MCHC NEDİR?
MCHC, İngilizce “Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration” ifadesinin kısaltmasıdır. Türkçeye “Ortalama Eritrosit Hemoglobin Konsantrasyonu” olarak çevrilen ifade alyuvarların içinde bulunan hemoglobinin yüzde (%) olarak ortalama miktarını gösterir.
MCV, MCH ve RDW şeklinde kısaltılan diğer alyuvar indeksleri (alt parametreleri) gibi kanımızda bulunan alyuvarların yapısal değişikliğini gösteren bir parametredir.
Kansızlık yani hemoglobin düşüklüğünde, MCHC’nin düşük veya yüksek oluşu kansızlığın tipini belirlemede yardımcı olur.
MCHC NORMAL DEĞERLERİ NEDİR?
MCHC normal değerleri (referans aralıkları) laboratuvara göre değişkenlik göstermekle birlikte, 32 - 36 gram/desilitre (g/dL) veya - gram/litre (g/L) normal olarak kabul edilebilir.
MCHC düşüklüğü, hipokromiye ("hipo-" = düşük, "kromi" = renk) neden olur ve bu da mikroskopta bakıldığında alyuvarları yani kırmızı kan hücrelerini daha solgun hale getirir.
Tersi düşünüldüğünde, artan MCHC, hiperkromi olarak da bilinen kırmızı kan hücrelerinin koyulaşmasına neden olur.
MCHC DÜŞÜKLÜĞÜ NEDEN OLUR?
Tam kan sayımında MCHC düşüklüğü kişileri endişelendiren durumlardan birisidir. MCHC düşüklüğü, hipokromiye veya daha soluk kırmızı kan hücrelerine neden olabilir ve hipokromi anemi belirtisidir.
Bununla birlikte, bu test genellikle testin alındığı zamana (sabah veya akşam), mevsime ve kişiye göre değişkenlik gösterebileceği için, hafif düşüklükler klinik olarak anlamlı olmayabilir.
Klinik olarak anlam ifade edebilmesi için tıbbi özgeçmişinizin, ailede kansızlık olup olmadığının, hemoglobin düzeyinizin, alyuvar sayınızın (RBC = Red blood cell = Eritrosit) ve diğer alyuvar parametreleri olan MCV, MCH, RDW düzeyinizin de bilinmesi gerekir.
MCHC düşüklüğünün başlıca nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
-Demir eksikliği ve Demir Eksikliği Anemisi
-Akdeniz anemisi taşıyıcılığı ve akdeniz anemisi hastalığı
-Kronik hastalık anemisi
-Sideroblastik anemi.
MCHC YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?
MCHC yüksekliği, hiperkromiye veya daha koyu renkli kırmızı kan hücrelerine neden olabilir. Bununla birlikte, aynı MCHC düşüklüğünde olduğu gibi, bu test genellikle testin alındığı zamana (sabah veya akşam), mevsime ve kişiye göre değişkenlik gösterebileceği için, hafif yükseklikler klinik olarak anlamlı olmayabilir.
Klinik olarak anlam ifade edebilmesi için tıbbi özgeçmişinizin, ailede kansızlık olup olmadığının, hemoglobin düzeyinizin, alyuvar sayınızın (RBC = Red blood cell = Eritrosit) ve diğer alyuvar parametreleri olan MCV, MCH, RDW düzeyinizin de bilinmesi gerekir.
MCHC yüksekliğinin başlıca nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
-Hemolitik anemi: Alyuvarların herhangi bir nedenle parçalanmasına bağlı gelişen kansızlık tipidir.
-Vitamin B12 ve folat eksikliği
-Herediter Sferositoz: Doğuştan gelen bir kansızlık tipidir. Alyuvarların yapısındaki bazı proteinlerin eksikliğine bağlı, alyuvarlar parçalanır, boyutları küçülür ve küre şeklini alır. Alyuvarların küçülmesine bağlı göreceli olarak ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu artar.
MCHC SEVİYESİNİN NORMALE DÖNMESİ İÇİN NELER YAPILMASI GEREKİR?
MCHC değerinin yüksek ya da düşük çıkması durumda hekiminiz size uygun bir tedavi yöntemi oluşturacaktır. Tedavinizin yanında, fazla kafein tüketiminde kaçınmalı, dengeli ve sağlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir.
Hemoglobin, akcierden vücudun tüm organlarna oksijen tayan kandaki bir bileendir. Bu sebeple hemoglobin younluunun düük ya da yüksek olmas vücutta yolun gitmeyen bir eylerin olduuna iaret eder.
