Gece Kaşıntı Sebepleri

Ka&#;&#;nt&#;, çe&#;itli sebeplerle pek çok insan&#;n gün içinde ya&#;ad&#;&#;&#; bir durum. Ka&#;&#;nt&#; bir deri reaksiyonu olarak geli&#;ti&#;i gibi, pek çok hastal&#;&#;&#;n da habercisi oldu&#;u için altta yatan nedenlerin ara&#;t&#;r&#;lmas&#; büyük önem ta&#;&#;yor. Ac&#;badem Fulya Hastanesi ve Ac&#;badem Etiler T&#;p Merkezi Dermatoloji Uzman&#; Dr. &#;ule Albayrak gece ka&#;&#;nt&#;s&#;na dair merak edilenleri anlatt&#;. 

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; nedir?

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#;, geceleri uyumaya çal&#;&#;&#;rken veya uyku halinde iken ka&#;&#;ma dürtüsü hissedilmesi ve dürtüyü etkisiz hale getirmek için cildin ka&#;&#;nmas&#; halidir.  Bu durum ki&#;inin uyku rutinini ve uyku kalitesini bozar.

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; neden olur?

Gece uykuya geçi&#; s&#;ras&#;nda veya uyku esnas&#;nda cilt &#;s&#;s&#; ve kan ak&#;m&#; artar, cilt daha kolay uyar&#;labilir hale gelir, bu durum ka&#;&#;nt&#;ya zemin haz&#;rlar. Ayr&#;ca geceleri vücut kortizol seviyesinin azalmas&#;yla birlikte ka&#;&#;nt&#;ya neden olan mediyatörlerin bask&#;lanmas&#; zorla&#;&#;r, ka&#;&#;nt&#; &#;iddeti artar. &#;iddetli ka&#;&#;maya ba&#;l&#; ciltte çizikler olu&#;abilir ve deri bakteriyel enfeksiyonlara aç&#;k hale gelir.

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; hangi hastal&#;klar&#;n belirtisidir?

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; deri hastal&#;klar&#; ve deri d&#;&#;&#; hastal&#;klar nedeniyle ortaya ç&#;kabilir. Deri hastal&#;klar&#; aras&#;nda s&#;kl&#;kla uyuz, bit gibi paraziter hastal&#;klar, mantar enfeksiyonlar&#;, ürtiker (kurde&#;en), allerjik veya sinirsel egzemalar ve cilt kurulu&#;u yer al&#;r. Deri d&#;&#;&#; hastal&#;klar olarak diyabet, karaci&#;er ve böbrek hastal&#;klar&#;, tiroid bozukluklar&#;, safra kesesi t&#;kan&#;kl&#;klar&#;, lösemi ve lenfoma gibi baz&#; kanserlerde de gece ka&#;&#;nt&#;s&#; görülebilir. Yine ileri ya&#;, s&#;k du&#; almaya ba&#;l&#; cilt hassasiyeti, mevsimsel alerjiler, baz&#; ilaçlar, gebelik, hormonal de&#;i&#;iklikler, stres ve nemi dü&#;ük fazla s&#;cak ev ortam&#; gece ka&#;&#;nt&#;s&#;na neden olabilir.

Gece ayaklarda ka&#;&#;nt&#;n&#;n nedenleri nelerdir?

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; baz&#; durumlarda vücudun belli bölgelerinde izlenebilir. Özellikle dola&#;&#;m sistemi bozukluklar&#;ndan olan bacak varislerine ba&#;l&#; staz (göllenme) egzamas&#;nda bacaklarda gece ka&#;&#;nt&#;s&#; s&#;k görülür. Yine, strese ba&#;l&#; nörodermatit (sinirsel egzama) hastalar&#;nda bacaklar&#;n alt ön k&#;s&#;mlar&#;nda &#;iddetli ka&#;&#;nt&#;ya ek olarak deride kuruluk, s&#;yr&#;klar ve kanama odaklar&#; bulunur. Uyuz hastal&#;&#;&#;nda ise ayak bilekleri, parmak aralar&#; ve ayak tabanlar&#;nda &#;iddetli ka&#;&#;nt&#;ya ciltte su dolu kabarc&#;klar ve tünel diye adland&#;r&#;lan &#;ekilli çizgisel kabuklanmalar e&#;lik eder.

Gece ellerde ka&#;&#;nt&#; nedenleri nelerdir?

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; ellerde de s&#;k görülen ve ki&#;iyi rahats&#;z eden bir durumdur. Ürtiker (kurde&#;en) hastal&#;&#;&#;nda ellerde &#;iddetli ka&#;&#;nt&#; ile avuç içi ve parmaklarda &#;i&#;me görülebilir. Yine uyuz hastalar&#;nda el bilekleri, parmak aralar&#; ve avuç içlerinde ka&#;&#;nt&#;, su kabarc&#;klar&#; ve tünel bulunur. El egzamalar&#;nda da ciltte kuruma, k&#;zar&#;kl&#;klar, çatlaklar ve ka&#;&#;nt&#; olur.

