İşsizlik maaşı başka bir deyişle işsizlik ödeneği; sigortalı işsizlere kanunda belirtilen şartları taşımalarıyla kaydıyla işsiz kaldıkları dönem için belirli bir süre ve miktarda yapılan ödemeye denir. Her işten çıkarılan kişi işsizlik maaşı alamaz. Bunun için belirli koşulları taşıması gereklidir. İşsizlik ödeneği şartlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
İşsizlik ödeneği için öncelikli olarak hizmet sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 30 günlük süreyi geçmemesi gerekir. İşten ayrılan işçi mutlaka 30 gün içerisinde başvurusunu yapmalıdır. Başvuru İŞKUR’un en yakın şubesine direkt olarak veya avukat aracılığı ile yapılabilir.
Daha önce sigortalı olarak çalışmış olup 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında belirtilen şartlara uyum sağlamış olan kişilerin işsiz kalmaları halinde kanunda belirtilen süreler içinde ve miktarda alacakları ödemeye işsizlik maaşı adı verilir. İlgili Yasada “İşsizlik Ödeneği” olarak da geçen “İşsizlik Maaşı” sigortalı işsizlere yasada belirtilen bir takım koşulları sağlamaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli bir süre ve miktarda yapılan ödemedir şeklinde tanımlanmıştır. İşsizlik ödeneği alan birey işsizliğin getirdiği risklere karşı korunmakta ve işsiz kaldığı dönemde onuruna yakışır asgari düzeyde bir yaşam sürdürebilme imkanına kavuşmaktadır.
İşsizlik, günümüzde gelişmiş ülkeler de dahil pek çok ülkenin mücadele ettiği önemli problemlerden biri olmaya devam etmektedir. Her ne kadar işsizliğin önlenebilmesi tam olarak mümkün değilse de kısmen de olsa önüne geçilebilmesi mümkündür. Bunun da en etkili yollarından birisi işsizlik sigortası olup ülkemizde 1999 yılında 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu adı ile uygulanmaya başlanmıştır.
İşsiz kalan işçinin işsizlik ödeneği alabilmesi yasa tarafından bir takım şartlara bağlanmıştır. İŞKUR’ a yasal süresi içerisinde başvuran işçinin ayrıca yasada sayılı şartların tümünü karşılıyor olması işsizlik maaşı almanın bir ön koşulu olarak karşımızı çıkmaktadır.
İşsizlik maaşı alma şartlarını şu şekilde sayabiliriz ;
Yasada sayılı işsizlik maaşı alma koşullarının tümünü sağlayan işçilere işverenler tarafından üç nüsha olarak düzenlenen “işten ayrılma bildirgesi” nden bir nüsha verilmek zorundadır. Diğer iki nüshadan biri işveren tarafından İŞKUR’a verilir, diğer nüsha ise işverende kalır. İşçinin işten ayrıldığına ilişkin SGK’ya bildirimde bulunan işverenin İŞKUR’a belge gönderme mecburiyeti de sona ermiş olur.
İşsizlik maaşına başvuru yapmak isteyen işçinin iş akdinin feshedilmesini takip eden otuz günlük süre içerisinde en yakınındaki İŞKUR birimine müracaat ederek işsizlik ödeneği alma sürecini başlatması gerekmektedir. Otuz günlük başvuru süresi ancak mücbir sebeplerin varlığı halinde aşılabilir. Aksi halde gecikilen süre kadar işsizlik ödeneği almaya hak kazanılan süreden düşüleceğinden bir miktar hak kaybı yaşanması söz konusu olabilmektedir.
Başvuru işlemlerinin eksiksiz ve sorunsuz bir şekilde yapılabilmesi için bahse konu sürecin deneyimli bir avukata vekaletname vermek sureti ile yürütülmesi hak kayıplarının yaşanmaması açısından daha isabetli olacaktır.
İşsizlik maaşı her yıl güncellenmekle birlikte günlük işsizlik ödeneği, işçinin son dört aylık prime esas kazancı dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 40’ı olarak hesaplanmaktadır. Ayrıca işsizlik maaşı miktarı aylık asgari ücretin brüt tutarının % 80’ini geçememektedir.
İşsizlik maaşından sadece damga vergisi kesintisi yapılmakta olup başkaca bir vergi ve kesintiye tabi tutulmamakta ayrıca işsizlik ödeneği nafaka borçları dışında haczedilememekte, başkasına devir ve temlikte edilememektedir.
İşsizlik Ödeneği E-Devlet Üzerinden Başvuru Yapabilir miyim?
2021 yılı için aylık işsizlik ödeneği hesabı;
Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması | Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı | Damga Vergisi | Ödenecek İşsizlik Ödeneği Miktarı | |
Son 4 Ay Asgari Ücretle Çalışan | 3.577,50 | 1.431,00 | 10,86 | 1.420,14 |
Son 4 Ay 4.100 TL ile Çalışan | 4.100,00 | 1.640,00 | 12,45 | 1.627,55 |
Son 4 Ay 7.500 TL ile Çalışan | 7.500,00 | 2.862,00 (*) | 21,72 | 2.840,28 |
(*) Hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceği için işsize ödenecek aylık işsizlik ödeneği bu şekilde hesaplanmıştır. 2021 yılında brüt asgari ücret 3.577,50 TL’dir. |
İşçinin iş akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olan sigortalılar, son 3 yıl içerisinde;
İşsizlik ödeneği almak için gerekli koşulları sağlayıp usulüne uygun ve eksiksiz yapılan başvuruların yasa gereği izleyen ayın sonuna kadar İŞKUR tarafından sonuçlandırılması zorunludur.
İŞKUR işsizlik maaşı başvurularını başvuruların yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırır. Bu süreçte yapılan başvurunun sonuçları https://www.turkiye.gov.tr/issizlik-odenegi-odemesi linki üzerinden de takip edilebilmektedir.
İşsizlik ödeneği için gerekli başvuru adımlarını usulüne uygun tamamlayarak başvurusunu eksiksiz yapan ve başvurusu olumlu sonuçlanan kişilerin maaşı her ayın beşinde ilgilinin kendisine ödenir.
İşsizlik maaşı ödemesini, T.C kimlik numarasını beyan etmek sureti ile herhangi bir PTT şubesine giderek alabilmektedir.
İşsizlik maaşı almakta olan sigortalı işsizlerin maaşlarının İŞKUR tarafından kesildiği haller de vardır. Yasada açıkça sayılmış bu halleri şu şekilde ifade edebiliriz;
YASAL UYARI
Bu sitede bulunan içerik, tavsiye ve yorumlar hiçbir surette yatırım danışmanlığı olarak değerlendirilmemelidir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, üçüncü kişi yatırım şirketleri tarafından kişiye özel sunulmalıdır. Bu sitede yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler genel nitelikte bilgi vermeyi amaçlamakta olup bu kapsamda söz konusu tavsiyelerin, müşterilerin ve diğer yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceğini; mali durumunuzla birlikte değerlendirildiğinde, risk ve tahmin ettiğiniz getiri tercihlerinizle uygun olmayabileceğini ve bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesinin beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabileceğini önemle hatırlatmak isteriz. Burada yer alan bilgiler Anadolu Ajansı Türk A.Ş. tarafından ve genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmakta ve kripto para piyasaları ile ilgili bilgi ve içerikler doğrudan TradingView Inc. tarafından genel bilgilendirme amaçlı sağlanmaktadır. Yatırım danışmanlığı hizmetleri; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak sözleşmeler çerçevesinde sunulmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli tavsiye, bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan NTV Radyo ve Televizyon Yayıncılığı A.Ş. sorumlu tutulamaz.