Fransa’nın başkenti Paris yakınlarındaki Reau Cezaevi’nden kaçışı ile dünyada olay yaratan soyguncu Redoine Faid, Avrupa’nın en çok aranan suçlusuydu. Fransız emniyet birimlerine bağlı 3 bin polisin aradığı Redoine Faid 3 ay sonra 3 Ekim gecesi Creil bölgesinde yakalandı.
Reau cezaevinde üzerinde tel koruma olmayan tek avluya helikopter ile inen 2 kişinin yardımıyla 10 dakikadan daha kısa sürede firar etmeyi başarmıştı. Bu Faid’in ilk kaçışı değildi.
1- "Face/Off" senaryosunu uyguladı
Cezaevinden kaçış hikayesi: Tünel, firar ve yakalanış
Burcu Özkaya Günayd&#;n
HATAY - Tarih, 17 Eylül ’i gösteriyordu. 12 Eylül darbesi sonras&#; K&#;r&#;ehir Cezaevi’ne at&#;lan sol görü&#;lü bir grup tutuklu, Türkiye tarihinin en uzun kaç&#;&#; tünelini kazd&#;. metrelik bu tünelde çektirdikleri hat&#;ra foto&#;raf&#; ile medyada yer alan Selman Alt&#;nöz, kaç&#;&#; süreçlerini, yakalanmalar&#;n&#; ve o dönemki siyasi atmosferi ‘Özgürlük Tutkusu’ adl&#; kitapta kaleme ald&#;.
‘HEP KAÇI&#;I DÜ&#;ÜNÜYORDUK’
18 ki&#;i K&#;r&#;ehir Cezaevi’nde aylarca tünel kazd&#;. Kaçmay&#; ba&#;aran 18 ki&#;iden alt&#;s&#; bir gün sonra yakalanarak cezaevine geri götürüldü. Bir k&#;sm&#; bir hafta içinde yakalan&#;rken, bir k&#;sm&#; da yurt d&#;&#;&#;na kaçt&#;.
Darac&#;k bir tünelin içinde üç ki&#;inin yer ald&#;&#;&#; ‘me&#;hur’ foto&#;rafta yer alan Selman Alt&#;nöz, Hatay’da ya&#;&#;yor. ’da 20 ya&#;&#;nda cezaevine giren Alt&#;nöz, Eylül tarihleri aras&#;ndaki bir haftal&#;k ‘özgürlü&#;ü’ d&#;&#;&#;nda, &#;artl&#; Sal&#;verme Yasas&#;’n&#;n yürürlü&#;e girdi&#;i 31 Temmuz y&#;l&#;na kadar Mersin, K&#;r&#;ehir, Burdur, Adana cezaevlerinde tutuklu kald&#;.
Tünel kazma fikrinin nas&#;l olu&#;tu&#;u sorusuna Alt&#;nöz, "Cezaevine girdi&#;imiz ilk andan itibaren hep kaç&#;&#;&#; dü&#;ündük. Bir gün bir arkada&#;, tuvalet ta&#;&#;n&#;n yerinden oynad&#;&#;&#;n&#; fark etti. Bununla kaç&#;&#; fikri eyleme döküldü” diyerek yan&#;t verdi. Farkl&#; örgütten 18 tutuklu bir araya gelerek önce kaç&#;&#; plan&#; yapt&#;, sonra çal&#;&#;maya ba&#;lad&#;. Yerinden oynayan tuvalet ta&#;&#;n&#; ç&#;karan tutuklular, her gün belirli saatlerde kaz&#; için çal&#;&#;maya ba&#;lad&#;. Tünelden ç&#;kan topra&#;&#;, küçük le&#;enlere koyarak, yukar&#;da bekleyen arkada&#;lar&#;na verdiklerini belirten Alt&#;nöz, "Dökecek yer olmad&#;&#;&#; için suda eritiyorlard&#;. Bu &#;ekilde suya kar&#;&#;&#;p, çamur halinde topra&#;a gidiyordu. Kalan küçük ta&#;lar&#; arkada&#;lar bize geri veriyor, onlar&#; saklamak için tünelde yer yap&#;yorduk. Rögara çok dikkat ediyorduk. Patlamas&#; halinde büyük s&#;k&#;nt&#; ya&#;ard&#;k” dedi.
