Geçmeyen Burun Tıkanıklığı Nasıl Geçer

Burun tıkanıklığı size ya da çocuğunuza ciddi rahatsızlık verebilir. Basit gribal hadiselerdeki ya da mevsimsel alerjideki burun tıkanıklığı çoğu kez geçicidir. Ancak burun tıkanıklığı geçmiyorsa, horlamaya, uykusuzluğa, yorgunluğa, performans düşüklüğüne ya da sık ve ağır hastalanmaya yol açıyorsa, artık tedavi edilme zamanı gelmiş demektir.

Burun tıkanıklığının pek çok nedeni vardır. Burun tıkanıklığına yol açan nedeni veya nedenleri günümüzde endoskopla burun içine baktığımızda doğrudan görebiliyoruz. Burun tıkanıklığını başarıyla tedavi edebilmek için tüm anatomik ve işlevsel nedenleri eksiksiz teşhis etmek, ve bunların tümünü kapsayan bir tedavi planı oluşturmak gerekir. Bazı burun tıkanıklıkları ilaçlarla tedavi edilebilirken, bazıları ameliyat gerektirebilir. Doğru teşhise dayanan doğru bir tedavi ile burun tıkanıklığı çoğu kez sonlandırılabilir.

Burun Tıkanıklığı Nedenleri

Burun tıkanıklığı, genellikle burun içerisinde bulunan bazı yapıların eğriliği, büyüklüğü, şişliği ya da sonradan büyümesi nedeniyle, soluk havasının geçtiği kanalların daralması sonucunda gelişir. Örneğin “septum deviasyonu”, burundaki kemik ve kıkırdak yapılı orta bölümün eğri olmasıdır. Konka şişmesi ise burun etlerinin büyümüş olmasını ifade eder. Çocuk hastalarda karşılaştığımız “geniz eti büyümesi”, burun boşluğunun arka bölümünü engellediğinde burun tıkanıklığı yapar. Geniz eti ve burun eti birbirinden farklı durumlardır, karıştırmamak gerekir. Tüm burun içi yapıları kaplayan mukoza örtüsünün kalınlaşmasına yol açan hastalıklar da vardır. Farklı şekilde burun tıkanıklığı yapan bu durumlar arasında alerjik nezle ve sinüzit gibi hastalıklar ile bazen polip dediğimiz doku oluşumları burun boşluğuna sarkarak tıkanıklığa neden olabilir. Çok nadir görülen, ancak ayrıcalıklı olarak ele alınması gereken iyi veya kötü huylu tümörler de burun ve sinüslerde tıkanıklık nedenlerindendir.

Görüldüğü üzere burun tıkanıklığının çok nedeni vardır ve bunların biri veya birkaçı aynı anda aynı hastada bulunabilir. Hatta iklim koşulları, hormonal durumlar, beslenme tipi, sistemik hastalıklar, çeşitli ilaçlar ve spreylerin kullanımları da hastanın burun tıkanıklığında pay sahibi olabilirler. Günümüzde ince endoskoplarla burun içerisine detaylı bir şekilde bakabiliyor, burun tıkanıklığının nedenini doğrudan görebiliyoruz. Görüşme sırasında aldığımız bilgiler ve gerektiğinde çektirdiğimiz bazı tomografik filmler sayesinde hastamızdaki burun tıkanıklığını her yönüyle ele alabiliyor ve tedavi yöntemimizi belirliyoruz.

Burun Tıkanıklığı Nasıl Tedavi Edilir?

Burun tıkanıklığına yol açan hastalıkların bir kısmı çeşitli ilaçlarla tedavi edilebilir. Özellikle yumuşak dokuların şişmesine bağlı olanlarda, mukozayı yatıştıran ve şişmeleri azaltan tedaviler vardır. Bunlardan burun eti büyümesi ve alerjik nezle gibi hastalıklarda, steroid içeren burun spreyleri ile beraber burun yıkama solüsyonları oldukça etkilidir. Tıkanıklığın şiddetine göre bazı haplardan da faydalanılabilir.Burun tıkanıklığına yol açan durumun ne olduğuna bağlı olarak, uyguladığımız tedavide kullandığımız ilaçlar ile bunların süreleri kişiden kişiye farklılık gösterir. Tedavi süresi düzenli kontrollere/takiplere dayanarak belirlenir; bu durum çok önemlidir. Zira tedavinin etkisini, aynı teşhis sırasında olduğu gibi endoskopla görebiliyoruz. Tedaviyi buna göre sonlandırmak en doğrusudur, çünkü hastanın iyileştiğini zannedip tedaviyi erken bırakması yeterli olmayabilir.

Ancak ilaç tedavisi ile düzelmeyen, ileri derecede burun tıkanıklığı olan hastalarda çözüm yolu bir burun ameliyatı olabilir.

