Gürsu Köyleri
kaynağı değiştir]
İlçenin nüfusu, genel nüfus sayımına göre 'tir.
İlçe; 15 mahalleden oluşmaktadır:
Mahalleleri[değiştir kaynağı değiştir]
Adaköy, Ağaköy, Cambazlar, Dışkaya, Ericek, Hasanköy, İğdir, İstiklal, Karahıdır, Kazıklı, Kumlukalan, Kurtuluş, Yenidoğan, Zafer, İpekyolu
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Kaynakça[değiştir GÜRSU
KONUMU VE GENEL DURUMU
Bursa'nın ilçesi. Yüzölçümü kilometrekare, denizden ortalama yüksekliği metredir. yılında yapılan nüfus sayımına göre toplam nüfusu , ilçe merkezi nüfusu , bağlı 10 köy nüfusu toplamı da 'tır. Buna göre kilometrekareye kişi düşmektedir. Kuzeyinde Gemlik, doğusunda Kestel, güneybatısında Yıldırım ve batısında Osmangazi ilçeleriyle çevrilidir.
İlçe merkezi olan Gürsu kenti 29° 11' doğu boylamı ile 40° 13' kuzey enleminin kesişme noktası çevresinde kurulmuştur. Bursa-Ankara karayolunun kilometresinde kuzeye ayrılan kol üzerinde, il merkezine 13 kilometre uzaklıktadır. Osmanlı döneminde has (saraya/padişaha ait) çiftlik idi. Çevresi bataklık olduğu için "susığın" (manda) yetiştirilirdi; bu nedenle de "Kebir (büyük) Susığırlık" adıyla anılırdı. Günümüzde İstiklal, Kurtuluş, Yenidoğan ve Zafer adlarında dört mahallesi vardır.
Gürsu İlçesi'ne bağlı köyler: Adaköy, Ağaköy, Cambazlar, Dışkaya, Ericek, Ilasanköy, İğdır, Karanıdır, Kazıklı, Kumlukalan (Yeniköy).
NÜFUSUN GELİŞİMİ
Gürsu ilçe merkezi, H. () tarihli Hudavendigâr Vilâyeti Salnâmesi'nde "Kebir Susığırlık" adıyla hane olarak kayıtlıdır.
Cumhuriyet döneminde nüfusun gelişimi şöyle olmuştur:
(, Kebir Susığırlık adıyla kayıtlı), (), (), (), (), (), (), (), ().
Görüldüğü gibi özellikle 'ten sonra Gürsu merkez nüfusunda büyük artışlar olmuştur. Toplam ilçe nüfusunun gelişimini ise, öncesinde Bursa merkez ilçesi'ne bağlı bir bucak konumunda olması dolayısıyla değerlendirebilmek olanaklı değildir.
ile arasındaki yedi yıllık dönemde, ilçenin toplam nüfusu yüzde 'lik bir artış göstererek 'den 26 'e yükselmiştir. Yine bu dönemde Gürsu kent nüfusu yüzde 'lik artışla 'dan 'a çıkmıştır.
'da kentsel nüfus toplam nüfusun yüzde 'ünü oluştururken, 'de bu oran yüzde 'e yükselmiştir. yılı sayım sonuçlarına göre kent nüfusu önceki Sayıma oranla 'lik artışla 'a, toplam nüfus ise binde 'lik artışla 'e ulaşmıştır.
Nüfusun bu gelişmesinde de, son yıllarda Gürsu ve Kestel sınırları içinde giderek yoğunlaşmakta olan sanayinin etkisi bulunmaktadır.
DOĞAL YAPI
İlçenin kuzeyi Katırlı dağları, güneyi ise Uludağ yamaçlarıyla sınırlıdır. Genel olarak ova karakterli, bitek bir arazisi vardır; hektar orman alanı bulunmaktadır. XX. yüzyılın başlarına değin Aksu ve Deliçay'ın bataklık haline getirdiği bir arazi ile kuşatılmıştı. 'li yılların sonlarından itibaren açılan kanallarla bu bataklıklar kurutuldu, Aksu üzerinde Gölbaşı barajı yapılarak ova taşkınlardan korundu.
İlçe toprakları Deliçay, Cenup Kanalı ve Kestel deresi ile sulanmaktadır.
