Hamilelik sırasında önemli hormonal değişiklikler meydana gelir . Bunlar çeşitli semptomları tetikler. Bazı kadınlar hamilelik belirtilerinin birçoğunu yaşarken, bazılarında sadece birkaçı olabilir.
Gebeliğin erken belirtileri adet gecikmesi, meme değişiklikleri, yorgunluk, sık idrara çıkma, mide bulantısı ve kusmayı (sabah bulantısı) içerir. Bununla birlikte, bu semptomlara başka faktörler neden olabilir ve mutlaka hamile olduğunuz anlamına gelmez, bu nedenle hamile olduğunuzdan şüpheleniyorsanız evde hamilelik testi yapın ve bir randevu oluşturun.
Sırt ağrısı, baş ağrısı , bacak krampları veya varisli damarlar , kaşıntı veya karıncalanma, kabızlık, hemoroid veya hazımsızlık, vajinit veya vajinal akıntı veya ruh hali değişiklikleri veya depresyon gibi hamileliğin sonraki aşamalarında vücudunuzda çok çeşitli değişiklikler meydana gelebilir .
Herhangi bir endişeniz varsa, doktorunuzla konuşmaktan çekinmeyin. Vajinal kanama veya su gelmesi, kronik ağrı, yüksek ateş, şiddetli baş ağrıları veya görme kaybı gibi belirtilerle karşılaşırsanız hemen doktor randevusu alın.
Erken gebelik belirtileri şunları içerebilir:
Adet gecikmesi (amenore), mide bulantısı (sabah bulantısı) veya yorgunluk gibi hamilelik belirtilerinin çoğu stres veya hastalıktan da kaynaklanabilir, bu nedenle hamile olduğunuzu düşünüyorsanız evde gebelik testi (idrar testi) yapın veya idrar testi, kan testi veya ultrason taraması için doktorunuzdan randevu alın.
Adet gecikmesi genellikle olası hamileliğin ilk belirtisidir. Bununla birlikte, bazı kadınlar beklenen adet dönemleri civarında hafif kanama yaşarlar.
'Sabah' bulantısı, tüm hamile kadınların yarısından fazlasını etkileyen bir durumdur. Semptomlar mide bulantısı ve kusmayı ve iştah kaybını içerir. Sabah bulantısı olan birçok kadın, semptomları sadece sabahları görmez, aynı zamanda tüm gün boyunca yaşar.
Sabah bulantısı genellikle hamileliğin dördüncü ila altıncı haftasında başlar ve haftaya kadar düzelebilir, ancak daha uzun süre devam edebilir veya yaklaşık haftada geri dönebilir.
Hamilelik sırasında göğüsler dolgunlaşır, şişer ve hassaslaşır. Bu değişiklikler, adet görmeden önceki birkaç gün içinde fark etmiş olabileceğiniz değişikliklere benzer. Hamilelik sırasında meme ucunun etrafındaki cilt koyulaşır ve memedeki damarlar daha belirgin hale gelir.
Hamileliğin erken döneminde aşırı yorgunluk sık görülür. Bunun nedeni büyük olasılıkla seks hormonu progesterondaki büyük artıştır. Hamileliği sürdürmek ve bebeğin büyümesine yardımcı olmak için progesteron gereklidir, ancak aynı zamanda metabolizmanızı da yavaşlatır.
Bu erken aşamada yapabildiğiniz zaman biraz daha uyumaya veya dinlenmeye çalışın . Plasenta iyice yerleştiğinde, enerji düzeyleriniz muhtemelen hamileliğin dördüncü ayı civarında tekrar yükselecektir.
Hamilelik sırasındaki yorgunluk, en yaygın olarak demir eksikliğinden kaynaklanan anemiden de kaynaklanabilir . Hamilelik sırasında demir eksikliği anemisinin önlenmesinde demir açısından zengin besinler yemek önemlidir. Gebelikte aneminin tıbbi tedavisi genellikle demir tabletleri almayı içerir. Bazen bir demir infüzyonu (damla yoluyla verilen demir ilacı) gerekir. Bu, hastaneye yatış gerektirir, ancak yalnızca birkaç saat sürer. Bazı demir infüzyonları doktorunuz tarafından verilebilir.
Gebelik, vücut sıvı seviyelerinde artışa ve böbrek veriminde artışa neden olur. Şişmiş rahim de mesaneye baskı yapar. Sonuç olarak, çoğu kadın hamile kaldıktan sonraki ilk birkaç hafta içinde daha sık idrara çıkma yaşamaya başlar.