‘DER&#; CEKETTEN HAVALANDIRMA YAPTIK’
Tüneldeki havaland&#;rma ve elektrik sorununu deri ceketten yap&#;lan körük ile çözdüklerini anlatan Alt&#;nöz, sözlerine &#;öyle devam etti: “Küçük bir trafo ve bu talep için bir gerekçe laz&#;md&#;. El i&#;ine ba&#;lad&#;k. Bir arkada&#;&#;m&#;z, ‘özgürlük gemisi’ ad&#;n&#; verdi&#;imiz büyük bir gemi yapt&#;. Bu gemi bol &#;&#;&#;kl&#;yd&#;. Trafoyu gemi için istedik. Böylece elektrik sorununu çözdük. Bir ba&#;ka önemli sorun da havayd&#;. metre gitti&#;imiz zaman çal&#;&#;amaz duruma geldik. En fazla be&#; dakika çal&#;&#;abiliyorduk. Deri ceket giyen bir arkada&#;&#;n ceketinden körük yapt&#;k. Hava sorununu da bu &#;ekilde çözmeye çal&#;&#;t&#;k."
‘NEREDEYSE YAKALANIYORDUK’
Tutukluklar, hedefledikleri yere gidip-gitmediklerini anlamak için a&#;a&#;&#;dan yukar&#;ya do&#;ru daralan bir huni yapt&#; ve kur&#;un kalem ile küçük bir delik açt&#;, bu deli&#;e de ‘birinci istasyon’ ad&#;n&#; verdi. Bu istasyon a&#;a&#;&#; yukar&#; nerede olduklar&#;n&#; anlamalar&#;na yarad&#;. &#;kinci istasyonu açt&#;klar&#;nda ise askerlerin kulesinin alt&#;na ç&#;kt&#;klar&#;n&#; fark eden tutuklular, daha sonra kuleden metre sola sapt&#;.
&#;ki defa yakalanmaya yakla&#;t&#;klar&#;n&#; belirten Alt&#;nöz, o anlar&#; &#;öyle anlatt&#;: “Ben kitab&#; yazarken o anlara gittim hep. O gün ya&#;ad&#;&#;&#;m heyecan&#;, endi&#;eyi kitab&#; yazarken de ya&#;ad&#;m. Daha önce tünele girmeyen, yukar&#;da gözcülük yapan bir arkada&#;&#;m&#;z tünelde bay&#;ld&#;. Birçok duyguyu bir arada ya&#;ad&#;k. Bir taraftan arkada&#;&#;n&#;n ölebilece&#;ini dü&#;ünüyorsun, bir taraftan özgürlük tutkusu a&#;&#;r bas&#;yor Yakalan&#;rsak ba&#;ka ki&#;iler de öldürülebilir. Havaland&#;rma borusunu arkada&#;&#;n yan&#;na getirip hava bast&#;k. Yar&#;m saat sonra kendine geldi.”
