Tayfa sınıfı gemiadamları içerisinde GEMİCİ’nin bir üstünde yer en alt yeterlikte ki gemiadamı USTA GEMİCİ dir.
18 yaşını tamamlamış olup, en az ilköğretim okulu mezunu olan ve aşağıda ki şartlardan birini tamamlayan herkes USTA GEMİCİ olabilir.
Hizmet ya da kurs ile USTA GEMİCİ olabilmek için, idarenin açmış olduğu USTA GEMİCİ sınavını başarı ile tamamlamış olmak gerekmektedir.
USTA GEMİCİ Eğitiminin toplam 10 ya da 14 günde tamamlanır.
T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
ANTALYA / KONYAALTI - Fettah Tamince Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
GEMİ ADAMI CÜZDANI ÇIKARACAKLAR İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR
Denizcilik Alanı Öğrencilerimizden 11. sınıfa geçen ve 16 yaşını dolduranlar Gemi Adamı Cüzdanı almaya hak kazanmışlardır.
GEMİ ADAMI CÜZDANI ÇIKARACAKLAR İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR
Bankaya Ödeme Yapmak için;
Yayın: 20.08.2020 - Güncelleme: 22.02.2023 11:42 - Görüntülenme: 57601
Beğen
Gemi adamı bir gemide görev yapan tüm zabit, yardımcı zabit, stajyer, tayfa ve yardımcı hizmet personeline denilmektedir. Her geminin sınıfına büyüklüğüne ve bayrağına göre uygun sayıda yeterlilikte personel bulundurması zorunludur.
Gemi adamı nasıl olunur?
Gemi adamı olmak için öncelikle istenilen gemi personeli alanı seçilmesi gerekmektedir. Gemi personeli alanı seçildikten sonra, alana uygun olarak açılan gemi adamı kurslarına gidilir. Kurs sürecinde başarılı bir eğitim alan gemi personeli adayları, kurs sonunda gemi adamı sınavlarına girmelidir. Liman başkanlığının açtığı sınavlar ya da devam edilen kursun yaptığı sınavlardan biri tercih edilir. Gemi adamı kurslarında elde edilen yeterli donanımla sınavda başarılı olan adaylar, sağlık kontrolünden geçer. Adaylar, denizde çalışmaya uygun olduğunu gösteren; gemi adamı sağlık yoklama belgesini almalıdır. Gerekli check-uplar sonrası verilen ve 2 yıl geçerliliği olan gemi adamı sağlık belgesi ile adaylar gemi adamı olabilmektedir.
İlk kez gemi adamı olacaklar ne yapmalı?
İlk kez gemi adamı olmak için başvuran gemi adamı adaylar ile periyodik muayenesini zamanında yaptırmayan mevcut gemi adamlarının ve sıralı üç periyodik muayenesini yaptıran ve periyodik muayene sınırını tamamlamış mevcut gemi adamlarının genel muayene için; konu ile ilgili yetkilendirilmiş gerekli sağlık kuruluşuna şahsi olarak başvurmaları gerekir.
Gemi adamları, yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarında gemi adamı yönerge hükümlerine göre sağlık kurulu kontrolünden geçilir. Kontrol sonrası hak kazanan adaylara verilen "Gemi Adamı Olur Sağlık Raporu" gereğince yetkili merkezlerden "Gemi adamları Sağlık Yoklama Belgesi" almaları zorunludur.
200 GT'den küçük gemilerde çalışmakta olan mevcut gemi personelleri ile balıkçı gemilerinde çalışmakta olan gemi personelleri "Gemi adamları Sağlık Yönergesi" hükümleri dışında kalmaktadır.
Gemi Adamı Belgesi Nedir?
Gemi adamı belgesi; gemilerde çalışan personelin, gemi adamı kurslarına giderek eğitimlerini tamamladıktan ve gerekli sınavı geçtikten sonra aldıkları belgedir. Gemi adamı belgesi, gemi personellerinin alanlarındaki yeterliliklerini kanıtlamak adına almak zorunda oldukları resmi belgedir. Her gemi personeli gemi içerisinde çalışacağı uygun pozisyon için açılan gemi adamı kurslarına gider. Kurs sonu sınavlarına girerek başarı gösterdiği takdirde gemi adamı belgesi almaya hak kazanır.