Hamilelikte, özellikle süt ve diğer süt ürünleri gibi enerji ve kalsiyum sağlayan bazı yiyeceklere karşı istek çok yaygındır . Daha önce sevdiğiniz yiyeceklere karşı ani bir isteksizlik de fark edebilirsiniz.
Hatta bazı kadınlar, toprak veya kağıt gibi gıda dışı maddelere karşı alışılmadık bir tat geliştirirler. Buna 'pika' denir ve bir besin eksikliğini gösterebilir. Bu durum gelişirse lütfen doktor randevusu oluştursun.
Bu semptomların birçoğu başka durumların da göstergesi olabilir. Şüpheniz varsa, doktorunuzla görüşün.
Hamilelik sırasında sırt ağrısı her 3 kadından 1'inden fazlasını etkileyebilir. Bu genellikle bağların gevşemesinden ve büyüyen hamilelik nedeniyle duruş değişikliğinden kaynaklanır.
Düz topuklu ayakkabılar giyerek, sırt desteği iyi olan sandalyeler kullanarak, ağır cisimleri kaldırmaktan kaçınarak ve hafif egzersiz yaparak hamilelik sırasında bel ağrısını azaltmaya yardımcı olabilirsiniz . Suda egzersiz yapmak hamilelikte sırt ağrısını azaltabilir ve fizyoterapi ve akupunktur da yardımcı olabilir.
Hamileliğin başlangıcında progesteron hormonu akciğer kapasitenizi arttırır. Bu, bebeğinize daha fazla oksijen taşımanızı ve her ikinizin de ürettiği karbondioksit gibi atık ürünlerden kurtulmanızı sağlar. Her nefeste daha derin nefes alırsınız ve soluduğunuz (ve verdiğiniz) hava miktarı önemli ölçüde artar. Bu, nefes darlığı hissetmenize neden olabilir.
Ek olarak, hamilelik dönemi yaklaşırken, genişleyen rahim ve bebeğin diyaframınız üzerindeki baskısı, nefes alıp vermenizi daha da zorlaştırabilir.
Aşağıdakilerden herhangi biriyle ilişkili ani başlangıçlı bir nefes darlığı yaşarsanız, doktorunuzla iletişime geçin:
Kabızlık , geçmesi zor olan seyrek, sert bağırsak hareketlerini ifade eder. Kabızlık, mide-bağırsak hareketinizi yavaşlatan gebelik hormonlarının veya büyüyen rahminizin rektumunuz üzerindeki baskısının neden olabileceği, gebelikte sık görülen bir sorundur.
Hamilelik sırasında kabızlık yaşarsanız, şunları yapmanız önerilir:
Önce doktorunuza danışmadan reçetesiz müshil almayın. Diyetinizdeki ve yaşam tarzınızdaki değişiklikler bir fark yaratmazsa, doktorunuz hamilelikte kullanımı güvenli olan bir müshil reçete edebilir.
Kabızlıktan veya bebeğinizin başının baskısından dolayı ıkınmanın bir sonucu olarak hemoroid (basur olarak da bilinir) geliştirebilirsiniz . İçiniz rahat olsun, semptomlar genellikle doğumdan hemen sonra kendiliğinden düzelir.
Hemoroid kanaması, kaşıntı, rahatsızlık veya ağrınız varsa şunları yapmanız önerilir:
Kanama veya ağrı devam ederse, aile hekiminiz (doktor) veya ebe ile konuşun .
Hamilelik sırasında, özellikle hamileliğin ikinci yarısında, parasetamol (Panadol gibi) ile geçmeyen baş ağrınız varsa, doktorunuzla iletişime geçin .
Kalıcı bir baş ağrısı , böbreklerinizi etkileyebilen ve dolayısıyla kan basıncını artırabilen ve bebeğinize giden kan akışını azaltabilen bir durum olan preeklampsi ile ilişkilendirilebilir .
Mide ekşimesi, reflü veya hazımsızlık, mide asidinin yemek borusuna girip "yakması" ile ilişkili ağrı ve rahatsızlıktır.
Hazımsızlık, büyüyen rahmin karın organları üzerindeki baskısı ve yemek borusu ile mide arasındaki kası gevşeten progesteron hormonunun etkisi nedeniyle hamilelik sırasında daha sık görülür.
Mide ekşimesi, reflü veya hazımsızlık yaşıyorsanız, şunları yapmanız önerilir:
Bu stratejiler semptomlarınızı gidermezse, lütfen asit salgılanmasını güvenli bir şekilde azaltacak bir ilaç yazabilecek olan doktorunuza danışın.
