Harita Dil Zararları

Diliniz o kadar büyük olmayabilir, ancak bazı önemli sorumlulukları vardır. Örneğin diliniz olmasaydı yemek yemede ve konuşmada güçlük çekebilirdiniz. Dilinizdeki rahatsızlık nefes alma yeteneğinizi de etkiler ve nefesinizin iyi (veya kötü) kokmasına neden olabilir. Bazen, dilde görevini yerine getirme yeteneğini etkileyen şeyler meydana gelebilir. Örneğin dil hastalığı birçok şekilde oluşabilir ve bazen bir enfeksiyonun bir sonucu olarak ortaya çıksa da arkasındaki tek faktör bu değildir.

Dildeki Rahatsızlıklara İlişkin Belirtiler

National Institutes of Health (NIH), dildeki problemlerin birçok şekilde olabileceğini ve bunların çeşitli semptomları olabileceğini belirtmektedir. Dildeki problemin ya da hastalığın ortak belirtilerinden bir tanesi bölgedeki ağrıdır. Ayrıca, dil ile ilgili bir sorun olduğunda kişinin yiyecekleri tatma yeteneği de etkilenebilir. Bunun haricinde dilde şişlik, renk değişikliği veya dokusunda değişiklikler olabilir. Bazı durumlarda, dilinde sorunu olan insanların dillerini hareket ettirmekte güçlük çektikleri, bunun da konuşmayı ve yemek yemeyi zorlaştırdığı gözlemlenmiştir. Ağız kokusu da zaman zaman dil sorunlarının bir işareti olabilir.

Dil Hastalıklarının Nedenleri

Çeşitli faktörler dil üzerinde sorunlara neden olabilir. Sorunun ne kadar süreceğini ve tedavisinin kolay olup olmadığını çoğu zaman dildeki rahatsızlığın nedeni belirler. Örneğin, bakteri veya mantarın neden olduğu dil enfeksiyonları, genellikle antibiyotik veya antifungal ilaç tedavisinden sonra geçer. Anemi dili gibi beslenme eksikliğinin neden olduğu problemler çoğu zaman bu eksiklik giderildiğinde düzelir. Dil sorunlarının ve hastalığın diğer yaygın nedenleri arasında diyet seçenekleri, kanser, sinir zedelenmesi, otoimmün bozukluklar, dilde meydana gelen travma (ısırma gibi) ve hormonal değişiklikler bulunur.

Dil Hastalığı Türleri

Bazı yaygın dil sorunları şöyledir:

• Pamukçuk. Bir tür maya enfeksiyonu olan pamukçuk, yanakların iç yüzeylerinde ve dilin üst yüzeyinde beyaz renkli tabakalanmalar ile kendini belli eder.
• Ağız yanması sendromu. Dil ve ağzın diğer bölgelerinde yanma hissi yaratan ağız yanması sendromunun kesin nedeni tak olarak bilinmemektedir. Bu durum sinir zedelenmesi, alerji, beslenme eksikliği veya hormonal değişikliklerden kaynaklanabilir.
• Siyah kıllı dil. Siyah kıllı dil tıbbi rahatsızlıktan ziyade genellikle estetik bir sorundur. Mayo Clinic, bu rahatsızlığa sahip insanların dillerinde biriken ölü hücreleri atamadıklarını ve nihayetinde siyah kılların oluştuğunu belirtiyor. Bir süre sonra, dilin üstünde koyu bir kıl tabakası varmış gibi görünür. Bu sorun, kişi antibiyotik tedavisi gördükten sonra veya dilin yüzeyini ovalamayan yumuşak gıdalardan oluşan bir besin düzeni sonucu ortaya çıkabilir.
• Ağız kanseri. Bazı ağız kanseri türleri dilde ortaya çıkmaktadır. Dil kanseri belirtileri arasında dilde ağrı, dil üzerinde oluşan bir leke ve dili veya çeneyi hareket ettirmede güçlük çekilmesi olabilir.
• Glossit. Glossit (dil yangısı), dilin şişmesidir. Bazı durumlarda, bu durum pamukçuk gibi başka bir dil sorununun belirtisidir. Diğer durumlarda, bu durum kendine has bir sorundur. NIH'e göre, dilin yüzeyinin bir haritayı andırdığı coğrafi dil, glossite iyi bir örnektir.

