kaynağı değiştir]
Ana madde: Karasal iklim
Bu iklim tipi, İç Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin büyük bir kısmı ve Trakya'nın iç kısımlarında görülür. Bitki örtüsü bozkırdır. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır.
Ülkemizin her bir bölgesi, benzersiz doğal güzellikleri ve gezilecek yerleri ile ön plana çıkıyor. Kızgın kumlardan serin sulara atlayabileceğiniz, turizm denince akla ilk gelen Ege ve Akdeniz Bölgeleri; yeşil ve mavinin muazzam uyumunu görebildiğiniz ve özgün kültürünü deneyimleyebildiğiniz Karadeniz Bölgesi, Istanbul ile yedi bölgeye bedel muazzam Marmara, kültür turizmi ile ön plana çıkan mistik Doğu Anadolu ve mutfağı ile bizleri büyüleyen Güney Doğu Anadolu…
Hepsini saydık mı? Galiba birini atladık! İç Anadolu Bölgesi, her ne kadar tatil için geleneksel rotalar arasında yer almasa da, oldukça çekici bir alternatif aslında. Kendinize yeni bir tatil rotası arıyor, daha önce gitmediğiniz bir yeri görmek istiyorsanız, İç Anadolu Bölgesi’ni tercih edebilirsiniz. Kim bilir belki de bu bölge sizi şaşırtır! Dünyayı keşfetmek güzel, ancak kendi vatan topraklarını tanımadıktan sonra en popüler turistik destinasyonlardan bir selfie paylaşmak neye yarar! Hadi gelin, beraber İç Anadolu’yla yeniden tanışalım.
İç Anadolu Bölgesi, ülkemizin deyim yerinde ise tam orta yerinde bulunmaktadır. Yüz ölçümü açısından Doğu Anadolu’dan sonraki en büyük bölgedir. İçerisinde 13 adet il bulunmaktadır. İç Anadolu denince herkesin aklına ilk gelen şehir, şüphesiz ki başkentimiz Ankara’dır. Sonrasında kültür mirası ile öne çıkan Konya, mutfağı ile isminden söz ettiren Kayseri, ve örnek şehircilik anlayışı ile gurur duyulan Eskişehir gelir. Bu illeri Sivas, Kırıkkale, Aksaray, Karaman, Kırşehir, Niğde, Nevşehir, Yozgat ve Çankırı takip eder. Her biri kendine has tarihi, mutfağı, kültürü ve folklorü ile ön plana çıkan bu güzel kentlerimiz keşfedilmeyi bekliyorlar!
İç Anadolu Bölgesi, karasal iklimin görüldüğü bir bölgedir. Peki, bu tam olarak ne anlama geliyor? Zamanda biraz geriye gidelim. İlkokul yıllarına dönelim ve Hayat Bilgisi dersini hatırlayalım. Ne diyorduk bu bölgenin iklimi ile ilgili? Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı! Kısacası İç Anadolu, dört mevsimin tüm özelliklerinin yaşandığı; kışın karı yazın güneşi ile tadını çıkarabileceğiniz bir bölgedir.
Ülkemizin tam olarak ortasında yer alması ile İç Anadolu, ulaşım kolaylıklar sağlar. Tatilin büyük bir kısmı pek çoğumuz için yollarda geçiyor. İç Anadolu Bölgesi size yoldan kazandırır. Çoğu zaman ülkenin bir ucundan ötekine giderken belki de fark etmeden zaten İç Anadolu’dan geçeriz. Bu anlamda seyahat için fazla yol yapmadan hedefine ulaşmak ve keyfine bakmak isteyenler için de İç Anadolu ideal bir seçenektir.
Bölgemizi yakından tanırken de söylemiştik. İç Anadolu, iklim özellikleri itibariyle hem yaz mevsiminin hem de kış mevsiminin tipik özelliklerinin yaşanabildiği yerler. İç Anadolu’daki tatil bölgeleri de size her mevsim farklı imkanlar sunuyor.
