Evde Paraşüt Nasıl Yapılır
Gerçek paraşüt nasıl yapılır?
Paraşüt çeşitleri: Paraşütler yapılış şekillerine göre:
1. Yekpâre yelkenli paraşütler.
2. Dilimli paraşütler diye sınıflandırılır.
Alman Kosteleskynin buluşu olan dilimli paraşüt, çok gözenekli olduğu için büyük hızlara daha elverişli olup çok da dengelidir. Bâzı paraşütler yere yayıldığı zaman düz olur. Bâzıları ise, yine kubbe biçiminde kalır. Ayrıca son zamanlarda Rusların kullandığı kare şeklindeki paraşütleri de saymak gerekir.
Kullanılış maksadına göre paraşütler: Personel, malzeme, iniş fren paraşütleri ve viril önleyici paraşütler olarak sınıflandırılır.
1. Personel paraşütleri: Askerî maksatlarla personel indirmek için veya spor maksadıyla kullanılır. Personel paraşütleri de kendi aralarında üç çeşittir.
a) Otomatik Paraşütler: Bu cins paraşütler, atlayışta atlayıcının hiçbir hareketi olmadan, uçağı terk etmesiyle birlikte uçağa bağlı olan statik bir kablo ile açılan paraşütlerdir.
b) Serbest atlayışlarda kullanılan paraşütler: Bu cins paraşütlerde atlayıcı uçaktan atladıktan sonra, deklanşör denilen kolu ve buna bağlı deklanşör pimini çekerek paraşütünü açar. Bu açılmada önce rehber paraşüt dışarı fırlayarak kubbeyi dışarıya çeker ve paraşüt dolar.
c) Pilot paraşütleri: Uçaklarda tehlikeli bir durumda, atlayarak kurtulmak için kullanılan paraşütlerdir. Minder tipinde ve sırtta taşınan cinsleri vardır.
2. Malzeme (yük) paraşütleri: Havadan malzeme, araç, silâh ve cephâne indirilmesinde kullanılır. Çok çeşitlidir. Ya sayıları iki ila on arasında değişen paraşütler bir salkım halinde malzemeye bağlanır veya kglık özel ağır yük paraşütleri kullanılır. Bir ağır yük paraşütünün çapı 20 cm, açılmış hâlde yüzeyi m2dir. Feza araştırmaları için kullanılan özel cihâzların ve füzelerin bütününün veya bazı bölümlerinin yere indirilmesinde de paraşütlerden faydalanılmaktadır.
3. İniş fren paraşütleri: Yalnız tehlikeli inişlerde değil bütün iniş şartlarında kullanılmakta olup, flaplarla aynı vazifeyi görmektedir. Uçaklarda frenleme paraşütü olarak, büyük hızlarda iyi denge sağladığı için genellikle dilimli paraşüt kullanılır. İniş ânında yerle temasa müteakip iniş paraşütü açılarak uçağın kısa mesâfede durmasını sağlar.
4. Viril önleyici paraşütler: Virile girmek üzere olan bir uçağı normal uçuş hâline döndürmek için kullanılır. Viril bir denge hâli olduğuna göre, virilden çıkabilmek için dengeyi bozmak gerekir. Bu maksat için kanatlardan birinin ucuna yerleştirilmiş olan paraşüt kullanılır. Paraşüt açılarak uçağın durumunu değiştirir ve uçağı yeniden kontrol edilebilir duruma getirir.
Paraşütün katlanması ve bakımı: Paraşütü katlamak için, yelken ve askıları, paraşüt çantası içine îtinâ ile yerleştirmek gerekir. Bu katlama kullanma sırasında paraşütün kolayca açılmasını sağlayacak şekilde, sıkı kurallara uyularak yapılır; aksi takdirde kötü katlanmış bir paraşütün açılmama tehlikesi vardır. Devamlı kullanılmayan paraşütler belirli zaman aralıkları ile açılıp havalandırılır, dikkatli olarak gözden geçirilir ve tekrar usûlüne göre katlanıp muhâfaza edilir.
Paraşütün kısımları: Genel olarak paraşütler beş kısımdan ibârettir.
