• Önce çoraplar çıkarılır.
• Pantolonun paçaları yukarı sıvanır.
• Tuvâlete sol ayakla girilir. Girerken şu dua okunur:
Eûzü Billâhi minel-hubsi vel-habâis
Mânâsı: Maddî ve mânevî pisliklerden Allaha sığınırım
• Kapı içeriden kilitlenir.
• Büyük hâcet yapılırken, mümkünse sola meyilli oturulur. Necâsetin gelmesi kesildikten sonra tahârete (istincaya) başlanır.
• İstincanın en güzel şekli üç kademeli yapılanıdır:
1– Önce kuru olarak silmek,
2– Sonra su ile yıkamak,
3– Sonra da kurulamak.
• Sonra bir kaç parça tuvalet kâğıdı koparılır. Sol elle necâsetin çıktığı yer kuru olarak silinir. (Evla olan elin arkadan dolaştırılmasıdır. Önden uzatmakta ise beis yoktur.)
• Sağ elle musluk açılarak musluktan tasa veya ibriğe su alınır.
• Sonra idrar temizliğine başlanır:
• Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem), “Biriniz bevlettiğinde erkeklik uzvunu üç kere sıyırsın.”(Heysemî, Ali b. Ebî Bekir, Mecmeu’z-Zevâid ve Menbeu’l-Fevâid, Beyrut, , I, )
(Erkekler) Önce idrarın çıktığı yeri iki parmak arasına alır. Öne doğru memeden süt sağar gibi en az üç defa sıvazlarlar. Böylece idrar yolunda kalan damlalar tamamen boşaltılmış olur. Sonra idrar çıkan yer su ile yıkanır.
• Sonra sol ele su dökülür. Necâsetin çıktığı yer sol elle, iyice yıkanır. Parmak uçları necâsetin çıktığı yere değdirilmez. Yıkama esnasında erkekler orta parmağı öne çıkarır, kadınlar ise orta ve sağındaki iki parmağı öne çıkarır.
• Sonra yeniden kağıt koparılarak ön ve arka kurulanır.
• Sonra idrar yolunda kalan son damlanın temizlenmesi yapılır. Buna istinka denir. Fıkıh kitaplarında istinkanın çeşitli şekilleri vardır: Kırk adım yürümek, öksürmek, yan yatmak ve kişi kaç yaşında ise yaşı adedince adım atmak gibi
• Asrımızda pratik olarak şöyle bir istinka yolu tatbik edilebilir:
• Tuvâlet kâğıdından küçük bir parça koparılır. Kibrit başı büyüklüğünde top yapılır ve idrarın çıktığı kanalın ucuna tampon olarak konur.
• Sonra ayağa kalkarak üst toplanır. Bol su ve süpürge ile tuvalet taşı temizlenir.
• Taşın bitiminden sonra gelen boru kısmı da su ve fırça ile temizlenmelidir.
• Dipte kalan necâsetlerin akması için ya sifon çekilmeli veya bol su dökerek onlar da giderilmelidir.
• Sonra tuvaletten sağ ayakla çıkılır.
Çıkarken şu duâ okunur:
اَلْحَمْدُللهِ الَّذىِ اَذْهَبَ عَنَّا لْاَذَى وَ عَافاَنِى مِنْ ذاَلِكَ
Elhamdü-lillahi-llezi ezhebe annel-eza ve âfânî min zâlik
Mânâsı:Beni ezadan kurtaran ve bizden ezayı gideren Allaha hamd olsun.
• Lavaboda eller (bilhassa sol elin orta parmağı iyice ovalanarak) sabunla güzelce yıkanır.
• Üç beş dakika gezip dolaştıktan sonra yeniden tuvalete gidilerek uca konan küçük kağıt atılır.
• Tahâret ve istibra bu şekilde yapıldıktan sonra abdest almaya başlanır.
• Kadınlara istibra yoktur. Kadınlar sadece avret mahallinin dışını yıkarlar.
• Küçük su döktükten sonra son dam¬layı almak ve idrarın çıktığı kanalı iyice kurutmak çok mühimdir. Bu temizlik yapılmadan abdeste başlanırsa, yolda kalmış son damla abdestten sonra çıkarsa abdest bozulur ve iç çamaşır necâsetlenir.
• Çamaşırda necâsetin bulaştığı yer su döküp ovalanır, sıkılır. (En az üç defa)
• Hâcet giderirken ön veya arkanın kıbleye doğru gelmesi ve özürsüz ayakta su dökmek mekruhtur. Erkekler, idrarın tam kesildiğine kalbi mutmain olmadıkça abdeste başlayamaz.