‘KAZMA, KÜREK GET&#;RM&#;YORSUNUZ K&#; KAÇALIM’
Bir di&#;er yakalanma an&#; da tuvaletlerin t&#;kanmas&#; nedeniyle olmu&#;. O sorunu nas&#;l çözdüklerini Alt&#;nöz &#;u cümlelerle ifade etti: “Çal&#;&#;man&#;n ba&#;&#;nda say&#;l&#;rd&#;k ve en fazla yedi metre ilerlemi&#;tik. Adem, iç çama&#;&#;rlar&#;n&#; y&#;karken suyun tazyiki ile le&#;endeki donu tuvalete kaçt&#;. Ne yapt&#;ysak ç&#;karamad&#;k. Don sadece dü&#;tü&#;ü tuvaleti de&#;il, tüm tuvaletleri t&#;kad&#;. Cezaevindeki teknik servisi ça&#;&#;rmaya karar verdik ama tuvaleti açt&#;klar&#;nda tüneli de bulacaklard&#;. Tam gelecekleri saatlerde sanki bir kutlama varm&#;&#; gibi bir masa haz&#;rlad&#;k, güzel bir çay yapt&#;k. Tekniktekiler bahçedeki rögar kapa&#;&#;n&#; k&#;raca&#;&#; s&#;rada çaya davet ettik. Arkada&#;lardan biri, ‘&#;sterseniz çay&#;n&#;z&#; rahat rahat için, biz arkada&#;larla devam edelim’ dedi. Teknik ekip kabul edince arkada&#;lar&#;m&#;z harekete geçti. Nöbetçi gardiyan da masada oturuyordu. Gardiyan, K&#;r&#;ehir’in topra&#;&#;n&#;n sertli&#;i ve yo&#;un ta&#; olmas&#; nedeniyle iki i&#; makinesinin k&#;r&#;ld&#;&#;&#;ndan bahsediyordu. ‘Burada tünel münel olmaz’ dedi. Biz de Kemal Sunal’&#;n bir filminde okuldan kaçmak için giri&#;ilen tüneli hat&#;rlatarak ‘Kazma, kürek getirmiyorsunuz ki kaçal&#;m’ dedik. Herkesin ho&#;una gitmi&#;ti bu espri, ortam epey yumu&#;am&#;&#;t&#;. Arkada&#;lar da donu ç&#;kararak, sorunu halletmi&#;ti.”
CEZAEV&#; YÖNET&#;M&#; KAÇI&#;TAN ERTES&#; GÜN HABERDAR OLDU
Alt&#;nöz, cezaevine sokulan foto&#;raf makinesiyle çekilen o ‘me&#;hur’ foto&#;raf&#;n tünelin ç&#;k&#;&#; yönünün birle&#;ti&#;i yerde çekildi&#;ini söyledi. Alt&#;nöz, o ana dair “&#;çeriden d&#;&#;ar&#;ya dünyan&#;n en uzun tünelini kazm&#;&#;&#;z, hat&#;ra çekelim dedik” dedi.
Be&#; buçuk ay&#;n sonunda y&#;l&#;n&#;n 17 Eylül’ünde tünel kaç&#;&#;a haz&#;rd&#;. Arkada&#;lar da d&#;&#;ar&#;da arabayla bekliyordu. Selman Alt&#;nöz’ün de içinde oldu&#;u iki araba &#;stanbul’a do&#;ru, bir araba Mersin’e, bir araba da Ege taraf&#;na do&#;ru yola ç&#;kt&#;. K&#;r&#;ehir Cezaevi yönetiminin tünelden haberi ise kaç&#;&#; gecesinin sabah&#;nda, gardiyanlar&#;n say&#;m için ko&#;u&#;a girmesiyle oldu.
‘YEN&#; NES&#;L O DÖNEM&#; B&#;LS&#;N &#;STED&#;M’
Alt&#;nöz, kaç&#;&#;tan bir hafta sonra &#;stanbul’da yakalanarak tekrar K&#;r&#;ehir Cezaevi’ne getirildi. Firar eden tutuklular&#;n bir k&#;sm&#; Mersin’de yakaland&#;, bir k&#;sm&#; da yurt d&#;&#;&#;na ç&#;kmay&#; ba&#;ard&#;. &#;&#;kenceye maruz kald&#;&#;&#;n&#;, kat&#;ks&#;z hücre cezas&#; ald&#;&#;&#;n&#; vurgulayan Alt&#;nöz, “&#;&#;kenceleri protesto için ölüm orucuna ba&#;lad&#;k, bizi bir hafta sonra Adana Ceyhan’a sürdüler. Ceyhan’da kaç&#;&#; giri&#;imimiz oldu ama tüneli açamad&#;k. Yeni yap&#;lan bir cezaeviydi, alt&#;na beton dökülmü&#;tü. y&#;l&#;nda da tahliye olduk” diye konu&#;tu.