1. Komple kubbe: İçi hava ile dolarak personel ve malzemeyi taşıyan kısımdır. İpek veya naylon kumaştan dilimler hâlinde yapılıp birleştirilmiştir. Tepesinde hava deliği vardır. Ön paraşüt veya yardımcı(rehber) paraşüt vâsıtası ile çekilerek torbasından çıkarılır. İplerle paraşüt kemerine veya yeleğine bağlanmıştır.
2. Açma torbası (navlaka): Komple kubbenin açılma kolaylığını sağlamak maksadı ile özel bir
teknikle içine yerleştirildiği bu torba, pamuklu kumaştan yapılmıştır. Torba ile irtibatlı olan statik kablo, paraşütün açılmasını müteakip torba ile birlikte uçakta kalır. Statik kablonun ucunda düğmesine basıldığı zaman açılan, takıldığı yerde aşağı çekilince kendiliğinden kilitlenebilen bir statik kanca asılıdır. Açma torbasının dışında askı iplerinin takılacağı bez halkalar bulunur.
3. Paraşüt çantası: Kuşam tertibatına bağlı olan bu çanta, açma torbasını muhâfaza eder. Üzerinde statik kablo yerleştirme lâstikleri vardır. Dört kapağın uçlarında can ipiyle kapanmayı sağlayacak dört adet bez halka bulunur.
4. Kuşam tertibatı: Her boydaki insana rahatlıkla ayarlanabilir şekilde kolonlardan yapılmış olup, otomatik kilit vasıtası ile kilitlenir. Kuşam tertibatındaki kolonlar: Kaldırıcı kolonlar-sırt çapraz kolonlar-göğüs çapraz kolonları ve bacak kolonları olarak dört kısımdan ibarettir.
5. Otomatik kilit: Göğüs kilidi, göğüs hizasında bulunup, bacak ve göğüsten gelen dört kolonu birleştirip kilitlenir.
Paraşütün Yapımı ve Kullanılan Malzeme
Yapımı: Paraşütler genellikle, üçgen biçimli, çok katlı kumaş parçalarının birbirine dikilmesiyle yapılır. Her parçanın paraşüte gerekli biçim ve büyüklüğü verebilecek boyutlarda kesilmesi gerekir. Paraşüt yapımında mâliyet önemli bir faktördür. Bu yüzden, belirli özellikleri verecek en sâde biçim seçilir.
Havadan ikmâl paraşütleri (havadan yardım malzemesi ve silâh indirme) çok büyük olduklarından (bâzı durumlarda 20 m çaplı), beş bölümden meydana gelirler. Birinci bölüm, güçlü hava basıncına dayanabilecek bir tepe bölümü, ötekiler de, hava akımını yayan ve direnç, hâsıl eden daha hafif yapılı yan bölümlerdir. Bu usûlün geliştirilmesiyle üç değişik büyüklükte paraşüt yapılmasını sağlayan kare biçimli kumaşların üretimine geçilmiştir. Her karenin bir kenarı dört metre uzunluğundadır. Bunlar birbirlerine çaprazlama birleştirilir. Beş kareden meydana gelen bir paraşüt kg, on iki kareli kg, yirmi kareli paraşütse kg taşıyabilir.
Malzeme: İkinci Dünyâ Savaşına kadar paraşütler, ya keten, pamuk ve ipek gibi tabiî ipliklerden veya viskoz ve asetat ipliği gibi selüloz liflerinden yapılmaktaydı. Keten ve pamuk ipliğinin kalın, ipeğin de pahalı olması sebebiyle, da ABD ve Almanyada naylonun bulunmasına kadar, yalnızca belirli biçimlerde paraşüt yapılabildi. Çok güçlü ve paraşütün açılması sırasında meydana gelen şoklara çok iyi dayanan naylon, kısa zamanda öteki tabiî ipliklerin yerini aldı. Yeni geliştirilen yapım usûlleriyle her tür naylon iplik üretilebiliyordu. Naylon ipliğiyle dokunmuş paraşüt kumaşının tek olumsuz yanı, sıcak bir ortamda yumuşayıp delinmesiydi. Bu da, kumaşa ince bir silikon tabakası kaplanarak çözüldü. Ancak, naylon paraşütlerin korunmalarında en basit usûl, paraşütün çok dikkatli katlanıp toplanmasıdır.
