Iran Kedisi Red Point

Diğer Evcil Hayvanlarla Dostluk

Evin içerisinde oradan oraya koştursun, dilediğince özgür bir şekilde dolaşsın, hoplasın zıplasın, nereye gidersem gideyim benimle birlikte gelsin diyorsanız o halde İran kedisi sizin için pek de uygun bir cins değildir. İran kedileri tatlılıklarının yanında olabildiğince sakin birer cinstirler. Mükemmel bir arkadaştırlar ancak ev içerisinde öyle sizi her saniye takip edip ayağınıza bağ olmazlar. Ancak oyun vakti geldiğinde sahibiyle oyunlar oynamayı çok severler. İran kedileri zekidirler, yalnızca bazı ırklar kadar çok fazla meraklı değillerdir.

İran kedileri kendilerini tam anlamıyla yaşadığı ortama ve sahiplerine adamış bir kişiliğe sahiptir. Ancak bu sadakati göstermek için öncesinde sahibinden yeteri kadar ilgi ve şefkat görmesi gerekir. Sahiplerinin güven ve sevgisini kazanan İran kediler iyi bir arkadaş, iyi bir yoldaş olacaktır kendisine. İran kedileri okşanmayı çok ama çok severler. Kucağa alınmaktan hoşlanan İran kedileri bu bakımdan sevilebilen, tüyleriyle oynanan ve bundan da fazlasıyla hoşlanan bir kedi türüdür. Bir güzel haber de; İran kedilerinin dikkatinizi çekmek için sizi rahatsız etmeyecek olmalarıdır. Fakat ilgisiz kalan bir İran kedisi de yeterli ilgiyi görmemesinden dolayı evin bir köşesine çekilip sakin bir mizaca bürüneceğini hatırlatmak isteriz.

İran kedisi ( fars kedisi ), kısa ve kalın bacaklı, patileri büyük, omuzları geniş, kısa boyunları, geniş göğüsleri ve nispeten kısa kuyrukları, vücut yapısı itibariyle kaslı ve kalın kemikli, orta ile büyük boyda birer cinstirler. Uzun tüyleri ve kalın kürkleri ile birlikte çok çeşitli desenlerde geniş bir renk yelpazesine sahiptirler. Bu nedenle bakımı için yeteri kazar zaman ayırılması gerekir. Bu güzel kürklerini temiz tutmak ve tüy yumaklarının önüne geçmek için günlük bakım yapmak kaçınılmazdır.

İran kedileri sessiz ve uysal olmalarıyla bilinirler. Görünüm itibariyle çok ama çok tatlı kedilerdir. Ancak öyle her an kendini birilerine sevdirmezler. Yalnızca güvendikleri insanlara kendini sevdirdiklerini bilmek gerekir. Uysal bir mizaca sahip oldukları için sessiz ortamlardan hoşlanırlar. Bu nedenle yaşlılar veya yalnız yaşayan bekârlar için ideal bir kedi türüdür. Zaman zaman evin içerisinde yalnız kalsalar bile pek sorun çıkarmazlar.

Pars kedisi olarak da bilinen ilk İran kedisinin tam olarak ne zaman ve nerede ortaya çıktığı kimse tarafından bilinmiyor. Ancak 1600’lü yıllarda bugünün İran coğrafyasından Avrupa’ya getirildiği bazı kayıtlarda geçmektedir. 400 yılı aşkın uzun bir geçmiş İran kedilerini günümüzde var olan en eski kedi ırklarından biri yapmaktadır. Dünyanın pek çok ülkesindeki profesyonel kedi yetiştiricilerinin çoğu, İran kedilerinin İran’dan ve Türkiye’den geldiği konusunda fikir birliğine varsalar da, tarihleri hakkında ne yazık ki kayda değer bir bilgiye sahip değillerdir.

İtalyan kâşif Pietro della Valle, 1620’li yıllarda İran kedilerini Avrupa’ya tanıttı ve sonraki iki yüzyıl içerisinde İran kedileri burada popüler bir cins olarak kedi yetiştiricileri tarafından kabul gördü. 19. yüzyıla gelindiğinde ise Avrupa’dan Amerika’ya getirilen İran kedileri kısa süre sonra burada da en popüler kedi ırklarından biri haline geldi. Bir bilgi de; İran kedileri, 2013 yılında Amerika’da “Kedi Meraklıları Derneği” jüri seçimi ile Exotic Shorthair ile birlikte en popüler kedi ırkı seçilmişti.

