Evrenin En Parlak Yıldızı

evrenin en parlak yıldızı

Parlak yıldızlar listesi

&#; V Mag.
(m) Bayer belirtmesiÖzgün isim Uzaklık (Iy) Tayf sınıflandırmaSIMBAD 0 −26,74 &#; (Güneş) 0,&#; G2 V 1 0,−1,46 α CMa Sirius,6 A1 V Sirius A 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2 0,−0,72 α Car Canopus F0 Ia Canopus 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3 0,−0,04 değişenα Boo Arcturus K III Arcturus 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 4 0,−0,01 α Cen A (α¹ Cen)Rigil Kentaurus, Toliman,4 G2 V Alpha Centauri A 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 5 0,03 α Lyr Vega A0 V Vega 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 6 0,12 β Ori Rigel B8 Iab Rigel 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 7 0,34 α CMi Procyon F5 IV-V Procyon 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 8 0,42 değişenα Ori Betelgeuse ^[1]M2 Iab Betelgeuse22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 9 0,50 α Eri Achernar B3 Vpe Achernar 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 0,60 β CenHadar, Agena B1 III Hadar (Agena) 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 11 0,71 α¹ Aur Capella A G8 III Capella A 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 12 0,77 α Aql Altair A7 V Altair 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 0,85 değişenα Tau Aldebaran K5 III Aldebaran 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 14 0,96 α² Aur Capella B G1 III Capella B 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 15 1,04 α Vir Spica B1 III-IV, B2 V Spica 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 16 1,09 değişenα Sco Antares M Iab-b Antares 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 17 1,15 β Gem Pollux K0 IIIb Pollux 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 18 1,16 α PsA Fomalhaut A3 V Fomalhaut 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 19 1,25 α Cyg Deneb A2 Ia Deneb 5 Kasım tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 1,30 β CruMimosa, Becrux B IV Mimosa 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 21 1,33 α Cen B (α² Cen) Rigil Kentaurus, Toliman ,4 K1 V Alpha Centauri B 19 Mart tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 22 1,35 α Leo Regulus B7 V Regulus 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 23 1,40 α Cru A (α¹ Cru) Acrux B1 V Acrux A 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 24 1,51 ε CMaAdara B2 Iab Adara 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 25 1,62 λ ScoShaula B IV+ Shaula 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 26 1,63 γ CruGacrux M4III Gacrux 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27 1,64 γ OriBellatrix B2 III Bellatrix 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 28 1,68 β TauEl Nath B7 III El Nath 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 29 1,68 β CarMiaplacidus A2 IV Miaplacidus 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 30 1,70 ε OriAlnilam B0 Iab Alnilam 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 31 1,70 ζ Ori A Alnitak O9 Iab Alnitak A 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 32 1,74 α GruAlnair B7 IV Al Na'ir 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 33 1,76 ε UMaAlioth A0pCr Alioth 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 34 1,78 γ² VelSuhail Gamma² Velorum 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 35 1,80 ε SgrKaus Australis B III Kaus Australis 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 36 1,82 α PerMirfak F5 Ib Mirfak 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 37 1,84 δ CMaWezen 1, F8 Ia Wezen 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 38 1,85 η UMaBenetnasch, Alkaid B3 V Benetnasch (Alkaid) 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 39 1,86 θ ScoSargas F1 II Sargas 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 40 1,87 α UMa A Dubhe K0 III Dubhe 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 41 1,90 γ GemAlhena A0 IV Alhena 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 42 1,91 α PavPeacock B2 IV Peacock 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 43 1,92 α TrAAtria K2 IIb-IIIa Atria 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 44 1,96 