Fren Izinden Araç Hızı Hesaplama

Durma mesafesi (D) üç kısımdan oluşur:
1. Reaksiyon (İntikal) mesafesi: (R) (Ayağın gazdan çekilip, fren pedalına basıncaya
kadar katedilen yol)
2. Fren Mesafesi: (F) (Frene basıldığı andan, aracın durmasına kadar katedilen yol)
3. Durma Mesafesi: Her ikisinin toplam mesafesi.

Reaksiyon mesafesinin uzunluğu hızla orantılı olarak artar. Bu, kullanıcının reaksiyon süresi ile aracın hızına bağlıdır. Bir saniyelik süre içinde, motosiklet veya araba, saatte 36 km hızda 10 metre, 72 km hızda 20 metre yol alır. Yeni araç kullanmaya başlayanların reaksiyon mesafeleri, alışkın olmadıkları ve tereddütlü davrandıkları için, çoğu kez daha uzun olur. Tecrübeli bir sürücü aracını, tecrübesiz olana göre daha kısa mesafe içinde durdurur.

Reaksiyon mesafesi nasıl hesaplanır?
Kaç kilometre hızla gidiyorsanız, o hızın ilk rakamını üçle çarptığınızda reaksiyon mesafesini bulmuş olursunuz. (Dikkat: durma değil, reaksiyon)

lbette ki en önemli olan mesafe durma mesafesidir. Reaksiyon mesafesini fren mesafesi takip eder. Fren mesafesinin uzunluğunu ise aracın hızına, yolun yüzeyine, yolun eğimine, fren ve lâstiklerin durumuna ve sürücünün deneyimine göre değişir.

Saatteki hızınızı 35 km’den 70km’ye çıkarırsanız, 70 km’deki fren mesafesi, 35 km’dekine göre dört misli artar.

Hızınızı saatte 35 km’den km.’ye, yani üç katına çıkarırsanız, fren mesafesi bu defa dokuz kat artar. Bu tamamen, biraz daha önce bahsedilen “Hareket Enerjisi” prensipleri ile doğru orantılıdır.

Yani fren mesafesi, hız artışının karesi kadar artmaktadır!

Örnek:
Hız 2 katına çıkınca= Fren mesafesi 4 kat (2x2)
Hız 3 katına çıkınca= Fren mesafesi 9 kat (3x3)
Hız 4 katına çıkınca= Fren mesafesi 16 kat (4x4)
Hız 5 katına çıkınca= Fren mesafesi 25 kat (5x5)

Birkaç çeşit fren yapma şekli vardır. Önceden ayağını gaz pedalından hafifçe kaldırarak hızını düşüren bir sürücü, hem taşıtın frenlerini korumuş olur, hem de sürüş emniyetini yükseltir.

Beklenmedik durumlarda nasıl fren yapılacağını bilmek gerekir. Tekerleri kilitleyecek kadar sert fren yapmanın sakıncalarını belirtmiştik. O halde elden geldiğince tekerleri kilitlemeden, yumuşak fren yapmak gerekmektedir. Bazı araçların fren sistemleri kilitlenmeyen türden yapılmıştır. (ABS) Sizin aracını bu türden değil ve eğer kilitlenmişse, yapılacak tek şey, fren pedalından ayağınızı çekmektir.

Reaksiyon (İntikal), Fren ve Durma Mesafeleri:
Alttaki şemalarda aracın hızına göre hesaplanmış hem ıslak, hem de kuru asfalt üzerindeki reaksiyon ve fren mesafelerini görmektesiniz. Örnekte de görüldüğü gibi km hızla seyreden bir otomobil, kuru asfaltta 95, ıslak asfaltta ise ancak metre gittikten sonra ancak durabilmektedir. Sürat sevenlerin bu örneklere çok dikkat etmesi gerekmektedir.

• Onbaşı

  

  38 Mesaj

  
  Konu Sahibi

  Merhaba arkadaşmonash.pw trafik kazasında ara&#; &#;arpmadan &#;nce yolda 22 m fren izi bırakmışsa bu arabanın hızı hesap edilebilir mi?Yol sıcak asfalt dediğimiz d&#;zg&#;n bir yol ve araba sola doğru d&#;n&#;ş yapacagı sırada kaza yapıyor frene de o sırada basıyor. Ara&#; model binek otomobil(abs filan yok yani ), ara&#;ta herhangi bir arıza yok,hava yağışlı değil,şehiri&#;i trafik lambalarının olduğu bir kavşakta meydana geliyor monash.pwı yazmayı unutmuşum. < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi bahadr -- 6 Nisan ; >

  
  
  
  
• Otomobil Uzmanı

  

  Mesaj

  
• Moderatör

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: vezir kaza yerine geln trafik eksperleri bunu saptayabiliyor ancak nasıl yapıyorlar ben de merak ettim. Sanırım lastik t&#;r&#;ne ve kasa ağırlığına g&#;re farklılık olabilir. 22 metrede duran farklı iki aracın ivmelerinin farklı olacağından hızlarının da farklı olacağını d&#;ş&#;n&#;yorum.

• Yarbay

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: Ömer Sanırım lastik t&#;r&#;ne ve kasa ağırlığına g&#;re farklılık olabilir. 22 metrede duran farklı iki aracın ivmelerinin farklı olacağından hızlarının da farklı olacağını d&#;ş&#;n&#;yorum. Alıntıları Göster b&#;yle sa&#;ma sapan bir uygulama var maalesef ama kesinlikle yanlış bir uygulama. &#;ok aldatıcı. yol t&#;r&#;nden tut da hava sıcaklığına kadar bi &#;ok kritere g&#;re değişebilir. &#;rneğin ara&#; ABS'liyse yolda iz bırakmaz, nasıl hesaplayacaklr o zaman? frene hi&#; basmadı mı diyecekler. ya da ABS'li ya da ABS'siz, stabilize bir yolda kaza olmuşsa nasıl hesap yapacaklar? veya tekerlerin biri asfalt biri daha az tutunma &#;zelliğine sahip bir kaplamada fren yapılmışsa izler tamamen aldatıcı olacaktır. her y&#;n&#;yle sa&#;ma sapan bi uygulama.

  
  
  
  
  
• Moderatör

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: aya b&#;yle sa&#;ma sapan bir uygulama var maalesef ama kesinlikle yanlış bir uygulama. &#;ok aldatıcı. yol t&#;r&#;nden tut da hava sıcaklığına kadar bi &#;ok kritere g&#;re değişebilir. &#;rneğin ara&#; ABS'liyse yolda iz bırakmaz, nasıl hesaplayacaklr o zaman? frene hi&#; basmadı mı diyecekler. ya da ABS'li ya da ABS'siz, stabilize bir yolda kaza olmuşsa nasıl hesap yapacaklar? veya tekerlerin biri asfalt biri daha az tutunma &#;zelliğine sahip bir kaplamada fren yapılmışsa izler tamamen aldatıcı olacaktır. her y&#;n&#;yle sa&#;ma sapan bi uygulama. Alıntıları Göster quote: Orjinalden alıntı: aya b&#;yle sa&#;ma sapan bir uygulama var maalesef ama kesinlikle yanlış bir uygulama. &#;ok aldatıcı. yol t&#;r&#;nden tut da hava sıcaklığına kadar bi &#;ok kritere g&#;re değişebilir. &#;rneğin ara&#; ABS'liyse yolda iz bırakmaz, nasıl hesaplayacaklr o zaman? frene hi&#; basmadı mı diyecekler. ya da ABS'li ya da ABS'siz, stabilize bir yolda kaza olmuşsa nasıl hesap yapacaklar? veya tekerlerin biri asfalt biri daha az tutunma &#;zelliğine sahip bir kaplamada fren yapılmışsa izler tamamen aldatıcı olacaktır. her y&#;n&#;yle sa&#;ma sapan bi uygulama. Anlıyorum. Hesaplama mantığı nedir? Hi&#; şahit oldunuz mu?

  
  
  
  
  
• Otomobil Uzmanı

  