Tekrar 1800’lü yıllara geldiğimizde; görüyoruz ki, İran kedileri uzun yıllar popüler bir cins olarak saltanat sürmüşler ve diğer kedi ırkları arasında belirgin bir şekilde öne çıkmışlardır. İran kedileri ve Ankara kedisi ırklarının ataları da dâhil olmak üzere uzun tüylere sahip kediler, dönemin tarihi belgelerine göre; İran ve Türkiye’den gelen Roma ve Fenike kervanları tarafından Avrupa’ya taşındığıdır.

İtalyan kâşif Pietro della Valle’in yanı sıra 1600’lü yıllarda diğer bazı gezginler, İran kedilerini önce Fransa’ya sonra da İngiltere’ye getirdiler. 1900’lerin başında, İran kedileri Avrupa’da popülerliğini sürdürmeye devam ediyor, ödül üzerine ödül alıyordu.

Bugüne geldiğimizde ise Türkiye dâhil dünyanın pek çok ülkesine ihracı olan İran kedileri neredeyse tüm kıtada popülerliğini sürdürmeye devam ediyor. Uzun ve kalın tüyleri ve tatlı yüz ifadesi ile kedi yetiştiricileri ve kedi sahiplenmek isteyen kişiler tarafından sıklıkla tercih edilen İran kedileri görünen o ki bu ilgiyi uzun yıllar koruyacağa benziyor.

Vücut

Kafa

Kulaklar

Gözler

Bacaklar ve Ayaklar

Kuyruk

Tüy

Renk

Diğer tüm kedi ırklarında olduğu gibi İran kedileri de düzenli bir besin programına ihtiyaç duyar. Düzenli ve kaliteli mamalar ile beslenen İran kedileri hem dış görünüşleri itibariyle safkan özelliklerini sergiler hem de uzun yıllar herhangi bir sağlık sorunuyla karşı karşıya kalmadan yaşamlarını sürdürebilirler. Altı aylıktan olgunluğa kadar günde iki kez beslenilmesi uygundur. İran kedilerinde de obeziteye karşı beslenme programının bir düzen halinde ilerlemesi gerekir.

İran kedilerinin düz yüzü ve kısa çeneleri, kuru mama yemelerini ve yeterince suç içmelerini zorlaştırabilir. Bu nedenle onlar için bir mama kabı seçilirken, geniş, sığ ve alçak kenarlı bir tabak tercih edilmelidir. Ayrıca yavru İran kedilerinin çiğneme sorunları göz önünde bulundurularak, yemesi kolay Hills, Pro Plan, Royal Canin , Whiskas, Pro Choice, Cat Chow , Acana,Orijen gibi markaların yavru kedi mamaları tercih edilebilir. iran kedisi için en iyi mama öneri listemize göz atmanızda fayda var

Kedilerde eğitim henüz yavruyken başlanıldığında etkisini gösterir ve başarıya ulaştırır. Bu nedenle diğer kedi cinslerinde olduğu gibi İran kedilerinde de henüz yavruyken düzenli ve sistematik ilerleyen bir eğitim programı ile onları eğitmek başarılı bir sonuç verecektir. Eğitim esnasında onlardan ilgi ve şefkati eksik etmeden, verilen her komutu başarıyla yerine getirdiği takdirde verilecek ödül mamaları ile istenilen sonuca kolayca ulaşılabilir. Genellikle bağımsız olabilen yavru İran kedilerine eğitim verilirken sabırlı olmak da unutulmaması gereken bir husustur.

Hem soylu kediler hem de melez cins kediler, doğada genetik olabilen çeşitli sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalabilmektedirler. Sevecen ve uysal olmalarına rağmen İran kedileri, başta yüz yapıları nedeniyle olmak üzere bir dizi sağlık sorunlarına karşı meyillidirler.

Dar burun delikleri nedeniyle solunum zorluğu veya hırıltılı nefes alma sorunu yaşayabilmektedirler.

İran kedilerinin gözlerinde ortaya çıkabilen, göz kapağının içe doğru kıvrılmasıyla tahriş oluşabilir. Böyle bir durumda cerrahi müdahale gereklidir.

Kiraz gözü ve entropion gibi göz hastalıklarına karşı meyillidirler.
Polikistik böbrek hatalığı gösteren semptomlar ortaya çıkabilir. Tespit edilmediği takdirde kronik böbrek yetmezliğine neden olabilmektedir. Eğer bir iştahsızlık, kusma, sık idrar yapma ve uyuşukluk gözlemlenirse derhal veterinere başvurulmalıdır.