Burun Tıkanıklığı Ameliyatı Nedir?

Burun tıkanıklığı için yapılan ameliyatların ameliyatlarının çeşitliliği çoğu hasta için kafa karıştırıcıdır. Üstelik bazen farklı doktorlar aynı hastada değişik burun ameliyatları önerebilirler. Burun tıkanıklığı ameliyatında amaç hastaya fazla sıkıntı yaşatmadan, burun işleyişini koruyarak, en etkin ve kalıcı sonuç veren operasyonu yapmaktır. Bunun için birden fazla yol olabilir ve her Burun-Sinüs Uzmanı, hastası için en iyi yolu, kendi deneyimi, bilgisi ve elindeki teknik olanakları ile belirler. Örneğin hafif deviasyonu olan bir hastada, burun eğriliği ameliyatı yapmak yerine burun etlerini Holmium lazerle küçültmek oldukça konforlu ve etkin bir tedavi yöntemi olabilir. Buruna giren havanın hissedildiği özel alanlar (orta meatuslar) vardır; “burun tıkanıklığı ameliyatı” denildiğinde, buraların havayla temasını arttırmak için yapılabilecek uygulamaların tümü tanımlanabilir.

Ameliyat Gerektirebilen Burun Tıkanıklığı Tipleri ve Ameliyat Teknikleri:

• Deviasyon (burun kemik-kıkırdak eğriliği) – Deviasyon ameliyatı (septoplasti)
• Konka hipertrofisi (burun eti büyümesi) – Burun eti küçültülmesi (endoskopik konka redüksiyonu)
• Konka Bülloza (orta burun etinin içinde hava olması) – Konka bülloza plastiği
• Kronik sinüzit (müzmin sinüs sorunları) / Polipli Sinüzitler – Sinüzit ameliyatı (endoskopik sinüs cerrahisi)
• Adenoid hipertrofi (geniz eti büyümesi) – Adenoidektomi (geniz eti alınması)

Shaver ile Endoskopik Konka Bülloza Ameliyatını izlemek için tıklayınız. (Not : Youtube'da oturum açmanız gerekir - Yaş Kısıtlaması vardır)

Burun - Sinüs Ameliyatları

Burun ve sinüs hastalıkları ile tedavileri o kadar geniş bir alandır ki, günümüzde bu konu adeta ayrı bir branş gibi ele alınabilecek hale gelmiştir. Halk arasında burun tıkanıklığı, sinüzit, alerjik nezle, burun eğriliği (deviasyon) ve burun eti büyümesi (konka şişmesi) birbirlerinden farklı hastalıklarmış gibi algılanmasına karşın, aslında hepsi sonuçta aynı yerde yani burun ve komşu bölgelerde sorunlara neden olurlar;  ve belirtilerinin çoğu da ortaktır. Burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, solunum problemleri, sık hastalanma, boğaz sorunları, baş ağrısı, uyku sorunları, horlama, yorgunluk ve daha pek çok dolaylı belirti burun ve sinüs hastalıkları ile ilişkili olabilir. Bu hastalıkların bazılarının tedavisi ilaçlarla yapılırken, bazıları da ameliyat gerektirebilir. Bu kararda hekimin burun ve sinüs konusu ile ne ölçüde ilgileniyor olduğu, erişebildiği tedavi araçları, tekniği ve hastanın genel sağlık durumu dahil pek çok faktör rol oynayabilir. Hekimin hastanın şikayetini anlaması, kendini hastanın yerine koyması, bu şekilde hasta için en konforlu ve etkili tedavi yöntemini belirlemesi gereklidir.  Kısacası tüm burun ve sinüs ameliyatları ile ilgili olarak şu söylenebilir: Doğru eller, doğru teşhis ve doğru yöntem, tedavi için en doğru başlangıçtır.

TEDAVİ ALANLARIBurun Tıkanıklığı

"Bilgilendirme Amaçlıdır."

Burun normal solunum organıdır ve aldığımız havanın ısınmasını, nemlenmesini ve içerisindeki yabancı maddelerin, alerjenlerin ve mikro organizmaların filtrelenmesini sağlar. Bu şekilde ısınmış ve nemlenmiş olarak akciğerlere giden havanın içerisindeki oksijen çok daha iyi bir şekilde kana geçmektedir.

Burnun bu fonksiyonlarını yapmasında en önemli görevi ise alt burun etleri (alt konkalar) yapmaktadır. Alt burun etlerinin çeşitli nedenlerle büyüyerek hava akışını olumsuz etkilemesi ise burunda oluşan tıkanıklıkların en sık görülen nedenidir.