  Mesaj

  
• Otomobil Uzmanı

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: vezir abs li ara&#; i&#;in fren izi ilk frene basıldığı nokta ile kaza arasındaki mesafe arasındaki yol bakılarak hesaplanmalıdımonash.pw tamamen aldatıcı olur. abssiz ara&#;lar i&#;in eskiden fren mesafesi &#;l&#;&#;ld&#;ğ&#;n&#; hatırlıyorum .hatta eskiden ellerinde metre ile gelirler bunu rapora yazar monash.pw rapor alınca aşırı hız dolayısıyla diye sekiz de sekiz alırlardı cezayı kanımca ellerinde fren mesafesi ve hızı hakkında bir belge var , buna bakıp karar monash.pwğruluğu konusunda hepimizde yakacak bir uygulama Alıntıları Göster &#;renk bir trafik raporu alıntı yapımonash.pwişi olarak akademik değerlendirme alınmış T.C. 7. Asliye Ceza Mahkemesi Hakimligine AYDIN BILIRKISI RAPORU Dosya No: / 02 Konu : g&#;n&#; saat siralarinda E 87 numarali Izmir-Aydin Devlet Karayolunun &#;amlik-Ortaklar arasinda Aydin Il sinirindan 1 km i&#;erideki D numarali kesimde bir kamyon ve kamyonetin &#;arpismasi sonucu olusan &#;l&#;ml&#; ve yaralanmali bir trafik kazasinin olus seklinin aydinlatilmasi, kazaya katilan taraflarin kusur oranlarinin ve kazanin olusumunda karayolunun etkisinin olup olmadiginin belirlenmesi Hk. Trafik Kazasinin Kesfi ve Dava Dosyasinin Degerlendirilmesi: 1. Kazanin Olus Sekli : Izmir istikametine gitmekte olan Cahit Yazicioglu kendisinin kullandigi 48 UA plakali ISUZU Marka Model TFR 54 H 20 tipi kamyoneti ile Izmir istikametine dogru &#;ift tirmanma seritli hafif yokuslu yol &#;zerinde seyir halinde iken, tek inisli karsi y&#;nden gelen Izmir-Aydin istikametine dogru seyir halinde olan Halit Uyumus y&#;netimindeki 03 LB plakali Otoyol/Iveco/FI Marka MR Tipi Model kamyon ile E 87 numarali Izmir-Aydin Devlet Karayolunun Aydin Il sinirinin 1 km i&#; kisminda D numarali yol kesiminde g&#;n&#; saat siralarinda sol &#;n taraflarindan a&#;ili olarak &#;arpismistir. Kaza aninda kamyonet s&#;r&#;c&#;s&#; Cahit Yazicioglu ara&#;ta sikisarak i&#; kanamadan &#;lm&#;s, kamyonda bulunan yardimci Kadir Kerim ise &#;arpisma aninda &#;n camdan firlayarak yola d&#;sm&#;s ve kolunu monash.pw kazasi tespit tutanagina g&#;re kaza aninda hava hafif yagisli ve yol zemini islak ve kaygandir. 2. Seyir Istikametlerine G&#;re Yol Durumu : Aydin-Izmir y&#;n&#;nde kaza mahalli ve yakinlarinda yol degisken olarak yaklasik % 5 arasinda egimli ve &#;ikis y&#;n&#;nde &#;ift seritlidir. Yolda ters S seklinde yol kivrimlidir ve kaza mahalli bu S kivriminin yaklasik orta kisminda meydana gelmistir. Asagidan gelen bir ara&#; i&#;in karsidan gelen araci g&#;r&#;s mesafesi takriben 55 – 60 m arasindadir. G&#;r&#;s&#;n en d&#;s&#;k oldugu kesim kaza mahalline yaklasirken ge&#;ilen ilk ~ m yari&#;apli sag virajdir. Burada yol asfalt kaplama ve viraj disina dogru &#;ok hafif yukariya dogru egimlidir. Kaza aninda yolun islak olmasi nedeniyle yol/tekerlek arasi kayma s&#;rt&#;nme katsayisi takriben m = 0,5 0,6 ( EK-1 Resim B). Izmir-Aydin y&#;n&#;nde gene yol degisken olarak % 5~10 inis egimli ve tek seritlidir. Yukaridan inen bir aracin g&#;r&#;s mesafesi ilk sag kavisi d&#;nd&#;kten sonra ~ m. Viraj &#;ikisinin hemen ucunda kaza mahalline yakin kesimde yol zeminin inis seridi &#;zerindeki 10~15 m ‘lik kisminda &#;&#;kme ve sag dis kismina dogru da zemin kaplamasinda agir ara&#; y&#;klerine bagli deformasyon (yigilma) olustugu g&#;r&#;lmektedir. Bu deformasyon, yolu kullanan ara&#;larin b&#;y&#;k kisminin orta tirmanma seridini ihlal ettigini g&#;stermektedir. Bu yol kusuru nedeniyle, inis halindeki ara&#;larin bir kisminin tirmanma seridine dogru kaymalarinin ka&#;inilmaz oldugu kesif sirasinda mahkeme heyetince de saptanip kayda ge&#;irilen bir tespittir. Kaza mahalline yaklastik&#;a yol &#;ok az egimle asagi dogru devam etmekte, kaza mahallinin hemen akabinde sola sert bir viraj gelmektedir. Kaza yerinden sol viraj d&#;n&#;s&#;ne olan g&#;r&#;s mesafesi ~ 55 60 m (EK-1 Resim B). Yolun ayni seridinde, &#;zellikle kazanin meydana geldigi kisimlarda, yine agir ara&#; etkisine bagli yol y&#;zeyinde cilalanma meydana geldigi g&#;r&#;lm&#;st&#;r. Bu durum, kire&#; tasinin p&#;r&#;zl&#; y&#;zeyinin zaman i&#;inde s&#;rt&#;nme sebebiyle cilalanmasi sonucunda olusur. &#;zellikle yagmurlu havalarda, yol y&#;zeyi ile tekerlek arasindaki s&#;rt&#;nmenin saglanmasi, bu p&#;r&#;zl&#;l&#;g&#;n korunmasina baglidir. Bu kesimde olusan kaygan y&#;zey, havanin da yagmurlu olmasi nedeniyle fren mesafesinin uzamasi sonucunu dogurur. 3. Kazaya Karisan Ara&#;larin Teknik Durumu : Kazaya karisan her iki aracin teknik muayenelerinin s&#;resi i&#;inde yapilmis oldugu dosya i&#;eriginden anlasilmaktadir. 48 UA plakali ISUZU kamyonetin &#;zerinde kaza sonrasi yapilan teknik bilirkisi degerlendirmesine g&#;re aracin alt donaniminda ve direksiyon sisteminde kazaya sebep olucu herhangi bir bulguya rastlanmadigi ifade edilmektedir. ISUZU Kamyonet i&#;in Azami y&#;kl&#; agirligi : kg Bos agirligi : kg Max. Hiz : km/h Max. G&#;&#; : 78 PS Aracin Modeli : Araci kaza aninda km ‘dedir. 03 LB plakali OTOYOL/IVECO Kamyon Azami y&#;kl&#; agirlik : kg Bos agirlik : kg Max. G&#;&#; : 65 kW (88 PS) Araci Modeli : Aracin kaza anindaki km durumunun bilinmedigi, Km ve hiz g&#;stergesinin kaza &#;ncesi arizali oldugu (kesif tutanagindan) bilinmektedir. Ayrica; ISUZU kamyonetin model ve km kullanim durumunda oldugu dikkate alindiginda bu aracin kaza anindaki hizinin, d&#;z yolda kuru asfalt zeminde &#;ikabilecegi en &#;st katalog degerinin (5. Viteste km/h) &#;ok altinda bir degere ulasmasi s&#;z konusudur. Bunun yani sira aracin kaza mahallinde ~% 5 egimli yokusu tirmandigi da dikkate alindiginda, &#;&#;&#;nc&#; (veya d&#;rd&#;nc&#;) viteste ulasabilecegi hizin yaklasik olarak 70 km/h degerini asmasi beklenemez. Bu durumda aracin merkezka&#; kuvveti nedeniyle virajdaki savrulma kuvveti ile yol/tekerlek arasindaki toplam tutunma kuvvetinin dengesinden Ara&#; hizi v = 80 km/h, Viraj yari&#;api R = m , Yer&#;ekimi ivmesi g = ~ 10 m/s2 elde edilir. Islak asfalt kaplama y&#;zeyindeki kayma s&#;rt&#;nme katsayisinin m = 0,5 0,6 oldugu dikkate alinirsa, ISUZU kamyonetin hen&#;z yanal kayma sinirina ulasmamis oldugu, yani asiri hizda virajda savrularak kontrol&#;n&#; kaybetmesinin s&#;z konusu olmadigi a&#;iktir. 