Kalbin dakikada attığı sayı nabızdır. İdeal nabız yetişkinlerde istirahat halindeyken atıştır. Bu kalp atışı, boyunda ve bileklerde hissedilir. Örneğin; kalbiniz 70 defa kasılırsa yani atarsa, nabzınız 70 demektir. Nabza, ‘kalp atış hızı’ da denebilir.
Normal nabız, düzenli bir ritimdedir. Yani kalp atış hızı belirlidir. Bazı kişilerde ritim düzensizdir. Bu ‘düzensiz nabız’ (aritmi) olarak adlandırılır.
Nabız, kalp atış hızı olarak bilinir. Kalbinizin her dakikadaki bu atışı, kimi zaman düşük kimi zaman yüksek olabilir. Nabız düşüklüğü ve nabız yüksekliği bir hastalığın sonucu olabileceği gibi yaş, ruh hali, sigara, kafein tüketimi gibi etkenlere de bağlıdır. Herkesin nabız hızı aynı değildir.
Nabız dinlenirken daha düşüktür; egzersiz ile yükselir. Çünkü egzersiz anında vücut daha fazla oksijenli kana ihtiyaç duyar. Korku ve heyecan gibi durumlarda da nabız yükselebilir. İdeal nabız 60 ila arasında değişkenlik gösterir. Nabız herkeste aynı değildir. Örneğin; kondisyona sahip bir atletin istirahat halindeyken nabzı 40 olabilir. Yine çocuklarda nabız daha yüksektir. Yaş ilerledikçe kalp atışı düşer. “Nabız kaç olmalı?” sorusuna çocuklarda ( yaş) , yetişkinlerde (18 yaş ve üstü) cevabı verilebilir. Kalp atış hızının aşağıdaki faktörlere bağlı olabileceğini unutmayın:
Nabız, hastalıklara bağlı olarak da yüksek veya düşük olabilir. Yüksek nabız ve düşük nabız teşhisi için doğru bir ölçüm gerekir.
“Nabız nasıl ölçülür?” sorusuna verilebilecek en iyi cevap; nabzın bilekten ölçülebileceğidir. Bu kolay nabız ölçme yöntemidir. Avucunuz yukarı bakacak şekilde elinizi çevirin. İşaret, orta veya işaret, orta ve yüzük parmağınızı, başparmağınızın olduğu tarafta bileğinize koyun. Nabzınızı hissetmek için hafifçe bastırın. Bir şey hissetmiyorsanız biraz daha bastırın. 15 saniye bu atışı kontrol edin ve bunu 4 ile çarpın ya da 30 saniye bu atışı kontrol edip bunu 2 ile çarpın. Bu sayede nabız sayınızı bulabilirsiniz. Nabzınızı boynunuzdan da ölçebilirsiniz. İşaret ve orta parmağınızın uçlarını nefes borunuzun (her iki yan da olabilir) yanına yerleştirin ve atışı hissetmeye çalışın. Nabzınızı doğru sonucu vermesi için hareket haldeyseniz 5 dakika dinlendikten sonra ölçün. Doğru sonuç her zaman nabzın dinlenirken ölçülmesidir. Aktif halde daha fazla oksijen almak için kalp daha fazla attığından doğru sonucu vermez. Mesela koşarken nabzınız daha yüksek çıkar. Sıkı egzersiz yapıyorsanız, o an kalp atış hızınız dakikada veya daha fazla olabilir. Yine kafein, nikotin, kullanılan ilaçlara, heyecanlı veya korku dolu bir ana göre kalp daha hızlı atar.
Düzensiz bir nabız ise kalbin düzenli bir ritimle atmadığı anlamına gelir. Nabız düzensizliğinden şüpheleniyorsanız mutlaka bir kardiyoloğa gitmelisiniz. Eğer nabzınız düzensiz atıyor ise atriyal fibrilasyon denilen ritim bozukluğunuz olabilir. Kalp doktorunuz EKG (elektrokardiyogram) çekerek düzensiz nabzınızı kontrol edebilir ve tanıyı koyabilir. Klinikte en yaygın karşılaşılan ritim bozukluğu artmış felç riskine neden olan atriyal fibrilasyondur. Aritmi yani ritim bozuklukları durumları yüksek nabız ve düşük nabız olmak üzere ikiye ayrılır.