Normal vücut fonksiyonları için çok önemli olan burun solunumundaki kritik rollerinden ötürü özellikle alt burun etlerine yönelik müdahalelerin çok dikkatli yapılması ve bu yapıların normal fonksiyonu sağlayacak şekilde küçültülerek, çok özel durumlar haricinde kesinlikle tam olarak çıkartılmaması gerekmektedir.

Burundaki tıkanıklıklar aynı zamanda ağız solunumuna bağlı sık boğaz enfeksiyonları, boğazda kurumaya bağlı şikâyetler, uyku bozuklukları, horlama ve uyku apnesi gibi problemlere neden olarak da yaşam kalitesini önemli ölçüde bozmaktadır.

Erişkinlerde burun tıkanıklığının en sık nedenleri;
* İki burun pasajı arasında yer alan septum dediğimiz kıkırdak ve kemik yapıdaki perdenin bir tarafa doğru eğik olması,
* Burun girişinde nazal valv olarak adlandırılan bölgedeki problemler, 
* Burun etlerinin büyümesidir. 

Burun içi deviasyonlar, travma ile oluşan burun kırıklarına bağlı olabilecekleri gibi doğum ya da gelişme çağında maruz kalınan ve fark edilmeyen incinmelere veya genetik etkenlere bağlı olarak septumdaki kemik ve kıkırdak gelişme merkezlerinin hasar görmesi sonucunda burnun yaşla beraber büyümesi sırasında septumun anormal gelişmesi ile oluşabilirler.

Alerjik reaksiyonlara bağlı burun mukozası şişmeleri diğer sık görülen tıkanıklık nedenidir. Alerjik nezlesi olan hastalarda tıkanıklığın yanı sıra burunda kaşıntı, hapşuruk ve sulu, berrak burun ve geniz akıntısı da bulunmaktadır.

Burun ve sinüs enfeksiyonları, burun damarlarının dış uyaranlara aşırı reaksiyonları, sinüslerden köken alan polipler, orta burun eti büyüklükleri ve burun içindeki iyi ve kötü huylu tümörler de tıkanıklığa neden olabilmektedir.

Burun Tıkanıklıkları; tıkanıklığa sebep olan hastalık veya zemindeki mekanik sorunun teşhisi sonrası medikal veya cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilirler.

Enfeksiyon
Normal bir insan yılda ortalama bir iki kez soğuk algınlığı geçirebilir. Bu gençlerde daha fazla, bağışıklık sistemi gelişmiş yaşlı kişilerde ise daha azdır. Soğuk algınlığı virüsler tarafından oluşturulan bir hastalıktır. Bazı virüsler hava yoluyla geçerken çoğunlukla el, burun yoluyla bulaşır. Virüs bir kere buruna yerleşince vücutta bulunan histamin adında bir kimyasal maddenin salgılanmasına neden olur. Bu madde sonucunda buruna giden kan miktarında belirgin bir artış gözlenir. Sonuç olarak burun zarları şişer. Diğer taraftan burun zarlarından sıvı salgılanması da artar. Antihistaminikler ve dekonjestanlar bu şikâyetlerin azaltılması için kullanılabilir. Fakat soğuk algınlığı zaman içinde kendi kendine geçer.

Virüs enfeksiyonları sırasında burnun ve sinüslerin bakteri enfeksiyonlarına olan direnci azalır. Bu da soğuk algınlığı sırasında neden sıklıkla burun ve sinüs enfeksiyonu görüldüğünü açıklar. Burun akıntısı berrak görünümünden sarı veya yeşile dönerse bu bakteriyel enfeksiyonu gösterir ve muhakkak doktora başvurulmalıdır.

Ani sinüs enfeksiyonlarında burunda tıkanıklık, koyu bir akıntı, hangi sinüsün etkilendiğine bağlı olarak yanaklarda ve üst dişlerde, gözler arasında ve gerisinde veya üzerinde ağrı ve hassasiyet bulunur.

Kronik sinüs enfeksiyonları ağrı yapabilir de, yapmayabilir de. Fakat burun tıkanıklığı ve burun akıntısı sürekli vardır. Bazı hastalarda sinüslerden polip denilen yapılar gelişir. Hastalık aşağı hava yollarına da yayılarak kronik öksürük, bronşit ve astıma neden olabilir. Akut sinüzit genellikle antibiyotik tedavisine cevap verir, kronik sinüzit için ise genellikle cerrahi tedavi önerilir.

