Gaz sancısı birçok insanın hatta bebeklerin en büyük sorunudur. Çoğu zaman önemsenmeyen gaz sancıları süreklilik arz ediyorsa ve denenen tüm yöntemlere rağmen geçmiyorsa dikkate alınmalı ve doktora başvurulmalıdır. Peki, gaz sıkışması ve nasıl çıkarılacağı konusunu merak ediyorsanız cevaplarını makalemizde sizler için derledik.
Sürekli Gaz Çıkarmak Neden Olur?
Yetişkinlerde gaz çıkartma oranı %13 ile 21 arasındadır. Gaz, sindirim sürecinin normal bir parçasıdır aslında. Buna karşılık, gaz bağırsaklarda birikirse ve onu atamazsanız sancı, ağrı ve rahatsızlık hissi olur. Gaz sancısı, şişkinlik ve yellenme sıklığı, ishale veya kabızlığa neden olan herhangi bir şey tarafından şiddetlenebilir.
Gaz Çıkarmanın En Sık Bilinen Nedenleri
Gaz Sıkışmasından Kurtulmanın Yolları Gaz Çıkaramıyorum Ne yapabilirim?
Gaz Sıkışmasının sık Olmasını Engelleme Yolları Nelerdir?
Yeni doğan bebeklerin en büyük problemi gaz sancısı. Ağlama nöbetlerinin ve uykusuz gecelerin temel sorunu da bu. Ama bugünler geçecek. Asla üzülmeyin. Çünkü, bebeğiniz sizin ruh halinizi hisseder. Kaygı onlara da geçer. Tabii elbette bebeğinizin gaz sancılarını azaltmak için ona mutluymuş gibi görünmeniz yeterli değil. Bebeğinizin gaz sancısını hafifletmek için bazı önlemler almanızda yarar var.
İşte gaz sancısını gidermenin 7 yolu
Gaza neden olan etkenlerin en başında ister anne, isterse biberon farketmeksizin, bebeklerde emme sorunları gelir. Bebek annesini hızlı emerken hava yuttuğunda gaz sorunu da yaşar. Bu yüzden bebeğinizin süt emerken göğsünüzü tam olarak kavradığından ve hava yutmadığından emin olmanız gerekir. Aynı dert biberon kullanımından da kaynaklanabiliyor. Biberon ile besliyorsanız, deliğinin çok büyük ya da küçük olmamasına dikkat edin. Bebeğinizin yaşına uygun biberon almaya ve kullanmaya özellikle dikkat edin.
Bebeğin gazı beslendikten hemen sonra kesinlikle çıkarılmalıdır. Hatta emme aralarında da yani bir memeden diğerine geçişlerinde de gazının çıkartılması önemlidir. Bebeği emzirdikten sonra yaklaşık 25 dakika boyunca kucağınızda dik tutun. Bu, mide ve kapakçığın rahatlamasını sağlar ve gaz oluşumunu bir nebze hafifletir.
Bebeğinizi hareket ettirmeniz de çok önemlidir ve masaj iyi bir yöntem olabilir. Bebeğinizi sırt üstü yatırıp bacaklarını göğsüne doğru iterek gazının çıkmasını sağlayabilirsiniz.
Bebeğin ayaklarının sıcak tutulması önemlidir. Ayakları üşüyen çocuklarda gaz sorunu daha sık yaşanabilir. Bebeklerin uyurken ayakları sıklıkla kontrol edilmeli, eğer üşüyorsa ılık su torbası ile desteklenmelidir.
Emzirme dönemini atlatmış ve mamaya geçmiş daha büyük bebeklerdeki gaz sorunu yine soğuk kaynaklı olabilir. Mama mutlaka ılık olmalıdır, soğuk mama gaza sebep olabilir.
Gaz sancısı süren bebekleri, yapmaktan keyif aldıkları aktivitelerle buluşturmak bir çözüm olabilir, örneğin araba ile gezdirmek. Çoğu bebek, araba ile gezmekten çok hoşlanır. Eğer gaz sancıları sürüyor ve ağlama krizi devam ediyorsa beraber arabanıza binin ve gezdirin. Ağlamasının kesildiğini ve hatta uykuya daldığını göreceksiniz.
Gürültü yapmak, gaz sancısını ya da sancıya bağlı ağlama nöbetlerini azaltacak yöntemlerden biridir. Saç kurutma makinesi ya da elektrik süpürgesi bu aşamada size yardımcı olabilir. Bebeğiniz ağlama nöbetindeyse bu makineleri çalıştırın. Makinelerin çıkartacağı gürültü onun susmasını sağlayacaktır.
