Araba kullanmak, meraklıları tarafından genellikle ruhu ve zihni arındıran özgürleştirici bir eylem olarak nitelendiriliyor. Arabalara pek ilgisi olmayan kişiler için ise bu aktivite, A noktasından B noktasına ulaşmayı sağlayan bir eylemden ibaret kalıyor. Bu kişiler arasındaki ortak payda ise araba süren herkesin öğrenmesi gereken temel bilgiler oluyor. Öyleyse kemerlerinizi bağlayın ve ilk defa otomobil kullanacaklara yönelik hazırladığımız bu rehberi okumaya devam edin!
Araba sürme becerisi de çoğu beceri gibi sonradan rahatlıkla kazanılabiliyor. Sürücü adaylarının araba kullanmayı öğrenirken genellikle zor buldukları durum, birden fazla şeyi aynı anda düşünüp hızlı karar verme ve uygulama gerekliliği oluyor. Bu temel beceriler zayıf olduğunda ise ehliyet alma süreci zorlaşabiliyor. Neyse ki iyi haber! Dersler ilerledikçe, kursiyerlerin büyük çoğunluğu için işler umulmadık ölçüde kolaylaşıyor.
Sürücü adaylarının cevabını en çok merak ettiği sorulardan biri de, araba kullanmayı ne kadar sürede öğrenebilecekleri oluyor. Maalesef bu sorunun net ve genellenebilir bir yanıtı bulunmuyor. Kimi öğrenciler için çok kısa sürede trafiğe çıkmak mümkünken, kimisi ek ders almaya ihtiyaç duyabiliyor. Ancak kesin bir şey var ki araba sürme konusunda ustalaşmak, ancak seneler süren bir deneyimle mümkün hale geliyor.
Çoğu kişi araba kullanmayı tecrübe etmeden önce buna dair bilgi edinmiş olsa da, ilk direksiyon deneyimi teoride öğrenilenden farklı oluyor. Öyleyse şimdi, "Otomobil nasıl sürülür?" sorusunun cevabını birlikte keşfetme vakti!
Motorun çalıştığı duyulana kadar kontak anahtarı saat yönünde çevrilir. Bu esnada vitesin boşta ve el freninin çekili halde olmasına dikkat etmek gerekir.
Sol ayak ile debriyaja sonuna kadar basılır ve ayak debriyaj üzerinde tutulur.
Debriyaja tam basıldığı takdirde vites değiştirilebilir. Bu sebeple araba çalıştırılırken ayak debriyaja basılı tutularak birinci vitese geçirilir.
Vites bire takıldıktan sonra el freni indirilir.
Ayak debriyajdan yavaşça kaldırılır ve gaz pedalına hafifçe basılır. Buradaki püf nokta, debriyajı bir anda bırakmak yerine ayağın ağır ağır debriyajdan çekilmesidir.
Yeni başlayanlar için araba kullanmak, keyifli olduğu kadar bunaltıcı bir deneyim haline gelebiliyor. Hele de araba sürmenin püf noktaları bilinmiyorsa sürüş anında istenmeyen durumlar ortaya çıkabiliyor. Bunu önlemek için de bazı araba kullanma tekniklerine hâkim olmak gerekiyor. Peki, bunların neler olduğunu öğrenmeye var mısınız?
Koltuğun yanında veya altında yer alan kolların ve şoför koltuğunun, sürücünün rahat ve dik oturabileceği şekilde ayarlanması gerekiyor. Çünkü bu, vites koluna ve pedallara erişimde sıkıntı yaşanmaksızın konforlu bir sürüş için oldukça önemli.
Araç üzerinde optimum kontrole sahip olmak için direksiyon simidinin doğru tutulması gerekiyor. Araştırmalar, ellerin saat üçü çeyrek geçe pozisyonunda konumlandırılmasının direksiyonu tutmak için en verimli şekil olduğunu gösteriyor.
Herhangi bir ani duruş anında çarpmadan durabilmek için öndeki araçla yeterli mesafeyi korumaya dikkat etmek gerekiyor.
Özellikle de acemi sürücülerin, agresif veya üzgün hissederken trafiğe çıkmamaları çok önemli! Aksi halde, olumsuz ruh hali daha kolay sinirlenmeye neden olarak sürüş kalitesini etkileyebiliyor.
Aynalar sürüş esnasında ihmal edilebildiğinden, deneyimsiz sürücülerin ayna kontrolünü alışkanlık haline getirmesi önem arz ediyor. Özellikle dönüşlerde, şerit değiştirirken ve hız keserken aynaları kontrol etmek, olası kazaların önüne geçmede kilit rol oynuyor.
Manuel araçlarda zorunlu olarak fren yapılması gerektiğinde fren ile debriyaj pedallarına aynı anda basılması gerekiyor. Bu şekilde yapılan bir fren, motorun devre dışı kalarak aracın ilerleme hızının kesilmesini sağlıyor. Otomatik araçlarda ise yalnız fren yeterli oluyor.