α Gem A Castor A A1 V, A2 Vm Castor A 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 45 1,97 değişenα UMi Polaris F7 Ib-II Polaris 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 46 1,98 β CMaMirzam B1 II-III Murzim 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 47 1,98 α Hya Alphard K3 II-III Alphard 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 48 2,00 α AriHamal K2IIICa-1 Hamal 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 49 2,03 δ Vel A Koo She A1 V Delta Velorum 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 50 2,04 β CetDeneb Kaitos, Diphda K0 III Deneb Kaitos 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 51 2,05 κ OriSaiph BIavar Saiph 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 52 2,06 σ SgrNunki, Sadira B V Nunki 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 53 2,06 θ CenMenkent K0IIIb Menkent 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 54 2,06 α AndAlpheratz, Sirrah B8IV Alpheratz 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 55 2,06 β AndMiraç M0III Mirach 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 56 2,08 β UMiKochab K4 III Kochab 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 57 2,09 α Cru B (α² Cru) Acrux Acrux B58 2,10 α OphRasalhague A5V Ras Alhague 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 59 2,12 değişenβ Per Algol A B8V Algol 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 60 2,13 β GruGruid M5 III Beta Gruis 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 61 2,14 β Leo Denebola A3 V Denebola 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 62 2,21 ζ PupNaos O5 Ia Zeta Puppis 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 63 2,23 λ VelSuhail K Ib-II Lambda Velorum 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 64 2,23 γ DraEltanin K5 III Etamin 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 65 2,24 α CrB A Alphecca, Gemma A0V Alphecca 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 66 2,24 γ CygSadr F8 Ib Sadr 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 67 2,25 α CasSchedar K0 IIIa Schedar 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 68 2,25 ι CarAspidiske A8 Ib Aspidiske 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 69 2,26 γ¹ AndAlmach K3IIb Almach 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 70 2,27 ζ¹ UMa Mizar A A2 V Mizar A 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 71 2,27 β CasCaph F2 III-IV Caph 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 72 2,27 ε CenBirdun B1III Epsilon Centauri 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 73 2,28 γ¹ LeoAlgieba K0 IIIb Algieba 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 74 2,28 α LupMen, Kakkab B II Alpha Lupi 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 75 2,29 δ ScoDschubba B IV Dschubba 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 76 2,29 ε ScoWei K2 IIIb Wei 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 77 2,32 η CenMarfikent BVne Eta Centauri 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 78 2,35 β UMaMerak A1V Merak 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 79 2,37 α PheAnkaa, Nair al Zaurak K0 III Ankaa 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 80 2,38 κ ScoGirtab B III Girtab 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 81 2,39 γ CasTsih, Navi B IVe Gamma Cassiopeiae 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 82 2,40 ε PegEnif K2 Ib Enif 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 83 2,40 η CMaAludra B5 Ia Aludra 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 84 2,4 ε Car A Avior K3 III Avior 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 85 2,42 β PegScheat M II-III Scheat 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 86 2,43 γ UMaPhecda A0Ve SB Phecda 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 87 2,44 α CepAlderamin A7 IV Alderamin 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 88 2,46 κ VelMarkeb B2 IV-V Kappa Velorum 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 89 2,49 α PegMarkab B9 III Markab 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 90 2,50 ε CygGienah K0 II Gienah 22 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

