Evinizin bir köşesinde protein açısından zengin olan mantarı yetiştirmeye ne dersiniz? Cevabınızı duyar gibiyim Evet. Çünkü insanlar artık istiridye mantarı hakkında bilgi sahibi olmaya ve bu faydalı mantarın muhteşemliğini öğrenmeye başladı.Evinde mantar yetiştirmek, yemeğini yaparken mantarını taze taze dalından toplayıp tüketmeyi kim istemez. Mantarlar evimizde kolaylıkla yetiştirebileceğimiz besinlerden sadece biri. Üstelik bakımı da çok zahmetsiz ve kolay. Bazı kesimler lezzetinden ötürü bu mantara et mantarı adını vermiş. Et ile çok benzemese de kendine özgü bir lezzeti var.
Son zamanlarda devlet desteği ile de üretimi bi hayli yaygınlaşmış durumda. Her pazarda, manavda, markette kolayca bulunsada insanlar evinin küçük bir köşesinde artık kendileri yetiştirmeyi tercih ediyor. Elinin altında canı istediğinde taze taze koparıp yemek yapmak tercih ediliyor.
Mantarımızın her aşamasını kendimiz hazırlayabilmemiz için öncelikle bu canlılar hakkında biraz bilgi sahibi olmalıyız. mesela; mantarlar spor ile ürer, tohum ile değil. Mantarın şapkası üzerinde çizgi şeklinde görülen lamellere spor deniyor. Nemli bölgelerde yetişiyor. Evimiz de yetiştirmek içinde mantarın bulunduğu odanın serin olması gerekir ve nemini en az % civarında ayarlamalıyız. Bunuda günde bir su vererek sağlayabiliriz.
Şimdi gelelim hazır hobi mantar yetiştirme kiti satın almayacaksak kompost hazırlama aşama sırasını anlatmaya.
Öncelikle yetişkin bir mantarın lamelleri kesilir ve steril edilmiş tahıllar (buğday, arpa, mısırvs) ile karıştırılarak temiz bir kavanozda bekletilir. 10 15 gün içinde miselimizi elde ederiz.
Miseller büyüdüğünde tahıl tanelerinin rengi beyaza dönmüş olacaktır. Bu aşamadan sonra artık sporlar yerine miselleri kullanarakta yeni misel elde edebilme imkanımız oluşmonash.pwer sporlarını aldığımız ebeveyn mantarın aynısı olur. Miseller steril edilen pamuk- saman karışımına eklendiğinde artık kompost etmiş olursunuz. Miseller kompostun heryerini sardıktan sonra artık kompostun üzerinde büyümeye başlayacaktırlar.
Hazırladığımız bu kompostu kapalı bir balkonumuz veya serin olan bir odamızın köşesine koyup 20 gün hiç kıpırdatmadan ve ağzını açmadan bekletmeye başlıyoruz. Nemlendirmek için püskürtmeli bir şişeyi kullanabiliriz. Bulunduğu ortamın ısısını maksimum 20 dereceye getirmeliyiz.
günün sonunda artık hazırladığımız komposta temiz bir jilet yardımı ile delikler açmalıyız. 30 günü geçtikten sonra artık hazırladığımız bu sistemden mantarlar çıkmaya başlayacaktır. olgunlaşan mantarlar toplandıkça yerine yenileri çıkacak ve 3 ay süresince hazırladığınız komposttan mantar toplamaya devam edeceksiniz. Tek yapmanız gereken tahıllarınız kurumaya başladığında açtığımız deliklerden onu ıslatmak ve ortamın ısısını sabit tutmak.
Her yiyeceğin olduğu gibi istiridye mantarının da vücudumuza sağladığı faydaları vardır. Bunlar:
-Antioksidandır yani; vücudumuzu oluşturan hücreler serbest radikaller nedeniyle zarara uğrayabilirler. Örneğin; kanser gibi sağlık sorunlarının oluşmasına sebebiyet verebilir. Antioksidan özelliğine sahip olan istiridye mantarı hücrelerimizin zarar görmesine neden olan serbest radikallerin etkisini yok etmeye sağlar. Hatta kanser ilaçlarının içerisine de bilim adamları istiridye mantarına yer vermiştir.
-Kandaki kolesterol seviyesinin düşmesine ve dengede kalmasına yardımcı olur. Kanser ilaçlarında olduğu gibi kolesterol ilaçlarının yapısında da istiridye mantarı kullanılmaktadır.
