Idrar Yolu Iltihabı Nedir Kısaca
kaynağı değiştir]
İdrar yolu enfeksiyonları yaşlılarda sıklıkla belirti vermez.[7] İdrar tutamama, ruhsal durumda değişiklik veya halsizlik şikayetleri tek belirti olarak görülebilir.[2] Bununla birlikte bazı yaşlılar bir kan enfeksiyonu olan piyüri şikayetiyle bir sağlık kurumuna başvurabilirler.[4] Pek çok yaşlı insanda zaten idrar tutamama veya bunama mevcut olduğundan tanı koymak güç olabilir.[7]
Sebep[değiştir kaynağı değiştir]
önleyici antibiyotiklerin, çocuklardaki idrar yolu enfeksiyonlarını azaltma etkisi zayıftır.[23] Bununla birlikte, eğer altta yatan hiçbir böbrek anormalliği yoksa, nükseden İYE daha ileri böbrek sorunlarında nadir bir sebep olup yetişkinlerdeki kronik böbrek rahatsızlığının yüzde sıfır virgül otuz üçüne (%0.33) yol açar.[24]
Tanı[değiştir kaynağı değiştir]
Çocuklarda bir idrar yolu enfeksiyonu tanısı koyabilmek için, pozitif bir idrar kültürü gereklidir. Kullanılan numune alım yöntemine bağlı olarak bulaşma sıklıkla bir güçlük olarak ortaya çıkar, bu nedenle “temiz” bir akış numunesi için 5 CFU/mL, kateterle elde edilen numuneler için 104 CFU/mL ve suprapubik aspirasyonlar (bir iğneyle doğrudan mesaneden alınan numune) için 102 CFU/mL kullanılır. Numune toplamak için “idrar torbası” kullanımı, kültürlendiğinde yüksek kontaminasyon oranı nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından tavsiye edilmemektedir ve tuvalet eğitimi almamış çocuklarda kateterizasyon tercih edilmektedir. Amerikan Pediatri Akademisi gibi bazı kuruluşlar, idrar yolu enfeksiyonu yaşayan iki yaşın altındaki tüm çocuklarda renal ultrason ve işeme sistoüretogramı (işeme esnasında kişinin üretrasının ve mesanesinin röntgen ışınlarıyla gerçek zamanlı olarak izlenmesi) tavsiye etmektedirler. Bununla birlikte, sorun görülmesi durumunda etkin tedavi bulunmaması nedeniyle, National Institute for Clinical Excellence gibi diğer kuruluşlar altı aylıktan küçük veya sıra dışı bulgulara sahip çocuklarda yalnızca rutin görüntüleme yöntemlerini tavsiye etmektedirler.[6]
Ayırıcı Tanı[değiştir kaynağı değiştir]
Nükseden enfeksiyon sahibi kişiler için, uzun süreli günlük antibiyotik kullanımı etkilidir.[1] Sıklıkla kullanılan tedaviler arasında nitrofurantoin ve trimetoprim/sülfametaksazol sayılabilir.[4] Asiditenin düşük olduğu mesanede kendisine karşı direnç oluşmayan formaldehid oluşturduğundan, metenamin de bu amaca yönelik olarak sıklıkla kullanılır.[21] Enfeksiyonların cinsel ilişkiye bağlı olduğu durumlarda, sonra da antibiyotik alımı faydalı olabilir.[4] Menopoz sonrası kadınlarda, topikal vajinal östrojen kullanımının nüksetmeyi azalttığı görülmüştür. Topikal kremlerle karşılaştırıldığında, ovüllerden vajinal oströjen kullanımı düşük dozlu antibiyotikler kadar faydalı olmamıştır.[22] 2011 yılı itibarıyla bir dizi aşı geliştirilmektedir.[4]