Ertesi Gün Hapını Kullandıktan Sonra Ilişkiye Girmek

Ertesi gün hapı ne zaman, ilişkiden sonra kaç gün içinde içilir? Ertesi gün hapının zararları nelerdir, kanama yapar mı?

Östrojen ve pregesteron oranı yüksek olan ertesi gün hapı korunmadan girilen cinsel ilişkiden sonra alındıklarında gebelik sorununu ortadan kaldırırlar. Yumurtanın rahme tutunmasını engellemesinin yanı sıra döllenmeyi zorlaştırarak kondom yırtılması, cinsel saldırı ve korunmanın unutulması gibi durumlarda gebeliği önlemek için kullanılan acil durum ilacıdır. Ertesi gün hapı rahmin iç yapısını gebelik için olanaksız bir hale getirerek spermin rahim içine yerleşmesini engeller ve rahimde gebeliğin oluşumunu ortadan kaldırır. Ertesi gün hapının ne işe yaradığını öğrendik, şimdi de ne zaman içileceğine ve zararlarına göz atalım...

ERTESİ GÜN HAPI NE ZAMAN İÇİLİR?

İlişkinin ardından ilk 12 saat içerisinde alınması durumunda gebeliği önlemede %90'a kadar etki eder. İkinci gün alındığında %75' e düşen bu oran 5.günün sonunda etki etmeyeceği muhtemeldir. Acil durumlarda kullanıma uygun olan bu ilaçlar, gebeliği tam olarak engellemediği için düzenli bir doğum kontrol yönteminden tamamen farklı bir amaca hizmet eder.

Adet döneminde gebeliğin en yüksek olduğu ovulasyon döneminde (yumurtlama dönemi) alınsa da içeriğindeki yüksek hormon nedeniyle yumurtanın sperm ile döllenmesini engeller. Yumurta döllenmiş olsa da rahme tutunamaz ve bu sayede gebelik riski ortadan kalkar.

ERTESİ GÜN HAPI NASIL KULLANILIR?

Ertesi gün hapı cinsel ilişkiden sonra ne kadar çabuk alınırsa gebeliği önlemede o kadar iyi sonuçlar verir. Cinsel ilişkinin ardından 5. Güne kadar alınabileceğinden yukarı da bahsetmiştik ancak gebeliği önlemesi için ne zaman alındığının önemi oldukça büyüktür. Bu haplar günün herhangi bir saatinde, yemek öncesi ya da sonrası alınabilirler. Burada önemli olan cinsel ilişkinin ardından olabilecek en kısa sürede alınması gerektiğidir. Ertesi gün haplarının bazılarının 2 adet kullanılması gerekir ve bununla birlikte art arda içilmelidir. Ertesi gün hapının kullanımının ardından kusma ve ishal gibi semptomlar söz konusu ise ilaçların tekrardan kullanılması gerekir.

Ertesi gün haplarının çeşitli markaları bulunur ve bu markaların kullanımı da birbirinden farklıdır. Bu nedenle bu ilacı kullanmadan önce eczacınıza danışın ve prospektüsünü mutlaka okumaya özen gösterin.

ERTESİ GÜN HAPININ ZARARLARI NELERDİR? KANAMA YAPAR MI?

Ertesi gün hapının özellikle sık sık kullanımı olası yan etkileri tetikleyebilir. Ayda bir kere kullanılabilir ancak düzenli kullanıma uygun bir ilaç değildir. İçeriğindeki maddeler diğer tüm ilaçlarda olduğu gibi alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebilirler. Ayrıca kullanılan başka ilaçlar varsa ertesi gün hapı kullanılması durumunda olası bir etkileşim gerçekleşebilir. Bu da yan etkilerin daha belirgin bir hal almasına sebep olabilir. Özellikle kanama görüldüğünde kadınlarda hamilelik şüphesi doğurabilir. Ancak kanamanın ertesi gün hapının yan etkilerinden kaynaklanabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Kanama dışındaki diğer yan etkileri ise şöyle sıralamak mümkün:

• Mide bulantısı
• Karın ağrısı
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Göğüslerde hassasiyet
• Adet düzensizliği

Olası yan etkiler, ertesi gün hapının kullanımının ardında 3 gün sürebilir. Adet düzensizliği de birkaç ay içinde düzene girer. Kanamalar bazen çok az birkaç damla şeklinde veya düzensiz meydana gelebilirler.

ERTESİ GÜN HAPI NE KADAR ETKİLİDİR?

Ertesi gün hapı cinsel ilişkinin ardından kullanıldığında o anki ilişkinin gebelikle sonuçlanmasını engellemeye yardımcı olur. Ancak hamileliği kesin olarak engelleyebileceğinden bahsedilemez. Etkisinin ilacın alındığı süre ile yakından ilişkisi bulunur. Ayrıca mevcut olan hamileliği sonlandırmak için kullanılmaz ve diğer kontrol yöntemleri gibi sürekli kullanılması doğru değildir.

Emziren anneler ertesi gün hapı kullanabilir mi? Ertesi gün hapını kimler kullanabilir, kimler kullanamaz?

Ertesi gün hapı ne zaman alınmalı?

ERTESİ GÜN HAPI NEDİR?

Ertesi gün hapı, yüksek dozda hormon içeren bir ilaç olup korunmadan girilen cinsel ilişkiden sonra 72 saat içinde kullanılması gerekir. Bu hap, östrojen ve progesteron hormonları içerir.

ERTESİ GÜN HAPI NASIL ETKİ EDER?

Cinsel ilişki sonrası sperm yumurtayla birleşmişse, döllenmiş yumurtanın rahim içinde tutunmasına engel olur.

