Şişkinlik nedir?
Toplumun büyük bir bölümünü etkileyen mide ve bağırsak şişkinliklerinin birçok farklı nedeni olabilir. Vücutta yararlı bağırsak ve mide bakterilerinin oluşturduğu bir miktar gaz her zaman bulunur. Bu gaz miktarı ne sağlık üzerine olumsuz etki yaratır ne de kişileri rahatsız eder. Ancak ne zamanki vücuttaki gaz miktarı artar ve vücut bu gazı tahliye etmekte zorlanır, işte o zaman sindirim sisteminde oluşan fazla hava organların duvarlarında gerilime neden olur. Mide ve bağırsak gibi sindirim sitemi organlarında yaşanan bu duvar gerilimi sinir uçlarının uyarılmasına yol açarak nefes darlığı, çarpıntı, kontrolsüz gaz çıkarma, sık geğirme isteği, düzensiz tuvalete çıkma, karın ağrısı ve patlayacakmış hissi veren şişkinliklere neden olur.
Karın şişkinliği neden olur?
Karın şişkinliğine ne iyi gelir
Karın şişkinliği, midede oluşan gazların etkisi ile ortaya çıkar ve sıkışan gazlar mide duvarlarındaki sinir uçlarını uyararak mide ağrısına da yol açabilir.
Peki, mide gazına ne iyi gelir? Midede gaz oluşumunu engellemenin en etkili yollarından biri özellikle yemek sırasında yutulan havanın azaltılmasıdır. Bunu sağlayabilmek için yemeklerin yavaş yavaş yenmesi ve iyice çiğnenmesi önerilir. Ayrıca yemek yerken konuşmak hava yutmayı artıracağından dolayı yemek sırasında mümkün olduğunca konuşulmamalıdır. Peki, mide ağrısına ne iyi gelir? Mide ağrısının en büyük nedenlerinden biri strestir. Yoğun strese maruz kalan kişilerde gastrit, ülser ve spazm problemleri görülme riski daha yüksektir. Stresli ortamlardan mümkün olduğunca uzak durmak ve baş edilemediği durumlarda profesyonel bir destek almak mide ağrılarına iyi gelebilir.
Şişkinliğin tedavisi
Diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi mide ve bağırsak şişkinliğinin tedavisi de nedene göre yapılır. Şişkinliğin temelinde yatan sorunun bulunması için endeskopi ve kolonoskopi gibi tanı yöntemleri kullanılabilir. Doktor tarafından gerekli görüldüğünde nedene bağlı olarak ilaç tedavisi uygulanabilir. Probiyotik kullanımı önerilebilir. Genel olarak mide ve bağırsak şişkinliklerinin tedavisinde yaşam şeklinin değiştirilmesi istenir. 3 ana ve 3 ara öğün şeklinde düzenlenen, az az sık sık yemek yemeye yönelten beslenme programları uygulanabilir. Tuvalet alışkanlığının edinilmesi ve gün içerisinde en az 3 litre su içilmesi önerilebilir. Hastalar yüzme, koşu, yürüyüş, plates, yoga gibi fiziksel aktivitelere yönlendirilebilir.
İSTANBUL (AA) - Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Zorlu, karın şişkinliğinin, doğal bir durum olabileceği gibi hastalık habercisi de olabileceğini belirtti.
Bezmialem Vakıf Üniversitesinden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Zorlu, karın şişmesi genellikle sindirim sisteminin normal işlevinin bozulması ve bağırsak gazında artış olması sonucu ortaya çıktığını kaydetti.
Zorlu, 'Karın şişkinliği, karın bölgesinde yer alan organların (mide, bağırsaklar, karaciğer, safra kesesi, pankreas, dalak, üreme organları, mesane ve bu organlarla ilişkili kan damarları) hafif veya ciddi hastalıkları sonucunda olabilir. Bu nedenle önemsenmesi gereken belirtilerden biridir.' ifadelerini kullandı.
Zorlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Süre giden bir karın şişkinliği, özellikle mide-bağırsak hastalıkları açısından önemli bir şikayet başlığıdır. Karın şişkinliğine; karında hassasiyet, ağrı, geğirme, bulantı, kusma, kabızlık veya ishal, karında gaz, ağıza acı su gelmesi, hazımsızlık gibi şikayetler eşlik ederse, hastanın mide-bağırsak hastalıkları açısından değerlendirilmesi gerekir. Çünkü karın şişkinliği ve beraberinde ortaya çıkan bu şikayetler; stres kaynaklı dışkılama alışkanlığının değişmesi anlamına gelen huzursuz bağırsak sendromundan mide duvarı iltihaplanması olan gastrite, mide ile onikiparmak bağırsağında görülen yara olan ülserden mide-bağırsak tümörüne, apandisitten çölyak hastalığına, crohn hastalığından helikobakter-pylori enfeksiyonuna kadar pek çok gastrointestinal (mide-bağırsak) hastalıkla ilişkili olabilir.
Karın şişkinliğinden mustarip olan hastalarda, halsizlik, karında dolgunluk, çabuk doyma hissi, karın ağrısı, karında ele gelen sertlik gibi şikayetlerle birlikte son 6 ayda normal kilosunun yüzde 10'undan fazla kayıp, ateşlenme ile gece terlemesi varsa kanserden şüphelenmek gerekebilir. Gastrointestinal (mide-bağırsak) tümörlerde, tümörün yayılım alanına göre, kansızlık (anemi), dışkıda siyahlık veya kırmızı renkli kanamalar hastalık habercisi olabilmektedir. Özellikle 50 yaş üstü erkeklerde ve menopoz sonrası dönemde kadınlarda, demir eksikliği anemisi (kansızlık), karında şişkinlik, ağrı ve hazımsızlık, kilo kaybı varsa kanserden şüphelenilmesi gerekir.'
Kişilerin şikayetlerini iyi dinlemeleri gerektiğini belirten Zorlu, devam eden karın şişkinliğinin ve yanında başka şikayetlerin olmasının karın bölgesinde hassasiyet, şiddetli ishal ve dışkıda kan görülmesi, yüksek ateş, 6- 8 saat yemeden ve içmeden kesilme gibi şikayetler varsa muhakkak hekime başvurulması gerektiğini kaydetti.
Zorlu, 'Bu şikayetlerle gelen hastalara, kan tahlilleri, dışkı tetkikleri, dışkıda gizli kan tetkiki, ultrason röntgen ve gereken hallerde diğer görüntüleme tetkikleri (BT, MR vs.), gastroskopi ve kolonoskopi gibi tetkikler yapılabilir.' ifadelerini kullandı.
Gaz, sindirim sırasında mide ve bağırsaklarda normalden fazla gaz olması halidir. Midedeki gaz geğirerek ağız yoluyla, bağırsaklardaki gaz ise; anüsten dışarı atılır. Sindirim sırasında vücutta aşırı gaza sebep olan bazı durumlar vardır. Bunlar; yutulan hava, sindirilememiş yiyeceklerin yıkımı, laktoz intoleransı ve bazı gıdaların kötü emilmesidir. Gazların çoğu yiyeceklerin bakteriler tarafından yıkımı sonucu oluşur.
Gaz problemi yaşayan hastaların çoğunda belirtiler aynıdır. Geğirme, karın şişliği, karın ağrısı artan sayıda veya aşırı gaz çıkarma gibi rahatsızlık hissi yaşanabilir. Gazla birlikte kramp şeklinde ağrı, ishal, kabızlık, kanlı dışkılama, ateş, bulantı, kusma ve hiç gaz-gaita çıkaramama ciddi problemlerdir.
Gaz insanda yaşanabilen bir durumdur. Toplumumuzda gaz ve şişkinlik şikâyetiyle sağlık kuruluşuna gelen hasta sayısı oldukça fazladır. Gaz, oldukça önemli bir sağlık sorunudur. Çünkü insanın hayat kalitesini büyük ölçüde bozabilir.