Kışları soğuk ve kar yağışlı geçen İç Anadolu, özellikle kış sporları ile uğraşanların bir numaralı tercihlerinden bir tanesi. Kar düştükten sonra koltuklarının altına malzemelerini alan kayakçılar, soluğu İç Anadolu’da alırlar. Erciyes, Kartalkaya, Ilgaz ve Elmadağ Kayak Merkezleri, İç Anadolu’da kış sporları için tercih edebileceğiniz yerler arasında yer alıyor. Bu kayak merkezlerinde hem kış sporlarını deneyebilir, hem de mevsim boyunca gerçekleşen farklı organizasyonlarla eğlenebilirsiniz. İç Anadolu’nun kayak merkezleri size harika bir tatil deneyimi yaşatacak!
İç Anadolu, hem ilkbahar hem de sonbahar aylarında cazip bir tatil merkezi olmaya devam ediyor. Kimi mevsimlerde popülerleşen öteki bölgelerin aksine, hayatın normal akışının her mevsim devam ettiği İç Anadolu Bölgesi’ni yılın farklı zamanlarında ziyaret edebilir ve güzelliklerini keşfedebilirsiniz. Bahar ayları için önerimiz milli parklardır. İlkbaharda yeşilin, sonbaharda turuncunun binlerce tonu ile karşılaşabileceğiniz bu milli parklarda kendinizi yeniden doğmuş gibi hissedeceksiniz. Aladağlar, Yozgat Çamlığı, ve Beyşehir Golü Milli Parkları doğal güzellikleri ile ön plana çıkar. Bunların yanısıra doğa kadar tarihin de keşfedilebileceği Alacahöyük ve Göreme Tarihi Milli Parkları ile hem dinlendirici hem de öğretici bir gezi yapabilirsiniz.
Eşsiz bir doğa ve eğlenceli sporlar… İç Anadolu ziyaretçilerine bundan çok daha fazlasını vadediyor! Kendini yenilemek, gençleşmek isteyenler için sağlık ve termal turizmi, hem gezip görmek hem de eğlenmek isteyenler için tarih ve kültür turizmi, lezzetli yemeklerin tadına varmak isteyenler için ise gurme turizmi İç Anadolu’nun sunduğu imkanlar arasında!
Son yıllarda ön plana çıkan tatil tarzlarından bir tanesi de termal tatiller. Özellikle kalabalık aileler, çocuklu çiftler, ve büyüklerini sevindirmek isteyenler bu tatil türünü tercih ediyor. Bütün ailenin aynı anda keyfini sürebileceği bir tatil noktası arayanlar için İç Anadolu termal oteller ideal! Konu termal otel olunca, İç Anadolu bölgesi özellikle ön plana çıkıyor.
Bölgenin şifalı suları, yüzyıllardır burada bir arada yaşayan halklara şifa dağıtıyor. Doğanın bu benzersiz mucizesi için İç Anadolu Bölgesi’ni tercih edebilirsiniz. Özellikle Ankara yakınlarındaki Kızılcahamam, Haymana, Ayaş ve Beypazarı bölgeleri derman otelleri ile ön plana çıkıyor. Doğal güzellikleri ile gidenlerin gönlünü fetheden Kızılcahamam Cam Otel termal turizm için ideal bir mekan.
İç Anadolu Bölgesi, tarih ve kültür turizmi ile de ön plana çıkan bölgelerden bir tanesi. Özellikle Başkent Ankara, tarih ve kültür turizmi için tercih edilebilecek en güzel adreslerden. Ankara’da geziler öncelikle Anıtkabir’den başlar. Daha sonra Ankara Kalesi’ne çıkılır, inişte Hamamonu’nunde soluklanılır.
Cumhuriyet tarihini temsil eden Eski Meclis, Ankara Palas Oteli, İsmet İnönü’nün Pembe Köşk’ü de yine kentteki gezilip görülecek yerlerden. Ankara’da ayrıca birbirinden farklı müzeler de yer alıyor. Anadolu Medeniyetleri, Tabiat Tarihi, Koç Müzesi, Satranç Müzesi ve PTT Müzesi bunlar arasında… Bunların yanısıra kentin sinema ve tiyatro festivalleri ile canlı sosyal hayatı da keşfedilmeyi bekliyor. Ankara’ya hızlı trenle bir sata uzaklıkta olan Eskişehir, İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan en güzel kültür turizmi alanlarından bir tanesi.
