harezmi buluşları / El Harezmi Kimdir? İranlı Astronom ve Matematikçinin Hayatı ve Harezmi'nin Eserleri

Harezmi Buluşları

harezmi buluşları

kaynağı değiştir]

Harizmi'nin Cebir (Algebra) kitabından bir sayfa

El-Harezmi'nin matematik, coğrafya, astronomi ve haritacılığa katkısı, cebir ve trigonometride yeniliğin temelini oluşturdu. Doğrusal ve ikinci dereceden denklemleri çözmeye yönelik sistematik yaklaşımıyla cebrin ortaya çıkmasını sağlayan kitabının başlığı şöyledir: “Tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap”

820 yılında Harezmi tarafından yazılmış olan “Hint Rakamlarıyla Hesaplama Üzerine” isimli kitap Hint-Arap rakam sisteminin Orta Doğu ve Avrupa'ya yayılmasının ana sebebidir. Latinceye "Algoritmi de numero Indorum" olarak çevrilmiştir. Çalışmalarından bazıları Fars ve Babillerin astronomisi, Hint sayıları ve Yunan matematiği üzerine kuruludur. Harezmi, Batlamyus’un Afrika ve Orta Doğu'yla ilgili verilerini sistematize etti ve düzeltti.

Bir diğer önemli kitap olan Kitab surat al-ard (Dünya’nın görünüşü; Coğrafya olarak tercüme edildi), Batlamyus’un Coğrafyası’ndaki yerlerin koordinatlarını temel almakla birlikte, Akdeniz, Asya ve Afrika için var olan değerleri geliştirerek sunmuştur. Halife el-Memun tarafından dünyanın çevresini belirlemek ve bir dünya haritası hazırlamak için görevlendirilen 70 kadar coğrafyacıya eşlik edip projeye yardım etmiştir.

12. yüzyılda eserlerinin Latince çevirileri vasıtasıyla Avrupa'ya yayılmasıyla birlikte Avrupa'da matematiğin gelişimi üzerinde derin bir etkisi olmuştur.

Cebir alanındaki çalışmaları[değiştir

Harezmi Kimdir? El Harezmi’nin Hayatı, Matematiğe Katkıları, İcatları Ve En Önemli Eserleri

Harezmi ya da uzun adıyla Ebu Cafer Muhammed bin Musa el-Harizmi olarak bilinen Farslı bilim insanı matematik alanında oldukça önemli konular üzerine çalışma yaparak günümüzde bile geçerliliğini koruyan sorunlara imzasını atmıştır. Farslı bilim insanı Harezmi günümüzde hâlâ matematik kitaplarında kendisinin isminin anılmasını sağlayacak çalışmaları gerçekleştirmiştir.

Harezmi Kimdir?

Ebu Cafer Muhammed bin Musa el-Harizmi ya da bilinen ve kısa adıyla Harezmi yüzlerce yıl öncesinden yaptığı çalışmalar ile günümüzde bilime oldukça büyük katkılar sağlamış Fars bilim insanıdır.

Coğrafya, Astronomi, Tarih ve en önemlisi matematik alanında oldukça önemli çalışmalar yapmıştır. Batılı bilim insanlarının da hem o dönem hem de sonraki dönemlerde ilham kaynağı ve yol gösterici olan Harezmi o dönem Batı coğrafyasında Algebra ismi ile bilinmektedir.

Harezmi'nin Hayatı

Uzun adı Ebu Cafer Muhammed bin Musa el-Harizmi olan Fars bilim insanının gençlik yıllarında aldığı eğitim oldukça iyidir. Harezmi daha çok 813 yılından sonra çalışmalarına ağırlık vererek Bağdat'a yerleşmiştir.

Tam da bu dönem Abbasi Halifesi Me'mun onu Bağdat Saray Kütüphanesi bünyesindeki bir göreve layık görmüştür. Bununla birlikte Harezmi'nin tam olarak doğum yılı bilinmemekte sadece 780 yılı olduğu tahmin edilmektedir. Bu sebeple onunla ilgili aktarılan bilgiler yaşı verilmeden aktarılmaktadır. En azından böyle olması daha yerinde olacaktır.

Harezmi'nin Matematiğe ve Bilime Katkıları

Harezmi birçok alanda çalışma yapmış olsa da asıl ününü matematiğe olan katkısından almaktadır. Hatta matematik alanındaki büyük başarı ve çalışmaları dolayısıyla ona Cebir'in kurucu denilmektedir. Bu yakıştırma ise onun El kitabül Muhtasar fi Hısabil Cebri ile I'Mukabele adlı eserlerinden kaynaklıdır. Nitekim bu iki eserleri denklem çözümlerini barındırmaktadır.

Bununla birlik Harezmi sıfır rakamını kullanan ilk kişidir. Birinci ve ikinci denklem çözme tekniklerini detaylı şekilde bizlere aktarmış, geometri alanında da önemli katkılar sağlamıştır. Nitekim sinüs ve kosinüs fonksiyonlarını oluşturmuştur.

nest...

oksabron ne için kullanılır patates yardımı başvurusu adana yüzme ihtisas spor kulübü izmit doğantepe satılık arsa bir örümceğin kaç bacağı vardır