Gün Kurusunun Faydaları Nelerdir

Kuru Kayısının Faydaları ve Zararları

Kuru kayısı ve çeşitleri diğer kurutulmuş meyveler gibi dünyadaki geleneksel yiyeceklerin başındadır. Akdeniz ve DASH diyetleri gibi çağdaş diyet planlarına da dahil edilmiştir. Kuru kayısı sahip olduğu bileşik ve elementler sayesinde sağlığımız için önemli bir besin haline gelmektedir.

Biz kimiz? — Biz geleneksel yöntemlerden vazgeçmeyerek atalarımızdan miras aldığımız haliyle kayısı yetiştiriciliğine devam eden bir aileyiz ve ürünlerimizi online mağazalarımız üzerinden satıyoruz.

ONLINE SİPARİŞİLETİŞİM

Yazımızda popüler kurutulmuş meyveler arasında yer alan, üretiminde ve tüketiminde toplumumuzda kıymet edinmiş kuru kayısının faydaları ve zararları ele alınmıştır.

Kuru kayısı tüketmek sağlıklı mıdır?

Kuru kayısılar, kayısı meyvelerinin çeşitli yöntemlerle kurutulmasından elde edilir. Bu işlem meyvenin ihtiva ettiği su içeriğinin, besin değerlerine zarar verilmeden yani azaltılmadan buharlaştırılmasını ifade etmektedir. Kuru kayısılar kalsiyum, potasyum, demir, fosfor mineralleri ve A, C ve E vitaminleri bakımından zengindir.

Bu kurutulmuş meyvelerin enerji değeri de oldukça yoğundur. gram (yaklaşık 10 adet) kuru kayısı size kcal enerji sağlarken bunları pirinç, badem ve ceviz gibi karışımlarla artırmak da mümkündür.

Kayısı, glisemik indekse (GI) de uygundur. Glisemik indeks değeri 30 – yani oldukça düşüktür. Kan şekeri kontrolüne yardımcı olurlar ve şeker hastalığı olan kişiler için tüketilmesi önerilmektedir. Bunun yanında vücut direncini ve kemik gücünü de artırmaktadır.

Ancak kuru kayısıda buraya kadar bahsedilenden daha fazlası da var. Yazının devamı kuru kayısının faydaları ve zararları hakkında size daha fazla bilgi verecektir.

Kuru kayısının faydaları nelerdir?

Kuru kayısı ve türevleri (gün kurusu, yaprak kayısı, hoşaflık kayısı gibi) bahsedildiği üzere demir, potasyum, kalsiyum ve A, C, E vitaminleri bakımından oldukça zengindir. Bunları rutininize eklemek anemiyi, kan pıhtılaşma bozukluklarını, kalp, göz ve cilt hastalıklarını yönetmenize yardımcı olabilir.

Anemi Tedavi Yardımı

Kansızlık problemlerinde kanımız yeterli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi bulundurmaz. Bu hemoglobinin (kandaki oksijen taşıyan moleküller) eksikliği nedeniyle oluşur. Hemoglobin eksikliği, demir eksikliğinden kaynaklanmaktadır.

Aşırı derecede kan kaybı, demir eksikliği veya demir emiliminin az olması anemiye neden olabilir. Hamile veya adet gören kadınlar anemi riski altındadır. Demir açısından zengin yiyecekler tüketmek anemiyi tersine çevirmenin en iyi yoludur. Kuru kayısılar çok iyi demir kaynaklarıdır. Ayrıca içerdikleri C vitamini demir emiliminin artmasına yardımcı olur.

Glisemik Kontrol ve Diyabet

Kuru kayısı, üzüm ve hurma gibi düşük glisemik indekse sahiptir ve diyabet seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bunları tüketmek, atıştırmalık olarak kullanmak kan şekeri seviyenizde ani yükselmelere neden olmaz.

Ayrıca kuru kayısıda fenolik asitler, flavonoidler ve karotenoidler gibi bileşikler bulunmaktadır. Bunlar lifle birlikte diyabet riskini azaltmak için birlikte çalışır.

Göz Sağlığının Korunması

Kuru kayısının A vitamini açısından zengin bir besin olduğundan bahsettik. Bunun yanında kayısılar beta-karoten de ihtiva etmektedir. Bu mikro besinler iyi görüşü destekler. Ayrıca A vitamini maküla ve retinadaki serbest radikalleri yok eden güçlü bir antioksidandır.

Kayısıdaki bu aktif maddelerin mavi ışık filtreleri gibi işlev görerek gözdeki dokuları hasardan koruduğu ve katarakt riskini azaltabileceği düşünülmektedir.

