Inovasyon Ve Çeşitleri
İnovasyon çeşitleri, farklı problemlerin çözümü için fırsatlar sunuyor
Son dönemde herkes inovatif (yenilikçi) olmanın yollarını ararken, inovasyon çeşitleri, farklı sektörler ve iş kolları için fırsatlar sunuyor. Tüm ürünler, süreçler ve hizmetler, bu kavrama ayak uydurması için değişime uğrarken, daha geleneksel ve yerleşik süreçler ise geçmişin sayfaları arasında yerini alacağa benziyor.
Pazar lideri şirketlerin daha esnek iş süreçleri ve metotları kullanmaya başladığı görülürken, çalışma biçimlerimiz, ürün ve hizmetlerin fayda sağlama biçimleri de değişime uğruyor. Bu esnada kullanım sıklığı artan inovasyon terimi hakkında size bilgi vermek istedik.
İnovasyon ne anlama geliyor?
Türkçeye “yenilik” olarak geçen inovasyon, iş dünyası için bir fikir ya da buluşun değer yaratan bir ürün ya da servise dönüşmesi anlamına geliyor. Ancak daha kapsamlı bakıldığında, yeni bir üretim metodu kullanmak, yeni pazarlar yaratmak, yeni tedarik kaynakları elde etmek gibi eylemler de inovasyon şemsiyesi altında değerlendirilebiliyor. Herkesin kendi tanımını yaptığı inovasyon kavramını daha iyi anlamak için aşağıdaki inovasyon çeşitleri bölümünü okumanız faydalı olacaktır.
İnovasyon çeşitleri
Birçok alanda görülebilen inovasyonlar, buna göre kategorilere ayrılabilmektedir. Ancak sıklıkla, bir inovasyonu sadece tek bir kategoriye koyabilmek mümkün değil. Bu sebeple inovasyonlar, genellikle alanına ve derecesine göre ayrılırlar.
Alanına göre inovasyonlar
Ürün / hizmet inovasyonu
Ürün inovasyonu için tamamen yeni bir ürün ortaya çıkartmak yeterli olabileceği gibi, pazar davranışını, diğer şirketlerin yönünü, hatta hayatlarımızı değiştiren eski bir ürün ya da hizmetteki geliştirme de bu kapsamda değerlendirilebilir.
Süreç inovasyonu
Bir kurumdaki var olan süreçleri en iyi hale getirmeyi sağlayan süreç inovasyonu, örneğin bir ürün imalatında maliyeti düşürmek ya da kaliteyi artırmak için kullanılan ham maddelerin değişiminden ibaret olabilir. Süreç inovasyonunun hedefi genellikle maliyet düşürmektir. Son dönemde daha sık karşımıza çıkan üretim hatlarındaki robotlar da bunun iyi bir örneğidir.
İş modeli inovasyonu
Doğrudan ürün, hizmet ya da süreçlerde değil, bunların pazara sunulmasını etkileyen iş modellerinde görülen inovasyon da verimliliği ve satışı artırma hedefiyle gerçekleştirilir. Örneğin sadece fiziksel mağazalarda satılan bir ürünü, abonelik ile satarak daha başarılı sonuçlar elde ederseniz, iş modeli inovasyonu yapmış olursunuz.
Derecesine göre inovasyonlar
Radikal inovasyon
Daha önce pazarda var olanlardan radikal ölçüde farklı bir ürün ya da hizmet sunduğunuzda, radikal inovasyon gerçekleştirmiş olursunuz. Radikal inovasyonlar, genellikle yeni pazarlar ortaya çıkartırlar. Örneğin otomobilin icadı ile at arabalarının yanına yeni bir ulaşım pazarı eklenmiş oldu, daha güncel bir örnek ise taşınabilir müzik pazarını yaratan Walkman’in icadı gösterilebilir. Radikal inovasyonların zorluğu, müşteri, pazar ve toplum tarafından kabul edilmelerinin gerekmesidir.
Artan inovasyon
Adım adım ilerleyen ve her adımda bir yenilik ortaya koyan inovasyonlara artan inovasyon adı verilmektedir. Radikal inovasyonun aksine, artan inovasyonlar yeni bir pazar yaratmaz. Bunun yerine var olan pazarı genişletir ya da inovasyon yoluyla niş ürün ve hizmetler ortaya çıkartır.
Pazar inovasyonu
İnovasyon yapmak için illa yeni bir ürün ya da hizmet sunmanız gerekmez. Geliştirilme süreci tamamlanan ürün ve hizmetler de inovasyona konu olabilirler. Örneğin pazarı yeni bir noktaya taşımak ve buraya yönelik gerekebilecek değişiklikleri uygulamak da pazar inovasyonu kabul edilebilir.
İnovasyon hakkında yanlış bilinenler
Farklı tanımları sebebiyle neyin inovasyon olup neyin olmadığı tartışma yaratmaktadır. Ancak bazı kriterleri netleştirmek, bu ayrımı yapmayı kolaylaştıracaktır.
Buluşlar inovasyon mudur? Yeni bir buluş, inovasyon olabilir ancak her buluş inovasyon değildir. Bazı durumlarda teknik olmayan gelişmeler ve yeni satış kanalları da inovasyon çerçevesinde kabul görür.
