İdrar yollarında veya idrar yaparken ağrı ve yanma çeşitli nedenlerden kaynaklanır. Belsoğukluğu, ülser, mesane iltihabı, prostat iltihabı, mesane tümörü, yumurtalık iltihabı, apandisit düşünülebilir. Bu nedenle tedaviye geçmeden önce, hastalığa neden olan bozukluğu tespit etmek gerekir. Tedavi, hastalık nedenine göre yapılır.
İdrar yaparken yanma idrar yolu enfeksiyonunun en sık belirtisidir. Alt idrar yolu enfeksiyonu genellikle monash.pw isimli bakterinin neden olduğu, idrar yolundan mesaneye kadar bakterinin yayılması ile ilgili enfeksiyondur.
Enfeksiyon sadece mesanede görülürse sistit, üst idrar yollarına doğru yayılırsa “piyelonefrit” adı verilir. İdrar yolu enfeksiyonlarında idrar yaparken yanma şikayetinin yanında hastada sık idrara çıkma isteği, idrarın tam yapılamadığı hissi, karnın alt kısmında ağrı, bulanık ve ağır kokulu idrar gibi şikayetler de eşlik edebilir.
İdrar yollarının dışında böbrekte de enfeksiyon oluşmuşsa, ateş, titreme, sırt ya da karın ağrısı veya kusma görülebilir. Böbrek enfeksiyonu ciddiye alınması gereken bir durumdur.
Gecikmeden doktora başvurmanız gereken durumlar:
GENİTAL BÖLGE – İDRAR YAPARKEN AĞRI NEDENLERİ
Ağrılı idrara çıkma sorununa bir dizi koşul neden olabilir. Bu koşullar şöyle sıralanabilir:
İdrar yolu enfeksiyonu idrar yollarının çeşitli mikroorganizmalar ile enfekte olması halidir.
İdrar yolu enfeksiyonu kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. Ayrıca yaşlılarda idrar yollarının normal yapısal bütünlüğünün bozulması idrar yolu enfeksiyonu için bir risk faktörüdür. Bunun dışında tıbbi nedenlerle idrar yollarında idrar sondası bulunanlarda da enfeksiyon daha fazla görülebilir.
İdrar yaparken yanma ve sık idrara çıkma idrar yolları enfeksiyonunda en sık görülen belirtilerdendir. Bazen ateş ve kanlı idrar belirtileri de ortaya çıkabilir. İdrar yolu enfeksiyonu kimi zaman böbrek enfeksiyonuna neden olabilir. Daha ciddi bir tablo olan bu durum “piyelonefrit” olarak adlandırılır. Bu hastalarda, hafif veya şiddetli bel ve yan ağrısı da görülebilir.
Özellikle hijyenik olmayan havuzlar, idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir. İdrar yollarına yapılan müdahaleler de (operasyon, sonda takılması) başka bir enfeksiyon nedenidir. Ayrıca kötü hijyen alışkanlıkları ve enfekte cinsel partner de enfeksiyonlara yol açabilir.
Bu nedenlerin dışında diyabet, bağışıklık sistemi yetersizliği (kanser hastaları) gibi hastalıklarda belirli bir bulaş olmadan da idrar yolu enfeksiyonu oluşabilir.
Öncelikle klinik belirtiler olması durumunda idrar yolu enfeksiyonundan şüphelenmek gerekir.
İdrar yolu enfeksiyonun klinik belirtileri şunladır:
Bu şikâyetler ortaya çıktığında hekime başvurulmalıdır. Çoğu zaman basit bir idrar tetkiki ve idrar kültürü ile tanı konulur. Hastanın durumuna göre hekim, bazen kan tetkiki ve ultrasonografi de isteyebilir.
İdrar yolu enfeksiyonunun standart tedavisi, hekim tarafından uygun görünen bir antibiyotik tedavisidir. Çoğu zaman ayaktan antibiyotik tedavisi yeterli olmaktadır. Ancak enfeksiyonu ciddi olan veya genel durumu bozuk olan yaşlı ya da bağışıklık sistemi zayıf hastalarda hastaneye yatış gerekebilir. Sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olan hastalarda bu durumun araştırılması gerekebilir. Sık enfeksiyona neden olabilecek yapısal idrar yolu bozukluklarının varlığında bazen cerrahi müdahalede gerebilir.