ERTESİ GÜN HAPI NASIL KULLANILIR?

Jinekolog Op. Dr. Pınar Tokatlıoğlu ertesi gün hapının nasıl kullanılması gerektiğini anlatıyor.

Ertesi gün hapları korunmasız cinsel ilişkide bulunduktan sonra veya kullanılan doğum kontrol yönteminin başarısız olduğu durumlarda, istenmeyen gebeliğin önlenmesinde kullanılır.

Bir düşük yöntemi değildir, hamileliğin oluşmadan önlenmesini sağlar. Uzun süreli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Korunmasız cinsel ilişki, kondomun yırtılması kondomun yerinden çıkması veya kondomun unutulması, tecavüz, spiralin yeni çıkarılmış olması, doğum kontrol haplarının unutulması veya atlanması gibi durumlarda cinsel ilişkinin hemen sonrasında ilk 72 saat içinde kullanıldığında etkilidir.

İlişki sonrası ne kadar erken kullanılırsa gebeliği önleme şansı o kadar yüksektir. Örneğin; ilk 24 saatte alınan ertesi gün hapları % 98 oranında başarılıyken; ikinci gün kullanımda bu oran % 85’e; üçüncü günde % 55’e kadar düşmektedir. Adet döngüsünün herhangi bir günü kullanılabilir. En yaygın kullanım şekli 12 saat ara ile iki kez kullanımı şeklindedir.

ERTESİ GÜN HAPININ YAN ETKİLERİ VAR MIDIR?

Çok fazla yan etkisi olmadığı belirtilen ertesi gün hapı, yine de bazı bünyelerde mide bulantısı, baş ve kasık ağrısı, halsizlik, kusma ve baş dönmesi gibi durumlara neden olabiliyor. İlaç alındıktan sonra 4-10 gün içinde hafif bir kanama yaşanabiliyor ve ondan sonraki adetle birlikte düzenli adet görülmeye başlanıyor.

ERTESİ GÜN HAPI İLİŞKİDEN NE KADAR SONRA ALINMALI?

Cinsel ilişkiden hemen sonra yani en kısa süre içerisinde alınmalıdır. İlişkiye girmeden önce alınan ertesi gün hapının hiçbir koruyuculuğu yoktur.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

Prezervatifin yırtılması, diyaframın kayması, doğum kontrol hapının birkaç gün unutulması ya da kullanılan diğer bir yöntemin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda, uygulanması gereken ve hormonal acil kontrasepsiyon olarak da adlandırılan bu yöntemi kullanırken dikkat edilmesi gereken üç önemli nokta var:

• İlki, hapı korunmasız cinsel ilişkiden hemen sonra almaktır. Önce hapı alıp sonra ilişkiye girerseniz, hiçbir işe yaramayacağından emin olabilirsiniz. 

• İkincisi, ertesi gün hapını sürekli bir doğum kontrol yöntemi olarak görmemek. Bu hapın amacı, bir gecelik kazaların sonucu olan hamilelik ihtimalinin ortadan kaldırılmasıdır. Kısa süre içinde sık sık kullanılması halinde ise etkisini azaltır, yan etkileri artırır.

• Üçüncü önemli nokta, ertesi gün hapının cinsel yolla hastalık bulaşmasını engelleyici hiçbir özelliğinin bulunmamasıdır. O yüzden bu hapı, daha rahat ve sorumsuz davranmanız için bir kazanım değil, çok ekstra bir durum yaşadığınızda sizi kürtajdan kurtarabilecek ve içinizin rahat etmesini sağlayacak bir seçenek olarak görünüz. Ayrıca cinsel hayatınızda sürekli bir doğum kontrol yöntemini düzenli olarak uygulamak konusunda titiz davranmaya devam ediniz.

ERTESİ GÜN HAPLARI HANGİ DURUMLARDA KULLANILIR?

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kutlugül Yüksel, hamileliği önleme amaçlı tercih edilen ertesi gün haplarının kullanımını anlattı ve gebeliği önleme oranlarına ilişkin bilgiler verdi.

Ülkemizde ertesi gün hapı içinde en fazla kullanılan ilaç etken maddesi 750 mcg levonorgestrel olan tabletlerdir. İlişkiden sonra oral yolla iki tablet birden alındığında ilk 24 saat içinde ortalama %95, 24-48 saatte %85, 48-72 saatte ise %58 oranında gebeliği önler.

ERTESİ GÜN HAPLARI HANGİ DURUMLARDA KULLANILIR?

• Geri çekme yönteminin hatalı uygulanması,

• Prezervatif yırtılması,

• Özellikle yumurtlama dönemi uyan günlerde korunmasız cinsel ilişkide bulunulması,

• Cinsel istismara maruz kalınması,

• İkiden fazla doğum kontrol ilacının unutulması,

• İlaç kullanımını etkileyebilecek bir sağlık sorunu olmaması, halinde kullanılabilir. Ertesi gün hapını ne zaman kullanmamalı?

• EGH'nın etken maddesine karşı alerjik durumu olanlar,

• KC yetmezliği ve ağır barsak hastalığı olanlar,

• Aynı adet döngüsü içinde bir kez bu ilacı kullananlar ( aynı adet döngüsünde daha sonra yaşanan korunmasız cinsel ilişkilerde kullanamaz; çünkü bu ilacın tekrarlanması halinde hem yüksek dozda hormon alınmış olur, hem de çok fazla adet düzensizliğine neden olur),

• Halihazırda gebeliği mevcut olanlar, bu hapı kullanamaz.