4. Kaza Tespitindeki Eksiklikler : Kaza tespiti asamasinda yapilan &#;alismalarin &#;ok y&#;zeysel kaldigi ve pek &#;ok &#;nemli bilginin dikkate alinmadan kayboldugu dosya degerlendirmesi sonucu anlasilmaktadir : • Saglikli bir kaza analizi yapilabilmesi i&#;in kazanin hemen sonrasinda alinan tanik ifadeleri b&#;y&#;k &#;nem tasimaktadir. Kazanin hemen sonrasinda b&#;lgede bulunan taniklarin kaza olusu ile ilgili bilgilerine basvurulmaliydi. • &#;arpisan ara&#;larin hiz ve kilometre g&#;stergeleri kontrol edilmemistir. Takograf cihazinin varolup olmadigi kontrol edilmemis, hatta kayitlarda dahi s&#;z edilmemistir. Bu kazanin analizine, &#;zellikle &#;arpisma aninda ara&#; hizi ile &#;ok &#;nemli ipu&#;lari elde edilebilirdi. • Ayrica, kaza tespiti sirasinda ara&#;larin fren izleri aranmamistir. Sanki hi&#; fren yapilmamis gibi rapor d&#;zenlenmistir. Halbuki , hayatta olan ara&#; s&#;r&#;c&#;s&#; ilk ifadesinde aracini frenledigini ifade etmektedir. • Kaza tespit tutanaginda da bazi hata ve eksikler mevcuttur 5. Trafik Kazasinin Analizi : Yukarida belirtilen hususlarin ve dosyadaki tanik ifadelerinin degerlendirilmesi sonucunda trafik kazasinin analizi asagidaki gibi yapilabilir : 48 UA plakali kamyonetin s&#;r&#;c&#;s&#; takriben 80 km/h seyir hizi ile Aydin-Izmir istikametinde ikinci tirmanma seridinde , kaza mahalline yakin sag viraji &#;iktigi sirada g&#;r&#;s alanina giren ve kendi tirmanma seridinde karsi y&#;nden , Aydin istikametine seyir halindeki, 03 LB plakali kamyonun yaklasik 90 km/h hizla geldigini fark ediyor. Bu anda ara&#;lar arasindaki mesafe en iyimser bir tahminle m. Hemen sert bir fren yapiyor ve saga ka&#;mak istiyor, fakat havanin yagisli ve yolun kaygan olmasi nedeniyle aracini &#;arpma noktasindan &#;nce durduramiyor. Kamyonetin viraji &#;iktigi nokta ile &#;arpma noktasi arasindaki mesafe yaklasik m (EK-1 Resim B, EK-2 Kaza krokisi). Ayni sekilde yukaridan gelen kamyon s&#;r&#;c&#;s&#; de asagiya dogru normal seyir hizinda, fakat ikinci tirmanma seridinde veya kismen bu seritte iken, asagidan viraji &#;ikan kamyoneti fark ediyor ve hemen fren yapiyor . Havanin yagisli ve yolun kaygan olmasi nedeniyle &#;n tekerlekler bloke oluyor ve ara&#; kayarak diger ara&#; ile &#;arpisma noktasinda sol &#;n kisimdan a&#;ili olarak &#;arpisiyor. Hatta, kamyonet viraj &#;ikisi sonrasi fren yaptigi i&#;in hafif inis seridine dogru kaymasi nedeniyle sol &#;n yan taraftan darbe aliyor ve saat ibreleri ters d&#;n&#;s y&#;n&#;nde savrularak son konumunu aliyor. Kamyon ise, k&#;tlesinin daha b&#;y&#;k olmasi nedeniyle kamyonete &#;arpip savurduktan sonra kendine g&#;re yolun sagina dogru hafif saat ibreleri ters d&#;n&#;s y&#;n&#;nde savruluyor ve kamyonun kasasi sag taraftaki beton bariyerlere s&#;rterek duruyor. Kamyonun kamyoneti fark ettigi ilk nokta ile &#;arpma noktasi arasindaki mesafe yaklasik 60 70 m (EK-1 Resim A, EK-2 Kaza krokisi). Tahmini bulgular : Yol durumu : Asfalt islak Ulasilabilecek max. frenleme ivmesi a : ~ 3,5 4 m/s2 Hesaplamaya esas alinan s&#;r&#;c&#; reaksiyon s&#;resi : 1 s Kamyonetin ulasabildigi max. tirmanma hizi : 80 km/h Kamyonun seyir hizi normal kosullarda : ~ 90 km/h Kamyonet s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n, karsi y&#;nden gelen araci g&#;rd&#;g&#; anda reaksiyon g&#;sterdigi varsayilirsa, algilama ve fren pedalina basincaya kadar ge&#;en normal insani reaksiyon s&#;resince ( tV = 1 s) kamyonet yol kat eder. Kamyonetin fren sisteminin devreye girip, hizi azalmaya baslayincaya kadar ara&#; &#;arpisma noktasina 22,22 m daha yaklasmistir, yani &#;arpma noktasina olan mesafe ~38 m (60 m ,22 m) . Kamyonet s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n hafif viraji d&#;nd&#;g&#;, yolun islak ve kaygan oldugu d&#;s&#;n&#;l&#;rse, s&#;r&#;c&#;n&#;n sert bir frenleme yapmasi halinde tekerleklerin bloke olmasi s&#;z konusudur, ara&#; kontrol disi kaymaya baslar. Bu durumda yol-tekerlek arasi s&#;rt&#;nme katsayisi ve frenleme ile ulasilabilecek max. frenleme degeri a1 = 3,,0 m/s2 (mkayma = a1/g = 0,,4). Fren baslangicindan ara&#; duruncaya kadar gerekli mesafe sFren1 Halbuki &#;arpma noktasina kadar frenleme i&#;in mevcut mesafe 38 m. Kamyonet duruncaya kadar daha Ds1 @ 24 m mesafeye (62 –38 m) ihtiyaci vardir. Bu durumda kamyonetin &#;arpisma anindaki hizi v&#;arpma1 : &#;te yandan; kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n, kamyoneti g&#;r&#;r g&#;rmez reaksiyon g&#;sterdigini varsayarsak, 1 s ‘lik reaksiyon s&#;resince vKamyon = 80 km/h &#;ikis hizi i&#;in kamyon sR2 = 22,22 m yol kat eder. Bu noktadan itibaren fren sistemi devreye girdigine g&#;re kamyonun &#;arpma noktasina olan mesafesi ~ 48 m (70 m – 22,22 m). Islak asfalt yolda ulasilabilecek max. frenleme ivmesi degeri d&#;z asagi inen kamyon i&#;in a2 @ 3,6 m/s2 alinirsa, kamyon duruncaya kadar gerekli fren mesafesi sF2 : Kamyonun &#;arpma &#;ncesi durabilmesi i&#;in Ds2 = 70,5 m – 48 m = 22,5 m mesafeye daha ihtiyaci vardir. Kamyonun &#;arpma anindaki hizi v&#;arpma2 : Havanin yagisli olmasi nedeniyle bu kazadan ka&#;inabilmek i&#;in yani s&#;r&#;c&#;lerin ara&#;larini &#;arpma noktasindan &#;nce frenleyerek durdurabilmeleri i&#;in yagisli havalarda bu b&#;lgede en fazla v = 17,3 m/s = 62 km/h hizla seyretmeleri gerekmektedir. 6. Sonu&#; ve Kanaat : Dava dosyasinin ve kaza kesfinin degerlendirilmesi sonucunda yukarida belirtilen teknik yorumlarin isiginda 1. Tanik ifadelerinin degerlendirilmesi ve kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n ifadesinden kamyonetin ikinci tirmanma seridinde seyrettigi, 2. Kamyonetin normal viraji ge&#;erken hen&#;z yanal kayma sinirina ulasmamis oldugu, yani asiri hizda virajda savrularak kontrol&#;n&#; kaybetmesinin s&#;z konusu olmadigi , 3. Kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n kismen veya tamamen ikinci tirmanma seridinden asagi Aydin istikametine seyrettigi, 4. Ara&#;larda meydana gelen deformasyon profilinden ara&#;larin &#;arpisma hizina g&#;re, her iki s&#;r&#;c&#;n&#;n de birbirlerinin g&#;r&#;s mesafesine girdiklerinde frenleme yaptiklari, (Sayet farkli seritlerde olsalardi, fren yapmalarina gerek yoktu !) 5. Her iki aracin nihai &#;arpisma noktasinin ikinci tirmanma seridinin inis seridine yakin kisminda veya iki d&#;z yol &#;izgisinin bulundugu kesimde olabilecegi, 6. Inis seridinde &#;arpisma b&#;lgesinin hemen &#;n&#;ndeki kisimda olusan 10~15 m uzunlugunda olan yol zeminindeki &#;&#;kmenin hemen bir sag virajin &#;ikisindan sonra basliyor olmasi da, inis halindeki ara&#;lari ikinci tirmanma seridini kullanmaya y&#;nlendirebilecegi, 7. Yol y&#;zeyindeki cilalanma sonucunda olusan kaygan y&#;zeyin, &#;zellikle yagmurlu havalarda fren mesafesini uzatarak, &#;arpismanin siddetini arttirabilecegi; 8. Yukarida belirtilen bilgiler isiginda kazanin olusumunda 3/8 yol y&#;zeyinde meydana gelmis olan bozulmalarin, 5/8 oraninda Aydin istikametine seyretmekte olan kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n kusurlu oldugu; g&#;r&#;s ve kanaatinde oldugumuzu arz ederiz. Izmir, Bilirkisi Bilirkisi Bilirkisi monash.pw Se&#;kin KARABAY Dr. M&#;h. &#;elik YOLCU Ins.Y&#;k.M&#;h. Akin Al

