İhsan İyilik, güzellik, uygun ve güzel olanı en güzel ve kusursuz bir şekilde yapmak anlamında kullanılmaktadır.
İhsan; Allah'ın huzurunda olduğunu onu gönül nuruyla görüyormuş gibi tasavvur ederek kulluk vazifelerini yerine getirmektir. İhsan”, iyilikte bulunmak, bir işi en güzel şekilde layıkıyla yapmak ve Allah’a ihlasla kulluk etmek gibi anlamlara gelir. İslam’ın genel ilkelerinden biri olan ihsan, hayatımızın her alanını kuşatan ahlaki bir kavramdır.
Muhsin olan Allah Teala nasıl her şeyi ihsanla, güzelce yaratmışsa (Secde, 32/7) en güzel biçimde yarattığı insandan da (Tin, 95/4) her işte ihsan üzere davranmasını istemektedir. Nitekim ihsan derecesine yükselerek özünü Allah’a teslim eden kimseyi Rabbi katında bir mükafat beklemektedir. Böyle kimseler için ne korku ne de üzüntü vardır. (Bakara, 2/)
Allah’ın rahmeti onlara çok yakındır. (A’raf, 7/56) Yüce Allah, iyilik eden kulları ile beraber olduğunu, (Nahl, 16/) onları sevdiğini (Bakara, 2/; Âl-i İmran, 3/; Maide, 5/93) ve mükafatlarını asla zayi etmeyeceğini her daim bildirmektedir. (Tevbe, 9/; Hud, 11/) Kur’an-ı Kerim’de farklı türevleriyle çokça zikredilen ihsan kavramının en güzel tanımını Hz. Peygamber yapmıştır.
O, “Cibril hadisi” diye meşhur olan rivayette insan suretine bürünerek kendisine gelen Cebrail (as)’in “İman nedir?”, “İslam nedir?” sorularının ardından “İhsan nedir?” sorusuna şöyle cevap vermiştir: “İhsan, Allah’ı görür gibi ibadet etmendir. Sen O’nu görmüyor olsan da O seni görmektedir…” (Buhari, Tefsir, (Lokman) 2) Buna göre ihsan, ihlas ve murakabe yani her an Allah’ın gözetiminde olduğunun bilincinde olma anlamlarını da içermektedir.
Hadisin sonunda Allah Rasulü (sav) “Bu Cibril’dir, insanlara dinlerini öğretmek için geldi” buyurmuştur. Dolayısıyla ihsan, iman ve ameli tamamlayan dinin temel bir unsurudur. Bu çerçevede Sevgili Peygamberimiz’in “Allah, her işte ihsanı (güzel davranmayı) emretmiştir” sözünün önemi daha da belirginleşmektedir.
Çünkü ihsan, müminin yalnızca Allah ile olan ilişkilerini değil, anne babasından başlamak üzere yakın çevresiyle, diğer insanlarla ve hatta canlı-cansız bütün mahlukatla olan ilişkilerini de kapsayan ve böylece insanı olgunlaştıran, kemale erdiren bir haslettir. Yüce Allah Nahl suresinin ayetinde kullarına önce adaleti, ardından da ihsanı emretmiştir. İhsan adaletin üstünde bir erdemdir. Çünkü adalet kişinin gerektiği kadarını verip hakkını almasıdır.
İhsan ise gerekenden daha fazla verip hakkından daha azını almasıdır. Bu yüzden adaleti gözetmek vacip, ihsanı gözetmek ise mendup (bağlayıcı olmayan) ve isteğe bağlıdır. (Ragıb el-İsfehani, el-Müfredat, s. ) Bununla birlikte Allah kullarına nasıl ihsanda bulunuyorsa, onlardan da aynı şekilde ihsan üzere davranmalarını beklemektedir.
1. Bağışlama, bağış, bağışta bulunma; iyilik etme, iyi davranma.
2. Bağışlanan şey, kayra, lütuf, inayet, atıfet.
3. Karşılık beklemeden yapılan yardım, iyilik.
[Ihsan] n. beneficence
Köken: Arapça
hsan kelimesi genellikle belli bir yan üzerindeki kiiler kullanmay tercih eder. hsan terimi genelde öüt vermek ya da kssadan hisse anlatrken kullanlr. Dilimize Arapçadan geçmi olan ihsan kelimesi ''hüsn'' kökünden türetilmitir. Hüsn kelimesi hayra yönelmek, güzel ve iyi olmak anlamna gelir. hsan kelimesine dair akllar kurcalayan detaylar haberimizde iledik
hsan kelimesi hem Kur'anda hem de hadislerde geçen bir slam dini terimidir. hsan bir davran en güzel biçimde yapmak anlamna gelmektedir. slam dini genel olarak inanan kiinin ihsanla kulluk etmesini istemi ve Kur'an'da ebeveynleri ile ilikilerde de ihsan ile davranlmas gerektiini vurgulanmtr.
hsan kavram ünlü Cibril hadisi'nde de geçmektedir. Bu hadiste u olay geçmektedir; vahiy melei Cebrail kii klnda slam dininin son peygamberi Muhammed'e çeitli sorular sorar. Sorulardan birisi de "hsan nedir?" eklindedir. Peygamber soruyu öyle yantlar "Allah'a, onu görüyormuçasna kulluk etmendir. Sen onu görmesen dahi o seni görür.
Bunun dnda slam'daki inançsal hareketlerden Sufizmde ihsan kavram sahip olduu genel anlamn ötesinde, daha farkl bir deruni anlayla anlatlmaktadr.
hsan etmek, eylemek kelimelerinin balamak, bata bulunmak anlamlarna gelmektedir. hsan etmek sözcüü Türkçe dilinde sürekli kullanlan kelimeler içerisindedir.
Türk Dil Kurumuna göre ihsan kelimesinin dört ayr anlam vardr. Bunlar da u ekilde sralanabilir;
Bugün hsan ile kütüphanede buluacaz.
hsan sahibi insanlar çkar ilikilerine aldr etmez ve çevresindeki insanlara elinden geldiince yardm eder.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