-Antibakteriyeldir, yani doğal antibiyotiktir. Bu özelliğinden dolayı çeşitli hastalıkların oluşmasına sebep olan bakterilerin gelişimini engelleyerek yok olmasına yardımcı olur. Bu özelliği nedeniyle hamile olanlar ve antibiyotik kullanmak istemeyenler için oldukça faydalı istiridye mantarı. İlaç kullanmadan bağışıklık sistemimizi güçlendirmeye yardımcı olmaktadır.
Yüksek oranda demir bulundurur ve kırmızı ete oranla etkisi daha fazladır. Vejeteryan olan kişiler ve gelir seviyesi düşüklüğünden her zaman et temin edemeyen insanlar için ekonomik ve lezzetli bir alternatif istiridye mantarı. Bunun yanı sıra yüksek miktarda B vitamini içerdiği için B vitamini ihtiyacı olanlar bu ihtiyacını istiridye mantarından temin edebilir. İçeriğindeki B vitamini kabızlığı da önlemektedir.
Hiper tansiyonu düşürmeye yardımcı olur. İçerisinde bulunan potasyum minerali tuzun etkisini kırarak azalmasını sağlar ve bu sayede de hiper tansiyon problemini önemli ölçüde ortadan kaldırır. Tabi ki hiper tansiyon için istiridye mantarı tüketimine başlanacaksa tuz tüketimini azaltmamız da mantıklı olacaktır.
Anemiyi önemeye yardımcı olur. Anemi hastaları folat ve demir alımını arttırdıklarında tedavi süreçleride otomatikman hızlanmış olacaktır. Bu nedenle anemi hastaları istiridye mantarı gibi folat ve demir oranı yüksek besinler tüketerek hastalıkla mücadele süreçlerini daha kolay ve hızlı olmasını sağlayabilirler.
Kaynakça:
monash.pw
monash.pw
Yazar:Hatice Öztürk
'MANTAR TOHUMU DOĞADA KOLAYLIKLA BULUNMUYOR'
Mantarı yetiştirmek için kompost adı verilen bir besi ortamı hazırlanması gerektiğini söyleyen Ekmen, evde kompost yapımını şöyle anlattı:
"Genellikle at gübresinden yapılmakla birlikte evlerde sentetik kompost yapabilmek için hububat sapları, samanları ve çayır otlarından yararlanılabilir. Ürünün besin değerinin yükseltilmesi için organik kökenli tavuk gübresi, kepek, melas yani şeker pancarı artığı şerbeti, ayçiçeği, pamuk ya da zeytin artıkları kullanılabilir. Ancak bu tür katkılar girdikçe risk artar. Evde yapılabilecek en kolay kompost ortamı saman ile sağlanabilir. Ancak bunların hijyenik olarak bulaşık olmaması gerekiyor. Bu nedenle önceden yüksek sıcaklıkta ısıtmak, kuru ve gölge bir yerde iyice kurutmak gibi ön işlemler büyük önem taşıyor. Sonra bunlar mantar tohumlarıyla birlikte hava almayacak şekilde plastik naylon torbalara konularak ağızları iyice bağlanıp üzerlerine küçük hava delikleri açılmalı. Bu arada mantar tohumunu diğer bitkiler gibi doğada kolaylıkla bulabilmek mümkün değil. Misel adı verilen bu tohumlar özel olarak yetiştirilir ve ancak ziraat ürünleri satan yerlerde bulunabilir."
3 HAFTA SONUNDA FİLİZLENİYOR
Yukarıda bahsi geçen kontrollü şartlardan taviz verilmediği takdirde yaklaşık 3 hafta sonunda mantarların kendilerini göstermeye başlayacaklarını aktaran Dr. Mehmet Erhan Ekmen, “Bu aşamadan sonra filizlenen mantarlar günde birkaç nemlendirme şeklinde sulanmalı. Daha sonra istenen boylarda mantarlar toplanabilir.Evde mantar yetiştirmek için bu aşamaları yapmak istemeyenler internet sitelerinden satın alınabilecekleri hazır yetiştirme kitleriyle de evde mantar yetiştirme tecrübesini yaşayabilirler” açıklamasını yaptı.
Evde istiridye mantarı, şarap kapağı mantarı, aslan yelesi mantarı, shiitake mantarı ve pioppino mantarı türlerinin yetiştirebileceğini aktaran Dr. Ekmen, "Ülkemizde marketlerde satılan mantarlar evde yetiştirilen mantara göre daha pahalı. Kârlı bir yetiştiricilik için ev ortamından öte biraz daha profesyonel bir ortama, ekipmana ve imkâna sahip olmak gerekiyor" ifadelerini kullandı.
