Gül I Ruhsar Ne Demek

Bî vefâ, bîmâr, çeşm-i giryân, efgaan, fasl-ı gül, gül-î ruhsar, hemîşe, ihsan, kamû, mâil, murâd, pinhan, rind-i şeydâ, rûşen, şeb-î hicran, şem ve zâil etmek kelimelerinin anlamları nedir bu konuda sizlere kısa bilgiler vereceğiz.



bî vefâ: Vefasız.
bîmâr: Hasta.
çeşm-i giryân: Ağlayan göz.
efgaan: Çığlık, feryat.
fasl-ı gül: Gül mevsimi, ilkbahar.

gül-î ruhsar: Güle benzeyen yanak.
hemîşe: Her zaman, daima.
ihsan: Bağış.
kamû: Bütün.
mâil: Bir yana eğilmiş, hevesli, istekli, düşkün.

murâd: İstek, dilek.
pinhan: Gizli.
rind-i şeydâ: Dünya işlerini hoş gören, çılgın biri, çılgın âşık.
rûşen: Parlak.

şeb-î hicran: Ayrılık gecesi.
şem: Mum.
zâil etmek: Yok etmek.

▼ SIRADAKİ HABER ▼

NeDemek.org anlamını bilmediğiniz kelimelerin Türkçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Rusça, Azerice, Hollandaca (Flemenkçe), Yunanca, Japonca, Lehçe, Osmanlıca ve bir çok dilde sözlük anlamı ve çevirilerine pratik bir şekilde cevap veren çok dilli ve kapsamlı bir sözlük ve bilgi kaynağıdır.

"Ne demek?" ve "Nedir?" gibi sorularınıza cevaplar bulabilir ve kelime anlamlarını öğrenebilir, atasözleri, deyimler ve türetilmiş kelimelere bakabilirsiniz.

Türkçe bilim terimleri sözlüğü veritabanında bir çok konuda terimler ve anlamlarına ulaşabilirsiniz. Veritabanında yer alan Türkçe kelimeler TDK - Türk Dil Kurumu - sözlük anlamı referans alınarak eklenmiştir.

Nedemek.org kelime araçları kelime bulucu ve bulmaca sözlüğü kullanımı kolay kelime yardımcılarıdır. Kelime bulucu ve bulmaca sözlüğü kullanmanın kelime hazinenizi geliştirmenize, kelimeleri doğru bir şekilde öğrenmenize ve karışık harflerden oluşan bir kelimeden yeni kelimeler bulmanıza, bulmacalarda takıldığınız kelimeleri bulmanıza yardımcı olduğunu göreceksiniz.

FUZULİ - BAĞA GİR BÜLBÜLE ARZ-I GÜL-İ RUHSAR EYLE

GAZEL İNCELEMESİ

1) Bâğa gir bülbüle arz-ı gül-i ruhsâr eyle
    Yık gülün 'ırzını bülbül gözüne hâr eyle

Bahçeye gir, bülbüle güle benzeyen yanağını göster. Gülün şeref ve haysiyetini mahvet. Onu bülbülün gözüne diken et.

Bahçedeki gül kesret âlemindeki güldür. Bahçe madde ve kesret âlemidir. Hakikî sevgili gülün çok üstünde güzel Olan 124yanağını gösterince asıl gül her türlü sihrini, güzelliğini kaybeder. Artık o âşığın gözüne diken gibi batar. Bülbül kesret âşığıdır. Kesrete âşık olan, hakikî sevgilinin güzelliğini tahayyül edince mecazî güzeller, onun gözüne diken gibi batar.
Gülün dikeni vardır. Gül solup dökülür, dikeni kalır. Göze diken gibi batmak bir tabirdir. Görmek istememek, görmekten rahatsız olmak manasınadır.

2) Bağ şâhidlerine zülf ile çeşmün göster
     Sünbülü derhem edüp nergisi bîmâr eyle

Bahçe güzellerine saçın ile gözünü göster. Sümbülü peri-şan, nergisi hasta et.) Bahçe yine madde dünyasıdır. Zülf sümbüle, göz nergise benzer. Hakikî sevgilinin zülfü, madde âlemindeki sümbülü perişan eder. Saçın bir vasfı da perişanlıktır. Göz ise o kadar güzeldir ki, göz güzelliğinin sembolü olan nergisi hasedinden hasta eder. Aynı zamanda gözün hasta ve mahmur olması, onun güzelliklerindendir.