Alerji
Saman Nezlesi, Alerjik Rinite verilen isimdir. Alerji; yabancı bir cisim, polen, ev tozu akarı, hayvan atıkları veya ev tozundaki bazı parçacıklara karşı oluşan aşırı enflamasyon yanıtıdır. Bazen besinler de rol oynamaktadır. Polenler ilkbaharda veya sonbaharda sorun yaratırlar. Bunun yanında ev tozu bütün bir yıl boyunca rahatsız edebilir. Bunun ideal tedavisi şikâyetlere neden olan şeylerden uzak durmaktır. Ancak çoğu zaman bu pratik değildir. Alerjik hastalarda, soğuk algınlığında olduğu gibi, vücutta histamin salgılanmasına neden olan parçacıklar sonucunca burun tıkanıklığı ve akıntısı oluşur. Antihistaminik ilaçlar histaminin etkisini önleyerek şikâyetleri ortadan kaldırılabilir. Dekonjestanlar genişlemiş kan damarlarnı büzerek burnun açılmasını sağlar. Antihistaminiklerin büyük çoğunluğu uykuya meyli artırırken dekonjestanlar tam bunun aksi olarak uyarıcı etki gösterir. Bu nedenle bu ilaçları bir arada kullanmak en doğru seçim olacaktır.

Uyarı
Antihistaminik kullanırken uykuya meyili olanların otomobil kullanmaları veya tehlikeli işlerde çalışmaları çok sakıncalıdır. Dekonjestanlar kalp hızını ve kan basıncını artırdıkları için yüksek tansiyonu, kalbin ritim bozukluğu, glokomu ve idrara çıkmada zorluğu olan hastalarda kullanılmamalıdır. Hamileler alacakları herhangi bir ilaç için mutlaka doktorlarına başvurmalıdırlar.

Kortikosteroidler (Kortizon) birçok alerjik hastada belirgin bir şekilde etkindir ancak bilinen yan etkilerinden dolayı muhakkak doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Bunun yanında bu ilaçlar burun spreyi olarak kullanıldıklarında da etkilidirler ve bu kullanım şekli daha güvenlidir. 

Alerji iğneleri en spesifik tedavi yöntemidir ve yüksek düzeyde başarıya sahiptir. Bazan hastanın hangi maddelere karlı alerjik oluşunu anlamak için kan ve deri testleri yapılır. Doktor tedavinin başlangıç şemasını belirleyecektir. Bunlar genelde enjeksiyonlar şeklinde olacaktır.

Bu tedavi insandaki antikorları bloke ederek alerjik reaksiyonun önlenmesi yoluyla etki gösterir. Birçok hasta ilaçların yan etkilerinden dolayı enjeksiyonu tercih eder.

Alerjisi olan hastaların sinüs enfeksiyonu olma eğilimleri daha da artmışdır.

Vazomotor Rini
Rinit, burnun ve burun zarlarının enflamasyonu demektir. Vazomotor kan damarları ile ilgili demektir. Burun zarları çok miktarda genişleme ve daralma yeteneğine sahip atardamar, toplardamar ve kılcal damarlara sahiptir. Normalde bu damarların yarısı açık, yarısı kapalıdır. Fakat kişi ağır egzersiz yapıyorsa uyarıcı etkili hormonların (adrenalin) salgılanması artar. Adrenalin damarların büzülmesine neden olur. Bunun sonucunda zarlar büzülür, hava yolu açılır ve kişi daha rahat nefes alır.

Bunun tam tersi, alerjik atakta veya kişi soğuğa maruz kalınca gelişir. Kan damarları genişler ve burun tıkanır. Alerji ve enfeksiyonlara ek olarak bazı başka nedenler de burun damarlarının genişlemesine sebep olarak vazomotor rinite yol açar. Bunlar arasında stres, tiroid foksiyonlarında yetersizlik, hamilelik, bazı tansiyon ilaçları, doğum kontrol hapları ve dekonjestan ilaçların aşırı veya uzun kullanılması sayılabilir.

Bütün bu nedenlerin başlangıcında burun tıkanıklığı geçici ve geri dönebilir niteliktedir. Yani neden ortadan kaldırılırsa hastalık düzelecektir. Bunun yanında eğer yeterince uzun sürerse, bu sefer de kan damarları elastikiyetini kaybedecek ve olay geri dönülmez bir duruma dönüşecektir. Varisleşmiş damarlara benzerler. Hasta sırtüstü yattığında veya bir tarafına döndüğünde aşağı kısımları kanla dolar.

Kaliteli bir uyku sağlamanız üzerinde negatif etkiler gösteren tek taraflı burun tıkanıklığı, kış aylarında azalan nem oranına paralel olarak artış gösterir. Oldukça sık karşılan tek taraflı burun tıkanıklığında, burun deliğinin bir tarafı normal hava sirkülasyonunu sağlarken diğer burun deliği tamamen tıkanmıştır. Peki, tek taraflı burun tıkanıklığı nasıl geçer, tek taraflı burun tıkanıklığına ne iyi gelir, yatar pozisyonda burun tıkanması, sabah uyanınca burun tıkanıklığı, alerjik burun tıkanıklığı nasıl geçer, tek taraflı burun tıkanıklığı nedenleri? Tüm merak edilen detaylara yazımızın devamında ulaşabilirsiniz.