TARİHÇE
XV. ve XVI. yüzyıl tahrir (sayım) defterlerinde Kestel'e bağlı olarak gösterilmektedir. H (/74) tarihli tahrir defterinden anlaşıldığına göre, nüfusunun büyük çoğunluğu Hıristiyan Osmanlı uyruklarından oluşmakta idi. Bu defterde 10 çift susığırı bakıldığı; ayrıca tahıl ürününden kile ve reayadan "cizye" alınmakta olduğu belirtilmektedir.
Daha sonra H (/71) tarihli bir fermanla, Susurluk'un da bağlı olduğu Kestel, Kazıklı ve Ada köyleri padişah hasları arasından çıkarılarak Şeyh Mehmet Vânî Efendi'ye (fa bak) mülk olarak verilmiştir.
Yaşlıların belirttiğine göre İstiklâl mahallesindeki Ortacami eski bir Rum kilisesi olup, 'den sonra camiye dönüştürülmüştür. Basileios Kandes'in, 'te Atina'da yayımlanan E Prusa adlı yapıtında bunun "Panagia" (Bakire Meryem) kilisesi olduğu, ailelik cemaatinin bulunduğu ve Bursa çevresinde Türkçe âyin yapılan altı kilise arasında yer aldığı belirtilmektedir. Burada ayrıca bir de çan kulesi bulunmaktaydı. Zafer mahallesinde günümüzde Fevzi Çakmak caddesinin geçtiği alanda Rum mezarlığı vardı,
Çağdaş dönem
Cumhuriyet döneminde 'ların sonlarına değin Kebir Susığırlık adıyla anılan ilçe merkezinin adı, öğretmen Muazzez Hanım'ın, çok sulak yer olmasına dayanarak yaptığı önerinin Vali Şefik Soyer (gö. ) tarafından benimsenmesi üzerine Gürsu olarak değiştirildi.
KestePin yılında nahiye (bucak) merkezi olması üzerine, bir süre buraya bağlandı ise de, adının değiştirilmesiyle birlikte bucak merkezliği de Gürsu'ya geçti.
Uzun süre Bursa merkez ilçeye bağlı bir bucak merkezi konumunda kalan Gürsu, 9 Mayıs 'da çıkarılan bir yasayla, komşu Kestel ile birlikte ilçe yapıldı. Kurtuluş, Zafer, İstiklâl ve Yenidoğan adlarında dört mahallesi bulunan ilçeye aşağıda adları sıralanan 10 köy bağlandı:
Adaköy, Ağaköy, Cambazlar, Dışkaya, Ericek, Hasanköy, İğdir, Karahıdır, Kazıklı ve Kumlukalanı.
Aroma meyve suyu fabrikasının kurulmasından sonra, ilçede gıda ve tekstil sanayisinde hızlı bir gelişme gözlendi. Bu arada tarım (meyve ve sebzecilik) ve hayvancılıkta da önemli aşamalar kaydedildi. Çevrede kurulan soğuk hava depoları ile, meyve ve sebze ürünlerini koruma ve pazarlama olanakları artırıldı.
Öte yandan gıda sanayisi dışı sanayi de (özellikle tekstil) Gürsu'da yoğunlaşmakta.
Milli Eğitim
öğretim yılında Gürsu İlçesi'nde etkinlik gösteren okullar ile, bu okullardaki öğrenci, öğretmen ve derslik sayıları şöyledir:
İlköğretim aşamasında 10 okul, 4 öğrenci, öğretmen ve 63 derslik.
Ortaöğretim (lise) aşamasında 1 okul, öğrenci, 27 öğretmen ve 14 derslik.
BELEDİYE
30 Mart 'da belediye örgütü kurulan ilçede görev yapan ilk belediye başkanı Yüzbaşı Celal Bey'dir (Gürel). Celal Gürel, başkanlık görevini 15?49'a değin sürdürmüştür. İlk belediye meclisi de, Cavit Kaya, Züref Akdağ, Süleyman Beleş ve Salih Ağan'dan oluşmaktaydı.