EVDE YETİŞTİRİLEN MANTAR SAĞLIKLI MI?
“Renk ve kokuyla ilgili bir değişiklik yoksa ve kültüre koyduğunuz kaynak anaçlar güvenli bir yerden tedarik edildiyse evde yetiştirilen mantarlar sağlık açısından bir problem teşkil etmez” diyen Ekmen, “Ancak yetiştirme esnasında herhangi bir aksaklık, dışarıdan bulaşma gibi nedenlerle yöntem dışına çıkıldıysa mutlaka sağlıksız bir ürünle karşılaşılır. Her ne olursa olsun mantar tüketilmeden önce çok iyi yıkanmalı ve düzgün şekilde pişirilmeli” bilgisini paylaştı.
'SEVDİĞİM MANTARI EVDE YETİŞTİRDİM'
Piyasada sunulan sınırlı sayıda mantar çeşidiyle yetinmek yerine evde kendi mantarını yetiştirip sınırsız sayıda seçeneğe sahip olanların sayısı gün geçtikçe artıyor. Bu kişilerden biri de Namık Malçuk. Severek tükettiği bir mantardan (Agrocybe Aegerita) parmak ucu kadar bir parçayı steril ortamda kültüre aldığını söyleyen amatör mantar avcısı ve yetiştiricisi Namık Malçuk, bunun için alkolle temizlediği kapalı bir kabin kullandığını dile getirdi.İlk tohum üretimini kabinin içinde üç aşamada gerçekleştirdiğini belirten Namık Malçuk, bu aşamaları şöyle anlattı:
Birinci aşama: "Mantar parçasının gelişimi için patates suyu, az şeker ve agar agar kullanarak besi yeri hazırladım. Hazırladığım besi yerlerini steril etmek için düdüklü tencere kullandım. Kabin içindeki besi yerlerini küçük kavanozlara koydum ve soğuduklarında içlerine minik mantar parçaları yerleştirdim. 3 hafta sonra bu besi yerleri tamamen mantar misel ağıyla kaplandı. Bu yapıyı çok iyi sararak buzdolabında sakladım."
İkinci aşama: "Bu aşamada mantar tohumunu hazırladım. Bunun için buğday kullandım. Buğdayları dakika kaynattıktan sonra suyunu süzdüm. Süzülmüş ve üzerleri bir miktar kurumuş buğdayların üzerine yüzde 2 kadar toz alçı, yüzde kadar da toz kireç serptim ve bunları güzelce karıştırdım. Buğdayları kavanozlara yarısından biraz fazla şekilde doldurdum. Kavanoz kapaklarını buğdaylar hava alabilecek şekilde kapattım. Buğdayları steril etmek için düdüklü tencere kullandım. Kabin içine getirdiğim buğdayları soğuduktan sonra ilk aşamada yetiştirdiğim mantar misellerinden içine bir parça atarak aşıladım. Kavanozları arada bir çalkaladım. Yaklaşık 3 hafta sonra tüm buğdaylar mantar tohumu diyebileceğim yani ekilebilecek hale geldiler."
Bitkisel protein açsndan zengin olan mantar sevimli görünüü ve lezzeti ile mutfaklarn vazgeçilmez besinlerinden biridir. çeriinde yer alan maddeler nedeniyle geçmiten günümüze ifal olarak kabul edilen bir gda olan kültür mantar hastalklar tedavi edici özellikleri ile dikkat çekmektedir.
Özellikle Çin ve Asya’da alternatif tp tedavisi için ilaç yapmnda kullanlr. Kendine has bir aromaya sahip olan kültür mantar, çorba, salata, makarna gibi yemeklerde de kullanlr.
Mantarn faydalarn duyanlar, bu faydal besinin büyüme öyküsünü merak eder. Bu nedenle bu balk altnda mantar yetitiricilii nasl yaplr sorusunun yantn vereceiz. Mantar yetitirme teknikleri ve yetitirme püf noktalarn merak edenler bu bilgilerle çok ey örenecek.
Kültür Mantar yetitirmek için gerekli temel malzemeler:
Adm adm mantar yetitirme teknikleri:
1) Mantar Kompostu Hazrlama
2) Kompostu Sterilize Etme
3) Mantar Sulama
4) Mantar Toplama
5) Ortam Scakl
Son yllarda mantar üretim çiftliklerinin says günden güne artyor. Ancak bu ii baaryla yapanlarn says oldukça az. Eer siz de mantar üretimine girmek istiyorsanz; balangçta nelere dikkat etmeniz gerektiini örenmelisiniz.