Tek Taraflı Burun Tıkanıklığı Nasıl Geçer?

Merak edilen soruların başında tek taraflı burun tıkanıklığından nasıl kurtulacağımız gelmektedir. Öncelikle burun tıkanıklığına sebep olan etkeni bulmamız gerekir. Alerjik bir reaksiyon mu yoksa viral bir enfeksiyon mu? Belki de yapısal bir problem. Eğer alerji kaynaklı bir tıkanıklık söz konuysa bizi etkileyen alerjenlerden uzak durmamız gerekir. Doktora kontrolünde antihistaminik kullanımı da alerjik belirtilerin ve tıkanıklığın giderilmesinde olumlu sonuçlar doğuracaktır. Burun tıkanıklığı burnun yapısal probleminden dolayı baş gösteriyorsa bir kulak burun boğaz uzmanına görünmelisiniz. Yapısal bozukluğun giderilmesi için cerrahi müdahaleler gerekebilir. Şayet viral bir enfeksiyon söz konusuysa ortalama 1-2 hafta içinde semptomlar kendiliğinden geçecektir. Antibiyotik kullanımı grip tarzı viral enfeksiyonlarda etkisizdir. Bu sebeple burun tıkanıklığında antibiyotik kullanımına ihtiyaç yoktur.

Tek Taraflı Burun Tıkanıklığına Ne İyi Gelir?

Zaman zaman hepimizde baş gösteren burun tıkanıklığını giderici bazı yöntemler vardır. Bunlar:

• Burun tıkanıklığını gidermenin en kolay ve bilinen yolu tuzlu su yöntemidir. Bir bardak ılık suya bir çay kaşığı kadar su ekleyin ve karıştırın. Nefesinizi tuttuktan sonra var gücünüzle tuzlu soyu burun deliklerinizden içeri çekin ve iyice temizleyen
• Burun deliğine birkaç yağı zeytinyağı damlatın. Bu yöntem burun tıkanıklığınıza iyi gelecektir.
• Odadaki nem dengesinin korunması da burun tıkanıklığının giderilmesinde son derece etkilidir. Bir bardak suyu kaloriferin üzerine koyarak havadaki nemi tazeleyebilirsiniz.
• Naneli suda hava yollarının açılması bakımında oldukça olumlu sonuçlar doğurmaktadır. Genişçe bir kovaya bir tutam nane atın. 5-10 dakika bu naneli suyu hem ağız hem de burundan çekin. Bu yöntem sayesinde daha rahat nefes almaya başladığınızı fark edeceksiniz.
• Bir demet papatyayı kaynatın. Kaynama işleminde ortaya çıkan buhar burun kanallarınızın içini boşaltacaktır.
• Elma sirkesi sahip olduğu asidik yapıdan dolayı burun içerisinde yer alan virüs ve bakteri oluşumunun önüne geçer.

Yatar Pozisyonda Burun Tıkanması

“Gün içerisinde hiçbir sorunum yok ancak ne zaman yatsam burnum tıkanıyor” mu diyorsunuz. Peki, bunun sebebi nedir? Öncelikle yatar pozisyonda baş gösteren bu tıkanıklığının nedeni burun içerisinde yer alan konkaların(burun eti) kanla dolup şişmesidir. Gece yaşanan bu burun tıkanıklığını önlemek için yattığımız ortamın havalandırılması gerekmektedir. Gerekirse ortamın nem dengesini arttıran hava nemlendirici cihazlar kullanılabilir.

Sabah Uyanınca Burun Tıkanıklığı

Sabah uyanınca yaşanan burun tıkanıklıklarının temel sebeplerinden biri soğuk algınlıkları ve fazla sigara tüketimidir. Ayrıca alerjik rinit de daha çok sabah saatleri kendini belli eder.

Alerjik Burun Tıkanıklığı Nasıl Geçer?

Yaşam kalitesini sekteye uğratan, uyku düzenini bozan alerjik burun tıkanıkları hemen hemen her yaştan bireyi etkilemektedir. Enfeksiyonlar, soğuk algınlıkları ve mevsim geçişlerinde kendini belli eden alerjik burun tıkanıklığının meydana gelmesinde ev akarları, polenler, hayvan tüyleri son derece etkilidir. Bu noktada öncelikle bir kulak burun boğaz uzmanına görünmek gerekir. Doktorun yazdığı steroid içeren burun spreyleri veya burun yıkama solüsyonları kullanılmalıdır. Alerjik burun tıkanıklığı için burun eğriliği söz konusuysa cerrahi müdahale uygulanabilir. Alerjenlere karşı yaptıracağınız alerji aşısı da koruyucu bir tedavi sağlayacaktır.