Otomobillerle ilgili çok daha fazla bilgiye ulaşmak için, filo kiralamada sektörünün öncü markalarından Hedef Filo’yu takipte kalmanız yeterli!
Ehliyet almak araba kullanmak için yeterli mi? Ya da bu soruyu şöyle soralım; trafiğe çıkmak için ehliyet sınavı öncesi verilen direksiyon eğitimi ne kadar yeterli? Bir çoğumuz öncesinde araba kullanmayı bilmiyorsak ehliyeti aldığımızda trafiğe çıkmak için yeterli eğitime ve pratiğe sahip olmuyoruz. Usta bir sürücü olmak için de trafikte deneyim kazanmak gerekiyor. Bu deneyimi de pratik yaparak edinmek en sağlıklı yöntem.
Acemi bir şoför olarak ya da usta bir şoför olmadan önce trafikte araba kullanırken uygulanması gereken teknikler, yapılması gerekenler ve iyi araba kullananların en çok kullandığı yöntemleri bilmekte yarar var.
Birçok araba sürücüsünün uygulaması gereken, yer yer uyguladığı ve araba kullanımını kolaylaştıran teknikleri sizler için derledik.
Önce Can Güvenliği Ve Konfor
İyi araba kullanmaktan çok daha önemli olan bir şey varsa o da can güvenliğidir. Bu sebeple ne kadar acemi ya da ne kadar usta olursanız olun gideceğiniz yer kısa mesafe de olsa uzun yol da olsa trafikli ya da trafiğe açık olmayan yerde sürseniz de mutlaka emniyet kemerinizi takmalısınız. Unutmayın ki emniyet kemeri hayat kurtarır ve arabanın direksiyonuna geçtiğinizde başınıza neyin geleceğini asla bilemezsiniz. Bu sebeple lütfen direksiyon başına geçtiğiniz an kemerinizi takın.
Sonrasında ise iyi ve konforlu bir sürüş için direksiyon başına geçtiğinizde uygulamanız gereken adımlar şunlar;
1. Koltuğunuzu direksiyona ve panele rahatça ulaşabileceğiniz, kontrollü hissedebileceğiniz bir rahatlıkta ayarlayın. İster yükseltin ister alçaltın, öne veya geriye alın.
2. Yan aynalarınızı ve dikiz aynanızı oturuşunuza ve görüş açınıza göre ayarlayın. Yan aynaların arabanızı değil arabanızın arkasını görecek şekilde ayarlanması gerektiğini unutmayın.
Araba motorunu çalıştırmadan önce otomatik vites kullanıyorsanız frene basmayı unutmayın. Manuel vites kullanıyorsanız anahtarı çevirmeden önce vitesi boşa alın ve frene basın. Böylelikle ani kalkışları ve kazaları engellemiş olursunuz.
Yola çıkarken ve sürüş sırasında sinyal vermeyi unutmayın!
Görsel: istockphoto.com
Direksiyon Tutma Tekniği
Direksiyonu kullanmak size çocuk oyuncağı gibi gelebilir ama iyi ve güvenli bir sürüş için direksiyon tutuşunun büyük bir etkisi olduğunu unutmayın. Direksiyonu iki elle tutmak hakimiyeti artırır. Sürüş sırasında yeterli yetkinliğe ulaşana kadar çift elle direksiyon tutmaya özen gösterin.
Direksiyon simidini analog saat kadranı gibi düşünün ve sol eliniz saat 9 – 10 yönünde olacak şekilde direksiyon simidinin sol üste doğru kısmını tutmanız sağ elinizle de saat 3 - 4 yönünde olacak şekilde sağ alta doğru kısmını tutmanız direksiyon hakimiyetinizi artıracaktır. Bu tutuş tekniği ile vites değiştirmeniz gerektiğinde sol elinizin sabit, sağ eliniz ise vitese yakın bir konumda kalmasını sağlayacaktır.
Direksiyonu ne çok sıkı ne de çok serbest tutmamaya çalışın. Kontrollü bir kavramayla direksiyonu serbest stilde tutmalısınız.
Direksiyonu tam tur çevirmeniz gerektiğinde sol avuç içiniz düz direksiyon simidinde saat 12’ye gelecek şekilde tam ortadan tutup tek elle döneceğiniz yöne doğru direksiyonu çevirmeniz hem rahatlık hem de konfor sağlayacaktır. İki elle direksiyonu çevirmek ani bir durumda panik halinde kolların karışmasına ve birbirine çarpmasına sebep olabilir.