Kemik Mineral Yoğunluğu

Düşük kemik mineral yoğunluğu yaşlanma ve menopoz sonrası kadınlarda yaygın olarak görülmektedir. Osteoporoz, osteoartritin ve diğer benzer kemik hastalıklarının önde gelen nedenidir. Düşük kemik mineral yoğunluğu yetersiz kalsiyum & D vitamini alımı ve egzersiz eksikliği nedeniyle oluşmaktadır.

Yapılan son araştırmalar yeterli K vitamini, magnezyum, silikon ve bor eksikliğinin bile kemik kaybına neden olabileceğini göstermektedir. Tüm bu mikro ve makro besinlerin beslenme yoluyla takviye edilmesi önemlidir.

Neyse ki kayısı gibi kuru meyveler bu az bilinen besinlerin fazlasını içeriyor. Kuru kayısı, vücudumuzdaki magnezyum ve kalsiyumun tutulumunu sağladığı gibi bor ve kalsiyum emilimini ve D vitamininin yarılanma ömrünü artırmaktadır.

Cildin Yaşlanma Etkilerinden Korunması

Kuru kayısı vücudunuzda A vitaminine dönüşen beta-karoten maddesini içerir. Bunun için her zaman erişebileceğiniz doğal bir depodur. Peki A vitamini neden bu kadar önemlidir?

A vitamini yeni cilt hücrelerinin büyümesini uyarmaktadır ve bu sayede yaşlı hücrelerden kurtulur, genç, parlak ve esnek bir cilde kavuşuruz. Bunun yanında cildin, güneşin zararlı etkilerinden korunması sağlanabilir. Kuru kayısı tüketmek cildi sıkılaştırır, kırışıklık, akne ve ince çizgiler gibi yaşlanma ve stres belirtilerini geciktirmeye yararlı olabilir.

Gebelik ve Doğum

Hamileyken kan hacminiz yaklaşık olarak 2 katına çıkar ve böylece çocuğun yeterli miktarda oksijen ve besin alması sağlanır. Bu durum hemoglobin, yani demir miktarının da iki katına çıkması gerektiği anlamına gelmiyor mu?

Hamileler için önerilen demir alımı 27 mg/gün'dür. Bu süre zarfında diyet ve takviyeler yoluyla demir alımı zorunludur. Kuru veya taze kayısı listenizde bulunmalıdır.

Doğum sonrası metabolik değişiklikler ve emzirme, çok az egzersiz veya dengesiz bir beslenme sıklıkla sindirim bozukluklarına neden olabilir. Yeterince su içmek ve kuru kayısı gibi lif açısından zengin doğal yiyecekleri tüketmek, bu sindirim sorunlarının hafifletilmesine yardımcı olur.

Kuru kayısının zararları nelerdir?

Konu sağlık olduğunda bağımsız olarak değerlendirmek durumundayız. Yukarıda kuru kayısının faydalarından bahsettik, şimdi sıra zararlarında.

Kükürtdioksit Etkisi

Kuru kayısı denilince akla ilk gelen sarı kuru kayısıdır. Belki de kuru meyveler arasında en şık görünüme sahip olanıdır ve bu görünümü kurutma esnasında kullanılan kükürtdioksit gazı ile elde etmektedir.

Kükürtdioksit, kayısının kurutulmasında suyun daha hızlı buharlaşıp besin değerlerini kaybetmeden kuruması için kullanılır ve bu işlem esnasında meyve bir miktar gazı absorbe eder.

Türk Gıda Kodeksi yönetmeliğine göre kuru kayısıda kabul edilebilir kükürt miktarı maksimum mg/kg olarak belirlenmiştir. Denetimsiz veya yanlış yöntemlerle üretilmiş kuru kayısılar baş dönmesine ve baş ağrısına sebebiyet verebilir. Ayrıca fazla miktarda kükürt tüketiminin uyuşukluğa ve alerjik reaksiyonlara neden olabileceğini unutmayın. Bu sebeple yalnızca güvenilir üreticilerden denetim kriterlerine uygun şekilde üretilmiş sarı kuru kayısıları tercih etmelisiniz.

Biz kimiz? — Biz geleneksel yöntemlerden vazgeçmeyerek atalarımızdan miras aldığımız haliyle kayısı yetiştiriciliğine devam eden bir aileyiz ve ürünlerimizi online mağazalarımız üzerinden satıyoruz.

ONLINE SİPARİŞİLETİŞİM

Eğer kuru kayısının faydalarından yararlanmak istiyor fakat sarı kuru kayısı tüketmek istemiyorsanız, gün kurusu kayısı ve çeşitlerini tercih etmelisiniz çünkü gün kurusu kayısı üretiminde kükürtleme işlemi yapılmaz.