Öncelikle hijyeninden emin olunmayan havuz ve lavabo gibi alanları kullanmamak yararlı olacaktır. Ayrıca sık idrar yolu enfeksiyonu geçiren hastaların, havuza girdikten sonra veya cinsel ilişki sonrası idrar yapması önerilebilir. Bunun yanında özellikle kadın hastaların temizlik amacıyla genital bölgelerini sabun, duş jeli gibi kimyasal ürünlerle fazla miktarda travmatize ederek yıkamaları tavsiye edilmez. Bu işlem mevcut yararlı bakteriyel floranın bozulmasına neden olarak enfeksiyon riskini artırabilir.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU NEDİR?
İdrar yolu enfeksiyonunda, idrar yaparken ağrı ya da yanma hissi, sık idrara çıkma ihtiyacı, acil veya aniden idrar yapma ihtiyacı ya da idrarda kan görülmesi gibi belirtiler görülebilir.
Böbrek enfeksiyonunda ise ateş, sırt ağrısı, bulantı ya da kusma gibi semptomlar oluşabilir. İdrar yolu enfeksiyonlarının çoğu antibiyotik haplar ile tedavi edilebilir.
Antibiyotikler, enfeksiyona neden olan bakterileri öldürerek etki gösterir. Mesane enfeksiyonlarında genellikle 3 ila 7 gün arası antibiyotik kullanımı gerekirken böbrek enfeksiyonlarında antibiyotiğin daha uzun süre (2 haftaya kadar) kullanılması gerekebilir.
Basit enfeksiyonlar, ayakta tedavi edilirken böbrek enfeksiyonunda hastaneye yatış gerekli olabileceği için belirtilerin ortaya çıkmasından sonra mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurmak gereklidir.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
İdrar yolu enfeksiyonunun en yaygın belirtisi, idrar esnasında veya sonrasında meydana gelen ağrı ve yanma hissidir. Diğer belirtiler arasında sık idrara çıkma, idrarı tam bitirememe, kasıklarda ağrı ve şişlik hissi, bulanık ve ağır kokulu idrar, ateş, bulantı ve kusma yer almaktadır.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNUN NEDENLERİ NELERDİR?
Havuz, deniz, hamam, sauna gibi ıslak ortamlar, genital akıntı, genital hijyene dikkat edilmemesi, cinsel ilişki, sık partner değişikliği, yetersiz sıvı alımı ve buna bağlı yetersiz idrar çıkışı, vücut direncinin düşmesine neden olabilecek durumlar; kronik hastalıklar, travmalar; idrar yolu anomalileri, idrar yolu tıkanıklıkları, taş hastalıkları, kateter kullanımı, çeşitli doğum kontrol yöntemleri (diyafram gibi) ve menopoz idrar yolu enfeksiyonu nedenlerindendir.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONU NASIL GEÇER?
İdrar yolu enfeksiyonu mevcut olduğunda öncelikle bir hekime muayene olmak gerekir. Hekimin verdiği reçeteye göre ilaç kullanılabilir. Ayrıca kişiler idrar yolu enfeksiyonlarından kurtulmak için;
- Bol miktarda su tüketebilir,
- İdrarı bekletmemeye özen gösterebilir,
- Tuvalet sonrası ön ve arka temizliğini iyi yapabilir,
- Pamuklu yapıda iç çamaşırı giyebilir ve soğuk almamaya özen gösterebilir.
İYE, bakterilerin idrar yolunu işgal edip hem acı hem de rahatsızlık yaratan bir enfeksiyona neden olmasıyla yaşanır. Enfeksiyon, genellikle kendi bakterilerimizin, ait olmadıkları yerlerde belirmesi nedeniyle ortaya çıkar ve bunlardan en yaygın olanı, normalde bağırsakta yaşayan E. Coli bakterisidir. Stafilokokkal saprofitus genellikle daha genç yaştaki kadınlar arasında yaygın bir enfeksiyon kaynağıdır. Fakat bazen durumdan diğer bakteri türleri de sorumlu olabilir.
Kadınlar anatomileri sebebiyle erkeklerden daha fazla risk altındadır. Kadınlarda üretra, erkeklerde olduğundan daha kısadır ve ayrıca, bakterilerin idrar yolunu işgal edebileceği anüse daha yakındır.
Kadınlarda östrojen hormonu yaş ilerledikçe azalır. Bu da idrar yolunun kenarlarının incelmesi ve kurumasına neden olur. Koruyucu mukoza zarı veya mukoza da daha az asitli hale gelerek enfeksiyonla savaşma yetisi azalır. Östrojen hormonu tedavisinin İYE sorununu önlemek için tavsiye edilmesinin nedeni de budur.
İdrar yolu enfeksiyonunun belirtileri nedir?