Gaz; çoğunlukla gıda intoleransı ve yanlış beslenmeye bağlı olarak gelişse de, bazı hastalıklara eşlik edebilir . Bazı hastalıkların ilk belirtisi de olabilir. Gastrointestinal sistem organlarından yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, safra kesesi, safra yolları, karaciğer ve pankreasın iyi ve kötü huylu hastalıklarında gaz problemi görülebilir.
Çok önemli ve yaygın bir diğer gaz nedeni de laktoz intoleransıdır (laktoz hassasiyeti).Laktoz sindiriminin vücutta tam olarak yapılamamasından dolayı kişide hassasiyet gelişebilir. Laktoz doğal bir şekerdir. Süt, peynir, dondurma, ekmek, tahıl ürünleri ve salata sosları gibi işlenmiş gıdalarda da bulunur. Laktoz nedeniyle oluşan gaz, genellikle ishal ve krampla birlikte görülür. Ancak bazı durumlarda sadece gaz da olabilir.
Her gıda her insan gaz yapmayabilir. Bu durum kişiden kişiye göre farklılıklar gösterebilir.
Fasulyeler: Fasulyeler büyük oranda raffinoz olarak bilinen kompleks şekerler ihtiva ederler. Raffinozlar daha az miktarda brüksel lahanası, lahana, brokoli, ıspanak ve diğer yeşil sebzelerde de bulunabilir.
Nişastalar: Patates, erişte, buğday kolonda yıkılarak fazlaca gaz oluştururlar. Yalnızca pirinç nişastası gaz oluşturmaz.
Soğanlar: Soğan, enginar, armut ve tahıllarda naturel şeker olarak bilinen fruktoz bulunur. Fruktoz bazı içecek ve meyve sularında tatlandırıcı olarak da kullanılır. Fruktoz da gaz oluşturabilir.
Sorbitol: Taneli ve tanesiz meyvelerde bulunan doğal bir karbonhidratdır. Elma, armut, şeftali ve kuru erikte bulunur.
Fiber: Pek çok gıdada suda çözünen ve çözünmeyen şeklinde fiber bulunabilir. Yulaf kepeği, fasulye, bezelye ve çoğu sebzelerde bulunur ve gaz yapar. Suda çözünmeyen fiberler, değişmeden kolayca bağırsaklardan geçtikleri için daha az gaz üretirler. Buğday kepeği ve bazı sebzelerde bulunur.
Farklı organik hastalıklar da şişkinliğe yol açabilir. İrritabl bağırsak sendromu, geçirilmiş batın ameliyatları sonrası yapışıklıklar, fıtıklar, crohn hastalığı, diverikülit, kolon kanseri gibi rahatsızlıklar bunların başındadır.
Bağırsak alışkanlıklarının değiştiren tüm nedenler gaz nedeni sayılabilir. Fiberden fakir beslenme, parazitler, polip veya çeşitli nedenlerle bağırsak tıkanmaları durumunda gaz oluşabilir. Bunların haricinde divertiküloz (kalın bağırsak duvarında kesecik oluşması) ya da divertikülit (oluşan keseciklerin iltihabı), troid fonksiyon bozukluğu, pek çok ilaçların yan etkisi olarak gaz nedeni olabilir.
Gaz nedenini teşhis edebilmek için, başta gastroenteroloji uzmanları olmak üzere, iç hastalıkları ve genel cerrahi uzmanlarının görüşüne başvurulmalı, altta yatan önemli bir hastalık yoksa, beslenme ve diyetetik uzmanlarından da yardım alınıp ekip çalışmasıyla tüketilen gıdaların analizi yapılmalıdır.