Nabız yüksekliği, istirahat halindeyken sürekli olarak kalp atışınızın ’ün üzerinde olması demektir. Buna taşikardi denir. Taşikardinin sebepleri şöyle sıralanabilir:
Yüksek nabzın belirtileri şunlardır:
Nabız düşüklüğü ise, istirahat halindeyken sürekli olarak kalp atışınızın 60’ın altında olması demektir. Buna bradikardi denir. Bradikardinin sebepleri şöyle sıralanabilir:
Düşük nabızda da şu belirtiler görülür:
Kalp atışındaki düzensizlik, kalp çarpıntısı olarak kendini hissettirebilir. Bazen uzanırken de bunu göğsünüzde ve kulaklarınızda hissedebilirsiniz. Kalp atışınız size çok hızlı veya çok yavaş gelebilir. Ara sıra kalp çarpıntısı hissetmek normaldir. Bunu düzenli olarak hissetmeniz halinde doktora gitmelisiniz. Kalp hastalıkları, kalp yetmezliği ya da kalp hastalığı geçmişinin olması kalp atışında dalgalanma yaratabilir. Bunun fark edilmesi halinde mümkün olan en kısa sürede doktora gidilmelidir. Düşük ve yüksek nabızda görülen semptomlar ciddi bir kalp hastalığı durumuna işaret edebilir. Doktor teşhis koyabilmek için bazı cihazlardan yararlanır. Bunlar şöyle sıralanabilir:
Uzun vadede nabzı düşürmek için spor yapmak faydalıdır. Kalp hastalığınız varsa hangi egzersizi nasıl yapacağınıza doktorunuz karar vermelidir. Yine kafein ve alkollü içecekleri kesmek nabzın düzene girmesi için önemli bir adımdır. Sigarayı bırakmak ve sağlıklı beslenmek de normal nabız için faydalıdır. Nabzınızı anlık normale döndürmek için dinlenme pozisyonuna geçebilir, derin nefes alabilir, meditasyon gibi gevşeme teknikleri uygulayabilirsiniz. Eğer nabız problemi ritim bozukluğuna bağlı ise kardiyoloğunuza başvurmanız önerilir.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Nabız düşürme işlemi yapmak için uygulanabilecek bazı yöntemler bulunuyor.
Nabız Nasıl Düşürülür?
İnsanlar dinlenirken kalp atışları dakikada 'ün üzerinde olan kişilerin kalp hastalıklarına yakalanma oranı çok yüksektir. Dinlenme sırasında kalbin çok hızlı atması, herhangi bir sağlık sorunu olduğunu işaret eder. Bu durum bazen insanların büyük bir stres altında kaldığını da gösterebilir. Kalp atışlarının hızlı olması durumunda atışları yavaşlatmak için önlem alınması gerekiyor. Kalp hızlanmasını geçici olarak yavaşlatmak bazı yöntemlerle mümkün bir durumdur. Bu durum geçici olarak halledilerek, kalıcı çözümler için uzman hekimlere görünmek gerekir.
Kalbin hızlı atması kalp krizlerine neden olabilecek ciddi bir durumdur. Acil bir müdahale gerekebilecek bu durumlar mutlaka önemsenmelidir. Kişilerin kalbi hızlı atmaya başladığında sakin kalması çok önemlidir. Panik yapan kişiler kalbin daha hızlı atmasına neden olacaktır. Bu durumlarda sakin ve soğuk kanlı olmak kalp atışlarının dengelenmesine yardımcı olacaktır. Birçok kişi bu durumlarda yanlış hamleler yaparak kalp atışlarını daha fazla hızlandırıyor ve ciddi sağlık sorunları ortaya çıkıyor.