Tek Taraflı Burun Tıkanıklığı Nedenleri

Tek taraflı burun tıkanıklığının pek çok nedeni olabilir. Sabah saatlerinde kendini belli edebileceği gibi yattığımızda da görülebilir. Farklı etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan burun tıkanıklığının belli başlı sebepleri:

• Burunda eğrilik
• Enfeksiyonlar
• Alerjik rinit
• Geniz eti büyümesi
• Burun eti
• Tümör

Solunum sisteminin başlangıç noktası olan ve içeri giren havanın akciğerlere ulaşmadan önce ısıtılıp, nemlenip, temizlendiği organ olan burnun, bazı faktörlere bağlı görevini yerine getirememesine burun tıkanıklığı denir. 

Burun tıkanıklığı nefes almayı zorlaştıran, kaliteli bir gün ya da uyku süreci geçirmeyi imkansız kılan bir rahatsızlıktır. Aynı zamanda da kişiyi, koku alma fonksiyonlarının zayıflaması, nefes alıp verme mekanizmasının sekteye uğraması gibi pek çok negatif etkiyle  karşı karşıya bırakmaktadır. Çok basit olarak görülüp, çok da önemsenmeyen burun tıkanıklığı, birçok sıkıntılı sürece ve sonuca yol açabilmektedir. 

Yaşam kalitesini sekteye uğratan burun tıkanıklığı, gribal enfeksiyonlardan, mevsim geçişlerinden ya da yapısal  bozukluklardan kaynaklı olarak hem çocuklarda hem de yetişkinlerde ortaya çıkabilir. 

Alerjiye bağlı olarak gelişen burun tıkanıklıkları tedavi edilmediğinde alerjik astım gibi solunum yolu hastalıklarının yolu açılabilir. 

Eğer beraberinde ciddi sorunlar getiriyor ve sürekli kendini tekrar eden bir burun tıkanıklığı problemi mevcutsa derhal tedavi edilmesi gerekir.

BURUN TIKANIKLIĞI NEDENLERİ NELERDİR?

Burun  tıkanıklığı, burun dokularını tahriş eden bir etkenden kaynaklanabilir. Soğuk algınlığı, grip veya sinüzit gibi enfeksiyonlar ve alerjiler burun akıntısının ve burun tıkanıklığının yaygın nedenleridir. 

Araba egzozu gibi burnu tahriş edici durumlarda burun tıkanabilir. Bu duruma alerjik olmayan rinit denir. Burun akıntısı ve tıkanıklığına nadir de olsa tümörler de sebebiyet verebilmektedir.

Bu etkenler anatomik yapılardaki yapısal bozukluklar ve bunlara ait iltihaplanmalar şeklinde kategorize edilebilir.

Burun Tıkanıklığının Olası Nedenlerini Şöyle Sıralayabiliriz:

Sinüzit

Nazal septum deviasyonu

Burun eti

Konka şişmeleri

Saman nezlesi

Alkol,

Sahip olunan alerjiler

Nezle, soğuk algınlığı

Mevsim geçişleri

Baharatlı yemekler

Burunda yabancı cisim

Hormonal değişiklikler

Grip,

Alerjik olmayan rinit

Yüksek tansiyon

Burun polipleri

Mesleki astım

Gebelik

Uyku apnesi

Churg-Strauss sendromu

Tiroid bozuklukları

Burun tıkanıklığı yaşayan hastalar, ağız solunumu  yapmak durumunda kaldıklarından, alınan hava da burun filtresinden geçmediğinden ötürü, bazı boğaz enfeksiyonları meydana gelebilir. Ağız kuruluğu yaşanabilir. Horlama ve uyku problemlerinden muzdarip olabilirler. Fiziksel hareketleri gerçekleştirirken daha çok zorlanabilirler.

BURUN TIKANIKLIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Burundan nefes alamayan kişinin, nefes alışverişi için ağzını kullanır. Geceleri ağız açık uyuma beraberinde horlama atakları gözlenir. Kalitesiz uyku neticesinde sürekli yorgunluk ve halsizlik hali olağandır. 

Ağız kuruluğu ve burundan filtrelenemeyen hava nedeniyle boğaz enfeksiyonları yaşanabilecek belirtilerdendir. Burun tıkanıklığı ve akıntısına, burunda kuruluk ve kaşıntı hali ve hapşırma belirtileri de çoğunlukla eşlik etmektedir.

BURUN TIKANIKLIĞI NASIL GEÇER?