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#;na ne iyi gelir?

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; oldu&#;unda ki&#;i &#;l&#;k su ile du&#; alabilir, serin kompres uygulayabilir, t&#;rnaklamadan avuç içi ile nazikçe ka&#;&#;nan bölgeyi ovalayarak cildi rahatlatabilir.

Difenhidramin, mepiramin maleat içeren ka&#;&#;nt&#; hafifletici jeller, avokado ya&#;&#;, jojoba ya&#;&#;, hindistan cevizi ya&#;&#; gibi nemlendiren ya&#;lar, menthol, aloe vera gibi ferahlat&#;c&#;lar veya vazelin, gliserin gibi cildin su kayb&#;n&#; engelleyen kremler kullan&#;labilir. Ka&#;&#;nt&#;y&#; tetiklememek için rahat pamuklu pijama veya ev k&#;yafetleri tercih edilmelidir.

Stres azalt&#;c&#; egzersizler, meditasyon, yoga ve gece ekran maruziyetini azaltmak ka&#;&#;nt&#;n&#;n giderilmesine fayda sa&#;layabilir.

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; nas&#;l geçer?

Bulundu&#;unuz ortam&#;n nem ve &#;s&#;s&#;n&#; do&#;ru ayarlamak, cildi s&#;k s&#;k nemlendirmek, deriyi tahri&#; edecek &#;ekilde çok s&#;cak su ve yo&#;un kese-lif kullanmamak, cildi kurutan kimyasal oran&#; yüksek kokulu du&#; jeli veya sabunlar kullanmamak, banyo sonras&#; cilt hafif nemli iken nemlendirici sürmek, günlük önerilen miktarda ve düzenli su içmek, sert, s&#;k&#; lastikli, yünlü, sentetik ve ka&#;&#;nd&#;racak k&#;yafetler tercih etmemek gece ka&#;&#;nt&#;s&#;n&#; geçirebilir.

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; tedavi yöntemleri nelerdir?

Öncelikle hastan&#;n gece ka&#;&#;nt&#;s&#; hikayesi ayr&#;nt&#;l&#; dinlenmeli, ayr&#;nt&#;l&#; cilt muayenesi yap&#;lmal&#;, gerekli testler istenmelidir. Deri d&#;&#;&#; hastal&#;klara ba&#;l&#; gece ka&#;&#;nt&#;s&#; dü&#;ünülüyorsa altta yatan hastal&#;&#;a yönelik tedavi mutlaka yap&#;lmal&#;d&#;r. Deri hastal&#;klar&#;na ba&#;l&#; gece ka&#;&#;nt&#;s&#;nda ise topikal krem/merhemler, a&#;&#;zdan ka&#;&#;nt&#; giderici (antihistaminik) haplar veya kortizon enjeksiyonlar&#; tedavide kullan&#;labilir. Uyku kalitesi bozulmu&#; hastalarda melatonin takviyesi eklenebilir.

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#; için doktora ne zaman gidilmelidir?

Gece ka&#;&#;nt&#;s&#;, süreklilik arz ediyorsa, giderek &#;iddetleniyor ve uyku kalitesini bozuyorsa, evde uygulanabilecek basit yöntemlerle rahatlam&#;yorsa doktora ba&#;vurmak gerekir.

VÜCUTTA KAŞINTI HANGİ HASTALIKLARIN HABERCİSİDİR?

Kaşıntı, vücudun tümünde olabileceği gibi yalnızca belirli bölgelerde de olabilir. Bu durum psikolojik olabileceği gibi bazı hastalıkların semptomu olarak da ortaya çıkabilir. Kaşıntının nedeninin tam olarak anlaşılması için hekime başvurulmalıdır. Ön tanıya yardımcı olabilecek vücut kaşıntılarının bir bölümü şu şekildedir:

Gece Artan Kaşıntı: Gece yatağa yatıldığında ya da uyku sırasında artış gösteren kaşıntı, çoğunlukla deri ve parazit enfeksiyonlarını işaret eder. Ayrıca yatak, yastık ve yorgan gibi tekstil ürünlerinin fazla deterjanla yıkanması ya da iyi durulanmamasına bağlı olarak alerjik bir reaksiyon da olabilir. Bazı kumaş türleri de cildi tahriş ederek kaşıntı hissinin artmasına neden olabilir.

Kaşıntı ve Artan Su Tüketimi: Kaşıntıya eşlik eden aşırı su tüketimi ve normalden fazla idrara çıkma gibi şikayetler, diyabet hastalığından kaynaklanabilir.

Kaşıntı ve Kilo Kaybı: Belirgin bir şekilde kilo kaybının yaşandığı, deri renginde farklılıkların gözlendiği ve kaşıntı hissinin arttığı durumlarda kanser şüphesi göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak net teşhis için sağlık taramalarının yapılması gerekir.