Kardiyomiyopati yani kalbin duvarlarının kalınlaşması sonucu ortaya çıkan hastalıktır. Bu sağlık sorununun ne yazık ki teşhisi zordur ve genellikle ilk semptomda sonuç ani ölümdür. Çoğunlukla yaşlı erkek kedilerde görülür. Bu hastalığın belirtileri arasında uyuşukluk, nefes almada zorluk, öksürük, bacaklarda felç ve yeme içmeden kesilme vardır.

Mantar enfeksiyonu olarak bilinen saçkıranlara yatkınlık da görülebilmektedir.

İran kedileri yoğun tüylü bir yapıya sahiptir. Tüyleri her gün düzenli olarak fırçalanması gerekir. Düzenli tüy bakımı yapılmayan İran kedilerinde kaşıntı, kızarıklık, tüy dökülmesi ve tüy yumağı gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.

Son olarak düzenli diş fırçalama ve tırnak kesiminin de yapılması unutulmamalıdır.

Kedileri eğitmek köpekleri eğitmek kadar kolay olmayabilir ancak imkânsız da değildir. İlk olarak eğitime başlanırken İran kedilerinin davranışlarına odaklanılması gerekir. Eğitime olan ilgisi, verilen komutlara tepkisi ölçülmeli ve ona göre hareket edilmelidir. Hoşuna gidebileceğini düşündüğünüz oyuncaklar, verdiğiniz komutlara karşı tepkisi ve ardından ödül mamaları ile eğitime teşvik edilebilir. Tuvalet eğitimi gibi zor eğitimleri zamanla ve sabır göstererek onlara verebilirsiniz. Eğitim sürecinde İran kedinize karşı sert olmadan daha şefkatle yaklaşmaya özen göstermelisiniz. Zira her türlü ceza ve bağırıp çağırma, eğitime katılmayan bir kedi profili ortaya çıkaracaktır. İran kedileri sevgi ister, bu nedenle eğitim esnasında onlara sevgi ile yaklaşılması eğitimde istenen sonucu kısa sürede verecektir.

Tipik bir İran kedisinin ömrü ortalama 10 ila 15 yıl arasıdır. Diğer herhangi bir cinste olduğu gibi, İran kedilerinde de bazı sağlık sorunları görülebilmektedir. Düzenli sağlık kontrollerinin yapıldığı, beslenmesi düzenli bir programda ilerleyen, egzersizleri yapılan, tüy bakımı, diş fırçalama gibi önemi bakımlarının aksatılmadığı bir İran kedisi 15 yıla kadar sağlıklı bir şekilde yaşayabilir.

Safkan kedilerin birçoğu gibi İran kedisinin de yatkın olduğun bazı genetik hastalıklar vardır. Ancak bu hastalıkların sayısı İran kedisinde biraz fazladır. İran kedisinde görülen hastalıklarda bazıları şu şekildedir;

• Kaşıntı, kızarıklık ve saç dökülmesine neden olan sebore oleosa,
• Kafa yapısından kaynaklanan solunum problemleri,
• Kafa yapısından kaynaklanan diş problemleri, periodontal hastalıklar olarak adlandırılan bu hastalığa sahip olan İran kedisi, çiğnemede ve besinleri ağzında tutmakta zorlanır.
• Kornea sekestrası adı verilen İran kedisine özgü kornea rahatsızlıkları,
• Dolaşım sistemini etkileyen portosistemik şant hastalığı,
• Yavruluk döneminde görme kaybına neden olan progresif retinal atrofi,
• Zor doğum,
• Böbrek yetmezliğine ve böbreklerde kist oluşumuna neden olan polikistik böbrek hastalıkları,
• Kalp yetmezliğine neden olan hipertrofik kardiyomiyopati.

Diğer tüm kedi ırklarında olduğu gibi dişi İran kedilerinde de ilk çiftleşme belirtileri 6 ila 8. ay arasında görülmektedir. Erkek İran kedileri ise çiftleşme isteğinin baskın olduğu Eylül ve Mart ayları arasında çiftleşmeye hazırdırlar.

Dişi İran kedisi ortalama 8. ayda kızgınlık dönemine girer. Yetişkinliğe erişen sağlıklı bir kedi 58 – 65 gün süren bir hamilelik sürecinden sonra yavrularını dünyaya getirir. İran kedisinin doğumu diğer kedilere oranla daha zor gerçekleşir. Bu nedenle de mutlaka veteriner gözetiminde olmalıdır. İran kedisi bir doğumda 3 – 5 yavru dünyaya getirir. Yavru sayısı kedinin sağlık durumuna, beslenmesine ve yaşına göre değişiklik gösterir. Herhangi bir sağlık sorunu olmayan yetişkin bir İran kedisinin 8 yavru dünyaya getirdiği de görülmüştür.