Gemi adamı belgesi ne sıklıkla yenilenir?
Aday kişiler ilk olarak gemi adamı belgesi almak zorundadır. Gemi adamı belgesi içerisinde bulunan eğitimlerin geçerlilik süreleri bulunmaktadır. Belge içerisinde bulunan bu eğitimlerin geçerlilik süresi dolduğunda, gemi personellerinin tekrar sınavlara girerek eğitimlerini yenilenmesi gerekmektedir. Gemi adamı belgesindeki bu eğitim süreleri değişkenlik göstermektedir. İçerisindeki eğitimleri güncel olan gemi adamı belgelerinin yenilenmesine gerek duyulmamaktadır.
Gemi adamı belgesinin hangi yeterlilik sertifikalarını içerir?
Gemi adamı belgesini almak için gerekli sınavlardan yeterlilik göstermek gerekmektedir. Bu yeterlilikler gemi personelinin alanına ve statüsüne göre değişmektedir. Ancak her gemi personeli adayının alması gereken 5 Temel STCW sertifikası bulunmaktadır. Tüm gemi adamı belgelerinde bulunan sertifikalar; personel sosyal sorumluluk, temel ilk yardım bilgileri, yangına mücadele ve yangın önleme, gemi personel güvenliği, denizde can kurtarma teknikleri ve can kurtarma araçları kullanma yeterliliğidir. Gemi adamı belgesine sahip olan tüm adaylar bu konulardaki uygulama eğitimlerinin sertifikalarına sahip olmak zorundadır.
Profesyonel teknecilik veya denizcilik dünyasıyla ilgileniyorsanız ve geleneksel 9-5 çalışma sisteminin dışına çıkmak sizleri heyecanlandırıyor ise denizcilik sektöründe bir kariyer sizin için en iyi plan olabilir. Hem heyecan verici hem de finansal açıdan ödüllendirici bir meslek grubu olarak son zamanların en çok tercih edilen gemicilik işleri, açık denizde çeşitli görevler alarak dünyayı dolaşmanıza ve yüksek kazançlar elde etmenize olanak sağlıyor.
Tüm bunların yanında denizcilik kariyerinin herkes için uygun olmadığını, beraberinde uyarlanabilir ve alternatif bir programda çalışmaya istekli olmanız gerektiğini bilmeniz gerekiyor. Ancak, sürekli olarak heyecan verici kazançlar elde etme fırsatı ve geleneksel olmayan bir iş modeli arayışındaysanız, kariyerini denizciliğe adamış binlerce profesyonel gemiciye katılmayı tercih edebilirsiniz.
İnsanlar çeşitli nedenlerden dolayı denizcilik sektöründe kariyer planlaması yaparken bu alanda yol katedebileceğiniz birçok farklı kariyer planı olduğunu unutmayın. İşler, eski moda el emeğinden, yıllarca eğitim ve ustalık gerektiren yüksek vasıflı ve teknik pozisyonlara kadar her şeyi kapsıyor diyebiliriz.
Denizcilik sektörüne girme konusunda ciddi olanlar için denizcilik kariyer programlarından daha iyi bir yol yoktur. Bu yazımda denizcilik kariyerinin yollarını, denizcilik terimlerini, denizde çalışmanın artılarını ve eksilerini tartışacağız.
Gemide çalışmak birçok kişi için bir tutkudur. Oldukça zorlu yönleri ve hiyerarşinin hakim olduğu gemi hizmetleri hem psikolojik hem de bedenen sağlıklı insanların yapabileceği zorlu meslek grupları arasında yer almaktadır. Her meslekte olduğu gibi gemi hizmetlerinde de hem olumlu hem de olumsuz birçok yön vardır. En olumlu yanı olarak bilinen yeme, içme ve barınma için ücret ödenmemesi ve buna bağlı olarak ise daha kolay para biriktirilmesidir. Gemide kaptan, zabitan gibi üst düzey görevlerde yer almak isteyenlerin mutlaka gemicilik lisesi veya lisans mezunu olması gerekirken diğer personeller için böyle bir kural bulunmamaktadır. Zorlu ama bir o kadar keyifli olan gemi hizmetlerinde iş arayanlar veya bu alanda bilgi sahibi olmak isteyenler için hazırladığımız bu kılavuz bütün başvuru süreçlerinde rehberlik edebilecektir.