Hakikî sevgili, kesret âlemindekilerden çok daha güzeldir.
Yukardaki beytin manası tekrarlanıyor.

3) Goncaya lâf-ı letâfetde ağız âçdurma
   Lâhza lâhza anı şermende-i güftâr eyle

Letâfet yani güzellik ve maddeden sıyrılmış olmak bahsinde goncaya ağız açtırma. Onu her ân söylediğin söz ile utandır. Yahut söylediği sözden dolayı mahcup olsun.

Gonca ağza benzer. Güzeldir ve yok gibidir. Yani madde-den sıyrılmıştır. Gonca ağzım açıp letâfetten bahsedince sen söze başla ve o söz söylediğinden dolayı utansın. Yani letâfet hususunda ona ağız açtırma. Bir şey söyleyemesin.
Yine hakikî sevgili madde âlemi ile karşılaştırılıyor.

4) Serve âzâdlık ismiyle yaraşmaz yürümek
    Anı hem şîve-i reftâra giriftâr eyle

Serve âzâdlık, her şeyden kurtulmuş, hür olmak ismini alıp yürümek lâyık değildir. Sen yürü onu da yürüyüşündeki şîve ve edaya esir et.

Serv-i âzâd bir nevi servidir. Meyve vermek mecburiye-tinden ve kış âfetinden kurtulmuş olduğu için âzâd vasfı verilir. Serv bulunduğu yerden zaten kımıldamaz, adım atamaz. O halde toprağa esirdir, âzâd değildir. Hakikî sevgili öyle bir eda ile yürür ki serv o şîve ve edaya esir olur, âşık olur, Hüsn-i talîl san'atı vardır.
Yine madde âlemindeki güzellikler ile mukayese var.

5) Dâr-ı dünyânı gönül cehd kılup terk ede gör
     Hâb-ı gafletde iken özüni bîdâr eyle

Ey gönül çalış bu dünya evini terk et. Gaflet uykusundasın, kendini uyandır.

Bütün dünya güzellikleri asıl güzel olan sevgili yanında hiçtir. Onlara kapılman gaflet yüzündendir. Kendini uyandır.
Dünyayı terk et. Fakr yoluna gir, maddeden tecerrüd et demek istiyor.
İnsan kendini uyandıramaz. Çünkü uykudadır. Burada kendini uyandır “uyan” manasına kullanıyor.

6) Ey ciger zahmı ağız açma hadengin görîcek
   Yetene râz-ı nihânum yeter izhâr eyle

Ey ciğerimdeki yara, onun okunu gördüğün zaman ağzını açma. Her gelene gizli sırrımı ifşa ediyorsun. Artık yeter.

Ok saplandığı yere ağız gibi bir delik açar. Onu ağza benzetiyor. Bu ciğer yarası oka o derece âşık ki daha oku görür görmez ağzını açıyor.
Okla açılan yaraya ağız diyor. O ağza benzeyen yara açıp öz söylüyor. Hal diliyle ciğerinin yaralı olduğunu, gizli aşkını ifşa ediyor.
İkinci mısradaki yetene kelimesi her gelene demektir.
İkinci yeter kâfidir mahlâsınadır. “Her gelene” den anlıyoruz ki gelen oklar pek çoktur.

7) Kes Fuzûlî tama'un gayrı temennâlardan
   Handa olsan taleb-i devlet-i dîdâr eyle

Ey Fuzûlî, Hak'tan gayrı arzu ve emellerden vazgeç. Nerede olursan ol Hakk'ın dîdânna kavuşmayı iste.

FUZULİ DİVAN ŞERHİ, PROF.DR. ALİ NİHAT TARLAN, KÜLTÜR BAKANLIĞI

İLGİLİ İÇERİK

FUZULİ - EĞER ÇIKSA İDİ DERDÜN CİSMDEN DERDÜM Kİ CANDUR BU

FUZULİ - BUDUR FARKI GÖNÜL MAHŞER GÜNÜNÜN RUZ-I HİCRANDAN

FUZULİ - KEREM KIL KESME SAKİ İLTİFATUN Bİ-NEVALARDAN

FUZULİ - BENDE MECNUN'DA FÜZUN AŞIKLIK İSTİDADI VAR

FUZULİ HAYATI ve ESERLERİ

FUZULİ-ÖYLE SERMESTEM Kİ İDRAK ETMEZEM...

FUZULİ-BERCESTELER

FUZULİ-ÂL-İ ABÂ MERSİYESİ

FUZULİ - LEYLÂ VE MECNUN AÇIKLAMASI