fazla oku

Normalde gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri olan Betelgeuse (İkizlerevi), tuhaf davranmaya başladı.

Gökbilimciler, yıldızdaki sıradışı sönükleşmenin muhteşem bir süpernova patlamasının habercisi olabileceğini düşünüyor. Yine de kimse ünlü yıldıza ne olacağını tam olarak bilmiyor.

Sönükleşme son birkaç haftada fark edildi ve kademeli bir süreç oldu. Gökbilimciler aralık boyunca yıldızı her gözlemlediğinde, daha önce hiç olmadığı kadar sönükleşmiş gibi göründü.

Gökbilimcilere bu davranış, şunu gösteriyor olabilir: Yıldıza belki de bir şeyler olmak üzere.

Betelgeuse zaten ölümüne yaklaşıyor: Nispeten genç bir yıldız ama onun gibi kırmızı devler hayatı parlak ışıklar saçarak yaşar ve muhteşem bir süpernovayla ölür.

Bu gerçekleşirse yıldız, Dünya'dan detaylı biçimde görülebilecek. Betelgeuse sadece ışık yılı uzaklıkta ve bu nedenle bir süpernovaya dönüşmesi Dünya'dan açıkça görülebilir. Bu da, gökbilimciler için evrenin en yoğun ve muhteşem olaylarından birini nispeten yakından izleme şansı demek.

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Ancak sönükleşme aşikar olsa da (parlaklık iki kat azaldı ve bu da çıplak gözle görülmesi için yeterli), bunun yıldızın süpernovaya dönüşmek üzere olduğuna işaret ettiğini kesin olarak söylemek mümkün değil. Mümkün olsa bile bunun yakında zamanda gerçekleşeceğine dair bir gösterge yok.

Ayrıca sönükleşme için başka açıklamalar da var. Yıldız zaten yarı değişken olarak görülüyor, etrafında çeşitli devasa süreçler meydana geldiği için titreşiyor ve bu son değişiklikler aynı doğal değişikliklerin daha çarpıcı bir versiyonu da olabilir.

Yıldızın ünü kısmen çok parlak oluşundan geliyor. Betelgeuse kendi güneşimiz dışında görebildiğimiz yıldızların en büyüğü ve gökyüzündeki bilinen en parlak 10 yıldızdan biri.

Ancak son zamanlardaki alışılmadık davranışı onu bu tablonun dışına attı. Öyle sönükleşti ki gökbilimcilere göre ilk 20'deki yerini bile kaybetti.

Bu değişiklik, gece vakti gökyüzünün, çıplak gözle bakan sıradan bir gözlemciye bile alışılmadık görünebileceği anlamına geliyor. Betelgeuse, Orion'ın (omuzunda duruyor ve) önemli bir parçasını oluşturuyor. Ancak yıldızı Dünya'dan görmek zorlaştıkça bu da değişiyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

monash.pw

Independent Türkçe için çeviren: Onur Bayrakçeken

Gökyüzünün Güneş'ten Daha Büyük, En Parlak 10 Yıldızı

Işıksız gecelerde gökyüzümüzü aydınlatan parlak yıldızları ve yıldız takımlarını tanıyor muyuz? Belki de pek çoğunun adını bile bilmiyoruz. Gelin bu güzel ve büyük yıldızlara yakından bakalım;

1- SIRIUS

Her yıldız parlar ama Sirius kadar değil Güney Yarımkürenin en parlak yıldızı Sirius adını Yunanca'dan gelen "Serius" kelimesinden almış. Bu kelime ise "çok parlak, çok sıcak" anlamına geliyor. Gökyüzümüzdeki bütün yıldızlardan (güneş de dahil) 2 kat daha parlak olan Sirius, Büyük Köpek olarak bilinen Canis Major takımyıldızının içinde bulunuyor.

2- CANOPUS

Carina takımyıldızı içerisinde bulunan Canopus, bir beyaz cüce ve gökyüzümüzün en parlak 2. yıldızı.

3- ALPHA CENTAURI

Rigel Kentaurus olarak da bilinen bu yıldız topluluğu parlaklığıyla 3. sıraya yerleşmiş. 3 Yıldızdan oluşan Alpha Centauri A, B ve C olarak ayrılmış. Alpha Centauri C ise bir kırmızı cüce. A ve B'nin boyutlarıyla güneşimizle hemen hemen aynı.

4- ARCTURUS

Kuzey Yarımkürenin en parlak yıldızı Arcturus aynı zamanda Ayı Takipçisi olarak da biliniyor çünkü Büyük Ayı takım yıldızının sonunda bulunuyor. Ayrıca Yunancadan gelen "Arktos" kelimesi zaten "ayı" anlamına geliyor. Turuncu renkli bu dev yıldız güneşten kere daha parlak.