Seyir Halinde Vites Değiştirme Tekniği
Aracınız yoldayken otomatik vites kullanıyorsanız vites büyütmeniz ya da küçültmeniz gerekmez. Fakat düz vites araba kullanıyorsanız arabanın hızına ve motor devrine göre vites küçültüp yükseltmeniz gerekebilir. Seyir halindeki bir aracın motor devri 2000 ila 3000 arasında kalmalıdır. 2500 ile 3000 devir arasında vites yükseltmeniz gerekmektedir. Arabayı hızlandırmak için hızın artışıyla ve devirle orantılı vites yükseltmeniz gerekirken arabanız yavaşladığında da vitesi düşürmeniz gerekmektedir. Virajlarda, yoğunlaşan trafikte, daralan yola girmeden önce hızınızı düşürüp vitesi küçültmeniz gerekir.
Görsel: istockphoto.com
Takip Mesafesi Hesaplama Tekniği
Güvenli bir yolculuk için kendi sürücülüğünüz ve araba kullanımınız kadar diğer sürücülere de dikkat etmelisiniz. Olası kazaları önlemek için kendi arabanız dışında trafikteki araç ve yayalara da aynı dikkati vermelisiniz. Bu sebeple sürüş halindeyken araç takip mesafesini iyi ayarlamanız gerekir. Araç takip mesafesini hızınıza göre ayarlamalısınız. Saatte kaç kilometre hız ile gidiyorsanız öndeki araçla aranızdaki mesafe kilometrenin yarısı kadar olmalıdır. Takip mesafesi ayarlamayı bir örnekle açıklamak gerekirse, saatte 60 km hızla gidiyorsanız öndeki arabayla aranızda 30 metre mesafe olmalı. Takip mesafesinde dikkate alınması gereken noktanın ne kadar hızlı gittiğinizden ziyade ne kadar sürede durabilirim hesabı yapmak daha doğru olduğunu unutmayın.
Şerit Değiştirme Ve Sollama Tekniği
Bilinenin aksine sollama yasak değildir. Yasak olan hatalı sollamadır. Hatalı sollama sonucu meydana gelen kazalarda ölüm oranı ülkemizde ne yazık ki oldukça yüksektir. Bu sebeple sollama yaparken dikkat edilmesi gereken kural ve teknikler vardır. Bu kurallardan birisi öndeki aracı sollamak yani geçmek isterseniz bu işlemi öndeki araç sağınızda kalacak şekilde solundan geçmektir. Sağ şerit daha düşük hızlarda seyir eden araçlar içindir. Bu sebeple o sağ şeritten sollamak hatalı sollamaya girmektedir.
Sollama yaparken dikkat etmeniz gereken en önemli teknik yan aynaların kontrolüdür. Arkanızdaki arabanın pozisyonu ve hızı sollama yapmak için müsait mi diye kontrol etmek için yan aynanızdan destek almalısınız. Arkanızdaki aracı kontrol etmek için yan aynanızı hayali bir çizgiyle ikiye bölme tekniğini uygulayabilirsiniz. Aynayı ortadan dikey şekilde iki bölüme döndüğünüzde arkanızdaki araç aynanın sağ tarafında ise sollama yapabileceğiniz mesafede olduğunu düşünebilirsiniz.
Sollama işlemine başlamadan önce mutlaka önünüzdeki aracı kontrol etmelisiniz. Önünüzdeki araç şerit değiştirmek için sinyal vermiş ise önce onun şerit değiştirmesine zaman tanımalısınız.
Sollama yaparken sola sinyal vermeyi ve hızınızı artırmanız gerektiğini unutmayın. Solladığınız aracı dikiz aynasından görene kadar sol geçiş şeridinde kalmanızda fayda var.
Arkanızdaki sürücü selektör ile sizin sağa geçmenizi istiyorsa önce öndeki araçla olan mesafenize ve öndeki aracın sinyallerine bakın. Öndeki araç sağa geçmeye uygun bir pozisyonda ise sağ aynanızdan sağ şeritte arkanızda kalan araçlarla aranızdaki mesafeyi ayarlayıp uygun olduğunda sağa geçebilirsiniz.
Rampa ve Yokuşta Araba Kaldırma Tekniği
Dik rampalarda araba kaldırmanın zor olduğu bir gerçek. Düz yolda araba kaldırmaktan daha fazla efor ve dikkat isteyen bu eylemi daha kolay gerçekleştirebileceğiniz bir teknik elbette ki var. El freni ile kalkmak. Arabayı çalıştırdıktan sonra el frenini bir süre indirmeyin. El freni çekili halde sol ayağınız debriyajda sağ ayağınız ise gaz pedalında olsun. Araç kavrama noktasını geçmek üzereyken, yani öne doğru hamle yaptığı sırada el frenini indirip ayağınızı debriyajdan çekin ve gaza basmaya devam edin. Yokuşta normal kalkıştakinden daha fazla gaz pedalına basmalısınız. Debriyajdan ayağınızı yavaş yavaş kaldırmayı ihmal etmeyin.