Öncelikle gemide çalışabilmek için ilk şart liman cüzdanına sahip olmaktır. Liman cüzdanı ise yapılacak işe göre okul veya kurslardan alınan eğitimlerle elde edilmektedir. Gemi adamı belgesi alabilmek için devlet onaylı kurslar bulunmaktadır. Bu kurslar hem teorik hem de pratik bilgi vererek yapılacak işe göre 40 veya 17 gün sürmektedir. Eğitim sonrasında sınavlardan başarılı olunduğu taktirde gemi adamı cüzdanını almaya hak kazanılmaktadır.
Gemide çalışan kişiler zabitan ve personel olarak iki gruba ayrılmaktadır. Zabitan olabilmek için üniversite eğitimi şart koşulurken personel için ilkokul mezunu olmak yeterlidir. Zabitan görevleri dışında çalışanlar vasıfsız personel olarak adlandırılmaktadır ve en düşük maaşa sahiptirler.
Zabitan: Geminin güvenli yüklenmesi, taşınması ve tahliye süreçlerini yönetir ve kaptanın talimatına göre rota çizmek gibi üst derecede görevleri mevcuttur.
Çarkçıbaşı: Geminin ana ve yardımcı makineleriyle sorumlu olan çarkçı, aynı zamanda yakıtın bulundurulması ve defterin tutulmasından da sorumludur.
Çarkçı: Üç grupta sınıflandırılan çarkçı, gemide bulunan bütün elektrikli cihazların bakımı ve onarımıyla sorumludur. Filika motorlarının çalışır durumda olması, makinelerin yağ ve yakıt harcamalarının hesaplanması, kazanların bakımı gibi işlerde yardımcı olur.
Elektrikçi: Gemide bulunan bütün elektrik teçhizatının bakımı, kontrolü ve onarımıyla sorumludur. Limana giriş ve çıkışlarda vinç, kreyn ve ırgatlarıda kontrol etmektedir.
Güverte reisi: Geminin genelde en yaşlı kişisi olan güverte reisi, uzun yıllar gemicilik yapmış ve en tecrübelisidir. Birinci zabite sorumlu olan güverte reisi, verilen işleri personele dağıtmaktadır.
Gemici: Bulunulan geminin özelliğine göre görevlerinde değişiklik olabilen gemici, güvertede bulunan sistemleri bakım ve onarımını sağladığı gibi vardiyada tutabilmektedir. Ayrıca manevralara yardım etme, güverte yıkama, halat işleri yapma, ırgat, vinç ve kreyn motorlarını çalıştırmak gibi birçok görevi bulunmaktadır.
Yağcı: Makine dairesinde bulunan tüm sistemlerin bakım, onarım ve kontörlünden sorumludur. Ayrıca makinelerin sıcaklık ve basınçlarını kontrol etmenin yanı sıra yağlanmasını da sağlamaktadır.
Aşçı: Gemi personellerine yemek yapmakla görevli olan aşçı, ihtiyaç duyulan yemek malzemelerini liste haline getirerek birinci zabite iletmektedir.
Kamarot: Yiyecek ve içecek servisleri yaparken aynı zamanda bulaşık da yıkamaktadır. Kamaraların, salonların ve koridorların temizliğiyle ilgilenen kişilere kamarot denilmektedir.
Her işte olduğu gibi gemicilik sektöründe de işe başlamadan önce istenilen bazı belgeler bulunmaktadır. Bu belgeleri eksiksiz tamamlayabilen kişiler gemide çalışabilmektedir. İşte gemide çalışabilmek için gerekli olan belgeler:
Gemide çalışmak için sağlıklı ve dayanıklı olmak aranılan ilk şartlar arasındadır. Bu sebeple belirli aralıklarla sağlık raporları yeniden istenmektedir. Ayrıca çalışanın bir hastalığı olduğunda veya hasta olabildiği düşünüldüğünde normal süre dışında yeniden sağlık taraması istenmektedir. Eğer denizde çalışabilmek için uygun bulunulmazsa gemi adamı cüzdanı ve bütün diğer belgeleri tekrar sağlıklı olunana kadar geri alınmaktadır. Tüm bunların dışında ise periyodik olarak yenilenmesi gereken sağlık raporlarının süreleri çalışılan gemiye göre değişiklik göstermektedir. Küçük gemi ve balıkçı gemicilerinde her 5 yılda bir, diğer gemilerde çalışanların ise 1 yaş altı için 1 yıl, 18 yaş üstü için ise 2 yılda bir sağlık raporunu yeniletmesi gerekir.