Burun tıkanıklığının tedavisi, tıkanıklığın nedenine bağlı olarak geliştiği için kulak burun boğaz doktoruyla süreci yürütüp, sebeplerini açığa çıkarmak gerekir. Sebeplerin saptanmasının ardından optimum tedavi planını uygulamak devreye girer. 

Endoskopi yöntemi ile sebep anlaşılmaya çalışılabilir. Saman nezlesi, burun eti büyümesi (konka büyümesi) ya da geniz eti büyümesi (adenoid büyümesi)  gibi nedenlerle gelişen burun tıkanıklığında ilaçlar, burun spreyleri ile yol çizilebilir. 

Burun eğriliği gibi ilaçların çözümsüz kaldığı sorunlarda burun tıkanıklığı ameliyatı ile tıkanıklığı açma yoluna gidilebilir. Tabii ki bu yönteme hastanın yaşantısının çok negatif etkilendiği zamanlarda başvurulması tercih edilir.

Sürekli olarak ağız solunumu ve horlama belirtisi gösteren kişilerde ameliyat yöntemi oldukça büyük bir kurtarıcı olabilir. Ameliyat sonrası hasta hemen günlük hayatına dönebilir, ihtiyaçlarını karşılayabilir ve rahat bir şekilde nefes alışverişini sağlayabilir. Bir diğer yöntem de radyofrekans cerrahisi olanakları kullanılarak tıkanıklığın çözümü ve hastanın daha kaliteli bir yaşam sürmesi için gerekli ortam yaratılmasıdır.

Alerjik Burun Tıkanıklığı

Özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında artan polenler, burun tıkanıklığı ve burun akıntısı şikayetlerini meydana getirebilir. Daha çok sabahları ve ilkbahar, sonbahar dönemlerinde artış gösterilen belirtiler, saman nezlesini (alerjik rinit) işaret ediyor.

Alerjiye bağlı olarak gelişen burun akıntısının tedavisi için hekimler ağızdan tablet ya da burun spreyi reçete edebilirler. Ancak, bu tür ilaçların mutlaka hekim kontrolünde ve tavsiye edildiği şekilde uygulanması gerekmektedir.

Alerji semptomlarından kurtulmanın en etkili ve güzel yolu neden olan problemin ortadan kaldırılması olacaktır. Bu yüzden polen alerjiniz varsa:

Polenlerin aktif olduğu mevsimlerde kapı, pencerelerinizi mümkün olduğunca kapalı tutun. 

Evinizde, arabanızda filtrelerini düzenli değiştirdiğiniz klimaları kullanın. 

Kuru ve rüzgarlı günde mümkün olduğunca evde kalmayı tercih edin. 

Evinizi ve bahçenizi temizlerken toz maskesi kullanmaya özen gösterin.

Ev içindeki rutubetli alanların bakım ve onarımlarını yaptırın.

Yatak çarşaflarınızı alerjiye dayanıklı ürünler tercih edin.

Bu ve bu gibi önlemlerle sizde alerji riskinizi minimuma indirebilirsiniz.

BURUN TIKANIKLIĞINA ÇÖZÜM ÖNERİLERİ NELERDİR?

Burun tıkanıklığı, burun akıntısı ve eşlik eden kaşıntı, kuruluk ve hapşırma gibi rahatsız edici belirtilerin hafife alınmaması ve uygun ilaçlarla ve doğal yöntemlerle tedavi edilmesi gerekir.

Burun tıkanıklığına çözüm bulunabilmesi için, öncelikle burun tıkanıklığına yol açan sebebin saptanması gerekir. Etken saptandıktan sonra, buna yönelik çok yönlü ve kapsamlı bir tedavi planı hazırlanır. Eğer tıkanıklık burun septumundaki eğrilikten kaynaklanıyorsa, ameliyatla eğrilik düzeltilebilir.

Burun eti büyümesi nedeniyle olan tıkanıklıklar, ilaçlar ve burun spreyi kullanılarak tedavi edilir. Bazen bu yapıların cerrahi işlemle alınması gerekebilir. Burun eti ile geniz eti farklı yapılardır ve karıştırılmamalıdır. Burun eti, tıp dilinde konka adı verilen yapıların; geniz eti ise adenoidlerin yerine kullanılan ifadelerdir. Çocuklarda görülen burun tıkanıklığı en sık olarak, tıp dilinde adenoid hipertrofisi olarak bilinen geniz eti büyümesi sebebiyle ortaya çıkar.

Yaşam kalitesini etkileyerek oldukça can sıkıcı bir durum halini alabilen burun tıkanıklığı için hekimlerin bilgisi ve önerisi dahilinde yapılacak çeşitli uygulamalar fayda sağlayabilir.