Diyelim ki, ilk defa anne baba oldunuz, bebeğinizle birlikte hastaneden eve döndünüz. Yenidoğan bebeğiniz, annesini emip günün büyük bölümünü uyuyarak geçiriyor. Siz de ne kadar şanslı olduğunuzu, bebeğinizin pek uslu olduğunu düşünüyorsunuz. Sonra birdenbire, hafta geçtiğinde o uslu bebek gidiyor, akşama doğru birden huysuzlanıyor ve durmadan ağlamaya başlıyor. Bacaklarını karnına çekiyor, kızarıp bozarıyor, ellerini yumruk yapıyor, sanki canı çok acıyormuş gibi ağlıyor. Üstelik bu durum, haftanın çoğu günü aynı saatlerde tekrarlanıyor. Sağlıklı bebeklerde görülen bu tarz nedensiz ağlamalara kolik diyoruz. Kolik, bir hastalık değildir ve bebeğe zarar vermez. Bebeklerin yaklaşık % 10’unda görülen bir tablodur. Dış dünyaya uyum sürecinin bir parçası olarak kabul edilebilir.
Kolik ya da infantil kolik, herhangi bir neden olmaksızın bebeğin en az bir hafta boyunca haftada üç veya daha fazla gün ve günde üç saatten daha uzun süren ağlamasıdır. Bir anda başlayan bu ağlama ile birlikte bebek çığlık atabilir. Bebeklerde gaz sancısı da koliğe eşlik edebilen bir problemdir. Sık görülen bu durum rahatsız edici olabilen bir işlevsel bozukluk olarak tanımlanır. Genellikle normal olarak kabul edilse de ebeveynleri endişelendirebilir.
Kolik nöbetlerdeki ağlama, normal ağlamadan farklıdır. Çoğunlukla öğleden sonra ya da akşam saatlerinde görülen bu ağlama saatlerce sürebilir. Bu ağlama nöbeti, bebeğin gaz çıkarması, tuvaletini yapması veya yorulması nedeniyle sonlanabilir.
Kolik bebeklerde ağlama nöbetlerinin bir sonucu olarak hem beslenme hem de uyku düzeni bozulur. Huysuzlaşan bebek ağlama sırasında meme arasa da emmeye başladıktan sonra tekrar ağlayarak emmeyi bırakabilir. Aynı şekilde uykuya daldığında da birkaç dakika içinde uyanarak ağlamaya devam edebilir.
Bebek haftalık olduğunda başlar, haftada en yoğun döneme ulaşır, çoğunlukla 3 ayda biter.
Evet. Belki, pek yapacak bir şey yoktur. Ama, doktorunuz en azından bebekte başka bir sorun olmadığından emin olmak için onu muayene edecektir. Bazen; fıtık, barsak düğümlenmesi, orta kulak iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu gibi problemler de çok ağlamaya yol açar ve bebeğin sorunu kolik sanılabilir. Ayrıca, doktorunuz, kolik için bazı damlalar veya bitkisel çaylar önerebilir.
Koliğin nedeni bilinmiyor. Anne sütü alan bebekte annenin yediklerine alerji, mama alan bebekte mamanın içeriğine alerji, sindirim sisteminin tam olgunlaşmamış olması, artmış barsak gazı, bebeğin günlük rutinindeki değişiklikler, annenin endişesi ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Ancak, kesin bir neden saptanamamıştır.
Bu konuda tek bir doğru yoktur. Her bebek, kendine özgüdür. Birini rahatlatan yöntem diğerinde hiç işe yaramayabilir. Aşağıda sıralananları deneyebilirsiniz:
Yalnızca anne sütü ile beslenen bebekler, direkt olarak gaz sancısına neden olan besinleri tüketmiş olmaz. Annenin yediği ve gaz sancısına yol açabilecek besinler, süt aracılığıyla bebeği de etkileyebilir. Asitli yiyecekler, bazı sebzeler ve aşırı süt ürünü tüketimi gaz sancısı yapabilir.
Eğer bebek biberonla besleniyorsa vücudu mama formülüne tepki gösteriyor da olabilir. Böyle bir durum söz konusu ise gaz sancısı ve gazla birlikte ishal gibi sindirim problemleri de görülür. Son olarak gazın nedeni bebeğin emerken ya da biberonla beslenirken hava yutması da olabilir.
Lahana, karnabahar, Brüksel lahanası, brokoli, kuru baklagiller, inek sütü ve süt ürünleri, soğan, sarımsak, baharatlı gıdalar, kahve, çay, çikolata gibi besinler annenin diyetinden çıkarılıp bebeğin rahatlayıp rahatlamadığı gözlenebilir.
Bebeklerde gaz sancısının genellikle ilk belirtisi ağlamadır. Ancak gaz sancısıyla birlikte ağlama dışında şu belirtiler de görülebilir:
Gaz sancısı ve kolikte benzer semptomlar izlenebilir ancak ikisi farklı durumlardır. Çoğu zaman gaz, belirli bir nedeni olan geçici bir sorundur. Kolik ise bir neden olmaksızın saatler süren ağlamadır. Bu ağlamaya çoğunlukla çığlıklar eşlik eder. Gaz, kolik nedeni olabilse de gaz sancısı ve kolik birbirinden bağımsız olarak da görülebilir. Ancak gaz, koliği daha kötü hale getirebilir.