'dan bu yana görev yapan belediye başkanları:
Yüzbaşı Celal Gürel
Kadir Akbaş
Şükrü Topal
Münip Erkan
İsmail Hakkı Berber
Münip Erkan (2. kez)
Mehmet Karadeniz (atama ile)
Münir Tüzmen (atama ile)
Kemal Ergün (atama ile)
Ramiz Yiğit
Enver Kaya
Rıdvan Gökçe (atama ile)
B. Ferruh Kaya
Mehmet Birgül
AsımAykul
nest...
GÜRSU
KONUMU VE GENEL DURUMU
Bursa'nın ilçesi. Yüzölçümü kilometrekare, denizden ortalama yüksekliği metredir. yılında yapılan nüfus sayımına göre toplam nüfusu , ilçe merkezi nüfusu , bağlı 10 köy nüfusu toplamı da 'tır. Buna göre kilometrekareye kişi düşmektedir. Kuzeyinde Gemlik, doğusunda Kestel, güneybatısında Yıldırım ve batısında Osmangazi ilçeleriyle çevrilidir.
İlçe merkezi olan Gürsu kenti 29° 11' doğu boylamı ile 40° 13' kuzey enleminin kesişme noktası çevresinde kurulmuştur. Bursa-Ankara karayolunun kilometresinde kuzeye ayrılan kol üzerinde, il merkezine 13 kilometre uzaklıktadır. Osmanlı döneminde has (saraya/padişaha ait) çiftlik idi. Çevresi bataklık olduğu için "susığın" (manda) yetiştirilirdi; bu nedenle de "Kebir (büyük) Susığırlık" adıyla anılırdı. Günümüzde İstiklal, Kurtuluş, Yenidoğan ve Zafer adlarında dört mahallesi vardır.
Gürsu İlçesi'ne bağlı köyler: Adaköy, Ağaköy, Cambazlar, Dışkaya, Ericek, Ilasanköy, İğdır, Karanıdır, Kazıklı, Kumlukalan (Yeniköy).
NÜFUSUN GELİŞİMİ
Gürsu ilçe merkezi, H. () tarihli Hudavendigâr Vilâyeti Salnâmesi'nde "Kebir Susığırlık" adıyla hane olarak kayıtlıdır.
Cumhuriyet döneminde nüfusun gelişimi şöyle olmuştur:
(, Kebir Susığırlık adıyla kayıtlı), (), (), (), (), (), (), (), ().
Görüldüğü gibi özellikle 'ten sonra Gürsu merkez nüfusunda büyük artışlar olmuştur. Toplam ilçe nüfusunun gelişimini ise, öncesinde Bursa merkez ilçesi'ne bağlı bir bucak konumunda olması dolayısıyla değerlendirebilmek olanaklı değildir.
ile arasındaki yedi yıllık dönemde, ilçenin toplam nüfusu yüzde 'lik bir artış göstererek 'den 26 'e yükselmiştir. Yine bu dönemde Gürsu kent nüfusu yüzde 'lik artışla 'dan 'a çıkmıştır.
'da kentsel nüfus toplam nüfusun yüzde 'ünü oluştururken, 'de bu oran yüzde 'e yükselmiştir. yılı sayım sonuçlarına göre kent nüfusu önceki Sayıma oranla 'lik artışla 'a, toplam nüfus ise binde 'lik artışla 'e ulaşmıştır.
Nüfusun bu gelişmesinde de, son yıllarda Gürsu ve Kestel sınırları içinde giderek yoğunlaşmakta olan sanayinin etkisi bulunmaktadır.
DOĞAL YAPI
İlçenin kuzeyi Katırlı dağları, güneyi ise Uludağ yamaçlarıyla sınırlıdır. Genel olarak ova karakterli, bitek bir arazisi vardır; hektar orman alanı bulunmaktadır. XX. yüzyılın başlarına değin Aksu ve Deliçay'ın bataklık haline getirdiği bir arazi ile kuşatılmıştı. 'li yılların sonlarından itibaren açılan kanallarla bu bataklıklar kurutuldu, Aksu üzerinde Gölbaşı barajı yapılarak ova taşkınlardan korundu.
İlçe toprakları Deliçay, Cenup Kanalı ve Kestel deresi ile sulanmaktadır.
TARİHÇE
XV. ve XVI. yüzyıl tahrir (sayım) defterlerinde Kestel'e bağlı olarak gösterilmektedir. H (/74) tarihli tahrir defterinden anlaşıldığına göre, nüfusunun büyük çoğunluğu Hıristiyan Osmanlı uyruklarından oluşmakta idi. Bu defterde 10 çift susığırı bakıldığı; ayrıca tahıl ürününden kile ve reayadan "cizye" alınmakta olduğu belirtilmektedir.