Kalp Atışı Nasıl Yavaşlatılır? İşte En Etkili Nabız Düşürme Yöntemleri
Kalbin hızlı atması durumu insanları tedirgin eden bir durumdur. Büyük bir sağlık sorunu yaşadığını düşünen kişiler kalbinin daha hızlı atmasına neden olacaktır. Bu durum çok büyük bir risk oluşturacaktır. Kalp atış hızı insanların kontrol edebileceği bir durumdur. Soğukkanlı olarak yapılacak olan yöntemlerle kalp atış hızı kontrol altına alınabiliyor. Kalp hızının artış gösterdiği durumlarda kişiler mutlaka sakin kalmalı ve mutlaka nefes egzersizi yaparak kalp hızını kontrol etmelidir. Herkesin merak ettiği kalp atışının yavaşlatılması yöntemleri şu şekildedir;
Özel İçerik
Nabız, kalbin dakikada atış sayısıdır ve kalp atış hızı olarak da adlandırılır. Tipik olarak, sağlıklı bir yetişkin, hareketsizken veya dinlenirken her 60 saniyede 60 ila kalp atışı yapar. Bu rakamlar günün saati, kişinin yaşı ve hava durumu gibi nedenlere bağlı olarak değişebilir.
Genel olarak konuşursak, düşük bir dinlenme kalp atış hızı, iyi bir sağlığın işaretidir. Kalp atış hızı çok yüksekse, farklı hastalıklar için bir risk faktörü haline gelir.
Sporcular için kalp atış hızı aralıkları farklıdır. Sporcuların daha büyük ve daha güçlü bir kalbi vardır. Bu nedenle, iyi eğitimli ve aktif bir sporcu dakikada yaklaşık 40 kalp atış hızına bile sahip olabilir.
Dakikada normalden fazla atış olduğunda, bazı rahatsız edici semptomlar görünebilir. En yaygın olanlardan biri çarpıntılardır. Çarpıntı, kalp atışının bilinçli farkındalığıdır. Normal koşullar altında kalp atışı bu algılanmaz.
Diğer olası belirtiler şunlardır:
- Güçsüz hissetmek,
- Şaşkınlık,
- Baş dönmesi veya bayılma,
- Göğüs ağrısı,
- Nefes darlığı,
- Baskı hissi,
- Kollarda ve bacaklarda karıncalanma,
- Kalpte ağrı.
İdeal olarak, dinlenme halinde kalp atış hızını düşük tutmak gereklidir. Bu, bazı sağlıklı alışkanlıklar edinerek ve bazı basit ipuçlarıyla başarılabilir. Uzmanlar tarafından en çok tavsiye edilen ipuçları şunlardır:
1. Düzenli egzersiz yapın
Egzersiz, düşük kalp atış hızının en iyi arkadaşıdır. Prensip olarak, bu çelişkili görünmektedir, çünkü fiziksel aktivite sırasında kalp atışı hızı artar. Ancak egzersiz, kalbi daha verimli hale getirir ve kalbi güçlendirir. Bu şekilde, dinlenme halinde kalp atış sayısını düşürür.
2. Bazı gıdalardan kaçının
Susuz kalmaya neden olan gıdaları tüketmekten kaçınmak çok önemlidir. En yaygın ikisi kahve veya kafeinli ürünler ve alkoldür. Yeterli su alımı olmadığında, kan akışını stabilize etmek ve toksinleri ortadan kaldırmak için kalbin daha fazla çalışması gerekir.
Ayrıca, sigara içmenin dinlenme kalp atış hızını artırdığı bilinmektedir. Nikotin, damarların daralmasına neden olur. Bu da kalbin kan pompalamak için daha çok çalışmasına yol açar.
3. Susuz kalmayın ve yeterince uyuyun
Önceki maddede belirtildiği gibi, susuz kalmak kalbi fazladan iş yapmaya zorlar ve bu da daha hızlı bir kalp atışına neden olur. Bu nedenle sıvıları, özellikle su, bitki çayları veya doğal meyve sularını sık sık içmek iyi bir fikirdir.
