Erzurum Yöresi Halk Oyunları
kaynağı değiştir]
[2]Erzurum kadın barları, Erzurum ve yöresinde " gıranata " diye adlandırılan nefesli bir enstrüman (çalgı) aleti olan " gırnata sol klarnet " ve vurmalı enstrümanlardan " def-zil " eşliğinde oynanır. Oyun esnasında oyuncular ezgi- türkü benzeri müzikal koro söylemlerle hem eşlik eder hem de oyunları oynarlar. Yoğun olarak oynanan Erzurum kadın barları:
- Aşşahdan gelirem yüküm eriktir
- Çarşıda üzüm kara
- Çember
- Çiftbeyaz güvercin
- Delikız
- Döne
- Kavak
- Köylü kızı
- Nari
- Sallama
dır.[2]
Kıyafetler[değiştir kaynağı değiştir]
Erzurum erkek barlarını oynayan dadaşlar; bacak kısımları dar, yukarı kısımları geniş tutularak kesilmiş, üst arka kısmının havası boşaltılmak suretiyle yassılaştırılmış ve katmer satıhlı, aşağıya doğru sarkık bir körük haline getirilmiş (zıgva), ön tarafı kısmen potur görünümündeki pantolon görevi gören ve zıpka diye adlandırılan, arka kısmı pileli lâcivert kumaştan yapma alt giysiyi giyerler[4]. (Pile sayısının otuz iki adet olmasına dikkat edilir.) Siyah ipek kaytanla üzerine süs işlemeleri yapılır.[2] Uzun kollu, dik yakalı, kol ağızlarında dört ya da beş adet siyah veya beyaz düğmesi bulunan beyaz renkli gömlek giyilir. Bel kısmına takılan kuşak; Şal, Trablus ipeklisi ya da Tosya yerlisinden yapmadır. Giyilen kolsuz, iki tarafa kapanabilen lâcivert kumaştan yapma yeleğin yaka kısımları, cep ağızları ve düğme ilik yerleri kaytan işlemelidir. En önemli aksesuarlar; saat için kullanılan gümüş kordon ve bir köşesi ipek veya sırma ile işlenmiş mahrama denen büyük bir mendildir.[5] (Bar oynarken ritme göre mendil kullanmak özel bir maharet gerektirir) Uzun, geniş kollu; kol çeperleri siyah, ön tarafı ve cep ağızları motifli kaytanla süslü kazeki diye adlandırılan kısa bir ceket giyilir.
Bar giysisinde manevi inanca dayalı olarak içerisinde Kur'an'dan ayet (ayet-ül-kürsi) ve dua (karınca duası) yazılı olan, " bazubent " diye adlandırılan, boncuktan örme ya da gümüş aksamlı sağ kola takılan bir aksesuar da kullanılır.[2] Ayaklara çevik bir eda veren hafif yemeninin taban derisi uc kısmından kalkık ve geriye doğru kıvrıktır (poçik diye adlandırılır).