Sık ve uzun tüylere sahip olan İran kedisi olduğundan daha büyük görülür. Kaslı ve güçlü kemikleri tüylerle kaplı olan kısa bacakları, yoğun tüyleri ona hantal bir görünüm kazandırır. Ancak görüntüsünün aksine kiloları çok da fazla değildir. Ağırlıkları genel olarak 3 – 7 kg ağırlığında, uzunlukları ise 20 – 38 cm boyutlarındadır. Dişi kediler erkek kedilerden daha kısa ve hafiftir. Dişi İran kedisinin ağırlığı 3 – 4, 5 kilo aralığındayken; erkek İran kedisinin ağırlığı 4 – 6 kg arasında değişir.

Aktivite seviyesi düşük İran kedileri düzensiz ve aşırı beslenme sonucu hızlı bir şekilde kilo almaya meyillidirler. Beraberinde ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalmamak için beslenmelerine özen göstermeli, her gün düzenli bir programda dengeli beslenme amaçlanmalıdır.

Düzenli beslenmeye ek olarak İran kedileri için mama tercihinde bulunurken içeriği zengin, protein deposu Royal Canin, Pro Plan ve Purina gibi markalardan satın alınabilir.

Tüm uzun tüylü kediler gibi İran kedisi de özel mamalarla beslenmelidir. Çok fazla hareket etmekten hoşlanmayan İran kedisi yemek yemeyi de çok sevdiği için obeziteye yatkındır. Basık burunlu olması nedeniyle genetik olarak solunum problemleri yaşayan İran kedisi aşırı kilolu olduğundan da bu problem artacaktır.

Bu nedenle de beslenme aralıklarına ve beslenme miktarına dikkat edilmelidir. Beslenme programı yaşlarına ve sağlık durumuna göre belirlenmeli, protein, vitamin ve mineral ağırlıklı mamalar tercih edilmelidir.  iran kedisi için en iyi mama öneri listemize göz atabilirsiniz.

İran kedileri uzun, kalın ve yoğun bir tüy yapısına sahiptirler. Uzun tüyleri onları daha sevecen göstermekle kalmıyor tıknaz da bir görünüm veriyor. Bu derece uzun ve yoğun tüyler ister istemez beraberinde tüy yumağı ve cilt tahrişi gibi sağlık sorunlarını da getirebiliyor. İran kedilerinin tüy bakımı her gün düzenli olarak yapılması gerekir. Bununla birlikte aylık rutin kontrolleri yapılarak olası sağlık sorunlarının da önüne geçilebilir. Özellikle kiraz gözü gibi göz hastalığına yakalanmamaları için gözlerine dikkat edilmelidir.

İran kedisi bakımı en zor kedi cinslerinden biridir. Uzun ve sık tüyleri her gün fırçalanmazsa keçeleşir ve birbirine karışır. Etraftaki pislikleri toplar ve tüyleri kirlenerek parlaklığını kaybeder. Tüyleri düzenli olarak kedi tarağı ve kedi fırçasıyla tarandığında hem ölü tüyler temizlenir hem de cilt sağlığı korunmuş olur. Böylece çok tüy döken İran kedisinin dökülen tüyleri etrafa saçılmadan temizlenmiş olur.

Uysal kişilik özelliği, uzun, ipeksi yumuşak tüyleri ve tatlı yüz ifadeleri ile evlerde beslenmek için en çok tercih edilen kedilerden biri olan İran kedilerine karşı ilgi bir hayli fazladır. Bu ilgi nedeniyle piyasada değişken rakamlarla karşılaşmak olasıdır. Sağlıklı bir İran kedi yavrusunun ortalama fiyatı 1.000 ila 3.000 TL arası değişiklik göstermektedir. Henüz yavru bir İran kedisi almadan önce tüm sağlık bakımlarının yapılmış olmasına dikkat ediniz.

Not: Petibom olarak bizler; bir kedi satın almaktansa sahiplenmenin daha değerli olduğu düşüncesindeyiz. Okurlarımızın barınaklardan ya da gönüllü sahiplendirme sitelerinden kedi almalarını ve sıcak yuvalarını onlara açmalarını diliyoruz. Özellikle de barınaklarda yardıma ve sıcak bir yuvaya ihtiyaç duyan birçok kedi bulunuyor. Satın almak yerine sahiplenerek sizler de onları mutlu edebilirsiniz.