  
  
  
  
  
• Onbaşı

  

  38 Mesaj

  
  Konu Sahibi

  quote: Orijinalden alıntı: vezir &#;renk bir trafik raporu alıntı yapımonash.pwişi olarak akademik değerlendirme alınmış T.C. 7. Asliye Ceza Mahkemesi Hakimligine AYDIN BILIRKISI RAPORU Dosya No: / 02 Konu : g&#;n&#; saat siralarinda E 87 numarali Izmir-Aydin Devlet Karayolunun &#;amlik-Ortaklar arasinda Aydin Il sinirindan 1 km i&#;erideki D numarali kesimde bir kamyon ve kamyonetin &#;arpismasi sonucu olusan &#;l&#;ml&#; ve yaralanmali bir trafik kazasinin olus seklinin aydinlatilmasi, kazaya katilan taraflarin kusur oranlarinin ve kazanin olusumunda karayolunun etkisinin olup olmadiginin belirlenmesi Hk. Trafik Kazasinin Kesfi ve Dava Dosyasinin Degerlendirilmesi: 1. Kazanin Olus Sekli : Izmir istikametine gitmekte olan Cahit Yazicioglu kendisinin kullandigi 48 UA plakali ISUZU Marka Model TFR 54 H 20 tipi kamyoneti ile Izmir istikametine dogru &#;ift tirmanma seritli hafif yokuslu yol &#;zerinde seyir halinde iken, tek inisli karsi y&#;nden gelen Izmir-Aydin istikametine dogru seyir halinde olan Halit Uyumus y&#;netimindeki 03 LB plakali Otoyol/Iveco/FI Marka MR Tipi Model kamyon ile E 87 numarali Izmir-Aydin Devlet Karayolunun Aydin Il sinirinin 1 km i&#; kisminda D numarali yol kesiminde g&#;n&#; saat siralarinda sol &#;n taraflarindan a&#;ili olarak &#;arpismistir. Kaza aninda kamyonet s&#;r&#;c&#;s&#; Cahit Yazicioglu ara&#;ta sikisarak i&#; kanamadan &#;lm&#;s, kamyonda bulunan yardimci Kadir Kerim ise &#;arpisma aninda &#;n camdan firlayarak yola d&#;sm&#;s ve kolunu monash.pw kazasi tespit tutanagina g&#;re kaza aninda hava hafif yagisli ve yol zemini islak ve kaygandir. 2. Seyir Istikametlerine G&#;re Yol Durumu : Aydin-Izmir y&#;n&#;nde kaza mahalli ve yakinlarinda yol degisken olarak yaklasik % 5 arasinda egimli ve &#;ikis y&#;n&#;nde &#;ift seritlidir. Yolda ters S seklinde yol kivrimlidir ve kaza mahalli bu S kivriminin yaklasik orta kisminda meydana gelmistir. Asagidan gelen bir ara&#; i&#;in karsidan gelen araci g&#;r&#;s mesafesi takriben 55 – 60 m arasindadir. G&#;r&#;s&#;n en d&#;s&#;k oldugu kesim kaza mahalline yaklasirken ge&#;ilen ilk ~ m yari&#;apli sag virajdir. Burada yol asfalt kaplama ve viraj disina dogru &#;ok hafif yukariya dogru egimlidir. Kaza aninda yolun islak olmasi nedeniyle yol/tekerlek arasi kayma s&#;rt&#;nme katsayisi takriben m = 0,5 0,6 ( EK-1 Resim B). Izmir-Aydin y&#;n&#;nde gene yol degisken olarak % 5~10 inis egimli ve tek seritlidir. Yukaridan inen bir aracin g&#;r&#;s mesafesi ilk sag kavisi d&#;nd&#;kten sonra ~ m. Viraj &#;ikisinin hemen ucunda kaza mahalline yakin kesimde yol zeminin inis seridi &#;zerindeki 10~15 m ‘lik kisminda &#;&#;kme ve sag dis kismina dogru da zemin kaplamasinda agir ara&#; y&#;klerine bagli deformasyon (yigilma) olustugu g&#;r&#;lmektedir. Bu deformasyon, yolu kullanan ara&#;larin b&#;y&#;k kisminin orta tirmanma seridini ihlal ettigini g&#;stermektedir. Bu yol kusuru nedeniyle, inis halindeki ara&#;larin bir kisminin tirmanma seridine dogru kaymalarinin ka&#;inilmaz oldugu kesif sirasinda mahkeme heyetince de saptanip kayda ge&#;irilen bir tespittir. Kaza mahalline yaklastik&#;a yol &#;ok az egimle asagi dogru devam etmekte, kaza mahallinin hemen akabinde sola sert bir viraj gelmektedir. Kaza yerinden sol viraj d&#;n&#;s&#;ne olan g&#;r&#;s mesafesi ~ 55 60 m (EK-1 Resim B). Yolun ayni seridinde, &#;zellikle kazanin meydana geldigi kisimlarda, yine agir ara&#; etkisine bagli yol y&#;zeyinde cilalanma meydana geldigi g&#;r&#;lm&#;st&#;r. Bu durum, kire&#; tasinin p&#;r&#;zl&#; y&#;zeyinin zaman i&#;inde s&#;rt&#;nme sebebiyle cilalanmasi sonucunda olusur. &#;zellikle yagmurlu havalarda, yol y&#;zeyi ile tekerlek arasindaki s&#;rt&#;nmenin saglanmasi, bu p&#;r&#;zl&#;l&#;g&#;n korunmasina baglidir. Bu kesimde olusan kaygan y&#;zey, havanin da yagmurlu olmasi nedeniyle fren mesafesinin uzamasi sonucunu dogurur. 3. Kazaya Karisan Ara&#;larin Teknik Durumu : Kazaya karisan her iki aracin teknik muayenelerinin s&#;resi i&#;inde yapilmis oldugu dosya i&#;eriginden anlasilmaktadir. 48 UA plakali ISUZU kamyonetin &#;zerinde kaza sonrasi yapilan teknik bilirkisi degerlendirmesine g&#;re aracin alt donaniminda ve direksiyon sisteminde kazaya sebep olucu herhangi bir bulguya rastlanmadigi ifade edilmektedir. ISUZU Kamyonet i&#;in Azami y&#;kl&#; agirligi : kg Bos agirligi : kg Max. Hiz : km/h Max. G&#;&#; : 78 PS Aracin Modeli : Araci kaza aninda km ‘dedir. 03 LB plakali OTOYOL/IVECO Kamyon Azami y&#;kl&#; agirlik : kg Bos agirlik : kg Max. G&#;&#; : 65 kW (88 PS) Araci Modeli : Aracin kaza anindaki km durumunun bilinmedigi, Km ve hiz g&#;stergesinin kaza &#;ncesi arizali oldugu (kesif tutanagindan) bilinmektedir. Ayrica; ISUZU kamyonetin model ve km kullanim durumunda oldugu dikkate alindiginda bu aracin kaza anindaki hizinin, d&#;z yolda kuru asfalt zeminde &#;ikabilecegi en &#;st katalog degerinin (5. Viteste km/h) &#;ok altinda bir degere ulasmasi s&#;z konusudur. Bunun yani sira aracin kaza mahallinde ~% 5 egimli yokusu tirmandigi da dikkate alindiginda, &#;&#;&#;nc&#; (veya d&#;rd&#;nc&#;) viteste ulasabilecegi hizin yaklasik olarak 70 km/h degerini asmasi beklenemez. Bu durumda aracin merkezka&#; kuvveti nedeniyle virajdaki savrulma kuvveti ile yol/tekerlek arasindaki toplam tutunma kuvvetinin dengesinden Ara&#; hizi v = 80 km/h, Viraj yari&#;api R = m , Yer&#;ekimi ivmesi g = ~ 10 m/s2 elde edilir. Islak asfalt kaplama y&#;zeyindeki kayma s&#;rt&#;nme katsayisinin m = 0,5 0,6 oldugu dikkate alinirsa, ISUZU kamyonetin hen&#;z yanal kayma sinirina ulasmamis oldugu, yani asiri hizda virajda savrularak kontrol&#;n&#; kaybetmesinin s&#;z konusu olmadigi a&#;iktir. 4. Kaza Tespitindeki Eksiklikler : Kaza tespiti asamasinda yapilan &#;alismalarin &#;ok y&#;zeysel kaldigi ve pek &#;ok &#;nemli bilginin dikkate alinmadan kayboldugu dosya degerlendirmesi sonucu anlasilmaktadir : • Saglikli bir kaza analizi yapilabilmesi i&#;in kazanin hemen sonrasinda alinan tanik ifadeleri b&#;y&#;k &#;nem tasimaktadir. Kazanin hemen sonrasinda b&#;lgede bulunan taniklarin kaza olusu ile ilgili bilgilerine basvurulmaliydi. • &#;arpisan ara&#;larin hiz ve kilometre g&#;stergeleri kontrol edilmemistir. Takograf cihazinin varolup olmadigi kontrol edilmemis, hatta kayitlarda dahi s&#;z edilmemistir. Bu kazanin analizine, &#;zellikle &#;arpisma aninda ara&#; hizi ile &#;ok &#;nemli ipu&#;lari elde edilebilirdi. • Ayrica, kaza tespiti sirasinda ara&#;larin fren izleri aranmamistir. Sanki hi&#; fren yapilmamis gibi rapor d&#;zenlenmistir. Halbuki , hayatta olan ara&#; s&#;r&#;c&#;s&#; ilk ifadesinde aracini frenledigini ifade etmektedir. • Kaza tespit tutanaginda da bazi hata ve eksikler mevcuttur 5. Trafik Kazasinin Analizi : Yukarida belirtilen hususlarin ve dosyadaki tanik ifadelerinin degerlendirilmesi sonucunda trafik kazasinin analizi asagidaki gibi yapilabilir : 48 UA plakali kamyonetin s&#;r&#;c&#;s&#; takriben 80 km/h seyir hizi ile Aydin-Izmir istikametinde ikinci tirmanma seridinde , kaza mahalline yakin sag viraji &#;iktigi sirada g&#;r&#;s alanina giren ve kendi tirmanma seridinde karsi y&#;nden , Aydin istikametine seyir halindeki, 03 LB plakali kamyonun yaklasik 90 km/h hizla geldigini fark ediyor. Bu anda ara&#;lar arasindaki mesafe en iyimser bir tahminle m. Hemen sert bir fren yapiyor ve saga ka&#;mak istiyor, fakat havanin yagisli ve yolun kaygan olmasi nedeniyle aracini &#;arpma noktasindan &#;nce durduramiyor. Kamyonetin viraji &#;iktigi nokta ile &#;arpma noktasi arasindaki mesafe yaklasik m (EK-1 Resim B, EK-2 Kaza krokisi). Ayni sekilde yukaridan gelen kamyon s&#;r&#;c&#;s&#; de asagiya dogru normal seyir hizinda, fakat ikinci tirmanma seridinde veya kismen bu seritte iken, asagidan viraji &#;ikan kamyoneti fark ediyor ve hemen fren yapiyor . Havanin yagisli ve yolun kaygan olmasi nedeniyle &#;n tekerlekler bloke oluyor ve ara&#; kayarak diger ara&#; ile &#;arpisma noktasinda sol &#;n kisimdan a&#;ili olarak &#;arpisiyor. Hatta, kamyonet viraj &#;ikisi sonrasi fren yaptigi i&#;in hafif inis seridine dogru kaymasi nedeniyle sol &#;n yan taraftan darbe aliyor ve saat ibreleri ters d&#;n&#;s y&#;n&#;nde savrularak son konumunu aliyor. Kamyon ise, k&#;tlesinin daha b&#;y&#;k olmasi nedeniyle kamyonete &#;arpip savurduktan sonra kendine g&#;re yolun sagina dogru hafif saat ibreleri ters d&#;n&#;s y&#;n&#;nde savruluyor ve kamyonun kasasi sag taraftaki beton bariyerlere s&#;rterek duruyor. Kamyonun kamyoneti fark ettigi ilk nokta ile &#;arpma noktasi arasindaki mesafe yaklasik 60 70 m (EK-1 Resim A, EK-2 Kaza krokisi). Tahmini bulgular : Yol durumu : Asfalt islak Ulasilabilecek max. frenleme ivmesi a : ~ 3,5 4 m/s2 Hesaplamaya esas alinan s&#;r&#;c&#; reaksiyon s&#;resi : 1 s Kamyonetin ulasabildigi max. tirmanma hizi : 80 km/h Kamyonun seyir hizi normal kosullarda : ~ 90 km/h Kamyonet s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n, karsi y&#;nden gelen araci g&#;rd&#;g&#; anda reaksiyon g&#;sterdigi varsayilirsa, algilama ve fren pedalina basincaya kadar ge&#;en normal insani reaksiyon s&#;resince ( tV = 1 s) kamyonet yol kat eder. Kamyonetin fren sisteminin devreye girip, hizi azalmaya baslayincaya kadar ara&#; &#;arpisma noktasina 22,22 m daha yaklasmistir, yani &#;arpma noktasina olan mesafe ~38 m (60 m ,22 m) . Kamyonet s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n hafif viraji d&#;nd&#;g&#;, yolun islak ve kaygan oldugu d&#;s&#;n&#;l&#;rse, s&#;r&#;c&#;n&#;n sert bir frenleme yapmasi halinde tekerleklerin bloke olmasi s&#;z konusudur, ara&#; kontrol disi kaymaya baslar. Bu durumda yol-tekerlek arasi s&#;rt&#;nme katsayisi ve frenleme ile ulasilabilecek max. frenleme degeri a1 = 3,,0 m/s2 (mkayma = a1/g = 0,,4). Fren baslangicindan ara&#; duruncaya kadar gerekli mesafe sFren1 Halbuki &#;arpma noktasina kadar frenleme i&#;in mevcut mesafe 38 m. Kamyonet duruncaya kadar daha Ds1 @ 24 m mesafeye (62 –38 m) ihtiyaci vardir. Bu durumda kamyonetin &#;arpisma anindaki hizi v&#;arpma1 : &#;te yandan; kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n, kamyoneti g&#;r&#;r g&#;rmez reaksiyon g&#;sterdigini varsayarsak, 1 s ‘lik reaksiyon s&#;resince vKamyon = 80 km/h &#;ikis hizi i&#;in kamyon sR2 = 22,22 m yol kat eder. Bu noktadan itibaren fren sistemi devreye girdigine g&#;re kamyonun &#;arpma noktasina olan mesafesi ~ 48 m (70 m – 22,22 m). Islak asfalt yolda ulasilabilecek max. frenleme ivmesi degeri d&#;z asagi inen kamyon i&#;in a2 @ 3,6 m/s2 alinirsa, kamyon duruncaya kadar gerekli fren mesafesi sF2 : Kamyonun &#;arpma &#;ncesi durabilmesi i&#;in Ds2 = 70,5 m – 48 m = 22,5 m mesafeye daha ihtiyaci vardir. Kamyonun &#;arpma anindaki hizi v&#;arpma2 : Havanin yagisli olmasi nedeniyle bu kazadan ka&#;inabilmek i&#;in yani s&#;r&#;c&#;lerin ara&#;larini &#;arpma noktasindan &#;nce frenleyerek durdurabilmeleri i&#;in yagisli havalarda bu b&#;lgede en fazla v = 17,3 m/s = 62 km/h hizla seyretmeleri gerekmektedir. 6. Sonu&#; ve Kanaat : Dava dosyasinin ve kaza kesfinin degerlendirilmesi sonucunda yukarida belirtilen teknik yorumlarin isiginda 1. Tanik ifadelerinin degerlendirilmesi ve kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n ifadesinden kamyonetin ikinci tirmanma seridinde seyrettigi, 2. Kamyonetin normal viraji ge&#;erken hen&#;z yanal kayma sinirina ulasmamis oldugu, yani asiri hizda virajda savrularak kontrol&#;n&#; kaybetmesinin s&#;z konusu olmadigi , 3. Kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n kismen veya tamamen ikinci tirmanma seridinden asagi Aydin istikametine seyrettigi, 4. Ara&#;larda meydana gelen deformasyon profilinden ara&#;larin &#;arpisma hizina g&#;re, her iki s&#;r&#;c&#;n&#;n de birbirlerinin g&#;r&#;s mesafesine girdiklerinde frenleme yaptiklari, (Sayet farkli seritlerde olsalardi, fren yapmalarina gerek yoktu !) 5. Her iki aracin nihai &#;arpisma noktasinin ikinci tirmanma seridinin inis seridine yakin kisminda veya iki d&#;z yol &#;izgisinin bulundugu kesimde olabilecegi, 6. Inis seridinde &#;arpisma b&#;lgesinin hemen &#;n&#;ndeki kisimda olusan 10~15 m uzunlugunda olan yol zeminindeki &#;&#;kmenin hemen bir sag virajin &#;ikisindan sonra basliyor olmasi da, inis halindeki ara&#;lari ikinci tirmanma seridini kullanmaya y&#;nlendirebilecegi, 7. Yol y&#;zeyindeki cilalanma sonucunda olusan kaygan y&#;zeyin, &#;zellikle yagmurlu havalarda fren mesafesini uzatarak, &#;arpismanin siddetini arttirabilecegi; 8. Yukarida belirtilen bilgiler isiginda kazanin olusumunda 3/8 yol y&#;zeyinde meydana gelmis olan bozulmalarin, 5/8 oraninda Aydin istikametine seyretmekte olan kamyon s&#;r&#;c&#;s&#;n&#;n kusurlu oldugu; g&#;r&#;s ve kanaatinde oldugumuzu arz ederiz. Izmir, Bilirkisi Bilirkisi Bilirkisi monash.pw Se&#;kin KARABAY Dr. M&#;h. &#;elik YOLCU Ins.Y&#;k.M&#;h. Akin Al Alıntıları Göster Bu &#;ok karışık g&#;r&#;n&#;yor ve başka verilerde monash.pw bir ara&#;la 22 m fren izi oluşturarak durmak(hatta durmadığı i&#;in &#;arpmak) i&#;in ne kadar hız yapıldığı sadece tahmin edilebilir galiba.