Odunpazarı Evleri, Devrim Arabaları Müzesi, Balmumu Heykel Müzesi ve Sazova Parkı görülmesi gereken yerlerden. Bu kültür dolu gezinin ardından soluklanmak için Porsuk Çayı’nın kenarındaki Adalar’da çayınızı yudumlayabilirsiniz. Rotasını biraz daha mistik ve manevi bir yere çevirmek isteyenler için önerimiz Konya!
Mevlana Müzesi, Karatay Medresesi, ve Alaeddin Tepesi İç Anadolu Bölgesi’nin en büyük şehirlerinden Konya’da gezilip görülmesi gereken yerlerden. Eski uygarlıkların ayak izlerini takip etmek isteyenler için ise en ideal nokta Nevşehir… Ihlara Vadisi ve Kapadokya, Anadolu’da Orta Asya akınları öncesindeki uygarlıkların izlerini taşıyor ve gören herkesi hayrete düşürüyor. Buraya gelmişken balonla milli parkı gökyüzünden de seyredebilirsiniz.
Ic Anadolu, zengin mutfağı ile de ön plana çıkan bölgelerden bir tanesi… Burada her bir kentin kendine has meşhur bir yemeği var. Farklı lezzetler tadabileceğiniz İç Anadolu, sadece yemekleri icin bile ziyaret edilmesi gereken bir yer.
İç Anadolu’da zengin mutfağı ile ön plana çıkan şehirlerden bir tanesi Kayseri’dir. Hem en lezzetli hammaddelerin yetiştiği, hem de en ustaca hazırlanan yemeklerin sofrada onları tadacak kişiler ile buluştuğu Kayseri mutfağı, mutlaka denemeniz gereken bir mutfaktır. Yağ mantısı, yağlama, sucuklu köfte, kurşun asi, ayvalı tahinli yaprak sarması ve yoğurt tatlısı ön plana çıkan yemeklerindendir.
İç Anadolu Bölgesi’nde lezzetli yemek çeşitleri ile ön plana çıkan yerlerden bir tanesi de Konya. Konya’yı kültür turizmi için tercih etmişken, meşhur yemeklerini tatmamak olmaz! Ankara’dan hızlı trenle kolaylıkla gidilebilen Konya, size keşfedecek pek çok şey sunuyor. Etli ekmek, takdir kebabı, fırın kebabı gibi yemekler, et sevenleri memnun edecek. Saçarası, papara ve hoşmerim tatlıları ise yemek üzerine yüzleri güldürecek.
Eskişehir, İç Anadolu Bölgesi’nde üniversiteleri ile ön plana çıkan yerlerden biri. Eskişehir Anadolu ve Orhangazi Üniversiteleri’nin yanısıra bölgeden gençlerin okumaya gittiği pek çok başarılı lise de burada yer alıyor. Ancak annesinin yemeklerini özleyen gençler Eskişehir’de hoc de yabancılık çekmiyorlar. Balaban köfte, yufkalı buryan, cibörek, kıygasa, kavurma börek ve haşhaşlı gözleme tüm öğrencilerin favorisi!
İç Anadolu Bölgesi’nin en büyük kenti olan Ankara’da da keşfedilmeyi bekleyen pek çok farklı lezzet yer almakta. İster turistik ister bürokratik… Bir şekilde yolunuz Ankara’ya düşerse bu lezzetleri tatmadan kentten ayrılmayın. Ankara tava, kuru köfte, entekke böreği, tatmak tırıdı, sibit tatlısı, efelek sarması ve bazlama kebabı akla gelen ilk yemekler arasında.
Bunun yanısıra Ankara’da bir de sdece bir çeşit yemekle özetlenemeyen, günün her saatinde yiyebileceğiniz farklı yiyecekler yer alıyor. Ankara simidi, kahvaltıların vazgeçilmezidir. Uğruna festivaller yapılan Çubuk turşusu, yemeden geçmememeniz gereken bir lezzettir. Ayaş’ın enfes domatesi yaz ortasını şenlendirir. Beypazarı’nın müthiş maden suyu ise bunca yemeğin üzerine iyi gider!