Hava kuruluğuna bağlı olarak oluşan sinüs ağrısı ve burun tıkanıklığı varlığında ortamı nemlendirici etki gösteren cihazların kullanımı bu belirtilerin giderilmesine katkı sağlayabilir.

Bu makineler suyu buhar formuna çevirerek içinde bulunulan ortamın nemlendirilmesini sağlarlar. Nemlendirilmiş havanın solunması ile tahriş olmuş burun içi dokular ve ödemli kan damarlarının rahatlatılması sağlanır. Nemlendirici cihazlar aynı zamanda üretilen aşırı mukus tabakasının inceltilmesine de katkıda bulunur.

Burun tıkanıklığı olan kişilerde bu soruna çözüm olabilecek bir diğer uygulama da sıcak bir duş alınmasıdır. Duş sırasında oluşan sıcak buhar, burun içi solunum yollarında birikmiş mukus tabakasını azaltıcı etki yaparak iltihaplanma ile ilgili belirtilerin azaltılmasına katkı sağlayabilir.

Günlük sıvı tüketiminin arttırılması burun tıkanıklığı olan bireylerde burun içi hava yollarında biriken sıvının ilerlemesini sağlayarak bu bölgelerdeki basınç hissinin azaltılmasında etkili olabilir. Özellikle burun tıkanıklığına boğaz ağrısının eşlik ettiği bireylerde sıcak içecekler bu problemlerin rahatlatılmasında katkı sağlayabilir.

Burun spreyleri hem burun içi hava yollarının nemlendirilmesi hem de bu bölgelerdeki iltihaplanmaya bağlı oluşmuş ödemi azaltarak burun tıkanıklığının giderilmesinde faydalı olabilir. Bazı burun spreyleri dekonjestan adı verilen ilaçları da içerebilirler. Bu spreylerin uzun süreli kullanımı sonucu mevcut burun tıkanıklığı problemi kötüleşebileceği için dikkatli olunmalıdır.

Özellikle burun tıkanıklığı nedeniyle çeşitli uyku problemleri meydana gelen kişilerde yapılması önerilen uygulamalar şu şekilde özetlenebilir:

Günlük tüketilen sıvı miktarını artırılması

Hekimlerin reçetelendirmesi halinde iltihaplanmayı azaltıcı etki gösteren non-steroid antiinflamatuar ilaçların kullanımı

Akşam alkol veya kafein içeren içecek tüketiminden kaçınılması

Evcil hayvanların yatak odasında bulunmasının engellenmesi

Sıcak içeceklerin tüketilmesi

Tuzlu su ile gargara yapılması

Nemlendirici cihazların kullanımı

Burun spreyi kullanımı

Yatarken başın vücuda göre daha yüksekte tutulması

Okaliptus yağı içeren ürünler de bu şikayeti çeken hastalarda olumlu sonuçlar alınmasında yardımcı olabilir. Fakat okaliptus, alerjiye neden olabileceği için özellikle küçük çocuk ve bebeklerde tehlikeli sonuçlara yol açabilir, bu nedenle kullanılmaması önerilir.

Burun içinde oluşan kuruluk ve tahriş için E vitamini içeren nemlendirici yağlar ya da kremler tercih edilebilir. Tabii ki öncelikle altta yatan hastalığın tedavi edilmesi şarttır. Alerjik durumunuz varsa, toz, duman, keskin kokular gibi alerji yapan maddelere maruz kalmaktan kaçınmak önem taşır.

Burun tıkanıklığı olan bazı kişilerde evde yapılan uygulamalar bu problemin çözümünde fayda sağlamayabilir. Bu durum ile özellikle burun tıkanıklığına sebep olan başka bir sağlık problemi varlığında karşılaşılır.

Bu vakalarda altta yatan nedene yönelik olarak farklı tedaviler gerekebileceği için dikkatli olunmalıdır.

Burun tıkanıklığı ile ilgili aşağıda yer alan belirtilerin sizde de mevcut olması halinde sağlık kuruluşlarına başvurarak hekimlerden yardım almanız önerilir:

10 günden daha uzun bir süre boyunca devam eden burun tıkanıklığı

Burun tıkanıklığına en az 3 gün boyunca yüksek ateşin eşlik etmesi

Sinüs ağrısı ve ateşe ek olarak yeşil renkli burun akıntısı varlığında

Bağışıklık sistemini zayıflatabilecek hastalıkların eşlik etmesi halinde

Bu belirtiler dışında yakın zamanlı bir kafa travması geçirdiyseniz ve bu travmanın ardından kanlı ya da berrak şekilde burun akıntınız varsa, bu belirtiler kafa tabanı kırığına işaret edebileceğinden en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak hemen yardım almanız gerekir.