Genç Osmanlılar Amaçları
kaynağı değiştir]
Cevdet Jön Türklerin içinde herhalde en entelektüellerden biri olduğu kadar en çalışkanlarından da biridir. Siyaset, toplum bilimi, psikoloji, edebiyat gibi konularda yazdığı pek çok kitap, makale ve yaptığı çeviriler önemini ve değerini göstermek açısından yeterli olabilir. ateist olması fikirlerinin geniş kitlere ulaşmasını engellemiştir.
Prens Sebahattin[değiştir kaynağı değiştir]
Ana madde: Mizan (gazete)
Ağustos ’da İstanbul’da Murat Bey tarafından çıkarılmıştır. Siyasi ve ekonomik özgürlüğe ilişkin yazılarıyla hükûmetin dikkatini çekmesi sonucu Murat Bey, Mısır’a kaçmıştır. İstanbul’da yayınladığı dönemlerde Mizan, iktisadi konulara yönelmiştir. MısırdaMurat Bey'in İstanbul’daki ilimler politikası yerine tahrikçi ve ihtilalci Murat kimliğini ön plana çıkarmış ve ittihatçıların görüşlerini savunmaya başlamıştır. Murat Bey yazılarında, basın özgürlüğünün yasal sınırlar içinde sağlanmasından yargının ıslahından bir danışma kurulunun oluşturulmasından sorumlu bir hükûmet ve ayan meclisinin kurulmasına değinmiştir.
Murat Bey panislamisttir. En büyük ideali Halife aracılığıyla tüm Müslümanların yabancı boyunduruğundan kurtarılıp, büyük bir İslam imparatorluğu kurulmasıydı. Özellikle basın yoluyla mücadelesinde Namık Kemal’in etkisinde kaldığını ve yazılarında onu taklit ettiğini görmekteyiz.[5]Mizancı Murat’ın fikir hayatı bazı dönemlerinde değişiklik göstermesi nedeniyle Ahmet Rıza ile araları açılmıştır. Bu yüzden Jön Türkler bu iki kişi etrafında toplanmıştır. Fikirlerinin değişmesi üzerine mizancı Murat yurda dönmüş ve Mizan’ı günlük çıkarmaya başlamıştır. Murat Bey burada ittihatçılara karşı bir tutum izlemesi ve 31 Mart ayaklanmasından sonra ise gazetesi kapatılmış ve gözaltına alınarak Rodos’a sürülmüştür.
Osmanlı Gazetesi[değiştir kaynağı değiştir]
Ahmet Rıza Galatasaray’da eğitim gördükten sonra Fransa’ya tarım eğitimi almaya gitti. Burada pozitivizmi benimsedi ve August Comte’un öğrencisi olan Pierre Lafitte’in derslerine devam etti. Pozitivizm, metafiziği reddeder, bilimin üstünlüğünü kabul eder.
Pozitivizm, onun için çekiciydi çünkü:
- Hristiyanlıkla ilgisi yoktu ve dinin (İslamiyet) Osmanlı toplumu üzerindeki etkisinin farkındaydı (dayanışma esası).
- Osmanlı padişahlarının keyfi şeklindeki yönetimine tâbiydi.
- Büyük bir sarsıntı(siyasi çalkantı ya da savaş) durumunda devlet dağılıp gidebilirdi.
- Topluma yön verecek olan uzmanlardı (Ahmet Rıza topluma tepeden bakan bir kişilikti).
Ahmet Rızaİttihat ve Terakki'ye girdi ve Mesveret’i çıkarmaya başladı. Fakat sonra Ayan Meclisi'ne girerek İttihat ve Terakki karşıtı oldu.
Ahmet Rıza’nın Osmanlı’nın ilerlemesi için ortaya diğerlerinden farklı bir fikirde yönetimin değil toplumun değişmesi gerektiğini savunmasıdır.