İç Anadolu Bölgesi’ne gelmeyi düşünmeye başladınız belki de. Ancak yine de tatilde kendinizi bir su kenarına atmak istiyorsunuz. Merak etmeyin! Her ne kadar ülkenin orta yerinde de yer alsa, İç Anadolu Bölgesi oldukta zengin su kaynaklarına sahiptir. İlk olarak üzerinde yürüyebileceğiniz bir su kaynağı ile başlayalım: Tuz Gölü! Uçsuz bucaksız gibi görülen beyazlığın üzerinde dolaşırken kendinizi bir film setinde gibi hissedeceksiniz. Tuz Gölü haricinde İç Anadolu’da birbirinden güzel başka göller de bulunmaktadır. Mogan, Akşehir, Eymir ve Ilgın Gölleri: Sarıyar ve Gökçekaya Baraj Gölleri bunlar arasından güzel örneklerdir. Her biri sizi müthiş bir doğal güzellik ile karşılar! İç Anadolu’da birbirinden güzel akarsular yer almaktadır. Delice, Porsuk ve Ankara Çayları, Kızılırmak ve Sakarya Nehirleri ile Zamanti Irmağı bunlar arasındadır.
İç Anadolu Bölgesi’nin güzellikleri saymakla bitmez, ancak sizin için seçtiklerimiz bu şekildeydi. Bu güzel bölgeyi keşfetmek, size hem kendi tarihinizi hem de kendi ülkenizi daha yakından tanıma imanı verecektir. Bunun dışında kalabalıklardan uzakta sakin ve huzurlu bir tatil geçirmek isteyenler için de ideal bir rota olacaktır. Bu yıl, tatillerinizden bir tanesini bu güzel bölgede değerlendirmeyi düşünebilirsiniz. İster kış aylarında kayak turizmi, ister baharda doğal güzellileri, isterseniz de yılın herhangi bir zamanında termal turizmi için İç Anadolu Bölgesi’ni tercih edebilirsiniz. Kararınızdan memnun kalacağınıza eminiz!
İÇ ANADOLU BÖLGESİ
Kuzeyinden Kuzey Anadolu, güneyinden Toros Dağları ile çevrili olan bölge, topoğrafik yönden Anadolu’nun ortasında bir çanak şeklindedir. Yer şekilleri ölçüt alınarak bölge 4 bölüme ayrılmıştır. Bunlar Konya Bölümü, Yukarı Sakarya Bölümü, Orta Kızılırmak Bölümü ve Yukarı Kızılırmak Bölümü’dür.
Yer şekilleri
Yüzölçümü bakımından 2. büyük bölge olan İç Anadolu’da yüksek ve uzun dağ sıraları bulunmaz. Ortalama yüksekliği 1000 m olan platolarla ovalar yaygındır. Bölgenin yüksekliği doğuya doğru artar.
İç Anadolu Bölgesi’nde yağışların yetersiz olmasının nedeni çevresindeki yüksek dağlardır.
Dağlar : Bölgede orojenik ve volkanik dağ sıraları bulunur. Bunlar Akdağlar, Hınzır ve Tecer Dağları’dır. Elmadağı ve Sündiken gibi dağ kuşaklarının yükseltisi fazla değildir. Erciyes, Hasan Dağı, Melendiz Dağı, Karacadağ ve Karadağ bölgenin sönmüş volkanlarıdır.
Ovalar : Ankara, Eskişehir, Kayseri ve Konya bölgenin önemli ovalarıdır.
Platolar :Yer şekilleri sade olan bölgede Haymana, Cihanbeyli,Obruk,Orta Kızılırmak, Bozok ve Yazılıkaya platolarının yüksekliği 1000 metreyibulur.Kireçtaşlarından oluşmuş bu platolarda karstik şekillerden obruk yaygın olarak görülür.
Akarsular ve Göller
Akarsular : Kızılırmak ve Sakarya Nehri ile Zamantı Çayı denize ulaşan önemli akarsulardır. İç Anadolu’nun güneyinde Tuz Gölü, Konya, Develi ve Afyon kapalı havzalarında çok sayıda kısa boylu akarsu boşalır.
Göller : Tuz Gölü, Eber, Akşehir, Çavuşçu, Seyfe Gölleri tektonik oluşumlu başlıca göllerdir. Acıgöl ve Meke Tuzlası Gölleri volkanik oluşumludur. Bölgedeki en büyük baraj gölü Kızılırmak üzerindeki Hirfanlı’dır.
