Hücre Bölünmesi Nedenleri

hücre bölünmesi nedenleri

kaynağı değiştir]

Ana madde: Mitoz

Zigot oluştuktan sonra başlayan mitoz bölünme, organizma belli bir büyüklüğe erişinceye kadar çoğu soma hücresinde (ör sinir hücrelerinde bölünme yoktur) ve bazı hücrelerde (kemik iliği vb.) hayat boyu devam eder. Mitozda her hücrenin çekirdeğindekromozomlar kendini eşler. Eşler, ana hücrenin bölünmesiyle oluşan iki yavru hücreye verilir. Böylece ana hücreye benzeyen, diploid sayıda (2n) kromozomlu iki yavru hücre meydana gelir.Yavru hücrelerin kromozomlarının 23 tanesi anneden 23 tanesi babadan gelir.Bu kromozomların 44 tanesi vücut özelliklerini diğer ikisi cinsiyeti gösterir. Mitoz da çekirdek bölünmesi karyokinez, sitoplazma bölünmesi sitokinez olarak tanımlanır. Karyokinez başlangıçta interfaz ve sonrasında gerçek bölünme evreleri olan profaz, metafaz, anafaz ve telofaz olarak görülür. Tek hücreli bir hücrede çoğalma (üreme), mitoz hücre bölünmesi ile sağlanır.

Mayoz[değiştir kaynağı değiştir]

Hücreproteinleri
Siklin	A (A1, A2) · B (B1, B2, B3) · D (D1, D2, D3) · E (E1, E2)
CDK	2 · 3 · 4 · 5 · 6 · 7 · 8 · 9 · 10 · CDK-aktive kinaz
CDK inhibitör	INK4a/ARF (p14arf/p16, p15, p18, p19) · cip/kip (p21, p27, p57)
P53 p63 p73 ailesi	p53 · p63 · p73
Diğerleri	Cdc2 · Cdc25 · Cdc42 · Cellular apoptosis susceptibility protein · E2F · Maturation promoting factor · Wee · Cullin (CUL7)
Fazlar ve kontrol noktaları

Hücre bölünmesi

Hücre bölünmesinin üç çeşidi

Hücre bölünmesi, tek hücreli canlıların çoğalması, çok hücreli canlıların büyümesi, erkek ve dişi eşey hücrelerinin meydana gelmesi için gerekli biyolojik olaydır. Bir hücrenin bölünebilmesi için belirli bir büyüklüğe ulaşması ve nükleik asitlere sahip olması gerekmektedir. Canlılar dünyasında,

olmak üzere üç farklı tip bölünme vardır. Tek hücreli canlılarda bölünme genellikle amitoz, çok hücrelilerde ise mitoz ve mayoz ile görülür.

Amitoz[değiştir
Hücre Neden Bölünür? Kısaca Hücrenin Bölünme İhtiyacının Sebepleri

Hücreler büyürken hacimleri ile yüzeylerinde artış olmaktadır. Yüzeydeki artış, hacimden daha yavaş bir şekilde gerçekleşmektedir. Hücre yüzeyleri madde alışverişlerinin gerçekleşmesini sağlar. Bu sebeple bir büyüme sonrası hücrelerin yüzey alanlarında madde alışverişleri yetersiz bir şekilde olabilmektedir.

Hücre Neden Bölünür?

Hücre yapı bakımından çoğunlukla küp ya da silindir şekline benzemektedir. Hücrelerin şekilleri nedeni ile hacim ve yüzey dengesizlikleri meydana gelebilmektedir. Bu da bölünmeye ihtiyaç duymalarına sebep olmaktadır. Hücre bölünmesi sayesinde hacim yüzey dengesi tekrardan sağlanmaktadır.

Bölünmenin gerçekleşmesinde sitoplazma/çekirdek oranının da etkisi büyüktür. Hücre büyüdüğü zaman sitoplazmada meydana gelen artış nedeni ile çekirdek hücrenin kontrolünü sağlamakta zorlanmaktadır. Yani hücre bölünmesinin bir nedeni de sitoplazma ile çekirdek dengesizlikleri sebebi ile olmaktadır. Bu durumda hücre ya ölür ya da hücrenin bölünmesi gerçekleşir.

Hücrenin Bölünme İhtiyacının Sebepleri Nelerdir?

Çekirdeğin hücrede etki ettiği alan sınırlıdır. Bu nedenler hacim/yüzey alanının artması ile çekirdeğin sitoplazmayı denetlemesi zor bir hal almaktadır. Bölünmenin olabilmesi için öncelikle hücrenin belli bir büyüklük sınırına gelmesi gerekmektedir.

Hücrenin büyümesi, bölünme için tek başına yeterli bir durum değildir. Belirli bir büyüklüğü ulaşan hücrelerde bölünmenin gerçekleşebilmesi için gerekli şifrenin DNA tarafından verilmesi gerekmektedir.

Hücrenin dışarıdan darbe alması ya da yaralanma gibi bir durum meydana gelmesi halinde hücre zarar görmesi nedeni ile bölünme gerçekleştirir ve bu şekilde kendini onarmış olur. Bunun yanında büyüme hormonları hücreleri uyarır ve bölünmenin gerçekleşmesini sağlar. Tırnak uzaması, yaraların iyileşmesi, üreme hücrelerinin çoğalması gibi olaylar hücrelerin bölünmesi ile gerçekleşmektedir.
nest...
119892 119893 119894 119895 119896