Gemilerde çalışabilmek için gerekli olan gemi adamı cüzdanı, 16 yaşını doldurmuş ve gerekli belgeleri tamamlamış herkes tarafından alınabilmektedir. Yağcı, Kamarot, aşçı, balıkçı tayfası gibi iş bölümlerine göre kurs süreleri değişebilmektedir ve kurslarda devamlılık zorunluluğu bulunmaktadır. Kurs bitiminde yapılan sınavlarda başarılı olanlar gemide çalışmak için saydığımız gerekli olan belgeler ve dilekçe ile sicil liman başkanlığına gemi adamı cüzdan başvurusunda bulunmalıdır. Belgeleri ve eğitimleri eksiksiz olan kişiler 7 gün içerisinde gemi adamı cüzdanı sahibi olabilirler. Lise veya üniversitede gemicilik bölümlerini okuyanlar doğrudan iş bulabilmektedir. Ayrıca askerlikte 4 ay güverte eri olarak görev yaptığını bildirenlerin hiçbir eğitim almasına gerek kalmamaktadır.
İnternet ortamında birçok kurs bulabilmek mümkündür fakat MEB onaylı olması oldukça önemlidir. Bundan dolayı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına bağlı olan Gemiadamı Bilgi Sistemi ( https://gbs.uab.gov.tr/ ), kolayca başvuru yapabilmeyi sağlıyor. Ayrıca sadece başvuru ile sınırlı kalmayan bu web sitesi, şehirlere göre MEB onaylı kursların iletişim bilgileri, Gemi adamı sınav başvurusu, gemi adamı belge doğrulama, gemi adamı profil takibi, online ödeme sistemi gibi işlemleri tek bir sitede toplamaktadır. Ayrıca halihazırda çalışanların hizmetlerini hesaplayabilmeleri içinde bir hizmet hesaplama aracı bulunmaktadır. Bu sayede gemi adamı cüzdanı için ihtiyaç duyulan her konuya güvenli şekilde ulaşım sağlanmaktadır.
Gemi adamı kurs süresi yapılacak işe göre değişiklik göstermektedir. Eğer kamarot ve aşçı olarak çalışmak isterseniz en az 17 gün, güverteci ve yağcı olarak çalışmak isterseniz de en az 33 gün sürmektedir. Ayrıca gemi adamı kurslarının hepsinde devam zorunluluğu bulunmaktadır.
Gemide çalışmak için hiçbir eğitimi olmayanlar eğitimlerini tamamladıktan sonra kurs bitirme belgelerini liman başkanlığına iletmeleri gerekmektedir. İletilen belgeler tahmini 1 ay içerisinde gerekli incelemeler yapıldıktan sonra onaylanarak gemi adamı cüzdanı olarak ikamet edilen adrese gönderilmektedir. Bunun için gerekli belgelerle liman başkanlıklarına bizzat gidilerek başvuru yapılması gerekiyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının liman başlıkları adlı sitesinden ( https://gbs.uab.gov.tr/ ) şehirlere göre liman başkanlıklarının iletişim bilgileri ve adreslerine ulaşarak rahatlıkla başvuru yapabilirsiniz.
16 yaşını doldurmuş ve en az ilköğretim mezunu olmuş herkes kolayca gemi adamı cüzdanı alabilmektedir. Bunun dışında gemide aşçı olabilmek için 18 yaşını doldurmuş olma zorunluluğu vardır.
Gemi adamı cüzdanı aldıktan sonra ilk 6 ay gemi hizmeti kendi ülkesine ait gemilerde yapılmalıdır. Daha sonra vardiya ve can kurtarma belgeleri gemi adamı cüzdanına eklenerek yurtdışı gemilerinde çalışılabilmektedir.