İklim
Çevresindeki yüksek dağların etkisi ile deniz etkilerine kapalı olan bölgede iklim karasallaştığından ılıman karasal (step) iklim özellikleri görülür. Kış mevsimi Doğu Anadolu’daki kadar sert geçmez. Ancak doğuya doğru iklim sertleşir. Yaz mevsimi odlukça sıcak geçer. Yağış miktarı en az olan bölgedir. Tuz Gölü ve çevresi Türkiye’nin en az yağış düşen yöresidir. Bölgenin kuzeyine doğru yağışlar biraz artar.
Doğal Bitki Örtüsü
Doğal bitki örtüsü yazın kuruyan ot topluluklarının oluşturduğu bozkırdır. Yağışların azlığı ve ormanların çok tahrip edilmiş olması nedeniyle antropojen bozkırlar geniş yer kaplar. Akarsu kıyılarında kavak ve söğüt ağaçları yoğunlaşır. Yozgat, Akdağlar’da ve Sündiken Dağları’nda bölgenin en geniş ormanları yer alır. Ancak mevcut ormanlar bölgenin sadece %7’lik bir bölümünü kaplar.
Nüfus ver Yerleşme
Marmara’dan sonra en kalabalık bölgedir. Genişliğine oranla az nüfusludur. Nüfusun büyük bölümü su kaynaklarının daha bol olduğu, bölge kenarındaki dağ eteklerinde toplanmıştır. En yoğun nüfuslanan bölüm ulaşım yollarının kavşağında olan ve endüstrinin geliştiği Yukarı Sakarya’dır. En az nüfuslanan bölüm ise yüksek, engebeli ve iklimi sert olan Yukarı Kızılırmak’tır. Tuz Gölü çevresi Türkiye’nin en tenha yeridir. Kırsal kesimde evlerin bir arada olduğu toplu yerleşmeler yaygındır.
İller
Aksaray, Ankara, Çankırı, Eskişehir, Karaman, Sivas, Kayseri, Kırıkkale, Kırşehir, Konya, Nevşehir, Niğde, Yozgat
Ekonomik Özellikler
Tarım
Bölgenin ekonomisi tarıma dayanır. Ekili-dikili arazi bölgenin yaklaşık üçte birini kaplar. Nadasa bırakılan arazi fazladır. Yaz kuraklığı tarımsal faaliyetleri sınırlandırır. Erozyon nedeniyle tarımsal faaliyetler olumsuz etkilenir. Bölgenin iklimi tahıl tarımını yaygınlaştırır. Sulama yapılamayan alanlarda tahıl tarımı ön plandadır. Arpanın %39’u, buğdayın %31’i bu bölgede üretilir.
Tarım Ürünleri
Tahıllar : En önemli buğday ve arpa üretim alanı Konya Ovası’dır. Burayı Ankara, Yozgat ve Kayseri takip eder.
Baklagiller : Nohut, fasulye, yeşil mercimek gibi baklagillerin üretimi önemlidir. Bu ürünler üretimde ilk sırayı alır. Konya ve Yozgat mercimek üretiminde birinci sırada gelir.
Patates : Üretiminde bölge ilk sırayı alır. Niğde ve Nevşehir’de üretilir. Buralardaki volkanik arazi patatesin büyümesi açısından çok elverişlidir.
Şekerpancarı : Sulama yapılan yerlerde özellikle Konya, Eskişehir ve Aksaray’daki tarım alanlarının büyük bölümü şekerpancarına ayrılmıştır.
Sebze : Sulamanın yaygın olmayışı sebze tarımını olumsuz etkilemiştir. Sulanabilen yerlerdeki sebze üretimi yetersiz kalmaktadır.
Meyve : Volkanik alanlarda bağcılık gelişmiştir. Kayısı gibi meyve üretimi yaygındır.