MCHC, tam kan saym testinin (CBC) bir parças olarak istenir. Halsizlik, taikardi, nefes darl ve benzeri ikayetlerle doktora bavurulmas halinde doktorun tetkik için talebi yüksek ihtimalle MCHC testi olacaktr. Test sonucu bu noktada tedavi yönteminin planlanmas için belirleyicidir.
Kandaki MCHC deerinin yüksek ya da düük olup olmadn analiz edebilmek için öncelikle MCHC deerinin normal seviyesi hakknda bilgi sahibi olunmas gerekir. Hemoglobin younluu yetikinlerde g/dL, yani %’lk bir seviyede normal kabul edilir. Bebekler ve çocuklarda ise deiiklik göstermekle beraber ortalama g/dl oran normal saylr. Burada göz ard edilmemesi gereken bir husus da normal deer aralnn laboratuvar koullarna göre farkllk gösterebilmesidir. Bu nedenle normal deer için testin yaplaca laboratuvara göre belirtilen oranlar baz alnmaldr.
Normal artlar altnda hamilelikte MCHC deeri, dier zamanlara göre farkllk göstermez. Kald ki anne adayndan doktoru bir sebepten ötürü MCHC testi istediyse bu testin sonucu da tek bana bir anlam ifade etmez. Baka tahlil sonuçlar ve deerlendirmeler birletirilerek bir sonuca varlmas ve bu sonuçlar neticesinde bir sorun olup olmadnn tespit edilmesi gerekir. Bu sebeple internet üzerinden sonuçlarnza kendiniz bakp, MCHC deerinizin düük ya da yüksek olduuna karar vermeden önce muhakkak doktorunuza danmal ve dier deerler ve baka tahlil sonuçlaryla birlikte bir deerlendirmede bulunmasn beklemelisiniz.
Yaplan test sonucunda elde edilen deerin %36'nn üzerinde olmas MCHC yükseklii olarak kabul edilir. Vücudun krmz kan hücresi üretebilmek için B12 ve folik asit gibi baz vitaminlere ihtiyac vardr. Eer bu vitaminler kanda düük miktarda yer alyorsa anemi yani kanszlk meydana gelir. Bunun neticesinde de kandaki krmz kan hücresi miktar normalden daha yüksek bir seviyeye ular. çerdii yüksek miktardaki hemoglobin oranndan dolay MCHC oran da yükselir.
MCHC deerini yükselten nedenlerden biri de sferosit ad verilen ve içinde büyük miktarda hemoglobin barndan bir krmz kan hücresi çeididir. MCHC deerini yükselten nedenler genel olarak,
MCHC deerini artran bu sebepler, makroskopik anemi hastalarnda görülmektedir.
MCHC deerinin herhangi bir sebep yokken yükselmesi mümkün deildir. MCHC deerinin yüksekliinin belirtileri, tanya göre farkllk göstermekle birlikte baygnlk, zayf hissetme, kalp ritminde bozukluk, soluk ten rengi, sarlk ve karn ars eklinde kendini gösterebilir. Ancak bu belirtilerden bir ya da birkaçn gösteriyor olmanz her zaman MCHC deerinizin yüksek olduu anlamn tamaz.
MCHC deeri %28 orannn altnda ise MCHC düüklüünden söz edilebilir. MCHC düüklüünün birçok nedeni olabilir ve her biri tedavi edilmedii takdirde ciddi sonuçlar dourabilir. Örnein krmz kan hücrelerinin sorunsuz biçimde çalmaya devam edebilmesi için yeterli miktarda hemoglobine sahip olmad durumlarda hipokromik anemi oluabilir. Demir eksiklii anemisi olarak da bilinen hipokromik anemi, MCHC deerinin dümesinin nedenlerinden biridir. Bu deerin düük oranda çkmasnn dier sebepleri ise;
Baz durumlarda, vücut yeterli oranda demir alsa da bu mineralin, organlar tarafndan ihtiyaç duyulan düzeyde emilimi gerçeklemedii için de MCHC deerinde düüklük meydana gelebilir. Ya da ar terleme gibi sebeplerle demir minerali, emilim gerçeklemeden vücudu terk ettiinden ötürü yine MCHC oran düebilir.
MCHC deerindeki düüklüün belirtileri, yüksek deerdeki belirtilerle benzerlik gösterir. Sürekli yorgun ve zayf hissetme, nefeste daralma, solgun cilt rengi gibi benzer belirtilerin dnda ciltte oluan morluklar ve berelerin uzun sürede geçmesi, ba dönmesi gibi belirtiler de görülebilir.