  
  
  
  
  
• Yarbay

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: bahadr Bu &#;ok karışık g&#;r&#;n&#;yor ve başka verilerde monash.pw bir ara&#;la 22 m fren izi oluşturarak durmak(hatta durmadığı i&#;in &#;arpmak) i&#;in ne kadar hız yapıldığı sadece tahmin edilebilir galiba. Alıntıları Göster Birebir hesabı asla monash.pw &#;eşitli form&#;ller var fakat asla ger&#;eği vermez.s&#;r&#;c&#; kursları kitaplarında yazar..

• Yarbay

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: Fiatci Birebir hesabı asla monash.pw &#;eşitli form&#;ller var fakat asla ger&#;eği vermez.s&#;r&#;c&#; kursları kitaplarında yazar.. Alıntıları Göster quote: Orjinalden alıntı: Fiatci Birebir hesabı asla monash.pw &#;eşitli form&#;ller var fakat asla ger&#;eği vermez.s&#;r&#;c&#; kursları kitaplarında yazar.. &#;ncelikle hoşgeldiniz tekrardan. Uzun zamandır belkide ben g&#;rm&#;yordum ama sizin adınızı okuyamaz oldum. Bana bir &#;ok bilgi kazandırmıştınız. KOnuya d&#;necek olursak, aracın ağırlığı ya da kaza anındaki ağırlığı da &#;nem arz eder bence.

  
  
  
  
  
• Teğmen

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: .C.O. quote: Orjinalden alıntı: Fiatci Birebir hesabı asla monash.pw &#;eşitli form&#;ller var fakat asla ger&#;eği vermez.s&#;r&#;c&#; kursları kitaplarında yazar.. &#;ncelikle hoşgeldiniz tekrardan. Uzun zamandır belkide ben g&#;rm&#;yordum ama sizin adınızı okuyamaz oldum. Bana bir &#;ok bilgi kazandırmıştınız. KOnuya d&#;necek olursak, aracın ağırlığı ya da kaza anındaki ağırlığı da &#;nem arz eder bence. Alıntıları Göster Konuyu a&#;ık&#;a belirtseniz daha iyi olurdu. Zira haksız bir konumda mı, haklı bir konumda mı olduğunuzu bilip de yorum yapmak isteyebilir forum &#;yeleri. İlk &#;nce bu bilirkişi raporunu yazan kişiyi tebrik etmek gerekir. Kesinlikle hemen herşey g&#;z&#;n&#;nde bulundurulmuş, gerek&#;elendirilmiş. Fren izinin de olmadığını belirtmiş. İz hakkında da bir bilgi olsaydı, nerdeyse olayı aynen g&#;zler &#;n&#;ne serecek gibi duruyor. Fren izi konusuna gelince, fren izi uzman olmayan insanlar i&#;in anlamlı bir veri değildir. &#;&#;nk&#; tahmin ediyorum ki forumdaki hemen herkes fren izinden, lastiklerin genelde asfalta bıraktığı siyah &#;izgileri anlayacaktır. Halbuki bu fren izi değil, fren izinin sadece bir kısmıdır. Frene basılmaya genelde daha &#;nce başlanmıştır ancak herkesin g&#;rebildiği siyah &#;izgiler sadece bir kısımda oluşmuştur. İlk gelen polis ekibi de fren izini tesbit eder, &#;rneğin 9 metre, der; ancak trafik bilirkişisi geldiğinde 19 metre, diyebilir. Onun g&#;z&#; yerdeki siyah &#;izginin başlangıcını ve bitişini tespit eder. Bu hızı aynen verir mi? Birebir vermesine zaten genelde gerek olmaz. Hız limiti 50 ise, ara&#; 70'le gidiyorsa bu ayrım yapılabilir. 55 ile gidiyorsa elbette zorlaşır. ise zaten sıradan bir insan dahi anlar. Bilirkişinin işi nedir? İhlal var mı yok mu, bunu anlayıp, ilgili makama sunmak. Bu adam 50 ile gidilecek yerde 70 ile gitmiş. Olay bitmiştir.

  
  
  
  
  
• Onbaşı

  

  38 Mesaj

  
  Konu Sahibi

  quote: Orijinalden alıntı: civcivic Konuyu a&#;ık&#;a belirtseniz daha iyi olurdu. Zira haksız bir konumda mı, haklı bir konumda mı olduğunuzu bilip de yorum yapmak isteyebilir forum &#;yeleri. İlk &#;nce bu bilirkişi raporunu yazan kişiyi tebrik etmek gerekir. Kesinlikle hemen herşey g&#;z&#;n&#;nde bulundurulmuş, gerek&#;elendirilmiş. Fren izinin de olmadığını belirtmiş. İz hakkında da bir bilgi olsaydı, nerdeyse olayı aynen g&#;zler &#;n&#;ne serecek gibi duruyor. Fren izi konusuna gelince, fren izi uzman olmayan insanlar i&#;in anlamlı bir veri değildir. &#;&#;nk&#; tahmin ediyorum ki forumdaki hemen herkes fren izinden, lastiklerin genelde asfalta bıraktığı siyah &#;izgileri anlayacaktır. Halbuki bu fren izi değil, fren izinin sadece bir kısmıdır. Frene basılmaya genelde daha &#;nce başlanmıştır ancak herkesin g&#;rebildiği siyah &#;izgiler sadece bir kısımda oluşmuştur. İlk gelen polis ekibi de fren izini tesbit eder, &#;rneğin 9 metre, der; ancak trafik bilirkişisi geldiğinde 19 metre, diyebilir. Onun g&#;z&#; yerdeki siyah &#;izginin başlangıcını ve bitişini tespit eder. Bu hızı aynen verir mi? Birebir vermesine zaten genelde gerek olmaz. Hız limiti 50 ise, ara&#; 70'le gidiyorsa bu ayrım yapılabilir. 55 ile gidiyorsa elbette zorlaşır. ise zaten sıradan bir insan dahi anlar. Bilirkişinin işi nedir? İhlal var mı yok mu, bunu anlayıp, ilgili makama sunmak. Bu adam 50 ile gidilecek yerde 70 ile gitmiş. Olay bitmiştir. Alıntıları Göster Fazla insanları meşgul etmeden laf kalabalığı olmasın diye kestirmeden yazmıştım ama aslında haklısın civcivic olayı bilirseniz neyin sorulmak istediğini de monash.pw ş&#;yle: Kaldırımın &#;zerinde y&#;r&#;rken bir ara&#; iki kişiye &#;arpiyor.&#;arptıği kişilerden birisi &#;l&#;yor diğeri yarali.&#;arpan kişi yavaş gittiğini iddia monash.pw tutanağında aracın herhangi bir arızasının olmadığı ,fren izinin 22 m olduğu ve 8/8 kusurlu olduğu tespit edilmiş.Ayrıca aracın tekerlekleri kazadan sonra par&#;alanmış ,ara&#;ta epey hasar tespit edilmiştir(ara&#; kaldırıma &#;ıkarken &#;arptığı yerler olmuş).Ara&#; model (marka yazmak yasak mı bilemediğimden yazmıyorum),ara&#; şehiri&#;inde kaza yapıyor,yazılı bir bilgi olmamasına rağmen km hızla giden bir ara&#; olduğu s&#;ylentisi var. Arabanın hızı normal miydi yoksa bu kadar hasar ve fren izi olan bir kazada aşırı hız mı yapmıstı?Bu kadar fren izi olmasına rağmen aracın duramadığını ve yayalara &#;arptığını da d&#;ş&#;n&#;monash.pw &#;len ve yaralı olan kişilerin a&#;ısından bakmanızı ona g&#;re d&#;ş&#;ncelerinizi yazmanızı rica ediyorum. < Bu mesaj bu kişi tarafından değiştirildi bahadr -- 6 Nisan ; >