Dil Hastalığının Tedavisi

Dil hastalığının tedavisi sorunun türüne ve nedenine bağlıdır. Örneğin, oral pamukçuk genellikle sıvı formda olmak üzere çoğu zaman antifungal bir ilaçla tedavi edilir. Beslenme sorununu düzeltmek veya besin düzenini değiştirmek, ağız yanması sendromunun tedavi edilmesine yardımcı olabilir. Siyah kıllı dil, kokuya neden olan bakterileri uzaklaştırmak amacıyla dil temizleyici özelliği bulunan bir diş fırçası ile dişlerin fırçalanması gibi ağız hijyeninin iyileştirilmesi ile düzeltilebilir. Dil kanserinin tedavisi ise kısmen tümörün büyüklüğüne bağlıdır. Bazı durumlarda, kanseri cerrahi olarak çıkarmak mümkündür. Diğer durumlarda, radyasyon veya kemoterapi ile tedavi yöntemi önerilebilir.

Eğer dilinizde problem olduğundan şüpheleniyorsanız, muayene ve teşhis için en iyisi diş hekiminden bir randevu almaktır. Hekiminiz dilinizi gözden geçirecek ve sorunun enfeksiyondan mı yoksa başka bir şeyden mi kaynaklandığını belirlemek için sürüntü veya kültür örneği alacaktır. Dilinizi temiz tutarak, genel ağız sağlığınızın korunmasına yardımcı olabilirsiniz.

Coğrafik dil hastalığı, dilin üst ve yan kısımlarında lekelerin ya da yamaların göründüğü, genellikle ağrısız bir durumdur.

Düzensiz yamalar, dili bir haritaya benzetir. Bazı durumlarda, coğrafi dil noktaları ağzın diğer bölgelerinde görünebilir. Coğrafik dil hastalığı adına bazı bilgiler; Dilin üzerindeki yamalar, etkilenen alanda papilla veya küçük yumruların bulunmamasından kaynaklanır. Yamalar pürüzsüz ve kırmızıdır. Bazı durumlarda, kenarlar hafifçe yükseltilmiş gibi görünebilir. Coğrafik dil, yaygın bir durum değildir ve orta yaşa yaklaşan yetişkinleri etkileme eğilimi gösterir. Sıklıkla, pürüzsüz yamalar dilin bir bölgesinde iyileşir, sonra başka bir bölgede tekrar görünür.

*Belirtiler

Bir diş hekimi veya doktor durumu keşfedebilir. Coğrafik dil aylarca veya yıllarca fark edilmeyebilir. Genellikle diş hekimi veya doktor rutin bir muayene sırasında durumu keşfeder. Duruma, dilin üst ve yan taraflarında düz, kırmızı ve düzensiz yamalar neden olur. Ek ayırt edici özellikler şunlardır:

*birden fazla alanda yamalar

*beyaz renkte olabilen yükseltilmiş kenarlık

*çeşitli boyutlarda ve şekillerdeki yamalar

*zaman içinde dilin farklı kısımlarında gelişen, iyileşen ve göç eden yamalar

*zaman içinde boyut olarak değişen yamalar

Ek belirtiler hafif bir rahatsızlık veya ağrı içerebilir. Bu genellikle gıdalar veya diğer maddelerle temas sırasında olur. Bazı potansiyel tetikleyiciler şunlardır;

*sigara içmek

*çiğnemelik tütün

*baharatlı veya asidik gıdalar

*sıcak yemek

*diş macunu

*gargara

Dilin başka bir zararsız durumu kötü nefestir. Kötü görünümüne rağmen, coğrafi dil iyi huylu bir durumdur. Bununla ilişkili hastalık veya kanser yoktur. Bazı insanlar rahatsızlık, ağrı ya da bu hisleri hissetmelerine rağmen, sadece baharatlı ya da asidik gıdalarla temas etmenin sonucunda bu durumu yaşarlar. Coğrafik dil, farklı insanların dilleri üzerinde farklı desenler olarak ortaya çıkmaktadır. Bazı durumlarda, coğrafik dil ağrılı ülsere benzeyebilir. Görünüşe rağmen, bu coğrafi dil vakaları rahatsızlığa bile neden olmayabilir.

*Nedenleri

Şu anda coğrafik dilin bilinen bir nedeni yoktur. Araştırmalar devam etmektedir.
Bilim adamları coğrafik dil için iki potansiyel risk faktörü belirlediler. Biri fissürlü dildir, dilde tüm yüzey boyunca yayılması durumudur. Diğer potansiyel risk faktörü genetiktir, çünkü bir nesilden diğerine geçebilmektedir. Kısmen bilinmeyen sebeplerden dolayı, coğrafik dil için bilinen bir önleme yolu yoktur.