5- VEGA

"Saldıran şahin" veya "akbaba" anlamına gelen bu Arapça kelime Kuzey Yarımküre'nin en parlak 2. yıldızı.

6- CAPELLA

Auriga takımyıldızının ana yıldızı olan Capella en parlak yıldızlarda bir tanesi.

7- RIGEL

Avcı takımyıldızının (Orion) batı ayağında yer alan Rigel, ismini Arapça'dan almış. "Ayak" anlamına gelen Rigel içinde bulunduğu takım yıldızın en aşağısında aynı zamanda.

8- PROCYON

Küçük Köpek olarak da bilinen Canis Minor takım yıldızının içerisinde bulunan Procyon, Yunanca'da "köpekten önce" anlamına geliyor. Güneşten 2 kat büyük olan ve 7 kat daha parlak olan Procyon Dünyanın da 3 kat büyüklüğünde.

9- ACHERNAR

Arapça'da "nehrin sonu" anlamına gelen Achernar, Eridanus takım yıldızının sonunda bulunuyor. Aynı zamanda bu listedeki en sıcak yıldız.

BETELGEUSE

ışık yılı uzaklıkta olan bu yıldız çıplak gözle görülebilecek kadar parlak. Patlaması halinde Dünya üzerinden Ay kadar büyük görünecek olan bu yıldız aslında yılında Hubble Uzay Teleskopu tarafından ilk belirlenen yıldız olma ünvanına da sahip.

monash.pw - Belgesel

BelgeselKomik - İlginçHaberler

Sirius, Gökyüzünün En Parlak Yıldızı

Bir sonbahar &#; kış yıldızı olan beyaz ışıltılı Sirius, Kuzey Yarımküre&#;nin en parlak yıldızıdır. Ekim &#; Kasım ayı itibarıyla gecenin erken saatlerinde Orion takımyıldızı ile birlikte gökyüzünde görünmeye başlar.

Çok Önemli Bilgi!
Sirius yıldızı (Akyıldız, Köpek), yılın herhangi bir zamanında gün doğumu ve gün batımlarında gördüğünüz, aşırı parlak ve ışıltısı titreşmeyen gökcismiyle ilintili değildir. Bu gördüğünüz Sirius&#;tan çok daha parlak gök cisimleri yıldız değil, konumları diğer yıldızlara göre mevsimlik olarak değişen gezegendir (çoğunlukla Venüs, Satürn, Mars veya Jüpiter&#;dir). Sirius yıldızı, ufuk çizgisine yakın değilse, nadir durumlar haricinde ışığı titreşmez! Eğer bu yazıyı sonbahar kış ayları haricinde (bazen sonbahar ve kış aylarında bile), gün doğumu ve batımlarında yahut herhangi bir zamanda gördüğünüz aşırı parlak yıldıza benzeyen gökcisimleri hakkında bilgi edinmek için aramış ve okuyorsanız, doğru bilgi edinmek için aşağıda linkini eklediğimiz yazılarımızı okumalısınız:

• Gün doğarken görülen parlak yıldız
• Gün batarken görülen parlak yıldız

Bu çok parlak yıldız karışıklığını giderdiğimize göre, Sirius yıldızı hakkında bilgi vermeye devam edelim:

Dünya&#;ya yaklaşık ışık yılı uzaklıkta yer alan ve Güneş&#;e en yakın yedinci yıldız olan Sirius, beyazımsı yüksek parlaklığı nedeniyle çok dikkat çekici olduğu için, Ufo hikayelerinde insanları inandırabilmek adına bolca kullanılıyor. Benzer biçimde, Vega, Betelgeuse gibi yıldızlar da parlak ve dikkat çekici olduklarından benzer uydurma hikayelere yahut bilimkurgu filmlerine konu ediliyorlar.