Kendi kendinize bir karara varp tehis koymadan önce MCHC deerinizin kesin orann örenmeniz gerekir. Eer MCHC deerinizde bir eksiklik ya da fazlalk olduundan üpheleniyorsanz vakit kaybetmeden doktorunuza bavurup bir MCHC testi yaptrn. Çkan sonuca göre doktorunuz gerekli incelemeleri yapacak ve düüklüe ya da yükseklie neden olan etkenleri tespit edip bu dorultuda bir tedavi uygulayacaktr.
Baz durumlarda kullandnz bir ilacn yan etkisinden kaynakl olarak da MCHC deeriniz normal deerinden farkllk gösterebilir. Doktorunuz böyle bir durumda kullanmakta olduunuz ilac, benzer yan etkiler göstermeyen bir baka muadiliyle deitirecektir. Ancak kemik ilii, kanser ya da böbrek yetmezlii gibi daha ciddi durumlarda uzman tedavisine bavurmanz gerekir.
MCHC deerinin yüksek olduu durumlarda, bu duruma sebep olan faktöre göre deikenlik gösteren tedavi plan; kortizon kullanm, dalan bir ksmnn alnmas ya da kan nakli eklinde olabilir. Örnein, hemolitik anemiden kaynakl MCHC yüksekliine sahipseniz doktorunuz balangçta yüksek oranda kortizon kullanmanz salayacak, ardndan dozaj düümüne giderek tedavi sonucunu gözlemleyecektir. Dalak ameliyat ise ileri seviyede ve balangç tedavilerine yant verilmeyen durumlarda gerekli görülür.
MCHC düüklüünün tespit edilmesi halinde vakit kaybedilmeden tedaviye balanmaldr. MCHC düüklüünün genel sebebinin demir eksiklii olmasndan dolay hastaya önce doal yollarda demir almas tavsiye edilir. Ispanak gibi demir açsndan zengin sebzeler tüketmesi, yeterli gelmemesi halinde B16 takviyesi almas önerilir. Eer sorun demirin emiliminden kaynaklysa hastaya, emilimi ve sindirimi kolaylatrc, lif oran yüksek gdalar tüketmesi tavsiye edilir. Ayrca yüksek kalsiyum miktar da demir emilimini güçletirdiinden dolay, kiinin günlük kalsiyum tüketme oran incelenerek bu miktara bir snrlama getirilebilir.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ
Yayınlanma: - 18 Ekim Güncellenme:
MCHC bir kan testidir ve Hemogram testi içinde hesaplanan bir parametredir. Bazı rahatsızlıkların neticesinde hemoglobin yoğunluğunu tespit etmek için yapılan MCHC hakkında bilinmesi gerekenler haberimizde… MCHC nedir? MCHC yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?
MCHC NEDİR?
MCHC; Ortalama korpusküler hemoglobin konsantrasyonu için bir kısaltmadır. Basitçe söylemek gerekirse, bu, hemoglobinin bir kırmızı kan hücresinin içinde ne kadar olduğunun ölçümüdür. Hemoglobin, kan içinde oksijen taşınmasına yardımcı olan, demir açısından zengin bir proteindir. MCHC, tek bir kırmızı kan hücresinin içindeki ortalama hemoglobin miktarını ifade eder.
Bir yetişkin için normal bir MCHC seviyesi, desilitre başına gramdır (g / dL). Kan testinin yapıldığı makineye göre değerler bir miktar değişiklik gösterebilir. Kırmızı kan hücresi sayınız normal olsa bile, MCHC’niz düşük, normal ve yüksek olabilir.
DÜŞÜK MCHC NE ANLAMA GELİR?
MCHC değeri %28'in altındaysa genelde düşük kabul edilir. MCHC düşüklüğü, demir eksikliği anemisine işaret edebilir. Demir eksikliği anemisi, demir bakımından yetersiz beslenme veya kan kaybı nedeniyle oluşabilir. Hipokromik anemi (kırmızı kan hücrelerinin düşük miktarda hemoglobin içermesi) nedeniyle de MCHC düşüklüğü meydana gelebilir.
DÜŞÜK MCHC BELİRTİLERİ
Düşük MCHC seviyelerine sahip kişilerin sıklıkla sahip oldukları bazı belirtiler vardır. Bu belirtiler genellikle anemiye bağlıdır. Ve aşağıdakileri içerirler:
– Kronik yorgunluk
– Nefes darlığı
– Soluk ten
– Kolayca morluk oluşması
– Baş dönmesi
– Güçsüzlük
–
Hafif veya son zamanlarda düşük MCHC seviyeleri olan kişiler hiç bir belirti görmeyebilir.
DÜŞÜK MCHC NEDENLERİ
Düşük MCHC’nin en yaygın nedeni anemidir. Hipokromik mikrositik anemi genellikle düşük MCHC ile sonuçlanır. Bu durum, kırmızı kan hücrelerinizin normalden daha küçük ve daha düşük hemoglobin düzeyine sahip olduğu anlamına gelir.