• Yazıya elverişli olmayan kağıtları tahârette kullanmak mekruh değildir.
• Yellenmekle tahâret gerekmez. Ancak yellenme esnasında Necâset çıktı ise tahâret o zaman gerekir.
• Helada konuşulmaz, selam alınmaz. Mazeretsiz avret mahalline ve necâsetlere bakılmaz. Helaya tükürülmez, sümkürülmez. Helada vücut ile oynanılmaz. İhtiyaç giderilir giderilmez heladan derhal çıkılır. Tuvalete, başın örtülü olarak girilmesi müstehaptır.
• Hasta erkek ve kadına ancak nikahlısı tahâret yaptırabilir. Nikahlısı bulunmayan hastalardan tahâret sâkıt olur (düşer). Böyle bir kimse abdest veya teyemmüm aldıktan sonra tahâretsiz olarak namazını kılabilir.
İSTİBRA: İdrar yolunu idrardan temizlemek demektir. Erkeklerin yürüyerek, öksürerek veya sol tarafa yatarak istibra etmesi, yani idrar yolunda damlalar bırakmaması vaciptir. İdrar damlası kalmadığına kanaat gelmeden abdest almamalıdır. Bir damla sızarsa, hem abdest bozulur, hem de çamaşır kirlenir. Çamaşıra avuç içinden az sızarsa, abdest alıp kıldığı namaz mekruh olur. Daha çok sızarsa, namaz sahih olmaz.
İSTİNKA: İdrar yolunda idrar kalmadığına veya vücutta necaset kalmadığına kalbinin mutmain olması demektir. Erkekler idrarını yaptıktan sonra tuvalette öksürmeli, idrar yapma organını bir kaç kez sağdıktan sonra, su ile yıkamalı. Tuvaletten çıktıktan sonra 20 adım gidiş gelişten sonra abdest almalıdır. Bu yapılmadan abdest alınırsa abdest esnasında organdaki son damlalar iç çamaşıra akar, hem abdest bozulur hem de iç çamaşır kirlenerek bir gün içinde namaz kılınmayacak hale gelir. O vaziyette kılınana namazda kabul olmayacağı için yapılan onca zahmetler boşa gider.
TAHARET:
Kadınların taharetleri erkeklerinkinden farklı mıdır?
Cevap : Bayanlar, büyük abdestlerini önden arkaya doğru parmakla alırlar. Arkadan öne doğru alınırsa, ön tarafa pislik bulaşır ve mikrop kapar. Kadınlar ön taraflarına (büyük abdest temizliğinden sonra) elleri ile dokunmamalıdır. Zira elden mikrop kapabilir.
- 1
Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.
“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.
İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)
Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.
Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)
Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır.Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.
Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/)
Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.
İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.
İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.
Tuvalet adab yalnzca slam dininin gereklilikleri nedeniyle deil, salkl bir beden için de dikkat edilmesi gereken bir unsur. Özünde "temiz olmak" anlamna gelen taharet aslnda aln ekli ile de baz tavsiyelerde bulunur. Girdiimiz tuvaleti nasl temiz bir ekilde buluyorsak bizden sonra kullanacak kiiler için de aynen öyle temiz brakmalyz. Evde son derece dikkatli davrandmz tuvalet temizliinde genel kullanma açk alanlarda da gereken hassasiyeti göstermeliyiz. Bu temizliin aynsn vücudumuz için de uygulamamz gerek. Peki, taharet temizliinin nasl salanacan tam manasyla biliyor musunuz? Bilmeyenleriniz için yazmzda taharet nasl alnmal sorusunu cevaplyoruz
TUVALET KAIDI KULLANIN
Tuvalet ihtiyacnz giderdikten sonra bir tuvalet kad ya da peçete yardmyla özel bölgelerinizde kalan dk kalntlarn temizlemelisiniz. Eer bulunduunuz yerde tuvalet kad yok ise, bu kalntlar daha sonra temizlemek artyla çplak ellerinizle de alabilirsiniz.
SOL EL LE TAHARET ALIN
slam dininin bir gereklilii olarak taharetin sol el ile alnmas tavsiye edilir. Fakat eer sol elinizde taharet almanz engelleyecek özel bir durum varsa tahareti sa elinizle de alabilirsiniz.
DORU YÖNE DORU TEMZLENN
Erkek bedeni ve kadn bedeni fizyolojik olarak büyük farkllklar tar. Taharet alnrken de bu farkllklarn göz önünde bulundurulmas çok önemli. Dk kalntlarnn yanl noktalarla temas ettirilip idrar yollarnda iltihap oluumuna sebep olmamasna mutlaka dikkat edilmeli. Bu nedenle erkekler taharet alrken temizliklerini arkadan öne doru, kadnlar ise önden arkaya doru salamal. Bu sayede cinsel organlarna dk kalntlar bulatrmam olur ve idrar yollarna bakteri girii önlenmi olur.