Çapraz biçimli havadan ikmâl (malzeme atma) paraşütleri, polipropilen ipliğinden dokunmuş kumaşlarla yapılır. Bu madde, ucuz olmanın yanı sıra, sert ipliğin, paraşütün çok çabuk şişmesine yardımcı olduğunu da göstermiştir. Krepon kağıdı ve polietilen paraşütlerle de bâzı deneyler yapılmış, ama bunların, malzeme ve üretim usûlü olarak, seri üretime uygun olmadıkları anlaşılmıştır.
Naylon ipliğinden dokunmuş paraşüt kumaşları ve kolanlar, eskiden kullanılan keten ve pamuk gibi tabiî ipliklerden yapılmış kumaşlardan, hem daha az yer kaplar, hem de çeşitli işlemlerden geçirilip boyanarak, güneş ışınlarına karşı daha dayanıklı bir hâle getirilebilirler. Pilot kabininde uzun süre güneş ışınları altında, kalan paraşüt kolan ve bağlarının, böyle bir özellik taşımaları oldukça önemlidir.
Paraşütle İlgili Bâzı Tâbirler
Paraşüt gözenekleri: Bir paraşütün içine giren havanın kaçmasını sağlayan delikler.
Yükselmeli paraşüt: Kubbe kısmının altında toplanan havayı dışarı atmağa yarıyan deliklerle donatılmış eğitim paraşütü. Bu delikler, paraşüte, yerde bir taşıtla çekildiği zaman bir yükselme kuvveti sağlar.
Delikli paraşüt: Yelken (kubbe) kısmı, frenleme, yatay yer değiştirme veya yükselme için gerekli kuvvetleri sağlayacak şekilde biçim ve yön bakımından ayarlanabilen deliklerle donatılmış paraşüt.
Paraşüt birlikleri: Paraşütle iniş yapmak üzere yetiştirilmiş, havadan taşınan askerî birliklerdir.
Paraşüt brövesi: Hava indirme personelinin eğitimini tamamlayıp, belirli testlerde başarı kazandığını gösteren madenî plâkadır.
Paraşüt katlayıcılar: Paraşütlerin usûlüne uygun olarak katlanması ve kullanılmağa hazır durumda muhafazası ile görevli kimselerdir.
Paraşüt kulesi: Paraşütle atlama eğitiminin yapıldığı kule.
Paraşütle atlama: Taktik maksatlar için belli bir bölgeye havadan inmek veya bir tehlikeden kurtulmak için uçaktan paraşütle yapılan atlayış.
Paraşütle indirme (atma): Bir uçaktan paraşütle insan veya malzeme atma işlemidir. Malzemeler kapalı malzeme kapları ile indirme bölgesine atılır.
Paraşütçü: Bir hava taşıtından paraşütle atlayarak yere inen kimse. Askerî bir uçaktan paraşütle atlamak ve yere iner inmez savaşabilmek için eğitim görmüş asker.
Paraşütle atlamanın askerî amaçlarla kullanılması Avrupa ordularında, İkinci Dünyâ Savaşından önceki, yıllarda başladı. Ama paraşütle atlama, deney safhasını ancak İkinci Dünyâ Savaşında aşarak, ortaya havadan taşınan yeni bir askerî birlik biçimi çıkmasına yol açtı. Paraşütçü birlikleri de, öncü birlikler olarak görev yapmağa başladı. Daha sonra uçaklarla veya helikopterlerle taşınan birliklerden yararlanıldı. Gerçekten de paraşütçüler çoğu zaman nakliye uçaklarının inmesine elverişli yerleri veya hava alanlarını ele geçirmekle görevli birliklerdir. Ayrıca, bağımsız komando birlikleri olarak görev yapar. Bu görevler daha ziyâde stratejik noktaların veya kritik bölgelerin ele geçirilmesi veya düşman tarafından kullanılmaz hâle getirilmesidir.
Paraşütçü olarak yetiştirilecek kimseler; vücut bakımından sağlam, irâdesi kuvvetli ve güç şartlar altında görev yapmaya ve hayatını idâreye müsait kimseler olmalıdır. Gece hayatına, içkiye, kumara düşkün; güçlükler karşısında çabuk yılan ve sır saklamasını bilmeyen kimselerden paraşütçü olamaz.
Paraşütçünün giyimi ve donatımı onun hareket kâbiliyetini azaltmayacak ve soğuk havada azamî ısıyı sağlayacak şekilde düşünülmüştür.