  
  
  
  
  
• Süresiz olarak uzaklaştırıldı.
  

  quote: Orijinalden alıntı: bahadr Fazla insanları meşgul etmeden laf kalabalığı olmasın diye kestirmeden yazmıştım ama aslında haklısın civcivic olayı bilirseniz neyin sorulmak istediğini de monash.pw ş&#;yle: Kaldırımın &#;zerinde y&#;r&#;rken bir ara&#; iki kişiye &#;arpiyor.&#;arptıği kişilerden birisi &#;l&#;yor diğeri yarali.&#;arpan kişi yavaş gittiğini iddia monash.pw tutanağında aracın herhangi bir arızasının olmadığı ,fren izinin 22 m olduğu ve 8/8 kusurlu olduğu tespit edilmiş.Ayrıca aracın tekerlekleri kazadan sonra par&#;alanmış ,ara&#;ta epey hasar tespit edilmiştir(ara&#; kaldırıma &#;ıkarken &#;arptığı yerler olmuş).Ara&#; model (marka yazmak yasak mı bilemediğimden yazmıyorum),ara&#; şehiri&#;inde kaza yapıyor,yazılı bir bilgi olmamasına rağmen km hızla giden bir ara&#; olduğu s&#;ylentisi var. Arabanın hızı normal miydi yoksa bu kadar hasar ve fren izi olan bir kazada aşırı hız mı yapmıstı?Bu kadar fren izi olmasına rağmen aracın duramadığını ve yayalara &#;arptığını da d&#;ş&#;n&#;monash.pw &#;len ve yaralı olan kişilerin a&#;ısından bakmanızı ona g&#;re d&#;ş&#;ncelerinizi yazmanızı rica ediyorum. Alıntıları Göster Fren izlerinden tamih olmaz. Isınan fren uzuyor, her seferinde mesafe uzuyor, belki frene tam basmadı mesela az iz oldu, filan neye g&#;re?? Ayrıca lastik havası az &#;ok farkeder filan &#;ok sa&#;ma

  
  
  
  
  
• 

  quote: Orijinalden alıntı: bahadr Fazla insanları meşgul etmeden laf kalabalığı olmasın diye kestirmeden yazmıştım ama aslında haklısın civcivic olayı bilirseniz neyin sorulmak istediğini de monash.pw ş&#;yle: Kaldırımın &#;zerinde y&#;r&#;rken bir ara&#; iki kişiye &#;arpiyor.&#;arptıği kişilerden birisi &#;l&#;yor diğeri yarali.&#;arpan kişi yavaş gittiğini iddia monash.pw tutanağında aracın herhangi bir arızasının olmadığı ,fren izinin 22 m olduğu ve 8/8 kusurlu olduğu tespit edilmiş.Ayrıca aracın tekerlekleri kazadan sonra par&#;alanmış ,ara&#;ta epey hasar tespit edilmiştir(ara&#; kaldırıma &#;ıkarken &#;arptığı yerler olmuş).Ara&#; model (marka yazmak yasak mı bilemediğimden yazmıyorum),ara&#; şehiri&#;inde kaza yapıyor,yazılı bir bilgi olmamasına rağmen km hızla giden bir ara&#; olduğu s&#;ylentisi var. Arabanın hızı normal miydi yoksa bu kadar hasar ve fren izi olan bir kazada aşırı hız mı yapmıstı?Bu kadar fren izi olmasına rağmen aracın duramadığını ve yayalara &#;arptığını da d&#;ş&#;n&#;monash.pw &#;len ve yaralı olan kişilerin a&#;ısından bakmanızı ona g&#;re d&#;ş&#;ncelerinizi yazmanızı rica ediyorum. Alıntıları Göster Bence hesaplanamaz &#;&#;nk&#; &#;nemli frenin araca uyguladağı negativ monash.pw bir megane kmh/h hızla giderken panik frende 37 metrede duruyorsa bir lamborgini gallardo kmh/h hızla panik frende 22 metrede durabilmektedir yani lamborghinnin yaptığı fren izi 22 metre meganın yaptığı fren izi 37 metre olucaktır ama hızla farklşı olucaktır. Ben b&#;yle d&#;ş&#;n&#;yorum yanlışsa a&#;ıklayın.

  
  
  
  
  
• Yüzbaşı

  

  Mesaj

  
  

  fren izinin uzunluğu,izin kalınlığı,arabanın ağırlığı ile bunun hesaplanacağını d&#;ş&#;n&#;orum!

• Teğmen

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: MINERVAL Bence hesaplanamaz &#;&#;nk&#; &#;nemli frenin araca uyguladağı negativ monash.pw bir megane kmh/h hızla giderken panik frende 37 metrede duruyorsa bir lamborgini gallardo kmh/h hızla panik frende 22 metrede durabilmektedir yani lamborghinnin yaptığı fren izi 22 metre meganın yaptığı fren izi 37 metre olucaktır ama hızla farklşı olucaktır. Ben b&#;yle d&#;ş&#;n&#;yorum yanlışsa a&#;ıklayın. Alıntıları Göster Burada sadece fren izinden hareket etmek gerekli değildir. Bahsettiğiniz gibi tekerleklerin par&#;alanması, arabanın aldığı diğer zararlar, kaldırımdan &#;nce başka yerlere &#;arpması, ara&#;tan fırlayan par&#;aların dahi ne kadar uzağa fırladığı gibi hususlar hep birlikte değerlendirildiğinde herşey a&#;ıklığa kavuşur. Yukardaki raporda g&#;rd&#;ğ&#;n&#;z gibi teknik hesaplar yapılmaktadır. Kendim bilirkişi olsam ara&#;tan fırlayan eşyaların dahi fizik kanununa g&#;re ne kadarlık bir g&#;&#;le itildiğini hesaplar, burdan hıza ulaşmaya &#;alışırdım. Olay bundan sonra bilirkişiye verilecektir. Savcılık ve mahkeme bilirkişi raporuyla bağlı olmayacak yeniden rapor isteyebilecektir. Ancak sonu&#;ta bu kusur oranı dahi yeterince bilgi ipucu veriyor. Sonu&#;ta kusur oranı tam. Bunun daha yukarısı yok. Ancak &#;rneğin 70 km. ile gidiyordu 50 ile gidilecek yerde ve buna rağmen bu kusur oranını verdiler. ile gidiyorsa değişen ne olacaktır? Değişen şu olacaktır -ki &#;arpan kişi su&#;lu bulunduğunda fiil taksirle adam &#;ld&#;rme ve taksirle adam yaralamadır- su&#;un cezası &#;rneğin 10 yıldan 20 yıla kadar hapis ise, 10 yıl değil de vehametine g&#;re 15 yıl ceza alacaktır. Bir de alkoll&#;yse 16 olacaktır, &#;rneğin. Değişen bu olur. &#;lenin yakınlarının ve yaralananın maddi manevi tazminat hakları da saklıdır.

  
  
  
  
  
• Yarbay

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: .C.O. quote: Orjinalden alıntı: Fiatci Birebir hesabı asla monash.pw &#;eşitli form&#;ller var fakat asla ger&#;eği vermez.s&#;r&#;c&#; kursları kitaplarında yazar.. &#;ncelikle hoşgeldiniz tekrardan. Uzun zamandır belkide ben g&#;rm&#;yordum ama sizin adınızı okuyamaz oldum. Bana bir &#;ok bilgi kazandırmıştınız. KOnuya d&#;necek olursak, aracın ağırlığı ya da kaza anındaki ağırlığı da &#;nem arz eder bence. Alıntıları Göster quote: Orjinalden alıntı: .C.O. quote: Orjinalden alıntı: Fiatci Birebir hesabı asla monash.pw &#;eşitli form&#;ller var fakat asla ger&#;eği vermez.s&#;r&#;c&#; kursları kitaplarında yazar.. &#;ncelikle hoşgeldiniz tekrardan. Uzun zamandır belkide ben g&#;rm&#;yordum ama sizin adınızı okuyamaz oldum. Bana bir &#;ok bilgi kazandırmıştınız. KOnuya d&#;necek olursak, aracın ağırlığı ya da kaza anındaki ağırlığı da &#;nem arz eder bence. estafurullah işler nedeniyle koşturuyoruz.. dediğin doğru neden tam olarak &#;l&#;&#;lemez size bir &#;rnek veriyim.. kmyle gidiyosunuz asfalt zemin lastikleriniz iyi ve &#;n&#;n&#;ze bir cisim &#;ıktı. siz bunu fark edip algılayıp ve fren pedalına basmanız tabi tecr&#;beye verilecek tepkiye yaşmonash.pw g&#;re değişir ancak ortalamaya vurursanız bu anda 18 metre yol yapmış oluyorsunuz yani araca metre kala bir şey fırlasa siz bunu algılayıp &#;nlem alamadan vurursunuz ve fren iziniz olmayabilir ha bunu ge&#;tik adam frene bastı diyelim. aracı klasik frenli d&#;ş&#;nelim &#;rneğin bir arkadaş panik freni bilmez fren pedalına asılır kızaklatır aracı 40 metrede durur ben bilirim ona g&#;re kullanırım 30 metrede dururum artı o kişinin tecr&#;besi yoktur csimden ka&#;mak yerine sadece frene basar ben tekerler kızaklamadığı i&#;in sağa sola ka&#;abilirim.kısacassı en &#;nemli fakt&#;r s&#;r&#;c&#; becerisidir. bir diğeri ise aracın durumu. mesela balatalar yumuşak olur daha rahat durur sert olur daha zor durur veya tam tersi olur araca g&#;re değişir bakımı eksik olur tam olur fark eder. lastiklerin hamuru yumuşak olur lastikler &#;alışma ısısına gelmiştir rahat durur lastik sert olur &#;alışma ısısına gelmemiştir soğuktur ge&#; durur. mesela bir pırelliyle michelini aynı şartlarda karşılaştırırsanız michelin her zaman kısa mesafede durur bu bir ger&#;ektir.. daha sonra ara&#; o an fazla y&#;kl&#; olur zor durur az y&#;kl&#; olur erken durur. Bir diğer durum yol kum mucur vs olur ge&#; durur asfalt dişsiz olurge&#; durur asfalt dişli olur erken durur. yağmur yeni atıştırmıştır ge&#; durur yol tamamen ıslanmıştır erken durur vsvs bu uzar gider abs liler ise daha da risklidir &#;zellikle kum mucur y&#;zeyde abs durma mesafesini artırır doğru kullanılan bir klasik frene g&#;re bizim bilirkişilerde tutar ara&#; abs li bu kadar mesafede durduğuna g&#;re hızı y&#;ksekmiş der sonu&#; yine yanlış &#;ıkar yine yanlış &#;ıkar.. bunu tek anlama yoklu vardır oda o an yani &#;arpma anında yolda kameralı radar cihazının bulunmasıdır -ki bunlarında tam &#;l&#;&#;m yaptıkları s&#;ylenemez.. yani aracın o anki hızını &#;zel tasarım kara kutular olmadığı s&#;rece anlayamazsınız