Kaşıntı ve Çarpıntı: Kişinin normalden fazla kaşınmasına eşlik eden çarpıntı ya da saç dökülmesi varsa hipotiroidi hastalığı göz önünde bulundurulmalıdır. Kaşıntının sebebi, tiroit bezinin fazla çalışmasına bağlı olarak kan düzeyinde TSH hormonunun çok fazla bulunması olabilir.

Kaşıntı ve Cilt Renginde Değişim: Deri ve gözlerde sararma, idrar renginde koyuluk, şişkinlik, karın ağrısı ve kaşıntı, karaciğer hastalıkların belirtisi olabilir.

Kaşıntı ve Hâlsizlik: Yorgunluk ve hâlsizlik gibi belirtilerin varlığında hipotiroididen şüphelenilir.

Kaşıntı ve Kırmızı Lekeler: Cilt yüzeyinde kabarıklık şeklinde oluşan kızarıklıklar ve kaşıntı, halk arasında kurdeşen olarak bilinen ürtiker hastalığının işaretçisi olabilir.

KAŞINTIYA NE İYİ GELİR?

Nörodermatit yani sinirsel egzama bugünlerde çok karşılaşılan bir hastalıktır. Bu rahatsızlıkta hem dermatolog hem psikiyatri uzmanının tedavi etmesi gerekir. Psikiyatrik temele dayanan kaşıntıların da birçok formu vardır. Günlük strese bağlı kaşıntılar gelişebildiği gibi kronik psikiyatrik hastalıklara bağlı kaşıntılarla da karşılaşılabilir. Bu durumlarda iki bölümde uzman görüşüyle tedavi planlanması önemlidir.

Karaciğer hastalıklarında, çok alkol tüketen hastalarda, siroz hastalarında kaşıntı görülür. Karaciğer vücutta böbrekle birlikte toksin atan organdır. Safra kesesi hastalıklarında; safra keseden doğru düzgün akamazsa geri gelirse, safra artarsa halk arasında sarılık denilen hastalık oluşur bu da kaşıntıyı etkileyen faktördür. Safra kesesini tıkayan taşlar, pankreas hastalıkları, böbrek hastalıkları ve böbrek yetmezliğine bağlı kaşıntılar oluştuysa burada da o hastalığa yönelik tedavi planlanması gerekmektedir.

Kaşıntının yatıştırılması için cilde sürülen kremler kullanılır. Kaşıntı kremleri genelde kortizon içerir ama kortizonlar farklı kategoride ve nemlendirici ile birlikte verilir. Bu ikili tedavide hem etkisi daha fazla olmakta hem de kortizonun yan etkileri azaltılmaktadır. Kortizon hücrelerin geri çekilmesinde kaşıntının azalmasında en önemli faktördür. 

Her kaşıntıda aynı ilaç kullanılmamaktadır. Uzmana sormadan kaşıntı için daha önce kullanılan ilaçlar kullanılmamalı, kaşıntının nedeni öğrenilmelidir. Mantar da kaşıntı yapabilir ama kortizonlu krem mantara sürülürse kaşıntıyı alsa da mantarın artmasına sebep olur.

Kaşınan bölgeye soğuk uygulanması histamin etkisini azaltacağı için kaşıntının azaltılmasında yararlı olabilir.

KAŞINTI NEDEN OLUR?

Kaşıntı nedenlerinin yüzde 90’ı basit reaksiyonlardan oluşmaktadır. Ancak strese bağlı ya da iç hastalıklar nedeniyle de kronik hastalık habercisi kaşıntılar meydana gelebilir.

Şeker hastalarının inatçı kaşıntıları olur. Bu kaşıntılar bazen özellikle genital bölgede yoğunlaşır. Bu durumda yine cilt doktorundan yardım almak gerekir. Ayrıca deride kabarcıklanma ve yaraların oluşması çok sık görülen bulgular arasındadır. Bu kabarcıklar kesinlikle patlatılmamalıdır.

Gebelikte sık görülen cilt rahatsızlıklarından biri ürtikeryal döküntüdür. Bu hastalık genellikle ilk gebeliklerde görülmektedir. haftadan sonra ortaya çıkar.  Göbek çevresinden başlayan kaşıntı, özellikle çatlama alanlarına yerleşen kaşıntı ve kırmızı ürtikeryal dediğimiz şişliklerle başlar. Şiddetli kaşıntılar olabilir. Nedeni tam olarak bilinmese de derinin gerginleşmesine bağlı olarak ortaya çıktığı rahmin monash.pw kaşıntılar, doğumdan sonra kendiliğinden geçer.

Kaşıntıya neden olan etkenler aşağıdaki şekildedir;

-Alerjik reaksiyonlar

-Gıda alerjisi

-Kuru cilt

-Sıcak maruziyeti

-Bazı enfeksiyonlar

-Karaciğer hastalıkları

-Safra yolu hastalıkları

-Böbrek hastalıkları

-Sinek ve böcek sokmaları

-Lenfomalar

-Psikiyatrik hastalıklar

-Egzama

-Makat bölgesinde inatçı kaşıntı ( Pruritus Ani)

NTV’yi sosyal medyadan takip edin