Bu tip mikrositik anemiye aşağıdakiler neden olabilir:
– Demir eksikliği
– Çölyak hastalığı, Crohn hastalığı ve gastrik bypass cerrahisi gibi rahatsızlıklardan dolayı demirin emilememesi
– Uzun menstrüel siklus veya peptik ülserden zamanla kronik düşük dereceli kan kaybı
– Hemoliz veya zaman içinde kırmızı kan hücrelerinin erken hasarı
Daha nadir durumlarda, düşük MCHC ve hipokromik mikrositik anemiye neden olabilecek durumlar ise:
– İç kanamaya neden olan bazı kanserler
– Kancalı kurt enfeksiyonları gibi paraziter enfeksiyonlar
– Kurşun zehirlenmesi
MCHC YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?
MCHC değeri %36'nın üzerindeyse genelde yüksek kabul edilir. MCHC yüksekliği, genelde B12 eksikliği, folik asit eksikliği veya bir karaciğer hastalığı nedeniyle oluşur. Bu durumların hepsinde hastada makrositik anemi ortaya çıkar.
Yüksek MCHC’nin çeşitli potansiyel nedenleri vardır. Sıklıkla kırmızı kan hücrelerinin kırılgan veya kolayca yok olmasına neden olan koşullara sahip insanlarda görülür.
İlginizi ÇekebilirMCH nedir? MCH yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?YÜKSEK MCHC NEDENLERİ
Yüksek MCHC’nin çeşitli potansiyel nedenleri vardır. Sıklıkla kırmızı kan hücrelerinin kırılgan veya kolayca yok olmasına neden olan koşullara sahip insanlarda görülür.
Yüksek MCHC’nin nedenleri şunlardır:
Otoimmün hemolitik anemi
Bu, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi kırmızı kan hücrelerine saldırdığı bir durumdur. Bazen yüksek MCHC kendi başına gelişir, fakat aynı zamanda lupus veya lenfoma ile de ortaya çıkabilir. Bazı ilaçların alınması sonucu da olabilir.
Makrositik anemi
Bazı kırmızı kan hücrelerinin normalden daha büyük olduğu bir tür kan bozukluğu. Bazen bir B eksikliği makrositik anemiye neden olabilir.
Herediter sferositoz
Kırmızı kan hücrelerinin zarlarını kırılgan yapan genetik bir mutasyon. Bu durum genellikle bir ebeveynden bir çocuğa geçer.
Ciddi yanıklar
Yanıklar bir kişinin hemolitik anemisine ve yüksek MCHC’ye sahip olmasına neden olabilir.
Karaciğer hastalığı
Karaciğer hemoglobini depolar ve işler, bu nedenle karaciğer hastalığı olan kişilerde genellikle bir tür anemi vardır. Karaciğer kırmızı kan hücrelerine zarar veriyorsa, bir kişi yüksek MCHC’ye sahip olabilir.
Aşırı aktif tiroid
Tiroid problemleri sıklıkla bir kişinin kırmızı kan hücrelerinde değişikliklere yol açar.
İlaçlar
Nadir durumlarda, immünosupresif veya kemoterapi ilaçları alan kişilerde yüksek MCHC düzeyleri bulunmuştur.
YÜKSEK MCHC BELİRTİLERİ
Yüksek MCHC bir durumun kendisi değildir, ancak yukarıda belirtilen koşullardan birini gösterebilir. Bu koşulların belirtileri değişir.
Otoimmün hemolitik aneminin semptomları şunları içerebilir:
– Yorgunluk
– Sarılık
– Güçsüzlük
– Enfeksiyonlar
– Karın rahatsızlığı
– Dalak büyümesi
– Hızlı kalp atımı
– Bayılma
Makrositik aneminin semptomları hemolitik anemininkine benzer, fakat aynı zamanda şunları içerir:
– Kilo kaybı
– İştahsızlık
– Kırılgan saç ve tırnak
– İshal
– Odaklanmada zorluk
– Hafıza problemleri
Karaciğer hastalığının semptomları genellikle ek olarak aneminin ortak belirtilerini de içerir. Bunlar:
– Mide bulantısı
– Kusma
– Sağ üst karın ağrısı
Kalıtsal sferositozu olan kişilerde anemi belirtileri olabilir ve ayrıca safra taşı gelişebilir.
– Terlemek
– Aşırı açlık
– Yorgunluk
– Kilo kaybı
– Çarpıntı
– Huzursuzluk
– Zayıflık
genetiknefes darlığı