  
  
  
  
  
• Otomobil Uzmanı

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: Fiatci quote: Orjinalden alıntı: .C.O. quote: Orjinalden alıntı: Fiatci Birebir hesabı asla monash.pw &#;eşitli form&#;ller var fakat asla ger&#;eği vermez.s&#;r&#;c&#; kursları kitaplarında yazar.. &#;ncelikle hoşgeldiniz tekrardan. Uzun zamandır belkide ben g&#;rm&#;yordum ama sizin adınızı okuyamaz oldum. Bana bir &#;ok bilgi kazandırmıştınız. KOnuya d&#;necek olursak, aracın ağırlığı ya da kaza anındaki ağırlığı da &#;nem arz eder bence. estafurullah işler nedeniyle koşturuyoruz.. dediğin doğru neden tam olarak &#;l&#;&#;lemez size bir &#;rnek veriyim.. kmyle gidiyosunuz asfalt zemin lastikleriniz iyi ve &#;n&#;n&#;ze bir cisim &#;ıktı. siz bunu fark edip algılayıp ve fren pedalına basmanız tabi tecr&#;beye verilecek tepkiye yaşmonash.pw g&#;re değişir ancak ortalamaya vurursanız bu anda 18 metre yol yapmış oluyorsunuz yani araca metre kala bir şey fırlasa siz bunu algılayıp &#;nlem alamadan vurursunuz ve fren iziniz olmayabilir ha bunu ge&#;tik adam frene bastı diyelim. aracı klasik frenli d&#;ş&#;nelim &#;rneğin bir arkadaş panik freni bilmez fren pedalına asılır kızaklatır aracı 40 metrede durur ben bilirim ona g&#;re kullanırım 30 metrede dururum artı o kişinin tecr&#;besi yoktur csimden ka&#;mak yerine sadece frene basar ben tekerler kızaklamadığı i&#;in sağa sola ka&#;abilirim.kısacassı en &#;nemli fakt&#;r s&#;r&#;c&#; becerisidir. bir diğeri ise aracın durumu. mesela balatalar yumuşak olur daha rahat durur sert olur daha zor durur veya tam tersi olur araca g&#;re değişir bakımı eksik olur tam olur fark eder. lastiklerin hamuru yumuşak olur lastikler &#;alışma ısısına gelmiştir rahat durur lastik sert olur &#;alışma ısısına gelmemiştir soğuktur ge&#; durur. mesela bir pırelliyle michelini aynı şartlarda karşılaştırırsanız michelin her zaman kısa mesafede durur bu bir ger&#;ektir.. daha sonra ara&#; o an fazla y&#;kl&#; olur zor durur az y&#;kl&#; olur erken durur. Bir diğer durum yol kum mucur vs olur ge&#; durur asfalt dişsiz olurge&#; durur asfalt dişli olur erken durur. yağmur yeni atıştırmıştır ge&#; durur yol tamamen ıslanmıştır erken durur vsvs bu uzar gider abs liler ise daha da risklidir &#;zellikle kum mucur y&#;zeyde abs durma mesafesini artırır doğru kullanılan bir klasik frene g&#;re bizim bilirkişilerde tutar ara&#; abs li bu kadar mesafede durduğuna g&#;re hızı y&#;ksekmiş der sonu&#; yine yanlış &#;ıkar yine yanlış &#;ıkar.. bunu tek anlama yoklu vardır oda o an yani &#;arpma anında yolda kameralı radar cihazının bulunmasıdır -ki bunlarında tam &#;l&#;&#;m yaptıkları s&#;ylenemez.. yani aracın o anki hızını &#;zel tasarım kara kutular olmadığı s&#;rece anlayamazsınız Alıntıları Göster iyide bilirkişi nasıl hızlı gidiyorsun diye karar verebiliyor o monash.pw ki bir kaba da olsa grafik falan var ki 8/8 vermişler.Yıllarca hapis yatacak kişi en ufak bir sığınacak nokta bulsa, ona y&#;klenir karşı dava a&#;ar. teorik olarak aracın ağırlığı ,&#;zerinde bulunan lastik ebatları ,havası , eski olup olmaması, yolun durumu ,asfaltın kalitesi ,g&#;r&#;ş&#; engelleyen noktaların varlığı hepsi, kaza sonrası gelen ekiplerce kontrol edilip kayıt altında monash.pw bilirkişi bu verilere g&#;re maj&#;r olanlarına g&#;re hızlı gidip gitmediğini monash.pw evet bu teorik veriyle pratik arasında fark monash.pwğrudur ama hız sınırını ne kadar aştığına bakılıyor sanırım.sınırda olan bir durum i&#;in kimse adını riske monash.pw şehir i&#;inde km/h hızla gidip kaza yaptığınızda ben 50yi kesinlikle ge&#;medim deseniz bile bunu hakime anlatabileceğinizden kuşmonash.pw&#;ta bizler yılda en fazla kazaya tanık monash.pwtekiler ise y&#;zlerce kaza hakkında bilgi birikimleri var, tecr&#;beye değer verirler sanırım.(her nekadar &#;ogunda yanılsalar bile)

  
  
  
  
  
• Binbaşı

  

  Mesaj

  
  

  quote: Orijinalden alıntı: vezir iyide bilirkişi nasıl hızlı gidiyorsun diye karar verebiliyor o monash.pw ki bir kaba da olsa grafik falan var ki 8/8 vermişler.Yıllarca hapis yatacak kişi en ufak bir sığınacak nokta bulsa, ona y&#;klenir karşı dava a&#;ar. teorik olarak aracın ağırlığı ,&#;zerinde bulunan lastik ebatları ,havası , eski olup olmaması, yolun durumu ,asfaltın kalitesi ,g&#;r&#;ş&#; engelleyen noktaların varlığı hepsi,

Tanımlar ve Formüller

Durma mesafesi

Durma mesafesi, sürücünün bir tehlike gördüğü, aracı durdurmaya karar verdiği andan itibaren, araç tamamen durana kadar fren pedalına bastığı andan itibaren aracın kat ettiği mesafedir. Bu mesafe, sürücü bir karar verirken, frene basıldığında ve araç durana kadar yavaşladığında aracın kat ettiği birkaç mesafenin toplamıdır. s_durma durma mesafesi aşağıdaki formül kullanılarak belirlenir:

nerede s_hr insan algılama mesafesi, s_hr insan tepki mesafesi, s_brl fren gecikme mesafesi ve s_br fren mesafesidir. Bu mesafeler aşağıda tartışılmaktadır.

İnsan Algı Mesafesi

İnsan algılama mesafesi, sürücü bir tehlikeyi tespit ederken ve aracı yavaşlatmaya ve durdurmaya karar verirken bir aracın kat ettiği mesafedir. Aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır

s_hp m cinsinden insan algılama mesafesi, v km/sa cinsinden araç hızı, t_hp insanın saniye cinsinden algılama süresidir ve / km/s'yi m/s'ye dönüştürme katsayısıdır (1 kilometre metreye ve 1 saat saniyeye eşittir).

İnsan Tepki Mesafesi

İnsan tepki mesafesi, sürücü bir tehlike algıladıktan sonra aracı durdurma kararını uygularken aracın kat ettiği mesafedir. Aşağıdaki formül kullanılarak belirlenir

nerede s_hp metre cinsinden insan algı mesafesi ise, v km/sa cinsinden araç hızı ve t_sa saniye cinsinden insan tepki süresidir.

Fren Gecikme Mesafesi

Fren gecikme mesafesi, araçta kullanılan fren tipine bağlıdır. Hidrolik frenler neredeyse tüm otomobillerde ve hafif kamyonlarda kullanılmaktadır. Havalı frenler neredeyse tüm ticari kamyonlarda kullanılmaktadır. Havalı fren gecikmesi yaklaşık 0,4 saniyedir ve hidrolik fren gecikmesi yaklaşık 0,,2 saniyedir. Toplam fren gecikmesi, fren pedalına basıldığı andan yavaşlamanın sabit duruma ulaştığı ana kadar geçen süre olarak ölçülür. Fren sistemindeki gecikme süresi ve yavaşlama yükselme süresinden oluşur. Havalı frenler için, toplam fren gecikmesi 0,4 ile 0,7 s arasında değişir çünkü havalı frenler hidrolik frenler gibi neredeyse anında çalışmaz. Pnömatik frenlerde havanın fren hatlarından akması gerekir ve bu zaman alır. Öte yandan hidrolik frenler, havalı frenlerden iki ila beş kat daha hızlı, neredeyse anında hareket eder.

Fren gecikme mesafesi aşağıdaki formül kullanılarak belirlenir

s_brl m cinsinden fren gecikme mesafesi, v km/sa cinsinden araç hızı, t_brl saniye cinsinden fren gecikme süresidir.

Yavaşlama

Hesaplarımızı basitleştirmek için, aracın, hızlandırılmış (yavaşlatılmış) hareket denkleminden türetilen aşağıdaki formül kullanılarak belirlenen sabit hızlanma veya yavaşlama ile hareket ettiğini varsayacağız:

nerede a hızlanma ise, v son hız, v₀ başlangıç ​​hızı ve t zamandır.