Öte yandan, yeterince uyumamak , kalp de dahil olmak üzere tüm vücutta stres üretilmesine neden olur. Ortalama bir yetişkin, kalp sağlığını korumak için her gece 7 ila 9 saat arasında uyumalıdır.
4. Sağlıklı beslenin
Dinlenme sırasında düşük bir kalp atış hızı elde etmenin en iyi yollarından biri doğru beslenmedir.
Kalp sağlığına en çok katkıda bulunan besinler şunlardır:
A vitamini: Yeşil yapraklı sebzelerde, sert kabuklu yemişlerde, baklagillerde ve genel olarak hemen hemen tüm meyve ve sebzelerde bulunur.
C vitamini: En fazla narenciye ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.
Omega 3: Yağlı nalıkların yanı sıra ceviz, keten tohumu ve bazı baklagillerde bulunur.
Fenoller ve tanenler: Çay ve kahvede bulunur, kalp için sağlıklıdır ancak söylemeye gerek yok, ölçülü olarak tüketilmeleri şarttır.
5. Stres kaynaklarını azaltın veya ortadan kaldırın
Stres seviyesi ne kadar yüksekse, kalp atış hızı o kadar yüksek olur. Stresten kaçınmak için zamanı iyi yönetmek ve dinlenmek çok önemlidir. Başkalarıyla iyi ilişkiler ve sevdiklerinizle zaman geçirmenin de stresi azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir.
6. Doğada zaman geçirin
Doğa ile temas, sakinleşmeye yardımcı olur, ayrıca beden ve zihin için çok sağlıklıdır. Yeşil bir ortamda yürüyüş yapmak, stres için mükemmel bir panzehirdir. Ayrıca, kendinize göre yapacağınız gevşeme teknikleri, vücudun tüm işlevlerini iyileştirmek ve net bir zihne sahip olmak için harikadır.
7. Yüksek ısıdan kaçının
Yüksek sıcaklıklar kalbin daha hızlı atmasına neden olur. Bunun nedeni, vücudu soğutmak için cildin yüzeyine kan pompalamak ve ter üretmek için artan çabadır. Bu nedenle güneşe uzun süre maruz kalmaktan kaçınılmalı ve tercihen serin yerlerde zaman geçirmelisiniz.
Dinlenme nabzınızı ölçmek için günün en iyi zamanı, kalktığınız zamandır. Bunu yapmanın en kolay yolu, boynunuza bir veya iki parmağınızı yerleştirip 15 saniye içinde meydana gelen kalp atışını saymaktır. 15 saniye boyunca saydıktan sonra bu rakam 4 ile çarpılmalıdır.
Kalp atış hızı değerleriniz hakkında herhangi bir şüpheniz veya endişeniz varsa, günde birkaç kez ölçerek kontrol sağlayabilirsiniz. Her ölçümden önce en az birkaç dakika hareketsiz kalmaya dikkat edin.
Kalp sağlığı genel olarak sağlığı etkiler. Kardiyovasküler sorunlar, dünya çapında önde gelen ölüm nedenlerinden biridir. En şaşırtıcı olan şey ise çoğu durumda kalbin bozulmasının temel bakım ve basit alışkanlıklar ile önlenebilmesidir. Kalp, kan dolaşımının işlem merkezidir ve bu da vücudun tüm işlevlerini etkiler.
Yüksek dinlenme kalp atış hızı, görmezden gelmemeniz gereken bir işarettir. Bu belirli sıklıkta meydana gelirse, büyük olasılıkla altta yatan bir tıbbi durumun belirtisidir, bu nedenle bunu doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.
Yaşam tarzı ve iyi alışkanlıklar, kalbe iyi bakmanın en iyi yoludur. Uygunsuz alışkanlıklarınız veya sağlıksız uygulamalarınız olsa bile, bunları herhangi bir zamanda terk etmenin genellikle kısa, orta ve uzun vadede çok olumlu etkileri olacaktır.
yürüyüşegzersizbeslenmesutansiyon