Hayvancılık
Kurak iklimi, bitki örtüsünün bozkır olması ve düzlüklerin geniş yer kaplaması küçükbaş hayvancılığı yaygınlaştırır. Tiftik keçisinin %78’i bu bölgede beslenir. Torosların İç Anadolu’ya bakan yamaçlarında yaygındır: Özellikle Konya başta olmak üzere Karaman, Kayseri ve Sivas’ta karaman ırkı koyun beslenir. En çok koyun beslenen bölge olan İç Anadolu’da mera hayvancılığı yaygındır. Kırsal kesimde ailenin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik beslenen büyükbaş hayvanların sayısında son yıllarda artış olmuştur. Bölgede kümes hayvancılığı ile arıcılık (Toros yamaçlarında) da gelişmiştir.
Ormancılık
Yağışların çok az olduğu ve ormanların tahrip edildiği İç Anadolu Bölgesi’nde ormanlar çok dar bir alanda görülür. Ormanlar daha çok Sündiken Dağları ve Akdağlar’da bulunur ve bölgenin sadece %7’lik bölümünü kaplar. Bu nedenle bölgede ormancılık gelişmemiştir.
Madenler ve Enerji Kaynakları
Madenler : Eskişehir’de bor ve borasit, Ankara’da manganez, Kayseri’de demir çıkarılır. Tuz Gölü, Çankırı, Kırşehir ve Sivas’ta tuz üretimi yapılır.
Enerji Kaynakları : Ankara’da linyit çıkarılır.
Enerji Üretim Tesisleri : Enerji üretimi fazla değildir. Ankara Çayırhan ve Sivas Kangal’da linyitle çalışan termik santraller kuruludur. Sarıyar, Gökçekaya, Hirfanlı ve Kesikköprü önemli hidroelektrik santralleridir.
Endüstri
Başlıca endüstri tesisleri şunlardır : Şeker : Eskişehir, Ankara, Konya, kayseri, Sivas, Niğde İçki : Ankara, Nevşehir, Yozgat Lokomotif : Eskişehir Vagon – Demiryolu Malzemesi : Sivas Uçak : Eskişehir, Ankara Silah : Kırıkkale Çelik : Kırıkkale Petrol Rafinerisi : Kırıkkale Pamuklu Dokuma : Eskişehir, Ereğli, Karaman, Kayseri ve Nevşehir Madeni Eşya : Kayseri |
Ulaşım
Topoğrafyasının fazla engebeli olmaması nedeniyle kara ve demiryolu ağının en çok geliştiği bölgedir. Demiryolu ağı tüm bölgelerle bağlantıyı sağlayacak durumdadır. Ankara, Eskişehir, Kayseri ve Sivas önemli yolların kavşağı durumundadır. Ayrıca bölgede Ankara, Eskişehir, Konya ve Sivas’ta havaalanı bulunmaktadır.
Turizm
Bölgenin çok çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış olması nedeniyle tarihi turizm açısından zengindir. Neolitik döneme ait yerleşmeler, Hititler’den kalma çeşitli eserler önemli turizm çekicilikleridir. Kayseri, Nevşehir, Niğde arasındaki Kapadokya Yöresi’nde peribacası oluşumları, yer altı kentleri ve kiliseler turizm bakımından önem taşıyan yerlerdir. Konya, Selçuklu eserleri ve Mevlana Müzesi ile turizmin geliştiği bir merkezdir. Ayrıca Eskişehir, Ankara, Konya, Niğde ve Kayseri’de kaplıca turizmi önem taşımaktadır.
Bölgenin Ülke Ekonomisindeki Yeri
İç Anadolu Türkiye’nin gelişmişlik açısından 3. büyük bölgesidir. Aşağıda bölge ekonomisinde önemli yer tutan ürün ve ekonomik faaliyet türlerinin listesi verilmiştir.
Arpa Şekerpancarı Baklagiller Buğday Yapağı Hayvancılık
Yaz mevsimi çok sıcak, kışlar nadir soğuk geçer. Yıllık ortalama sıcaklık 16,4 °C; Ocak ayı ortalaması 3,7 °C; Temmuz ayı ortalaması 29,8 °C'dir. 565 mm'lik yıllık ortalama yağışın çoğu kış ve ilkbaharda düşer. Yaz yağışlarının oranı %2,6'dır. Yıllık bağıl nem ortalaması düşüktür: %53,6. Düşük bağıl nem ve sıcak yaz mevsimi kuraklığın şiddetini artırmaktadır. Bitki örtüsünü zayıf bozkırlar ve kurakçıl çalılar oluşturur.