Vücutta yaygın kaşıntı hamilelikte yaygın değildir, ancak çok rahatsız edici olabilir, uykuyu ve hamilelikten zevk almayı engelleyebilir. Kuru cilt ve egzama en yaygın nedenlerdir, ancak bazen kaşıntı için belirgin bir neden olmayabilir. Avuç içi ve ayak tabanlarının kaşındığı nadir durumlarda, ciddi karaciğer hastalığına bağlı olabilir - bunu kontrol etmek için bir kan testi yapılabilir.
Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde kaşıntılı bir döküntünün, vücudun cildin gerilmesine verdiği tepkiden kaynaklandığı düşünülmektedir. Buna YAVRULAR denir. Kaşıntı, nemlendiriciler ve antihistaminikler kullanılarak kontrol edilebilir. Hamilelikte hangi antihistaminiklerin güvenli olduğunu doktorunuza sorun.
Bacak krampları, etkilenen kasların istemsiz kasılmalarına neden olan asitlerin birikmesi nedeniyle oluşur. Gebe kadınların yaklaşık yarısı tarafından genellikle geceleri görülür. Bacak krampları ikinci ve üçüncü trimesterde daha olasıdır.
Bacak krampları yaşarsanız, bir bölüm sırasında şunları yapmanız önerilir:
Bazı yeni hamile kadınlar, sinirlilik gibi ruh hali değişiklikleri yaşarlar. Diğer hamile kadınlar mutluluk duyguları yaşarlar. Hamilelik hormonlarının beyindeki kimyasalları etkileyerek ruh hali değişikliklerine neden olduğu düşünülmektedir.
Hamilelik sırasında, 10 kadından 1'i depresyon yaşıyor . Depresyon tedavi edilebilir bir durumdur, bu nedenle hamilelik sırasında kendinizi depresif veya 'kötü' hissediyorsanız, erken yardım almak son derece önemlidir. Lütfen mümkün olan en kısa sürede aile hekiminiz (doktor), ebe veya ana çocuk sağlığı hemşireniz ile iletişime geçin.
Ellerinizde karıncalanma ve uyuşma (karpal tünel sendromu)
Karpal tünel sendromu (ellerinizde karıncalanma ve uyuşma) hamilelik sırasında kadınların yaklaşık yüzde 60'ını etkiler. Hamilelik sırasında doku sıvılarının artması nedeniyle median sinirin sıkışması sonucu oluşur.
Karpal tünel sendromu hafif, aralıklı olarak ağrılı veya şiddetli olabilir, bu da başparmağın kısmi felce veya duyu kaybına neden olabilir. Semptomlar genellikle doğumdan hemen sonra kendiliğinden düzelir.
Ellerinizde karıncalanma ve uyuşma hissediyorsanız doktorunuzu bilgilendiriniz. Çok ağır vakalarda doktorunuz kortikosteroid enjeksiyonları veya cerrahi tedavi önerebilir.
Vajinal akıntıda artış, hamilelik sırasında sık görülen bir değişikliktir. Kaşıntı, ağrı, kötü koku veya idrar yaparken ağrı eşlik ediyorsa, enfeksiyona bağlı olabilir. Doktorunuzdan tedavi isteyin.
Vajinit, vajina iltihabıdır ve birçok kadın için rahatsız edici bir şikayettir. Gebelikte daha sık görülür. Vajinitin bazı nedenleri arasında vajinal pamukçuk , bakteriyel vajinoz , trikomoniyaz ve klamidya yer alır . Teşhis ve tedavi için GP'nize bakın
Hamilelik sırasında dolaşımdaki kan hacminin artması ve hamile rahmin daha büyük damarlar üzerindeki baskısı gibi faktörlerin bir kombinasyonu nedeniyle bacaklardaki varisli damarlar hamilelikte çok yaygındır. Damarlar üzerindeki bu artan basınç ayrıca bacaklarda ağrıya, ağırlık hissine, kramplara (özellikle geceleri) ve diğer olağandışı duyumlara neden olabilen şişmeye (ödem) neden olabilir.
Varisli damarlarınız varsa, şunları yapmanız önerilir:
Endişeleriniz varsa veya hamilelik sırasında aşağıdakilerden herhangi birine sahipseniz, hastaneniz veya bakıcınızla iletişime geçmeniz önerilir:
Birçok erken gebelik belirtisi vardır, ancak yüzde yüz hamilelik belirtileri şunlardır:
Lütfen unutmayın: Size olağandışı gelen herhangi bir şey olduğunda, mümkün olan en kısa sürede doktorunuza kontrol ettirmelisiniz. Hamilelik testi pozitif çıksa bile randevu alın.