Sindirim Sistemine Etkisi

Her besinde olduğu gibi kuru kayısının da fazla tüketilmesi sindirim sisteminizi olumsuz yönde etkilemektedir. Kuru kayısı ve erik gibi içerdiği lifler bakımından zengin besinler bağırsakta sindirim hareketlerini hızlandırır. Lifler bağırsakta fermante edildiğinde kısa zincirli yağ asitleri meydana gelir ve bağırsak florası (mikrobiyota) değişime uğrar.

Kuru kayısıların günde en fazla 8 adet tüketilmesi önerilir. Fazla tüketiminde etkileri özellikle su ile birleştiğinde ishale ve karın sancılarına sebebiyet verebilir. Diyetiniz gereği çok fazla kuru kayısı tüketmeniz gerekiyorsa bunu mutlaka kayısı çekirdeği ile birlikte yapmalısınız çünkü kayısı çekirdeği, meyvesinin aksine ishale sebebiyet veren etkileri dengelemektedir. Bu da doğanın bize sunduğu güzelliklerden birisidir.

Kilo Kaybı

Eğer hazır gıdaları bir kenara bırakıp enerjinizi doğal besinler tüketerek korumak istiyorsanız, kuru kayısı, kuru erik, üzüm, fındık gibi besinler tüketmeyi tercih edebilirsiniz.

Ancak kuru kayısı, kuru erik ve hurma gibi lif zengini besinler; çabucak tokluk hissi yaratacağından ve tüketim alışkanlığınızı değiştirdiğinizde kilo kaybı yaşayabilirsiniz. Bu sizin için bir avantaj mı yoksa dezavantaj mı? Doğru kararı vererek dengeli beslenmelisiniz.

Özetle

İçerdiği magnezyum sayesinde stresi azaltmaya yardımcı olur. Beyin ve sinir sistemini rahatlatıcı etkiye sahiptir. Özellikle ara öğünlerde tüketeceğiniz iki adet kuru kayısı gün içerisinde yaptığınız işlere daha iyi odaklanmanızı sağlayacaktır.

Sindirim sistemi için içerdiği lif sayesinde pozitif etkilere sahiptir. Düzenli olarak kuru kayısı tüketimi sindirim sorunlarını ortadan kaldırır. Bağırsakların düzenli ve rahat çalışmasını sağlar. Kabızlığı önler ve mevcut olan kabızlığı hafifletir. Şişkinliğin atılmasına yardımcı olur. Özellike sabahları aç karına kuru kayısı tüketilmesi tavsiye ediliyor çünkü kuru kayısı, gece boyunca sindirim sisteminin artan asit düzeyini dengelemektedir.

Osteoporoz (kemik erimesi) ve raşitizm (çocuklardaki kemik eğriliği) rahatsızlıklarının oluşmasını engellemeye yardımcı olur. Bu hastalıklar temel olarak kalsiyum eksikliği yada kalsiyum metabolizması sorunlarından ortaya çıkmaktadır. Kuru kayısı bu anlamda iyi bir kalsiyum kaynağıdır.

Egzama, soğuk veya sıcağa bağlı cilt tahrişleri, cildin sağlığı ve pürüzsüzlüğünde kuru kayısı içeridiği yüksek beta-karoten ve A vitamini sayesinde faydalıdır. Son yıllarda cilt bakım uzmanları tarafından kuru kayısıdan elde edilen cilt maskelerinin cilde sağlık açısından olumlu etki gösterdiği söylenmektedir. Evde kolayca yapılabilen bu maskeler bir kaç kuru kayısının ılık suda bekletilmesiyle kolayca hazır hale gelir.

Kalp ve iskelet kasları için faydalıdır. Potasyum yönünden zengin olması kırmızı yani çizgili kasların çalışmasında etkilidir. Vücudun su dengesi için potasyum önemli bir maddedir. Yüksek tansiyonun düzenlenmesinde de potasyumun önemi büyüktür. Bu yüzden düzenli olarak kuru kayısı tüketmek kalp, kas ve tansiyon rahatsızlıklarına karşı koruyucudur. Kuru kayısı, potasyum kaynağı olarak bilinen muzdan 3 kat daha fazla potasyum içermektedir.

Vücut savunma sisteminin güçlenmesine içerdiği C vitamini sayesinde yardımcı olur. Bu özelliği sayesinde özellikle kış aylarında salgın haline gelen rahatsızlıklardan korunma ve bu rahatsızlıkların iyileşmesi adına önemli bir besindir.

İyi bir demir kaynağı olması sebebiyle kan yapımını artırıcı role sahiptir. Bu yüzden kansızlıkta (anemi) tedavi edici özelliği vardır. Ağrılı regl dönemi geçiren kadınlarda da kan metabolizmasına olan faydaları sebebiyle kuru kayısı tavsiye edilmektedir. Kuru kayısı hem kan metabolizmasına hem de ağrıların hafiflemesine yardımcı olmaktadır.