Kış aylarında doğrudan göze çarpan Sirius, Orion(Avcı) Takımyıldızını takip eden Canis Major (Büyük Köpek) takım yıldızının alfa yıldızı olup, ufka daha yakın bir konumda yer alıyor. Orion Takımyıldızı&#;nın üyeleri olan avcının kemerinde yan yana dizilmiş olan üç yıldızın (Alnitak, Alnilam ve Mintaka) hemen arkasından onları takip ediyor (bu üç önemli yıldız hakkında detaylı bilgi edinmek için bu linkteki yazımızı okumanızı öneririz).

Kuzey yarımküreden görülebilen en parlak yıldız olan Sirius, tekil değil, bir çift yıldız sistemi aslında. Parlak olanı alfa yada A daha sönük olan ise beta yada B olarak isimlendirilir. Sistem, Sirius A adı verilen normal bir yıldız ve Sirius B isimli bir beyaz cüceden oluşuyor.

Eski uygarlıkların kültürlerinde büyük yer edinmiş olan Sirius, mevsim geçişlerinde, gemicilerin pusulalarında ve mitolojilerde de bol bol kullanılmıştır. Mavimsi beyazımsı bir yıldız olmasına karşın atmosferimizdeki etkileşimler sebebiyle sürekli göz kırpar ve hafif renk değişimi algısı yaratır.

Sirius bir çift yıldız sistemi demiştik. &#;lerin ortalarında Sirius A yıldızını inceleyen astronomlar, yıldızın hareketinin hafif bir salınım yaptığını gördü. Böylesi periyodik salınımlar, yakın kütleye sahip yıldız çiftlerinin birbirlerinin çevresinde dönüşü nedeniyledir. Böylece Sirius A&#; nın görünmeyen bir bileşeni olduğu sonucuna varıldı. (Bkz: Çift yıldız sistemlerini nasıl keşfediyoruz)

Sirius B olarak isimlendirilen bu bileşenin keşfi, ilk olarak teleskopla değil, aksine matematiksel hesaplamalarla ortaya konulmuştur. Daha sonra teleskoplarla yapılan detaylı gözlemlerle bu bir bileşen yıldızın varlığı kesinleşti. Şu an üçüncü bir bileşenin daha olduğu düşünülse de henüz kesinleşmemiştir. Sirius A çok parlak bir yıldız (görünür kadiri ) olmasına karşın Sirius B çok çok sönüktür (görünür kadiri ) ve gözle görülemez. Bu arada belirtemiz gerekir ki, kadir bir yıldız parlaklık birimidir. Kadir olarak belirtilen sayı ne kadar küçükse, yıldız o kadar parlaktır.

Sirius Yıldız Sistemi

Sirius A, yaklaşık iki Güneş kütlesinde, Güneş&#;in çap olarak yaklaşık katı büyüklükte deli dolu bir yıldızdır ve ömrünü tamamlamasına sadece milyon yıl kadar kalmıştır. 9 bin santigrat dereceyi aşan yüzey sıcaklığıyla, Güneş’ten 25 kat daha fazla enerji yayar.

Çıplak gözle görülemeyen eşi ise, şu anki kütlesine bakılarak yapılan hesaplara göre, başlangıç kütlesi yaklaşık beşGüneş kütlesine sahip bir yıldızın anakol evresini tamamlayıp öldükten sonra geride kalmış olan çekirdeği olan Sirius B yıldızıdır. Artık enerji üretemeyen bu ölmüş yıldız çekirdeklerine beyaz cüce deniliyor. Ayrıca Sirius B, keşfedilen ilk beyaz cüce yıldızlardan biri olarak nitelenebilir.

Beyaz cücenin şu anki kütlesi Güneş&#;in yaklaşık %85 ila %97&#;si kadardır. Yüzey sıcaklığı ise yaklaşık 25 bin santigrat derecedir, yani Güneş&#;ten çok çok fazladır. Ancak, Güneş&#;in kütlesine çok yakın ve böylesi büyük bir yüzey sıcaklığı ile çok parlak olsa da, yaydığı toplam ışınım günü Güneş&#;in yaklaşık olarak sadece &#;ü kadardır. Çünkü, bir beyaz cüce olduğu için çapı neredeyse Dünya kadar küçüktür. (Güneş milyon km çapında, Dünya ise sadece 13 bin km çapındadır.)