Bebeklerin gazını çıkartmak ve sancıyı gidermek için kesin bir tıbbi çözüm yoktur. Ancak ebeveynler bebeği rahatlatmak için şu adımları takip edebilir:
Gaz sancısı çeken bebeği rahatlatmak için en sık kullanılan yöntem bebeğin bacaklarını hareket ettirmektir. Sırtüstü yatırılan bebeğin bacakları bisiklet sürüyormuş gibi hareket ettirilerek gaz sancısı giderilebilir. Aynı zamanda karın üstü yatmaları da bebeklerin rahatlamasına yardımcı olur. Yemekten yarım saat kadar sonra bebek karın üstü yatırılarak gazı çıkarmasına katkıda bulunulur.
Bebeklerin midelerini rahatlatmak amacıyla sık kullanılan bir diğer yöntem ise futbol topu tutuşu olarak bilinir. Futbol topu tutuşunda bebek yüzüstü olarak kolun üzerinde tutulurken bacakları dirseğin üzerinde ve yüzünün yan tarafı avuç içinde olur. Bebek bu pozisyonda dururken karnına hafif bir baskı hisseder. Bu baskı sayesinde mide rahatlatılır.
Bebeklerde gaz sancısını gidermek için öncelikle bebeğin pozisyonuna dikkat edilmesi gerekir. Bununla birlikte gaz sancısı çeken bebeklere yavaş hareketlerle masaj yapılabilir.
Bebeklerde gaz sancısı genellikle ilk üç ayda görülür ancak genellikle zaman geçtikçe azalır.
Gaz sancısı çeken bebeklerin karnına saat yönüne hafif hareketlerle masaj yapılabilir.
Kolik bebeği uyutmak için öncelikle rahatlaması sağlanır. Masaj, gezdirme, müzik dinletme, beşikte yavaşça sallamak gibi yöntemler denenerek bebek rahatlatılabilir.
Sezaryen doğum sonrasında anne de bazı sıkıntılar oluşmaktadır. Bunlardan birisi ise gaz problemidir. Gaz neden olur ve nasıl çıkarılır bunları yazımız da detaylı olarak bulabilirsiniz. İlk olarak sezaryen doğum nedir bunu bilmeliyiz. Normal doğum yapmak için sağlık problemlerinin uygun olmaması durumunda cerrahi operasyon ile bebeğin dünyaya gelmesi işlemine sezaryen denmektedir. Sezaryen ameliyatı sonrasında doktorlar annenin gazının çıkmasını beklerler. Çıkmadığı durumda anneyi taburcu etmezler.
Bu nedenlerden kaynaklı olarak anne normal doğum yapamamaktadır. O yüzden mecburen sezaryen doğum gerçekleştirilir.
Sezaryen doğum sonrasında en sık görülen sıkıntılar arasında gaz çıkaramama ve kabızlık olmaktadır. Gaz çıkarılmadığı durumda annenin taburcu olması mümkün olmamaktadır. Sezaryen ameliyat esnasında annenin bağırsakları dışarıya çıkarılır. Bebek alındıktan sonra tekrar yerine yerleştirilir. Yerleştirilme sırasında bağırsaklara hava dolar buda gaz oluşmasına neden olur.
Bağırsakların ameliyat esnasında karışması durumunda gaz çıkarma sıkıntısı oluşabilir. Gaz çıkarmak bu yüzden çok önemlidir. Doğumdan sonraki güne kadar gaz çıkmazsa eğer bağırsak dolaşması oluşabilir. Bağırsak dolaşması olma durumunda küçük bir operasyonla bu durum düzeltilir. Böylelikle gaz problemi çözülür.
Sezaryen ameliyat sorası en çok karşılaşılan ve oldukça ağrılı olan gaz problemi korkulanlar arasındadır. Ameliyat yerlerinin ağrıması ve gaz çıkaramama anne için oldukça ağrılı olmaktadır. Peki, gazın çıkarılması için neler yapılabilir?
Eğer gaz sorununuz uzun süre devam ederse mutlaka doktorunuza başvurmalısınız. Doktor sorununuzu belirler ve buna uygun tedavi edici ilaçlar önerir.
Doğum sonrasında özellikle ilk üç ay anne gaz yapıcı besinlerden uzak durmalıdır. Kalsiyum bakımından güçlü olan süt ve süt ürünlerini düzenli tüketmelidirler. Bol bol su içilmelidir. Gazlı içeceklerden uzak durulmalı bunların yerine süt veya hoşaf tercih edilmelidir. Yumurta, tavuk, balık, sebze yemekleri ve gaz yapmayan baklagiller tüketilmelidir. Meyve tüketilebilir. Özellikle yeşillikler (maydanoz, biber, marul gibi) ile yapılacak salatalar yenmelidir. Karnabahar, pırasa, brokoli gibi haşlanmış yiyeceklerden uzak durun.