*Tedavi Yöntemleri

Coğrafik dil tedavisi olarak anestezik ve gargara önerilmektedir. Tedavi edilmediği takdirde, çoğu coğrafik dil durumu tıbbi müdahale olmaksızın kendi kendine temizlenir. Sahip olduklarını anlamayan insanlar asla tedavi görmeyebilirler ve hiçbir hastalığa yakalanmayabilirler.
Tedavi edildikten sonra bile, coğrafik dilin belirtileri bir süre sonra geri dönebilir. Coğrafik dillere yönelik tedaviler şunlardır:

*anestezik ve gargara

*oral ağrı kesiciler

*ağız suyu

*B vitamini ve çinko takviyeleri

Tedaviler iyi araştırılmamıştır. Coğrafik dil zaten müdahale olmaksızın ortadan kalkma eğiliminde olduğu için, kişiler bu durumun gidişatı üzerinde bir etkisi olup olmadığını anlayamayabilirler. Coğrafik dil ile ilişkili önemli bir komplikasyon yoktur. Yukarıda belirtildiği gibi, coğrafik dilden kaynaklandığı bilinen hiçbir hastalık veya kanser yoktur. Görünüşü nedeniyle, coğrafik dil bazı insanların kaygı veya diğer psikolojik komplikasyonları yaşamalarına neden olabilir. Kaygı, başkalarının olumsuz karar verme korkusundan kaynaklanabilir.

Kişi dilde pürüzsüz, kırmızı lekeler fark ederse, doktor ya da diş hekiminden teşhis almalıdır. Coğrafik dil, ilişkili hiçbir komplikasyon olmaksızın iyi huylu olsa da bazı ciddi durumlar olabilir. Doktor veya diş hekimi coğrafik dil hastalığını teşhis edebilir. Örneğin;

*Şişmiş bezler, ateş veya diğer semptomlar gibi hastalık belirtilerin kontrol edilmesi.

*Işık altında dile bakılması.

*Hassasiyet olup olmadığının kontrol edilmesi.

*Dilin hareket ettirilmesini istemek.

Bazı durumlarda, doktorlar ek testler isteyebilir. Coğrafik dil ile, kişi normal sosyal hayatını yaşayabilir. Dilin ve hafif rahatsızlığın ortaya çıkması çoğu zaman kişinin sahip olabileceği en büyük sorunlardır. Çoğu durumda, yamalar müdahaleye gerek kalmadan netleşir. Kişinin yapması gereken herhangi bir yaşam tarzı değişikliği yoktur, çünkü durumun gelecekte tekrar ortaya çıkmasını engellemeye yardımcı olacak hiçbir şey yoktur. Ancak, asidik veya baharatlı yiyeceklerden kaçınmak gerekmektedir.

Coğrafik dil hastalığına dikkat!

Coğrafik dil diğer adıyla harita dili sık karşılaşılan bir durumdur. Dilin üzeri halı gibi bir örtü ile kaplıdır. Bazı yerleri biraz daha çökük bazı yerleri ise tümsekli olabilir. Buna bağlı olan görünümüne coğrafik dil yani harita dil denir. Yapısal bir değişiklik, farklılıktır. Bazı durumlarda şekil değiştirebilir. Harita dili olan kişilerin herhangi bir ağrısı olmaz.

Coğrafik dil belirtileri

Coğrafik dilin belirtilerini şöyle sıralayabiliriz; birden fazla alanda yamalar, çeşitli şekillerde ve boyutlarda yamalar, beyaz renkte görülen yükseltilmiş kenarlık, belirli zaman içerisinde dilin farklı kısımlarında gelişen, iyileşen ve giden yamalar ve yine belirli zaman içerisinde boy olarak değişen yamalar görülebilir. Bunların dışında genel olarak tüketilen gıdalar ya da diğer maddeler ile temas sırasında olur.

Coğrafik dili oluşumunu; sigara içmek, baharatlı ya da asitli tüketilen gıdalar, sıcak yemek yenilmesi, diş macunu, gargara ve tütün çiğnemek tetikleyebilir.

Coğrafik dil hastalığı tedavi yöntemleri

Coğrafik dil tedavisi olarak gargara önerilmektedir. Tedavi edilmediği takdirde, çoğu coğrafik dil tıbbi müdahale olmaksızın kendi kendine temizlenir. Hatta birçok hasta coğrafik dile sahip olduğunun farkında bile değildir.

Tedavi edildikten sonra bile, coğrafik dilin belirtileri bir süre sonra geri dönebilir. Coğrafik dillere yönelik tedaviler şunlardır; gargara, ağrı kesiciler, ağız suyu, B vitamini ve çinko takviyeleri

Coğrafik dil ile ilişkili önemli bir komplikasyon yoktur. Yukarıda belirtildiği gibi, coğrafik dilden kaynaklandığı bilinen hiçbir hastalık veya kanser yoktur. Görünüşü nedeniyle, coğrafik dil bazı insanların kaygı veya diğer psikolojik komplikasyonları yaşamalarına neden olabilir. Harita dil varlığında doktorunuza danışmadan asla evde bir tedavi uygulamaya çalışmayın.