Adet gecikmesi, düzenli adet gören kadınlarda en erken ve en güvenilir gebelik bulgusudur.
Gebeliğin ilk haftalarında adet kanamasına benzer “lekelenme” gibi çok az kanama görülebilmektedir. Bu kanamaya implantasyon (yerleşme) kanaması adı verilir.
Erken dönemde görülebilecek hamilelik belirtileri şunlardır:
Tabii ki her gebelik kişiye özeldir ve tüm bu bulgular her kadında görülmeyebilir. Aynı zamanda bu belirtilerin sıklığı ve şiddeti de bireye göre değişkenlik gösterebilir.
Genellikle gebeliğin ilk dört haftası, adet döneminin beklenmesi nedeniyle fark edilmeyebilir.
Hamilelik belirtileri, gebeliğin ilk üç ayının başındaki hafta içerisinde başlayabilir.
Gebeliğin ’ncı haftaları arasında, memede değişiklikler başlar ve meme boyutlarında artış olabilir. İlerleyen dönemde meme ucunda (areolada) koyulaşma, renk değişikliği gözlenebilir.
Bulantı ve kusmalar genellikle ’ncı haftalar arasında artar ve 9’uncu hafta civarında en üst seviyeye ulaşır.
Gebeliğin ’uncu haftaları arasında, kalp hızında artış görülebilir. Vücutta östrojen (Kadınlarda üreme fonksiyonun gelişmesini sağlayan hormon) ve progesteron (Kadınları hamilelik dönemine hazırlayan hormon) hormonlarının gebelik nedeniyle artmasıyla birlikte;
Evde yapılabilen gebelik testi, genellikle adet gecikmesinden bir hafta sonra pozitif olur. Ancak bu testlerin, idrarda gebelik hormonu (Beta-HCG) bakılarak değerlendirilmesi nedeniyle sonucun pozitifleşmesi için değerin kan tahliline göre daha fazla yükselmesi gerekir. Bu nedenle hassasiyeti düşüktür.
Kan tahlili ile Beta-HCG bakılması kesin sonuç verir. Kanda gebelik hormonunun pozitifleşmesi en erken, ilişkiden gün sonra görülür. Adetleri düzensiz olan ya da son adet tarihini hatırlayamayan kişiler, ilişkiden sonra 14 gün bekleyebilir. 5 IU/L’nin altındaki değer, negatif kabul edilir. IU/L arası şüpheli, 10 IU/L üzeri ise pozitif kabul edilir. Şüpheli ya da pozitif çıkan değerlerin takibi gereklidir.
Gebelik haftası ve doğum zamanı, kadının son adet tarihine göre hesaplanır. Gebeliği hesaplamak için anne adayının, son adet tarihini net olarak bilmesi gerekir. Tahmini doğum zamanı bu tarihin üzerine gün eklenerek verilir. Bu durum da 40’ıncı gebelik haftasına tekabül eder. Ancak sağlıklı bir gebelikte doğum 37 ila 42’nci haftalar arası gerçekleşebilir.
Anne adayı adet tarihinden emin değil ya da hatırlamıyorsa kandaki Beta-HCG değerine ve bu değerin artış durumuna göre ya da ultrason bulgularına göre hesaplama yapılabilir.
Özellikle ilk üç ayda yapılan ultrason ölçümlerinin gebelik ve doğum haftasını hesaplamada hassasiyeti oldukça yüksektir. Gebeliğin trimester olarak ifade ettiğimiz üçer aylık dönemleri kısaca şu şekilde ifade edilir:
Aylık olarak belirtecek olursak,
Bebeğin hareketleri, anne karnında ilk kez yaklaşık 18 ila 20’nci gebelik haftaları arası hissedilir. İlk gebelik yaşanması durumunda bu süre daha geç olabilir. Daha önceden doğum yapmış gebelerde ise daha erken, yaklaşık 16’ncı hafta civarı bebeğin hareketleri hissedilmeye başlanır.
Gebelik haftası ilerledikçe bebeğin hareket sıklığı ve şiddeti değişebilir. Özellikle öğleden sonra ve akşam saatlerinde bebeğin hareketleri artar. Gündüzleri ve geceleri bebeğin dakikalık uyku periyodları olmaktadır. Bu süre nadiren 90 dakikayı geçer. Uyku süreci boyunca bebek hareket etmez.
Bebeğin hareketleri genellikle 32’nci haftaya kadar artma eğilimindedir. Sonrasındaysa hareketler daha stabildir. Doğumun yaklaşması ve bebeğin büyümesiyle beraber hareket kapasitesi azalarak hareketleri daha hafif hissedilebilir.