Sual: Kınanın önemi nedir?
CEVAP
Kınanın önemi, hadis-i şeriflerde şöyle bildiriliyor:
(Kına yakın. Zira güzelliğinizi, gençliğinizi ve nikah sevginizi artırır.) [Ebu Nuaym, Bezzar]
(İlk kına yakan İbrahim Peygamberdir. Siyahla ilk boyanan da Firavun’dur.) [Deylemi]
(Kocası ölen kadın [iddeti bitene kadar] süslü elbise giymez. Ziynet de takmaz, kına sürmez ve sürme çekmez.) [Müslim]
(Boyanmanın en iyisi kına ile olandır.) [Deylemi]
(İhtiyarlığınızı kına ile giderin. Zira bu, yüzleriniz için güzellik, ağızlarınız için hoşluk, kadın için kuvvettir. Kına, Cennet ehlinin kokusunun seyyididir ve kına küfürle imanı ayırır.) [İ. Asakir]
(Şunlar Lut kavminin kötü ahlakındandır: Erkeklerin sakız çiğnemesi, yol üstünde misvak kullanmak, ıslık çalmak, güvercinle oynamak, erkeklerin parmaklarına kına yakması, bağrı açık gezmek.) [Deylemi]
(Kına ile boyanın. Çünkü o güzel kokuludur ve korkuyu yatıştırır.) [Hakim]
(Saçlarınızı kınalayın ve yahudilere benzemeyin!) [İbni Adiy]
(Sakallarınızı kınalayın. Çünkü melekler müminin kına sürünmesine sevinir.) [İ. Adiy]
(Peygamber efendimiz, başından rahatsız olana “Git hacamat ol” ayağından rahatsız olana “Git ayağına kına koy” derlerdi.) [Taberani]
(Resulullaha vahiy gelince, başına ağrı gelir ve başına kına koyarlardı.) [İbni Sünni]
(Bedeninde bir yara olursa, üzerine kına korlardı.) [İbni Mace]
(Kadının elinde kına eseri olmasını hoş görürlerdi.) [Beyheki]
Kadınların kına yakması
Sual: Kadınlar, ellerine kına yakıyorlar, saçlarını boyatıyorlar veya çeşitli ilaçlarla saçlarının renklerini açtırıyorlar. Bunlar caiz midir?
CEVAP
Hepsi caizdir. Ancak yabancılara gösteremezler. Yabancı erkeklere göstermemek şartıyla, kadının her süsü caizdir. Koca için süslenmek sünnet, yabancı için süslenmek haramdır.
Erkeklerin kına yakması
Sual: Erkeğin saç dökülmemesi veya baş ağrısı için kına yakması caiz midir?
CEVAP
Evet, caizdir. Tedavi maksadı yoksa, caiz olmaz.
Sual: Kına, gusle ve abdeste mani midir?
CEVAP
Değildir. Kına mürekkep gibidir, altına su geçirir.
Sual: Ölmüş kadının başına kına koymak caiz mi?
CEVAP
Evet.
Tekrar kına yakmak
Sual: (Kına yakılan ele tekrar kına yakılırsa insan iki evlilik yapar) deniyor. Bu doğru mu?
CEVAP
Hayır, doğru değildir, hurafedir. İki kere de, üç kere de yakılabilir. Sadece kocası ölen kadın, iddet müddetince kına yakamaz. Bir hadis-i şerif:
(Kocası ölen kadın [iddeti bitene kadar] süslü elbise giymez, ziynet takmaz, kına sürmez ve sürme çekmez.) [Müslim]
Bir başka husus da, kına ziynettir. Kadın kınalı elini, yabancı erkeklere gösteremez. O hâliyle dışarı çıkamaz. Erkek ise, zaten ziynet olduğu için kına yakamaz.
Kına Türk toplumunda en çok önem verilen adetlerden biridir. Gelin kınası, asker kınası gibi birçok kavramın gelenek ve göreneklerin arasında yerleşmiş olması kına yakma kavramını da merak edilen bir konu haline getiriyor. Çok eski geleneklerimiz arasına yer alan gelin ve asker kınası günümüzde de hala önem verilen alışkanlıklardan biridir.
Çok eski İslam geleneklerinden biri olan kına yakmak eşlerin birbirine olan sevgisini çoğaltmak ve aşklarının bir ömür sürmesini sağlamak amacı taşır. Kınanın yeni evlenecek olan çiftleri nazardan koruyacağına inanılır. Hem gelinler hem de misafirler bu kınalardan ellerinize yakarak yapılan evliliklerin bir nevi kutsanmasına katkı sunarlar.
Günümüzde kına geceleri düzenlenerek gelinlerin ve damatların ellerine kına yakılır. Bu eğlenceler bazı yörelerde eski usullerle sürdürülen bu gelenekler bazı yerlerde daha da modern şekilde yapılır. Kına eğlenceleri düğünden önce yapılır ve her iki ailenin de kadınlarının bir araya gelerek kaynaşmalarını sağlar. Kısacası kına eğlencelerinin her zaman birleştirici bir gücü vardır ve her iki tarafın da birbirini daha yakından tanımasını sağlar.
Gelin açısından da gelinin annesi açısından da kına geceleri son derece önemlidir. Çünkü düğünden bir gün önce düzenlenen bu eğlence aslında gelinin annesinin ve babasının evinde bekâr bir kız olarak geçireceği son gecedir. Bu durum da genç kız ve ailesi için son derece duygu yüklü anlardır. Kına gecesinde söylenen türküler de bu gecenin ne kadar önemli olduğunu en iyi şekilde vurgular. Yüzyıllardır söylenen bu türküler hem gelinin hem de kızını gelin eden annenin en hisli duyguları yer alır.
Kına eğlencesine katılan her misafir de bu duyguları gelin ve annesi ile birlikte paylaşırlar. Türk kültüründe çok önemli olan kına eğlencesi geçmişte, günümüzde ve gelecekte en önemli örf ve adetler arasında yer almıştır. Bütünleştirici bir özelliği olmasının yanında aynı zamanda gelin ve damadın nazardan korunduğuna da inanılmaktadır.
Kına gecelerinde yerine getirilmesi gereken çeşitli ritüeller vardır. Bunlardan birisi de evlenen genç kızın bindallı giymesidir. Bindallı kırmızı ve yeşil gibi canlı renklerde tasarlanan çeşitli işlemelerle son derece otantik bir görünümü olan yöresel kıyafetlerdir. Gelin kınası hazırlanır ve tepsiler içerisinde mumlar yakılır. Bu tepsiler genç kızlar ile taşınır ve her genç kız oyuna kalkar. Sonra da ağıtlar ve türküler eşliğinde gelinin ve damadın kınası yakılır.