Paraşütçünün silâhları da hafif ve az yer tutacak biçimde düşünülmüştür. Bu silahlar ve cephâne, ya doğrudan doğruya uçaktan özel kutular içinde atılır veya paraşütçünün gövdesine yirmi metre kadar uzunlukta bir bağla tutturulmuş torbalarla indirilir. Bu usûl düşme hızını yavaşlatır ve paraşütçüye iner inmez silah ve malzemesini kısa zamanda toparlamasını sağlar.
Paraşütçülük: Paraşüt kullanma veya paraşütle atlama işi.
Paraşütlü: Paraşütü olan.
Paraşütlü işaret fişeği: Atıldığı zaman açılan paraşütü, aydınlatma mermisinin düşme hızını azaltır ve uzun süre üzerinde bulunduğu araziyi aydınlatır. Gece muharebe sahasını aydınlatmak maksadı ile kullanılır.
Paraşüt nasıl yapılır? İnsanların kuşlar gibi havada süzülmesini sağlayan bu güzel araç nasıl yapılıyor, biliyor musunuz? Haydi birlikte öğrenelim.
İlk olarak ’lü yılların sonunda kullanılmaya başlanan paraşüt, günümüzde uçuşlarda güvenlik amacıyla da sıklıkla kullanılmaktadır. Paraşütün nasıl çalıştığını anlamak için minyatür paraşüt yapabileceğiniz gibi, evde yapacağınız paraşüt güvenli olmayacağı için denenemez.
Paraşüt ne zaman icat edildi?
Paraşüt yaratma fikri eski Çin dönemine kadar uzanır. İlk olarak Fransa”da yılında, Louis-Sabestian Lenomand paraşütü denemiş. Lenomand, omuzlarına birer adet bir çeşit şemsiye bağlayıp, bir ağaçtan atlayarak ilk deneyimini yapmış.
Fransız Andre-Jack-ques Garnerin ise, bin metre yükseklikteki bir balondan atlayarak, paraşüt denemelerini daha üst seviyeye çıkarmış. Bu paraşüt denemesi de şemsiye şeklinde olup, çapı yedi metre ve ketenden yapılmış. Garnerin, daha sonra birçok gösteri atlayışı yapmış, hatta bir keresinde yılında İngiltere”de metreden atlamış.
Paraşütle uçaktan ilk atlayışı gerçekleştiren ise, yılında, ABD Kara Kuvvetleri”nden Yüzbaşı Albert Berry olmuş.
Minyatür Paraşüt Yapımı
Minyatür ya da maket paraşüt yapabilmek için naylon ve ip kullanmak gerekiyor. Malzeme listesi şöyle:
X 50 ya da X gibi kare şeklinde naylon,
-Sağlam bir ip,
Sekizgen oluşturmak için basit bir örnek.
- Kare naylonu köşelerinden düz bir cetvel ile birleştirerek, naylonun orta noktasını bul. (Karenin içerisine bir X harfi çizmek gibi düşün. Daha sonra bir + işareti yaparak, işini kolaylaştırabilirsin.)
- Tüm köşelerden eşit uzunlukta parçalar keserek, bir sekizgen elde et. (Kırmızı kenarların uzunluğu ile mavi kenarların uzunluğu eşit olmalı. Kırmızı ve mavi çizgilerin dışını kes. )
- Sekizgenin tüm kenarlarını bant ile yapıştırarak, sağlamlaştır.
- 50’şer santimetre uzunluğunda, 8 tane ip kes.
- Sekizgenin her köşesine bir tane ip bağla.
- Sekizgenin, daha önce bulduğun orta noktasından tut ve diğer elinle de bağladığın 8 ipi düzelterek çek. İplerin ucunu birleştir ve birleştiği noktayı cıvata ile sağlamlaştır. (Bunu yapmanın sebebi, tüm iplerin ağırlık noktalarının aynı noktada birleşmesi.)
İşte oldu! Şimdi paraşütüne ağırlıklar bağlayarak, yüksekten aşağı bırakmayı deneyebilirsin. Ancak çok ağır eşyalar bağlamamaya ve çok yüksekten bırakmamaya dikkat et. İlk denemeler için küçük bir kalemkutu ya da küçük bir oyuncak kullanabilirsin.
Eğer nasıl yapıldığını anlamadıysan, farklı bir yapılış türünü video ile izleyebilirsin!