Güneş Yön Bulma
Kol saatinizi ve güneşin konumunu kullanarak yönünüzü tespit edebilirsiniz. Bu yöntem genel olarak güneşin saate göre bulunduğu konumunu temel alan bir uygulamadır. Fakat bu uygulama kuzey ve güney yarım kürelerde farklı sistematikte uygulanmaktadır. Aşağıdaki anlatımları soldaki görsel üzerinden inceleyerek değerlendiriniz;
Kuzey Yarım Kürede
Saatinizin akrebini güneşi gösterecek şekilde konumlandırın veya Şekil 1' deki gibi yere 20-30 cm lik bir çubuk dikin ve saatinizin akrebini bu çubuğun gölgesi ile çakıştırın. Bu konumda saatinizin akrebi ile saat 12 noktasının arasındaki açıyı tam ortadan düz bir kesit ile iki eşit parçaya böldüğümüzde, bu kesit çizgisinin güneşe bakan kısmı “Güney”, tam tersi istikameti de “Kuzey” yönünü gösterir. Ülkemiz Türkiye de kuzey yarım kürede yer almaktadır. Kolunuzdaki saat dijital saat ise, aynı işlemi herhangi bir malzeme üzerine, hatta toprağa parmağınız ile analog saat çizerek, saat kaçı gösteriyor ise akrebi o noktada çizip,bu çizim üzerinden de aynı işlemi uygulayabilirsiniz.
Güney Yarım Kürede
Şekil 1 deki gibi ve “Kuzey Yarım Küre” de yapılan uygulamanın aynısını güney yarım kürede de uygulayın. Fakat güney yarım kürede güneş yönü ile saatimizin akrebini değil de saat 12 noktasını kesiştiriyoruz. Bu konumda saat 12 noktası ile akrep arasında oluşan açıyı dik bir kesit ile tam ortadan iki eşit parçaya bölüyoruz. (Şekil 2). Bu çizginin güneş tarafını gösteren yön “Kuzey” yönünü, tam tersi istikameti gösteren yön ise “GÜNEY” yönünü verir.
Yön bulma yöntemleri nelerdir? Maddeler halinde doğal yön bulmaya yarayan yöntemler
Günümüzde özellikle de doğa ile baş başa kalmayı seven kişilerin en sık yaşadığı sorunlar arasında yön bulma problemi yer alır. Bu durumda yaşanabilecek olumsuzlukları en aza indirmek için yön bulma konusunda çeşitli araştırmalar yapılıyor. Aynı zamanda okullarda da bu konu hakkında çeşitli eğitimler veriliyor.
Yön Bulma Yöntemleri Nelerdir?
Yön bulma kavramı, hem macera severler hem de her birey için çok büyük bir öneme sahiptir. Yön bulma yöntemleri arasında pek çok farklı metotlar bulunuyor. Bu metotlar sayesinde kişiler, istenilen yere rahatlıkla ulaşabiliyor. Bu teknikler kimi zaman tek başına kullanılabildiği gibi kimi zaman da birkaçının aynı anda kullanılması daha sağlıklı olabilir. Ülkemizde kullanılan pek çok geleneksel yön bulma yöntemi bulunuyor. Bunlardan bazıları ise, güneşe göre yön bulma, pusula, çubuk yöntemi ile yön bulma, karınca yuvaları, kutup yıldızı ve yosun yöntemidir.
Maddeler Halinde Doğal Yön Bulmaya Yarayan Yöntemler
Bu konuda en çok uygulanan ve bilinen yöntemler ise şunlardır;
Güneşe Göre Yön Bulma: Neredeyse herkes tarafından çok bilinen bir yöntemdir. İlkokuldan itibaren çocuklara öğretilen yön bulma eğitiminin temelini oluşturur. Havanın açık olduğu günlerde rahatlıkla uygulanabilen ve akla ilk gelen bir yöntemdir. Doğu batı kavramına göre yön bulma yöntemleri ayarlanır. Arazi nerede olursa olsun güneşin doğduğu yere doğudur. Sağ kol güneşe çevrildiği zaman; sağ kol doğuyu, sol kol ise batıyı, arka taraf güneyi ve ön taraf da kuzeyi gösterir. Bunun dezavantajı ise, havanın bulutlu ve güneşsiz olduğu günlerde uygulanması konusunda kimi zaman sıkıntı yaşanabilir.
Pusula: Konum ne olursa olsun sağlıklı bir şekilde çalışan pusulalar yönü her zaman doğru gösterir. Her zaman kuzey yönüne göre açı vererek kişilerin konumlarının kolay bir şekilde tespit etmesi sağlanır. Kullanımı ise, çok basittir.
Çubuk Yöntemi ile Yön Bulma: Çok bilinmeyen bu yöntemin mantığı aslında pusula ile büyük bir benzerlik gösterir. Çubuk yöntemi, en eski yön bulma yöntemleri arasında yer alır. Zemine dikilen bir çubuğa göre gölge uzunlukları ve yönü tahmin edilerek kullanılır. Güneşin en tepede olduğu zamanda ise gölgenin en kısa olduğu uzunluk kuzeyi gösterir.
Karınca Yuvaları: Doğada yaşanılan yön karmaşalarını çözmek için karınca yuvaları farklı bir yön tekniği sunar. Karıncalar, yuvaları her zaman güney yönüne göre yapar. Bu yöntem en geleneksel Yön Bulma Yöntemleri arasında yer alsa da yanılma eğilimi fazla olduğundan çok fazla kullanılmıyor.
Yosun Yöntemi: Doğada rahatlıkla kullanılabilecek olan bir yöntemdir. Ülkemizde çok fazla bilinmeyen bu yöntem ağaç ve ya taşların üzerinde meydana gelen yosunların yönüne göre kullanılan bir yön bulma tekniğidir. Her zaman yosunun olduğu yön ise, kuzey yönünü gösterir.
Kutup Yıldızı: Diğer yöntemler daha çok gündüz vakti kullanılırken kutup yıldızı ise, gece yararlanılabilecek olan bir tekniktir. Bu yönteme göre de gökyüzünde yer alan kutup yıldızı her zaman kuzey yönünü göstermeye yardımcı olur.
Tüm bu yön bulma tekniklerinin yanı sıra günümüzde çıkan teknolojik aletler ve pusulalar da yön bulmayı önemli ölçüde kolaylaştırıyor. Yön bulmada sorun yaşadığınız zaman bu yöntemlerden yararlanarak yönünüzü de kolaylıkla bulabilirsiniz.