Araç Fren Mesafesi

Fren mesafesi, bir aracın frenlerinin tam olarak uygulandığı andan tamamen durduğu ana kadar kat ettiği mesafedir. Bu mesafe, aracın ön frenleme hızına ve lastikler ile yol yüzeyi arasındaki sürtünme katsayısına bağlıdır. Bu hesaplayıcıda, lastiklerin yuvarlanma direnci veya hava direnci gibi ihmal edilebilir etkiye sahip olan diğer faktörleri dikkate almayacağız.

Sürtünme katsayısının yavaşlamanın ölçülmesi yoluyla belirlendiği¹ araştırmasının sonuçları, kilitlenme önleyici fren sisteminin (ABS) sürtünme katsayısını etkilediğini belirledi: hız arttıkça artar. ABS kullanıldığında ve ABS kullanılmadığında artan hız ile azalır. Bu araştırma ayrıca lastikler ve yol arasındaki sürtünme katsayısının sıcaklık ve yağıştan etkilendiğini doğrulamıştır.

Newton'un İkinci Kanun Yöntemini Kullanarak Türetme

Tanım olarak, sürtünme katsayısı, sürtünme kuvvetinin normal kuvvete oranı olarak tanımlanır:

ya da

nerede F_fr sürtünme kuvveti ise, μ orada sürtünme katsayısı ve F_norm normal kuvvettir.

Bir nesneye etki eden normal kuvvet, nesnenin temas yüzeyine dik olan bir temas kuvvetinin bileşeni olarak tanımlanır. Basit bir durum için, bir nesne düz bir yatay yüzeye yerleştirildiğinde, normal kuvvet onun ağırlığıdır:

nerede m kütle ve g yerçekiminden kaynaklanan standart ivme ise. Bu formül Newton'un ikinci yasasından türetilmiştir:

Bir nesnenin eğimli bir yüzey üzerinde durduğu daha karmaşık bir durumda, normal kuvvet şu şekilde hesaplanır

nerde θ eğimli yüzeyin yataydan ölçülen açısı ise. Bu durumda normal kuvvet cismin ağırlığından küçüktür. Bu durumu daha sonra ele alacağız.

Düz bir yüzey için, nesne ile yüzey arasındaki sürtünme katsayısı μ ise, o zaman sürtünme kuvvetidir

Newton'un ikinci yasasına göre, hareket eden nesneye (araç) uygulanan bu sürtünme kuvveti orantılı bir yavaşlama üretir:

ya da

Şimdi, hızlandırılmış (yavaşlatılmış) hareket denklemine göre,

Temel fizik derslerinden biliyoruz ki, sabit yavaşlama ile yavaşlamış hareket için, eğer son hız sıfıra eşitse, s_br fren mesafesi aşağıdaki denklem kullanılarak belirlenir:

veya km/s'yi m/s'ye dönüştürmek için dönüştürme katsayısını kullanarak:

Bu denklemde a = μg yazıldığında fren mesafesi denklemi elde edilir:

burada v hızı km/h ve yerçekimi ivmesi g m/s² cinsindendir.

Veya v için çözmek,

Aynı fren mesafesi formülü, enerji yöntemi kullanılarak elde edilebilir.

Enerji Yöntemiyle Türetme

Aracın kinetik enerjisini dağıtmak için gerekli işi belirlersek teorik fren mesafesi bulunabilir. v hızıyla hareket eden bir araç yavaşlayarak tamamen durursa, kinetik enerjisini tamamen dağıtmak için gereken W_b frenleme işi E_k şu enerjiye eşit olacaktır:

Hareket halindeki bir aracın kinetik enerjisi E_k şu şekilde belirlenir:

burada m kütle aracıdır ve v fren başlangıcındaki araç hızıdır.

Frenleme ile yapılan W_b işi şu şekilde belirlenir:

burada m aracın kütlesi, μ lastikler ve yol arasındaki sürtünme katsayısı, g yerçekimi ivmesi, ve s_br, frenleme sırasında tamamen durana kadar kat edilen mesafedir.

Şimdi, E_k = W_b olduğunu hatırlayarak,

ya da

Aracın fren yapmadan önceki hızı, durma mesafesini etkileyen en önemli faktördür. Sürücünün tanıma tepki süresi, araç fren sisteminin performansı, yol koşulları gibi diğer faktörler durma mesafesinde daha az önemli bileşenlerdir.

Frenleme Süresi

Temel fizik derslerinden, sabit ivmede hızlandırılmış hareketin ortalama hızının, ilk ve son hızın yarısına eşit olduğunu biliyoruz:

Son hızın sıfır olduğu göz önüne alındığında, frenleme süresi şu şekilde belirlenir:

Yokuş Yukarı ve Yokuş Aşağı Fren Mesafesi

Yokuştaki bir araca etki eden kuvvetler: F_g, araca etki eden yerçekimi kuvvetidir (araç ağırlığı), F_gd, araç ağırlığının yokuş aşağı çekme bileşeni, F_fr, yokuşa paralel etki eden sürtünme kuvvetidir, F_gn araç ağırlığının normal bileşenleridir ve F_nr araç ağırlığının normal bileşenlerine eşit tepki kuvvetidir.

Bir sürücü fren pedalına bastığında, yavaşlayan araç eğim açısı θ ile bir yüzey üzerinde kayan bir nesne olarak modellenebilir (resme bakın). Basitleştirmek için, eğimli bir yolda bir araca etki eden yalnızca iki kuvveti dikkate alıyoruz. Bunlar araç ağırlığı ve sürtünme kuvveti. Yol yüzeyine paralel hareket eden sürtünme kuvveti, yine eğime paralel olan araç ağırlığının çekme bileşeninden daha büyük olduğunda, başlangıç ​​hızıyla hareket eden araç yavaşlamaktadır. Aracın başlangıç ​​hızı sıfır ise eğim açısının kritik açıdan küçük olması koşuluyla bu durumda hareket etmiyordur (daha sonra kritik açıdan bahsedeceğiz).

Yerçekimi kuvveti ne zaman F_gF_fr sürtünme kuvveti bu harekete karşı koyduğu için aracı aşağı çekerse. Aracın durabilmesi için sürtünme kuvvetinin yerçekimi kuvvetinin yokuş aşağı çekme bileşenini F_gd aşması gerekir.

Aynı zamanda sürtünme kuvveti araç ağırlığının çekme bileşeninden daha küçükse araç sabit hızlanma ile aşağı doğru hareket edecek ve frenleri durduramayacaktır. Eğim açısı (veya yol eğimi) çok yüksekse veya sürtünme katsayısı çok düşükse bu gerçekleşebilir (sıradan lastiklere sahip bir arabanın buzlu bir yokuşta nasıl davrandığını unutmayın!)

Sürtünme katsayısının tanımıyla, sürtünme kuvvetinin denklemini yazabiliriz:

ya da

Yokuş aşağı çekme kuvveti:

Bir araca etki eden toplam kuvvet F_total

ya da

Daha önce de belirttiğimiz gibi F_total yukarıyı göstermelidir, aksi halde yokuş aşağı giden araç durdurulamaz. Newton'un ikinci yasasına göre, F_total ile hareket eden aracın ivmesi (veya daha doğrusu yavaşlaması) şu şekilde belirlenir:

Yukarıdaki fren mesafesi formülündeki hızlanma yerine kullanıldığında şu sonuçlar elde edilir:

v_{ön frenlemeyi} çözerek şunu elde ederiz:

Bu formüllerde g'nin m/s cinsinden, v'nin km/h cinsinden ve s'nin m cinsinden olduğuna bir kez daha dikkat edin. Hesap makinemizde son iki formül kullanılmaktadır.

San Francisco, CA'daki Divisadero Caddesi'nde park etmiş ve hareket eden arabalar. Buradaki sokağın eğimi %31 veya 17°'dir.

Eğim Derecesi

Bir yolun eğimi (eğim veya eğim olarak da adlandırılır), yüzeyinin yataya olan açısının teğetidir. Yükselmenin (dikey mesafe veya eğimin yüksekliğindeki değişim) koşmaya (yatay mesafe) oranı olarak hesaplanır. Eğim derecesinin tanımı gereği, yokuş yukarı sürüş, pozitif bir yokuş eğimine tırmanmak ve yokuş aşağı sürüş yapmak, yükselmenin aslında düşüş anlamına geldiği negatif bir eğim boyunca inmek anlamına gelir. Eğim derecesi σ, yüzde olarak veya oran olarak yataya olan bir eğim açısı olarak ifade edilebilir. Örneğin, metrelik yatay hareket başına 15 metrelik bir artış,% 0,15 veya% 15'lik bir eğime karşılık gelir. Bu hesaplayıcıda notu yüzde olarak kullanıyoruz ve

Δh eğimin yükselişi ve d eğim yolunun yataya izdüşümüdür (resme bakın). Bu değerden θ eğim açısı şu şekilde belirlenebilir

Kritik açı

Yolun eğim açısı kritik açı denilen belirli bir değeri aştığında, yokuş aşağı hareket eden araç fren sistemi kullanılarak durdurulamaz çünkü üzerine etkiyen sürtünme kuvveti araç ağırlığının yuvarlanma bileşeninden daha az hale gelir. Bu kritik açı aşağıdaki durumdan bulunabilir:

ya da

ya da

Bu formülden, verilen sürtünme katsayısında aracın durmayacağı kritik açıyı elde edebiliriz:

Bu açıya karşılık gelen yüzde olarak eğim derecesi şu şekilde tanımlanır

Örnek

Fren mesafesi formülünün kullanımına bir örnek. Bir araba ıslak asfalt beton yokuş aşağı yolda v_{ön fren} = 90 km/sa hızla hareket ediyor (sürtünme katsayısı μ = 0,4) σ derecesi = %5 ile. Fren mesafesini hesaplayın. Hesaplamalarımız için yukarıda türetilen formülleri kullanacağız.

Özel Durumlar

Hesap makinesini çeşitli özel modlarda görüntülemek için ilgili bağlantıya tıklayın veya dokunun:

Referanslar

1. Hartman, J , Effects of velocity, temperature And rainfall on the friction coefficient of pneumatic tyres And bitumen roads, Doctor of Philosophy (PhD), Aerospace, Mechanical And Manufacturing Engineering, RMIT UniversityPDF 48 MB
2. Wikibooks. Fundamentals of Transportation

Bu makale Anatoly Zolotkov tarafından yazılmıştır