Kültür mantar yetitiricilii hakknda bilgi edinirken tarmsal bilgiler kadar i kurma sürecinde gerekli olan resmi süreç bilgileri de önemlidir. Teknik ve sistematik olarak size yardm edecek baz püf noktalar öyle ifade edilir:
1) Gerekli Belgeler
Mantar yetitiricilii için gerekli belgeler olmadan bu ie balamamalsnz. Tüketiciye kar vereceiniz güven için resmi belgeler olmazsa olmazdr. Resmi açdan üretime geçmeden önce belgelerin tamamlanm olmas gerekir.
2) Sermaye
Detayl bilgi için: Mantarn Faydalar – Duyunca Sevmeyeni Kalmayacak! 10 ifal Etkisi
Detayl bilgi için: Mantar Kaç Kalori? Sotesi, Çorbas, Yemei Kaç Kalori?
Tereya, kaar ve taze mantar kullanlarak hazrlanan frnda kaarl mantar hem lezzeti hem de pratiklii ile beenilir. Sala yararl faydalar ile ön plana frnda kaarl mantar ailenize ve misafirlerinize sunabilirsiniz. Frnda Kaarl Mantar (Videolu)
Mantar, tavuk ve krema kullanlarak hazrlanan kremal tavuklu ve mantarl güveç lezzeti ve enfes görünümü ile sofralarnzda yerini alr. Lezzetinin yan sra öünlere getirdii sala faydalar ile de ön plana çkan kremal tavuklu mantarl güveci kolayca yapabilirsiniz. Kremal Tavuklu ve Mantarl Güveç (Videolu)
Patates, mantar ve yufka kullanlarak hazrlanan patatesli mantarl istiridye börei yumuack lezzeti ve muhteem görünümü ile ara öünlerinizi ve kahvaltlarn renklendirir. Patatesli Mantarl stiridye Börei (Videolu)
Milföy hamuru, mantar, sosis, yeilbiber ve kuru soann susam ile birliktelii sonucu hazrlanan sosisli mantarl volovan muhteem görünümü ile sofralarnz süsler. Lezzeti ile hem misafirlerinize sunabilir hem de ailenizin çay keyfine farkl bir tat katabilirsiniz. Sosisli Mantarl Volovan (Videolu)
Tavuk göüs, köri ve mantar kullanlarak hazrlanan köri soslu mantarl tavuk kendine özgü lezzeti ile damaklarda kalc bir lezzet brakr. Doyuruculuu ile ön plana çkan yemei pratik ve kolayca hazrlayabilir hem ailenize hem de misafirlerinize muhteem öünler sunabilirsiniz. Köri Soslu Kremal Mantarl Tavuk (Videolu)
Mantar, soan, sarmsak, krema, fesleen, karabiber ve tereya ile hazrlanan sosun kalem makarna ile muhteem bulumas, sofralarnza farkl bir lezzet getirir. En güzel kültür mantar tarifleri arasnda yer alan kremal mantarl kalem makarna ile sevdiklerinize muhteem öünler sunabilirsiniz. Kremal Tavuklu Mantarl Makarna (Videolu)
Tavuk göüs, mantar, yeilbiber, krmzbiber, mantar, domates püresi ve biber salças kullanlarak hazrlanan mantarl tavuk sote, enfes bir ana yemek çeididir. Kültür mantar kavurma olarak kendine has aromasn tavuk ile birletirerek muhteem bir lezzete ev sahiplii yapar. Oldukça kolay bir yemek olan mantarl tavuk soteyi aileniz ve sevdikleriniz için hazrlayabilirsiniz. Mantarl Tavuk Sote (Videolu)
Akam yemeinde besleyici, pratik ve bir o kadar lezzetli mantarl bir yemee ne dersiniz? Nefis beamel sosu ve lokum gibi pien patatesleriyle mantar sevmeyenlere sevdirecek en özel tariflerden… Videolu tam ölçülü tarifi kaçrmayn! Beamel Soslu Mantarl Patatesli Oturtma (Videolu)
Margarin, yumurta, un, niasta, eker ve bir miktar kakao kullanlarak hazrlanan mantar kurabiye daha ilk lokmada azda dalan lezzeti ile beeni kazanr. ekil olarak mantara benzeyen kurabiye, ara öün ve kahvaltlarda sevilerek tüketilir. Mantar Kurabiye (Videolu)
Reishi Mantar Faydalar Nelerdir?