Kitab&#;n&#;n sadece me&#;hur bir kaç&#;&#; öyküsünden ibaret olmad&#;&#;&#;n&#; ifade eden Alt&#;nöz, 12 Eylül darbesini ve sonras&#;nda cezaevlerinde neler ya&#;and&#;&#;&#;n&#;, ‘daha iyi bir dünya için’ mücadele edenlerin bilinmesini, unutulmamas&#;n&#; istedi&#;ini belirtti. Alt&#;nöz, “Kitab&#;mda o dönemin içeride d&#;&#;ar&#;da siyasi ortam&#;n&#;, i&#;kence oldu&#;u kadar onurlu bir direni&#; oldu&#;unu yeni nesil de bilsin istedim. &#;stanbul’da bizi yakalamak isterken dört ki&#;i yarg&#;s&#;z infaz edildi. Bunlar&#; kitab&#;mda anlatt&#;m. Tabii çok güçlü bir özgürlük tutkumuz da vard&#;. Hiç b&#;kmadan, y&#;lmadan kaç&#;&#; plan&#; yapt&#;ran tutkuyu anlatt&#;m. Bir de kendi ya&#;am&#;mdan ele alarak cezaevlerini, ülke durumunu aktarmak istedim. O foto&#;raf&#;n sadece kaç&#;&#; hikâyesini de&#;il, foto&#;raftakilerin hikâyesini anlatmak, tarihe not dü&#;mek istedim” dedi.
İngiltere
Parkhurst Cezaevi, Wigth aadasında Alcatraz’a benzetilen son derece güvenli bir cezaeviyd. Ancak, 3 mahkum titizlikle hazırladıkları planla yine kaçmayı başardı.
Ocak ’te, Matthew Williams, Keith Rose ve Andrew Rodger, kendi kestikleri bir anahtarı kullanarak czaevinden kaçtılar.
Önce ellerindeki anahtarla pek çok kapıyı birbiri ardına açmayı başaran 3 mahkum, ardından örgü çiti kesip, duvarı da atlayarak özgürlüklerine kavuştu.
Taksiye binerek Sandowm kentine giden mahkumlar, dört gün sonra, bir uçak ya da gemi çalmaya çalışırken, o anda görevde olmayan bir polis tarafından yakalandı.
7- Limon suyu harfleri
29 yıl önce hapishaneden kaçan adam işsiz kalınca teslim oldu
Avustralya Yayın Kurumunda yer alan habere göre Desic, 13 ay cezaevinde yattıktan sonra 1 Ağustos gecesi demir testeresi ve cıvata kesiciler de dahil bazı aletleri kullanarak Grafton Islah Merkezinden kaçtı.
Tüm aramalara rağmen bulunamadığı kayıtlara geçen Desic’in, Sydney’in kuzey sahillerine yerleşerek, nakit para karşılığı inşaat işleri ve tamirci olarak çalıştığı belirtildi.
Desic, eyalette yaklaşık 3 aydır devam eden sıkı Covid yasakları dolayısıyla işlerinin tamamen durması üzerine kirasını ödeyemez hale geldi.
Evi boşaltarak sahilde yaşamaya başlayan Desic, demir parmaklıklar ardında yaşamanın "evsiz" olmaktan "çok daha kolay" olacağını düşünerek polise teslim oldu.
Sydney’in Surry Hills semtindeki hapishane hücresinden video bağlantıyla Merkez Yerel Mahkemesindeki duruşmaya katılan ve kefaletle serbest kalma talebi reddedilen Desic’in, 28 Eylül Salı günü cezaevinden kaçmak suçlamasıyla yeniden aynı mahkemeye çıkması bekleniyor.
İsrail'de hapisten kaçan 2 Filistinli daha yakalandı
Filistinliler hapisten yaya kaçmış
Endonezya’da hapishanede yangın: 41 ölü
6 Filistinli, İsrail hapishanesinde tünel kazarak kaçtı