Çıplak gözle görebildiğimiz Sirius A ile ortak bir kütle çekim merkezi etrafında yaklaşık 50 yıllık bir yörünge periyoduna sahip olan Sirius B’nin görkemli yıldız günlerinin çok kısa sürdüğü biliniyor. Kütlesi fazlasıyla büyük olduğu için maalesef sadece milyon yıl kadar parlayabilmiş, daha sonrasında dış katmanlarını uzaya salarak bugünkü haline gelmiştir. Sirius sisteminin oluşmasının üzerinden geçen milyon yılın ardından Sirius B bir kızıl dev yıldıza dönüşmüş, bu sırada ortalıkta ne var ne yok silip süpürmüştür.

Bugün yaklaşık milyon yaşında olan Sirius sisteminin ilk milyon yılını birbirine çok yakın A ve B yıldızlarının çılgın attığı bir dönem olarak nitelemiştik. Daha açık ifade etmek gerekirse, bu ilk milyon yılda yaşananlar; değil burada yaşam oluşması, yaşama izin verebilmesi muhtemel gezegenlerin, henüz yolun başındayken kavrulup yok olması için yeterlidir. Çünkü Sirius B yıldızı ölmeden önce bir kırmızı dev yıldıza dönüşmüş, Güneş’in yaydığının binlerce katı enerji yayarak sistemdeki her şeyi kavurmuştur.

Olası Yaşam

Bir an için buradaki gezegenlerin çok ama çok şanslı olduğunu ve sağlam kalabildiğini düşünelim: Sistemin şu anki milyon yıllık yaşı düşünüldüğünde, bu yıldızların çevresindeki olası gezegenlerin henüz bir yerkabuğu oluşturabilecek kadar bile soğuyamamış olduğunu görebiliriz. Bu gezegenlerin tamamı şu an hala oluşum aşamasında alev alev yanıyor. Devasa volkanlar patlıyor, göktaşları tarafından bombardımana uğruyorlar ve yüzey sıcaklıkları bin santigrat derece civarlarında.

Normalde gezegenlerin yüzey sıcaklıklarının düşmesi, volkanik aktivitelerin kabul edilebilir seviyelere inmesi ve tam anlamı ile soğuk ve katı bir yüzey oluşturabilmeleri için “en az” 1 milyar yıllık bir zamana ihtiyaç duyuluyor. Fakat bu sistem henüz sadece milyon yaşında, yani çok çok genç. Üstelik, olası gezegenler daha yerkabuklarının soğumasına fırsat bulamadan, sistemin şu anki A yıldızı da beyaz cüceye dönüşerek ölecek.

Bizim güneşimizle kıyaslarsak, Güneş şu anda beş milyar yaşındadır ve beş milyar yıl daha yaşayacaktır. Bu da demek oluyor ki, yeryüzünde dinozorlar ilk gezinmeye başladığında, Sirius A ve B yıldızları henüz oluşmamışlardı bile.

Hazırlayan: Merve Yorgancı
Geliştiren: Zafer Emecan

Görsel kullanım notları: Yazı içindeki Sirius çift yıldızının yörünge simülasyonumonash.pw adresinden alınmıştır. Yazının başındaki kapak fotoğrafı ise, Sirius Sistemi’nin bir sanatçı tarafından tasviridir. Solda Sirius A yıldızı, sağda ise beyaz cüce Sirius B yıldızı betimlenmeye çalışılmıştır.

Kaynaklar ve İleri Okuma:
monash.pw
monash.pw
monash.pw
monash.pw
monash.pw

nest...

41715 41716 41717 41718 41719