İlk defa gemide işe başlayacaklar için vardiya tutma ve can kurtarma belgelerini almak için 6 ay çalışmak gerekmektedir. 6 aylık gemi hizmeti sonrasında bu belge alınmaktadır.
Gemi adamlarının eğitim, belgelendirme ve vardiya tutma standardı olarak adlandırılan STCW, İngilizce olarak ise standart of trying start application and watchkeeping olarak adlandırılmaktır. Bu belgeye sahip olmak güvenli ve bilinçli bir gemicilik için gereklidir. Birçok belge, eğitim ve sertifikanın birleşmesiyle oluşan STCW’nin içerisinde; deniz güvenlik eğitimi, seyir güvenlik eğitimi, ilk yardım eğitimi, ileri yangınla mücadele eğitimi, can kurtarma botu eğitimi ve belgeleri bulunmaktadır. Gemide çalışanlar için her 5 yılda bir STCW belgelerinin yenilenmesi gerekmektedir.
Tayfa sınıfına dahil olabilmek için gemici ve yağcı olarak başlanan kariyer hayatı, tecrübe aldıkça belgeleriyle birlikte liman başkanlıklarına sunularak yükseltilmektedir. Ayrıca yat ve balıkçı teknesi kaptanlığı dışında diğer gemilerde kaptanlık yapabilmek için ise ilk önce vardiya zabiti olma şartı bulunmaktadır. Kaptanlık içinde tecrübe edinilen belgelerin liman başkanlıklarına iletilmesi gerekmektedir.
Gemi hizmet belgesi, çalışılan konum ve süreye göre hesaplanan bir belgedir. Çalışanın tecrübesini gösteren bu belge çalışılan şirketten veya gemiden alınmaktadır.
Edinilen tecrübeler muhakkak gemi adamı cüzdanına işletilmelidir çünkü bunların sonucunda tecrübeye göre yapılan işte yükselme gerçekleşir. Gemi hizmet belgelerini gemi adamı cüzdanına iletmek için bakanlığın açmış olduğu Liman Başkanlığı internet sitesinden online olarak yükleme gerçekleştirilebilmektedir.
Gemi hizmet belgesini Liman Başkanlığı web sayfası üzerinden online olarak işledikten sonra gemi adamı cüzdanını kargoyla beraber bağlı olunan liman başkanlığına gönderilmesi gerekiyor. Liman başkanlığı tarafından gemi adamı cüzdanına bilgiler işlenerek 5 gün içerisinde teslim ediliyor.
Birçok internet sayfası üzerinden iş ilanları yayınlanmaktadır fakat burada ilanlara dikkat edilmesi gerekir. Çünkü internet üzerinden çalışmak isteyenlerin dolandırılması oldukça olasıdır. Daha güvenli ve en etkili yöntem olan bilinen denizcilik gemilerine bizzat veya mail yoluyla başvuru yapılmalıdır. Bunun dışında gemilerde tanıdık vasıtasıyla bağlı bulunulan şirketlerle iletişime geçilebilmektedir. Ayrıca kurs aldığınız kurumun anlaşmalı olduğu şirketler varsa başvuru için yardım talep edebilirsiniz.
Kişinin tecrübesine ve şirkete göre değişiklik göstermektedir. Diğer işlere göre en kolay para biriktirilen meslek olarak tanımlanan gemicilikte, yeme – içme ve barınma için para harcamak gerekmemektedir. Gemide çalışanlar arasında ise en düşük maaşı vasıfsız elamanlar almaktadır.
Çalışılan gemiye göre değişiklik gösteren bu durum aynı zamanda kontrat süresiyle belli olmaktadır.
Gemide çalışmak için imzalanan kontrat süreleri kişinin tecrübesine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. 3+1, 6+1 veya 11+1 olarak değişebilmektedir. +1 diye ifade edilen sayının anlamını açıklamak gerekirse örneğin 3+1 kontrat imzaladıysanız 3 ay çalışıp 4 ay için maaş alabildiğinizi söylemektedir.
Gemide çalışmak ve yeni iş ilanları hakkında detaylı bilgi almak için aşağıda yer alan Mavi Su Denizcilik ve Danışmanlık firması ile iletişime geçebilirsiniz.