Daha sonra H (/71) tarihli bir fermanla, Susurluk'un da bağlı olduğu Kestel, Kazıklı ve Ada köyleri padişah hasları arasından çıkarılarak Şeyh Mehmet Vânî Efendi'ye (fa bak) mülk olarak verilmiştir.
Yaşlıların belirttiğine göre İstiklâl mahallesindeki Ortacami eski bir Rum kilisesi olup, 'den sonra camiye dönüştürülmüştür. Basileios Kandes'in, 'te Atina'da yayımlanan E Prusa adlı yapıtında bunun "Panagia" (Bakire Meryem) kilisesi olduğu, ailelik cemaatinin bulunduğu ve Bursa çevresinde Türkçe âyin yapılan altı kilise arasında yer aldığı belirtilmektedir. Burada ayrıca bir de çan kulesi bulunmaktaydı. Zafer mahallesinde günümüzde Fevzi Çakmak caddesinin geçtiği alanda Rum mezarlığı vardı,
Çağdaş dönem
Cumhuriyet döneminde 'ların sonlarına değin Kebir Susığırlık adıyla anılan ilçe merkezinin adı, öğretmen Muazzez Hanım'ın, çok sulak yer olmasına dayanarak yaptığı önerinin Vali Şefik Soyer (gö. ) tarafından benimsenmesi üzerine Gürsu olarak değiştirildi.
KestePin yılında nahiye (bucak) merkezi olması üzerine, bir süre buraya bağlandı ise de, adının değiştirilmesiyle birlikte bucak merkezliği de Gürsu'ya geçti.
Uzun süre Bursa merkez ilçeye bağlı bir bucak merkezi konumunda kalan Gürsu, 9 Mayıs 'da çıkarılan bir yasayla, komşu Kestel ile birlikte ilçe yapıldı. Kurtuluş, Zafer, İstiklâl ve Yenidoğan adlarında dört mahallesi bulunan ilçeye aşağıda adları sıralanan 10 köy bağlandı:
Adaköy, Ağaköy, Cambazlar, Dışkaya, Ericek, Hasanköy, İğdir, Karahıdır, Kazıklı ve Kumlukalanı.
Aroma meyve suyu fabrikasının kurulmasından sonra, ilçede gıda ve tekstil sanayisinde hızlı bir gelişme gözlendi. Bu arada tarım (meyve ve sebzecilik) ve hayvancılıkta da önemli aşamalar kaydedildi. Çevrede kurulan soğuk hava depoları ile, meyve ve sebze ürünlerini koruma ve pazarlama olanakları artırıldı.
Öte yandan gıda sanayisi dışı sanayi de (özellikle tekstil) Gürsu'da yoğunlaşmakta.
Milli Eğitim
öğretim yılında Gürsu İlçesi'nde etkinlik gösteren okullar ile, bu okullardaki öğrenci, öğretmen ve derslik sayıları şöyledir:
İlköğretim aşamasında 10 okul, 4 öğrenci, öğretmen ve 63 derslik.
Ortaöğretim (lise) aşamasında 1 okul, öğrenci, 27 öğretmen ve 14 derslik.
BELEDİYE
30 Mart 'da belediye örgütü kurulan ilçede görev yapan ilk belediye başkanı Yüzbaşı Celal Bey'dir (Gürel). Celal Gürel, başkanlık görevini 15?49'a değin sürdürmüştür. İlk belediye meclisi de, Cavit Kaya, Züref Akdağ, Süleyman Beleş ve Salih Ağan'dan oluşmaktaydı.
'dan bu yana görev yapan belediye başkanları:
Yüzbaşı Celal Gürel
Kadir Akbaş
Şükrü Topal
Münip Erkan
İsmail Hakkı Berber
Münip Erkan (2. kez)
Mehmet Karadeniz (atama ile)
Münir Tüzmen (atama ile)
Kemal Ergün (atama ile)
Ramiz Yiğit
Enver Kaya
Rıdvan Gökçe (atama ile)
B. Ferruh Kaya
Mehmet Birgül
AsımAykul