İnovatif fikirler, daha önce kimsenin düşünmediği fikirler midir? Her zaman değil. Edison’un bulduğu ampul, türünün ilk örneği değildi. 1761’de Kinnersley adlı bir mucit ilk prototipleri geliştirmişti. Ayrıca Edison’un ampulü 1880’de piyasaya çıktığında, birçok kişi bu fikir üzerinde çalışıyordu. İnovasyonlar daha önce kimsenin düşünmediği fikirler olmak zorunda değildir, hatta genelde tam tersi geçerlidir. Başarılı inovasyonlar, genelde başka kişilerden ya da sektörlerden öğrenilen bilgilerle ortaya çıkar. Bu sürece yaratıcı imitasyon adı da verilmektedir.
İnovasyonlar pazarda ilk olmak zorunda mıdır? Her zaman değil. iPhone ilk akıllı telefon değildi ancak uygulama mağazası ve çoklu dokunmatik ekran gibi pazarı değiştiren yenilikler getirmesi sebebiyle inovatif bir ürün oldu.
Tasarımı değişen bir ürün, inovasyon mudur? Hayır, örneğin bir ürünü farklı bir renk seçeneği ile pazara sunmak, pazarda hareketlilik yaratabilir ancak pazarı nispi ölçüde değiştirebilir. Burada ölçü yeni ve önemli bir değer ortaya çıkartmaktır.
İnovasyon Türleri Nelerdir? Düzeyine İnovasyon Çeşitleri Nelerdir?
Kılavuzun halen yürürlükteki 2005 sürümünde ise inovasyonun tanımı; yeni ya da büyük oranda değiştirilmiş ürün ya da hizmet ya da sürecin; yeni olan bir pazarlama yönteminin ya da iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda ya da dış ilişkiler içerisinde yeni bir organizasyonel tekniğin uygulanması şeklinde ifade edilmiştir.
İnovasyon Türleri Nelerdir?
İnovasyon türleri, esas olarak değişimin kapsamına göre beş temel başlık içerisinde toplanmaktadır. Bu başlıklar ise şu şekilde sıralanmaktadır:
Ürün İnovasyonu
Hizmet İnovasyonu
Pazarlama İnovasyonu
İş Modeli İnovasyonu
Organizasyonel İnovasyon
Kısacası inovasyon, değer katabilen bir yeniliktir. Değer yaratma bölümünü özellikle vurgulamak gerekir ise; her yenilik ya da her buluş inovasyona dönüşmeyebilmektedir. İnovasyon kavramı, patent alınabilmesi, yapılması ve akla gelmesi oldukça zor olan fikirlerin oluşturmuş olduğu bir süreç olarak ifade edilmektedir. İnovasyonun da kendi bünyesinde pek çok türleri ve çeşitli uygulamaları bulunmaktadır.
Düzeyine Göre İnovasyon Çeşitleri Nelerdir?
İnovasyonun meydana getirmiş olduğu değişimlerin ve farklılıkların derecesine göre inovasyon çeşitleri de radikal, yapısal ve aşamalı inovasyon olarak üç bölüme ayrılmaktadır. Bununla birlikte sadece firmalar için değil bireysel, toplumsal ya da ulusal düzeyde de toplumsal ve bireysel inovasyon olarak çok sayıda sınıflandırmalar yapılmıştır.
İnovasyonun Özellikleri Nelerdir?
İnovasyon, herhangi bir ülke için sürdürülebilir olan büyüme, toplumsal nitelikteki gönenç veya artan iş imkânları manasına geldiğinden, inovasyon için gerekli olan alanın oluşturulması devletler için ilk öncelik olarak nitelendirilmektedir. Bu da başarı ile çalışan bir mekanizmanın kurulmasını ve etkin olan politikaların tasarlanarak uygulanmasını gerektirmektedir.
İnovasyonda sistem yaklaşımı, gerek bilginin üretilmesi gerekse yayılarak uygulanabilmesi süreçlerini kapsamasından dolayı politikanın odağı, kurumlar arasında yer alan etkileşime dayanmaktadır. ‘Ulusal inovasyon sistemi’ bahsedilen kurumlar tamamını ve aralarında bulunan bilgi, regülasyon ve finansman akışını tanımlayabilen dinamik bir sistemi ifade etmektedir.
İnovasyonun Önemi Nedir?
İnovatif düşünme ile iş yerleri değişime ve yeniliğe çok daha açık olabilmektedir ve bunun neticesinde yaratıcılığa ve yeni olan fikirlere yatırım yapma cesaretine de sahip hale gelebilmektedir. Yenilikçi fikir, her işte büyümeyi sağlamaktadır. İnovatif fikir kısaca, yeni düşünceler ve problemleri çözmek amacı ile yeni yollar bulmak için yaratıcı sorun çözmeyi esas alan düşünce mekanizmasıdır.
Patente ve buluşa dokunan inovasyon genel olarak radikal inovasyon olarak isimlendirilen yenilikçilik seviyesi yüksek olan inovasyonlardır. Var olan tüm ürün ve süreçlerde de ufak ancak etkisi yüksek olan eklemeler ve değişiklikler ile birlikte inovasyon ve inovatif ürün yakalayabilmek mümkündür. İnovasyonda öne çıkan nokta; dünyada ilk defa yapılması değil de, yapılmış olan yeniliğin kullanıcıya ve tüketiciye değer katması planıdır.