Düşük kalorisiyle dikkat çeken gün kurusu ara öğünlerde severek tüketilen bir lezzettir. Kalsiyum, fosfor, demir ve magnezyum bakımından zengin olan gün kurusu aynı zamanda A, B, C ve E vitaminlerini içerir. Lifli yapısıyla sindirim sistemine direkt etki eden gün kuru kayısı günde ne kadar tüketilmeli, nasıl tüketilmeli?

Gün Kurusu Kayısıda Hangi Vitaminler Var?

Yılın 4 mevsimi severek tüketebileceğiniz gün kurusu atıştırmalık olarak tüketilebileceği gibi çeşitli tatlıları da süsleyebilir. Ayrıca çocuklar için kompostosunu da yapabileceğiniz gün kurusu kayısı 7'den 70'e herkesin faydalanması gereken bir meyvedir. İçeriğine bakıldığında ilk dikkat çeken şey bol miktarda beta karoten içermesidir. Keza bu zengin içerik bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve rahatsızlıkların kolay atlatılmasında fazlasıyla önemlidir.

Gün kurusu kayısı hangi vitaminleri içeriyor diye bakmaya devam edilirse zengin bir potasyum kaynağı olduğu da görülebilir. A vitaminini de bolca bünyesinde barındıran kuru kayısı aynı zamanda bolca antioksidan içerir. Lif bakımında tam bir diyet meyvesi olan kuru kayısı A, B, C vitaminlerine de sahiptir. İster taze isterseniz de kuru olarak tüketilebilen bu meyve her şekliyle insan sağlığı açısından faydalıdır.

Gün Kurusu Kayısı Faydaları Nelerdir?

Herhangi bir işlem uygulanmayan, kimyasal madde karıştırılmayan ve tamamen güneş ışığından kurutulan kayısıya gün kurusu denir. Atıştırmalık olarak tüketilebilen bu meyve başta görme olmak üzere üreme ve sindirim sistemi üzerinde etkilidir. Düzenli olarak tüketilen gün kurusunun faydaları listelenirse;

• Kemik ve diş sağlığı açısından önemlidir.
• Stresin azalmasına destek olur.
• Konsantrasyonu kolaylaştırarak dağılan dikkatinizi toplar.
• Kalp sağlığının korunması açısından oldukça faydalıdır.
• Karaciğeri koruma görevini üstlenir.
• Hazımsızlık sorunlarına birebirdir. Düzenli olarak tüketilen gün kurusu kabızlık, şişkinlik gibi sorunların öne geçer.
• Tansiyon ve kan basıncını dengeler.
• Kansızlığa karşı etkilidir.
• Yaşlanma etkilerine karşı savaş açar. Cildin nemlendirilmesi, akne ve sivilcelerden arındırılması gibi büyük görevleri üstlenir. Düzenli gün kurusu kayısı tüketerek cildinizin sağlıklı ve pürüzsüz olmasını sağlayabilirsiniz.
• Diyet esnasında sık yaşanan tatlı krizlerinde etkilidir.
• Uzun süre tokluk hissi sağlar.

Kuru Kayısı Günde Ne Kadar Tüketilmeli?

Gün içerisinde çoğu zaman çay ve kahve saatlerine eşlik eden gün kurusu ne zaman yenmeli, hangi süreçlerde tüketilirse daha faydalı olur diye düşünebilirsiniz. Ancak tüketim konusunda herhangi bir sınırlama bulunmayan kayısı kurusunu aç karnına, tok karnına, öğün aralarında kısacası istediğiniz her anda tüketebilirsiniz. 1 adet taze kayısının sağladığı faydaları kuru kayısıdan almak isterseniz en az 3 – 4 adet tüketilmelidir. Aynı zamanda meyveli yoğurt seviyorsanız diyet dönemlerinde kuru kayısıyı minik minik doğrayarak yoğurdunuza da karıştırabilirsiniz.

Kan şekerinin düşmesiyle beraber tatlı isteğiniz artıyorsa bu ihtiyacı da yine gün kurusunda alabilirsiniz. Burada tek dikkat etmeniz gereken hiçbir işleme maruz kalmadan sadece güneşte kurutulan kayısıları tercih etmeniz olacaktır. Keza koyu rengi ve yumuşak dokusuyla bu tarz kuru kayısıları diğerlerinden ayırmak son derece kolaydır.

Aktarlar, kuru yemiş satan merkezler ve marketlerden kolayca temin edebileceğiniz gün kurusunu yaz dönemlerinden güçlü güneş ışığı kullanarak kendinizde hazırlayabilirsiniz. Böylesi daha sağlıklı olan gün kurusu için bir miktar kayısının çekirdeğini çıkararak bol güneş alan bir alanda kurumaya bırakabilirsiniz.