Gazın nedenleri araştırılırken hastanın yaşam biçimi ve beslenme düzeni dikkate alınmalıdır. En çok gaz nedeni olarak, aşırı gaz yaptığı bilinen gıdaları fazla tüketmek, alışkın olunan beslenme şeklinin değiştirmek ve bazı ev yapımı ürünlerdir. Antibiyotik kullanımı, diyetle artırılan lifli gıdalar ve probiyotikler çok ciddi gaz yapabilir. Gaz yapan gıda tespit edilirse hasta rahatlayana kadar o yiyecekten uzak durması gerekir. Alınan bu önleme rağmen hastada şikâyetler devam ediyorsa, hiç gaz yapmayan gıda ile çok sıkı bir diyet uygulanır. Her 48 saatte bir yeni bir gıda eklenerek hangi gıdanın rahatsızlığı arttırdığı saptanır.
Gaz tedavisinde amaç gaz miktarını azaltmaktır. Nedene yönelik olarak, parazitik, enfeksiyon ve bakteriyelde aşırı çoğalma varsa antibiyotik tedavisi gözden geçirilip tedavi verilir. Eğer hasta kabız ise diyet veya bazı laksatiflerle bu sorunun tedavi edilmesi gerekir. Hastanın hava yutmasını nedeni endişe, stres gibi nedenlerden kaynaklanıyorsa bu alışkanlığın değiştirilmesi için psikolojik destek alınmalıdır. Kişideki gaz problemi diyetle düzelemiyorsa reçetesiz satılan bazı yardımcı maddelerden de faydalanabilir.
Etiket:
Gün içinde en çok yorulan vücut bölgelerimizden biri olan karn bölgesinde, zaman zaman tuhaf ve istenmedik sesler meydana gelebilir. Bu sesler kimi zaman en sessiz ortamlarda, kimi zaman da snav anlarnda sizi biraz zor durumda brakabilir. nsanlar bu durumu bazen mahcubiyet olarak görse de altnda yatan etkenler, hiç de mahcup olunacak nedenler deildir.
Uzmanlar karn guruldamalarnn oldukça normal bir davran olduunu ve bu durum yaandnda endie edilmemesi gerektiini, her yerde dile getirmektedirler. Uzun bir süre guruldamalar devam ediyorsa bir hastaln habercisi olabileceini de vurgularlar. Dini açdan da karn guruldamas abdesti bozar m sorusu akla gelebilir. Ses ve koku olmuyorsa karn guruldamasnn abdeste etkisi olmamaktadr.
Karndan bir anda beklenmedik ekilde gelen bu sesler, neredeyse çou zaman sizi rahatsz eder. sterseniz aç olun isterseniz tabaklar dolusu yemek yemi olun mideden gelen bu seslerin srr bilinenin de ötesinde. te bizler de bu konuyu aratrp hemen hemen her insann yaad karn guruldamasna çözüm aradk. Öncelikle neden olan faktörleri bir inceleyelim. Çözümü ise çok kolay.
Barsakta Gaz Skmas Halinde Ne Yaplmal?
Gaz Skmasna yi Gelen 9 Doal Çözüm
Pek çok insan rahatsz eden karn guruldamasn önlemek için bitkilerden ifa bulabilirsiniz. Hazrlayacanz bitki çaylar ile mide enzimlerinizi rahatlatmak çok kolay. Sadece doru bitki ile doru çözümü denemelisiniz.
Yeil Çayn Faydalar Nelerdir? Zayflatr M? Ne Zaman çilmeli?
Tarif için: Zencefil Çay
Hamilelikte Karn Ars Neden Olur? Ne Zaman Balar? Nasl Geçer?
Karn Kas Yaparken Ne Yemeli Ne Yememeli?
Karn Arsna Ne yi Gelir? Ary Annda Kesen 5 Bitki Çay
Karn ilii Neden Oluur? Ne yi Gelir? Nasl Geçer?
Mide Gazna Ne yi Gelir? Annda Rahatlatan 12 Çözüm
Kimyonun Faydalar Nelerdir? Zayflatr M? Gaza yi Gelir Mi?