Dilde yer alan tat tomurcuklarının çeşitli nedenlerden dolayı yok olması sonucunda dilin yüzeyinde parlak kırmızı ya da sarımsı renkteki çeşitli çizgi ve şekiller ortaya çıkar. Bu şekilde coğrafik şekilleri, haritaları andırmaktadır. Bu nedenle bu hastalığa Harita dil hastalığı adı verilmiştir. Dilde oluşan şekil ve çizgiler genellikle dilin yan yüzeylerinde ya da sırt tarafında ortaya çıkarlar. Bu şekiller ya da çizgiler zaman içinde değişiklik gösterebilir.

Harita dil hastalığı toplumun yaklaşık olarak %3’ünde görülmektedir. Kadınlarda görülme olasılığı erkeklere göre biraz daha fazladır. Çocuklarda da ortaya çıksa da genellikle 40 yaş üstü insanlarda ortaya çıkmaktadır. Bu hastalığın hangi nedenden dolayı ortaya çıktı kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda genetik etkenlerin, yapısal bozuklukların ve çeşitli nedenlerin bu rahatsızlığın ortaya çıkmasında rol oynadığı tahmin ediliyor.

Coğrafik dil hastalığının ortaya çıkmasında stres, vitamin eksikliği, alerjik sendromlar, hormonsal değişimler gibi nedenlerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca sedef hastalığının coğrafik dil hastalığının ortaya çıkmasında ciddi derecede etkili olduğu bilinmektedir. Yapılan araştırmalara göre sedef hastası olan bireylerde normal bireylere göre bu hastalığa daha sık rastlanmaktadır. Bazı araştırmacılar harita dil hastalığını sedef hastalığının oral sonuçları olarak adlandırıyor.

Harita Dil (Coğrafik Dil) Belirtileri Nelerdir?

Harita dil ya da coğrafik dil belirtileri şu şekilde özetlenebilir.

• Dilin çeşitli kısımlarında ortaya çıkan yanmalar
• Beyazımsı renkte olan tümsekler
• Belirli bir zaman içinde dilin birçok farklı bölgesinde ortaya çıkan ve kendiliğinden geçen tümsek ya da çökükler
• Dilin çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan ve daha sonra büyüyen ya da küçülen yama şeklindeki şekiller

Yukarıdaki belirtilerin şiddetini artırması ya da harita dil hastalığının ortaya çıkmasında sigara içmek, aşırı baharatlı ya da asitli gıdaları tüketmek, çok sıcak bir yemeğin direk dile temas etmesi, çeşitli diş macunları etkilidir. Ayrıca çeşitli gıdaların tüketilmesi ya da bazı maddelerin dile temas etmesi sonucunda da bu hastalık ortaya çıkabilir.

Harita Dil (Coğrafik Dil) Tedavisi Nasıl Olur?

Harita dil hastalığı için kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Genellikle bu hastalık zaman içinde kendiliğinden geçmektedir. Ancak ne zaman geçeceğine dair kesin bir tarih ya da zaman yoktur. Bu süreci tahmin etmek oldukça güçtür. Coğrafik dil hastalığı yaşamınızın bir bölümünde ortaya çıkabilir ve belirli bir zaman sonra kendiliğinden geçebilir. Ancak bu hastalık ilerleyen süreçler içinde tekrar da edebilir. Bu nedenle bu hastalığın ortaya çıkmasında ya da semptomların şiddetlenmesinde etkili olan durumlardan kaçınmak gerekir.

Coğrafik dil hastalığında dilde meydana gelen değişimler gözle görülebilir ve seviyede olduğundan diş hekimleri bu hastalığın teşhisini kolaylıkla koyabilir. Daha sonra bu hastalığın neyden kaynaklandığını araştırmaya başlayacak ve ona göre nedeni ortadan kaldırmaya yönelik bir tedavi süreci planlanacaktır. Bu tedavi sürecinde genellikle çeşitli ilaçlar kullanılacaktır. Mantar ya da bakteri oluşumunu önlemek ya da oluşan mantarları giderebilmek için antikandidal tedavi veya antiseptik solüsyonlar kullanılabilir.

Harita dil hastalığı tedavi edildikten sonra ilerleyen süreçlerde tekrardan ortaya çıkabilir. Ancak yine kendiliğinden ya da gargara, ağrı kesici ilaçlar, ağız suyu, B vitamini takviyesi, çinko takviyesi gibi çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilir.