gelir? Korkmanıza gerek yok raporunuz biter bitmez ilk iş gününüzle birlikte erkeklerde doğum izni hakkınızı kullanmaya başlayabilirsiniz.
Geçmişte erkeklerin babalık izni kullanmak gibi güzel bir hakka sahip olmadığını görmekteyiz. Artık çocuk sahibi olmak ve eşin yanında olmak büyük önem arz etmiştir. Ebeveyn olmak sadece anneye özgü bir durum değildir. Babanın da bu anı tatma hakkının olduğu ortadadır. Ayrıca babanın da evde eşine daha fazla yardımcı olmaya başlaması kadının iş hayatında aktif olarak yer alması ile şartlar değişmiştir.
Ailelerin yoğun hayat temposu kanunlarda da değişiklik yapmayı zorunlu kılmıştır. Bu da doğum yapan kadına izin hakkı yanında erkeğinde bundan yararlanmasına sebep olmuştur.
Lohusa anneye nasıl davranmanız gerektiğiyle ilgili ipuçlarına ihtiyacınız var ise, bu makalemize gözatabilirsiniz: monash.pw
monash.pw
Yayınlanma: - 06 Aralık Güncellenme:
Eşi doğum yapan erkeklerde doğum izni veya halk arasında babalık izni olarak bilinen süreç birçok vatandaş tarafından merek edilen konuların başında geliyor. Babalık izni Sosyal Güvenlik Kurumu çatısında çalışan kişilerde sigorta kollarına göre değişiklik göstermektedir. Yani 4A’lı çalışanlarda, 4B'li memurlarda ve 4C’li çalışanlarda babalık izni farklı sürelerdedir. Devlet memurlarında sayılı devlet memurları kanunda mazeret izni başlıklı maddede belirtilmiş olan babalık izni özel sektörde çalışanlar için sayılı İş Kanunu'nda yer almaktadır. Peki, baba adaylarının son zamanlarda sık sık araştırdığı erkeklerin doğum izni kaç gündür? Babalık izni kaç günlük? İşte konuyla ilgili merak edilen tüm soruların cevaplarını bulabileceğiniz haberimizin ayrıntıları…
ERKEKLERİN DOĞUM İZNİ KAÇ GÜNDÜR? BABALIK İZNİ KAÇ GÜNLÜK?
Devlet memurlarında babalık izni sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun maddesinde;
“Memura, eşinin doğum yapması hâlinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir.” Şeklinde belirtilmiştir.
4A'lı çalışanlarda ise Sayılı İş Kanunu'nda özel sektör çalışanı için babalık izni 5 gün ücretli izin olarak belirlenmiştir.
İlgili kanun maddesi babalık iznini;
“Mazeret İzni EK MADDE 2 – İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir…” şeklinde belirtmiştir.
Taşeron işçilerde de babalık izni normal işçi statüsünde çalışan 4A'lı işçiler ile aynıdır. Toplam 5 gündür.
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslara göre eşi doğum yapan sözleşmeli çalışanlara eşinin doğum yapması halinde 2 gün babalık izni verilmektedir.
İlginizi ÇekebilirKadın işçilerin doğum izni ne kadardır?İlginizi ÇekebilirDoğum izni hesaplama nasıl yapılır?annebabaBebekEkonomiHaberhamileKadınnasıl yapılırsigortasüttaşeron
Gündem
Babalık İzni Kaç Gün? Memur Ve Özel Sektör için Babalık İzni Ne Kadar Sürer?
Sigortalı olarak çalışan bir kadın doğum yaptığı zaman izin alma hakkı var ise, aynı şekilde erkeğin de babalık adı altında izin alma hakkı bulunmaktadır. Doğum izni erkeklerde memurlar için 4A'ya da 4C çalışanlar konusunda değişkenlik göstermektedir. Aynı zamanda bu süre hem memurlar hem de özel sektör çalışanları için de farklılık yaratmaktadır. Buradaki temel amaç doğum yaptıktan sonra erkeklerin eşinin yanında olması ve onlara bu dönem içerisinde yardım etmesidir. Peki, babalık izni kaç gün? memur ve özel sektör için babalık izni kaç gün sürer?
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Memur ya da özel sektör çalışanı olan erkek kişinin eşinin doğum yapması halinde eşi ve bebeği ile vakit geçirebilmesi ve bakım desteği sağlayabilmesi için verilen ücretli izin babalık iznidir. Doğum yapan kadın memurlara ya da kadın işçilere verilen doğum izni süresi daha uzun olmakla beraber, doğan bebeğin babası olan çalışan için de belirli miktarda babalık izni hakkı mevcuttur.
sayılı Devlet Memurları Kanunu maddede yer alan düzenlemelere göre; erkek memurun eşi doğum yaptığı zaman erkek memurun doğum izni söz konusu olur. sayılı İş Kanunu 2. ek madde düzenlemesine göre ise; özel sektör çalışanı olan erkek işçinin eşi doğum yaptığı zaman yine erkek işçi için doğum izni söz konusu olmaktadır.
Erkek çalışan için babalık izninin ne kadar olduğunu açıklamak için ilk söz konusu erkek çalışanın özel sektör çalışanı mı yoksa kamu memuru mu olduğuna bakılmalıdır. Aşağıda farklı iş ve sektör grupları için bu alanlarda çalışan erkek çalışanların alacağı babalık izni sürelerine yer verilmiştir.
sayılı Devlet Memurları Kanunu madde /B’ye göre; eşi doğum yapmış olan erkek memur 10 günlük babalık izni hakkına sahiptir. Söz konusu bu izin ücretli izindir ve memur sanki çalışıyormuş gibi maaş alır.
yılında uygulamaya konulan İş Kanunu 2. ek maddesine göre erkek işçilere de doğum izni hakkı tanınmıştır. Bu maddeye göre; eşi doğum yapan erkek işçinin 5 günlük mazeret izni hakkı mevcuttur.
Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğinde yer alan maddeye göre; subay ve astsubaylara normal izinlerine ek olarak eşlerinin doğum yapması halinde 10 güne kadar izin verilebilir.
Sözleşmeli personel çalıştırılmasına dair hususlar Bakanlar Kurulu tarafından hazırlanan düzenlemede mevcuttur. Bu düzenlemede yer alan 9. maddeye göre; 4-B sözleşmeli personel eşinin doğum yapması halinde 10 günlük izin hakkına sahiptir ve bu izin personelin isteği üzerine verilir.
Kamu ya da özel sektörlerdeki erkek çalışanlara verilecek olan doğum izni süresini hesaplamak için somut olayı dikkate alarak bu hesabı yapmak en iyi yoldur. Bu açıdan doğumun hangi güne geldiği önemli bir ölçütü oluşturur.
Hem kamu sektörü çalışanları hem de özel sektör çalışanları için babalık izni eşlerinin doğum yaptığı gün başlamaktadır. Buna göre eşin doğum yaptığı günün ertesi günü erkek çalışanlar için babalık izninin başladığı gündür.
Devlet Memurları Kanunu ve İş Kanununa göre; babalık izni için izin süresi hesaplanırken normal gün hesabı yapılır. Buna göre; eşin doğum yapması sonrasında erkeğin doğum izni hafta sonuna denk gelmiş ise, söz konusu bu günler için de babalık izin süresi işlemeye devam eder ve hafta sonu tatilinden sonraya sarkma yapmaz. Aynı sebepten dolayı eğer eşin doğumu resmi tatile denk gelmiş ise; yine erkeğin babalık izni işlemeye devam eder ve resmi tatil sebebiyle tatil sonrasına sarkma yapmaz.
Eşi doğum yapmış olan kamu sektörü ya da özel sektör çalışanı erkeğin babalık izin hakkını nasıl kullanmak istediği önemli bir konudur çünkü söz konusu bu izin hakkı otomatik olarak işlemeye başlamaz. Devlet Memurları Kanunu ve İş Kanununa göre; hem erkek murun hem de erkek işçinin babalık hakkı için söz konusu hakkın “isteği üzerine” doğacağı vurgusu yer almaktadır. Buna göre; söz konusu babalık hakkının erkek çalışan tarafından kullanılabilmesi için talep gerekir.
Erkek memurun ya da özel sektör çalışanı olan erkek işçinin babalık izni eşi doğum yaptığı zaman kullanılabilir ve eşinin doğum yapmasından önce bu iznin kullanılması söz konusu değildir. Ancak eşin doğum yapmasından önce çalışanın hakkı olan başka izinler kullanılabilir.
Erkek işçi ya da memurun babalık iznini kullanma hakkı eşi doğum yaptıktan sonra başlar ve kamu sektörü çalışanı olan erkek memur için 10 gün iken özel sektör çalışanı olan erkek işçi için 5 gündür.
Babalık izninin parça parça olacak şekilde kullanılması mümkün değildir. Söz konusu bu izin doğumdan hemen sonra başlar ve yukarı belirtmiş olduğumuz süreler tamamlandıktan sonra biter.
Yukarıda yer verdiğimiz sebeplerden ötürü babalık izninin sonraya sarkması ya da ertelenmesi mümkün değildir.
Daha önce de belirttiğimiz gibi erkek çalışanlar için baba izninin kullanılması söz konusu çalışanın talebine bağlıdır ve bu talebin ilgililere iletilmesi için dilekçe yazılması gerekir. Burada belirtmek gerekir ki; bazı durumlarda işçi ve işveren arasında problemler çıkabilir. Söz konusu bu durumlarda daha sonradan hak kaybına uğramamak ve ispat sorunu yaşamamak adına söz konusu babalık izni talep dilekçesi ispata elverişli şekilde ve özenle hazırlanmalıdır.
Özet şeklinde belirtmek gerekirse;
“… tarihinde çocuğum olması nedeniyle (ya da eşimin doğum yapması nedeniyle) kanunen hakkım olan … gün izin hakkımın tarafıma verilmesini talep ediyorum” şeklinde bir yazı ile işverene başvurulması ve söz konusu bu başvuruya dair işverenden tebliğ ya da alındı evrakı benzeri bir evrakın alınması gerekir.
Hem kamu sektöründe çalışan erkek memurlar için hem de özel sektörde çalışan erkek işçiler için tanınmış bir hak olan babalık izni ücretli bir izindir. Yani erkek çalışan eşinin doğum yapmasının ardından aldığı babalık izni süresi boyunca çalışmasa dahi maaşında kesinti olmaz ve tam ücret alır. Kadın çalışanlara verilen doğum izninin ise bir kısmı ücretli bir kısmı ücretsiz izindir.
Daha önce de belirttiğimiz gibi erkek çalışanın ücretli babalık izni hakkı bulunmasına rağmen uygulamada işverenlerin erkek çalışana verdikleri doğum izni sebebiyle çalışanın maaşından kesinti yapması ile karşılaşabiliyoruz. İşveren karşısında güçsüz olan işçi ise çoğu halde böyle bir durumu kabul etmek durumunda kalıyor. Ancak burada belirtmek gerekir ki; bu tamamen haksız bir uygulamadır. İşçi söz konusu bu durumu kabul etmiş olsa dahi bu fiili işleyen işveren hukuken aleyhinde olacak sonuçlarla karşılaşır. İşverenin söz konusu bu uygulaması işçi tarafından açılabilecek olan alacak davasına ya da tazminat davasına konu edilebilir. Söz konusu bu uygulama sebebiyle iş sözleşmesi işçi tarafından haklı şekilde tek taraflı olarak bitirilebilir.
Babalık izni hakkı kanun tarafından işçiye tanınmış olan bir haktır ve bu sebeple eğer söz konusu bu hak işveren tarafından işçiye kullandırılmaz ise; işçi haklı bir nedene dayalı olarak istifa ederek eğer 1 yıldan daha uzun süredir çalışıyor ise kıdem tazminatı alabilir. Buna ek olarak aynı davada eğer diğer haklarından kaynaklı olan ücret alacağı, fazla mesai, yıllık izin, AGİ alacağı vs. gibi alacakları var ise bunları da talep edebilir.