SU KULLANIN
Tuvalet kadyla yaptnz temizliin ardndan son temizlii su ile salayn. O bölgenin slak kalmas mantar ve döküntü gibi cilt hastalklarnn oluumuna neden olabilecei için kalan slakl yine tuvalet kad ile alabilirsiniz. Çünkü kurulanmak bölgede yer alan bakteri miktarn azaltaca gibi kalcln da minimuma indirir. Nemli bir ortam bakteri üremesi için idealdir. Bu nedenle o bölgenin nemli kalmas salnz ciddi anlamda tehdit eder.
Eer bulunduunuz bölgede su yoksa ya da suya eriiminiz çok kstlysa ta, kiremit benzeri bir maddeyle de taharet alabilirsiniz.
Tuvalet ihtiyacnz giderip taharetinizi altktan sonra ellerinizi mutlaka ykaynn. Temizliin tam anlamyla salanabilmesi için sadece kendinizi deil baka insanlar da düünmelisiniz.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ
Dinimizce temizlik çok önemlidir. Kabir azabından kurtulmak isteyen Müslümanların ise, tuvalet temizliğine çok dikkat etmesi gerekir. Bununla ilgili ve temizliği teşvik eden pek çok hadis bulunuyor.
İstibra ve İstinca Nasıl Yapılır ve Dikkat Edilmesi Neden Önemlidir?
İstibra, erkeklerin abdestini bozduktan ve idrar yaptıktan sonra idrar sızıntısının kesilmesi için kısa bir süre daha beklemesi anlamına gelir. Bu süre genellikle 2 - 3 dakika arasında değiştiğinden dolayı Müslümanlara bulundukları yerde en az 40 adım atmaları önerilir. İstinca ise, taharet musluğu açılarak yapılan bir temizliktir.
Müslümanların istinca yaparken dikkat etmesi gereken en önemli detaylardan birisi ise, temizlenirken sağ değil sol ellerini kullanılması gerektiğidir. Çünkü İslam fıkhına göre istincanın sol elle yapılması gerekir. Fıkıh kitaplarında istibra, hem küçük hem büyük abdest bozduktan sonra dışkı ve idrar için söz konusu olmuşsa da pratikte daha çok idrar yollarındaki sızıntı ve akıntının tamamen kesilmesini beklemekle ilgilidir. Bu temizlik özellikle de erkekler açısından büyük önem taşır.
İslam’da temel bir esas olarak, mekan ve vücut temizliği yapılmadan bazı ibadetler makbul ve caiz görülmez. Örneğin tuvalet adabına İslam dininde çok önem verilmiş olup, Müslümanların elbiselerine necaset sıçratmaması, güzel ve dikkatli bir şekilde istibra yapması emredilmiştir. Aynı zamanda Allah Resûlü: “Kabir azabının çoğu, necasetten gereği gibi sakınmamaktan dolayı kaynaklanır.” buyurmuştur. (İbn-i Mâce, Tahâret, 26)
İstibra ve İstinca Yöntemleri Nelerdir?
İstinca yaparken bol su kullanılması gerekir. İstinca yaparken bol su kullanmak, israf değil aksine helaldir. Bu nedenle de temizlenirken taharet musluğu sonuna kadar açılmalı ve bol su kullanmaktan çekinmemeniz gerekir. İstibra da su ile yapılan bir temizliktir. Suyun bulunmadığı yerlerde ise, istibra peçete ile istinca ise, ancak küçük taşlar ile yapılabilir.
İstibradan sonra ise, en az 40 adım atmak da her Müslüman için vaciptir. Su bulunmadığı zaman ise, bu temizliğin en uygun temizlik araçları ile yapılması gerekir. Temizlik sol elle yapılmalı, temizliğin titizlikle yapılmasından ödün verilmemeli ve suyun ve diğer temizlik araçlarının kullanımında israftan kaçınılmalıdır. Fıkıh kitaplarında ilim ve eğitim aracı olduğu için kağıdın istibra ve istincada kullanılması doğru bulunmamışsa da günümüzde iki kağıt türü birbirinden ayrıldığı, kağıdın imal ve temini önceki dönemlere göre kolaylaştığı için, özellikle büyük abdest temizliğinde suyun kullanımı ve kurulanma kaçınılmaz hale gelmiştir.
Kaynak: Diyanet