Japon kültürüne dair en sevdiğim özelliklerden biri, çevremizde olan biten, evren, insan ilişkileri gibi karmaşık diyebileceğimiz kavramları zarif bir sadelikle hayatın her alanında ifade edebilmeleri. Japonya seyahatim sırasında da en kalabalık şehirlerinde bile bunu hissettim; gökdelenlerin arasına sıkışmış küçük ama muazzam bahçeler, evlerin girişlerindeki minik biblolar, restoran masalarındaki taze çiçekler, yemeklerinin sunum şekli ve içerikleri gibi bir çok detay.
Japonca oldukça açıklayıcı bir dil; bütün bir felsefeyi veya ruh durumunu tanımlamak için bir kelime, anlamı değiştirebilmek için minicik bir harf yetebiliyor. İşte Japon arkadaşlarımın da katkılarıyla ifade etmeye çalıştığım ve hayranlıkla öğrendiğim bir kaç kelime;
Geleneksel Japon estetiğinde, wabi sabi temelde Zen Budizmine dayanır ve kusurluluğun kabulü anlamına gelir. Kısaca mükemmel bir biçimde kusurlu bir yaşamın felsefesi olduğunu söyleyebiliriz; kusurlu, eksik veya geçici olsa bile günlük yaşantıdaki sade güzelliği görmek; ve bu gerçeği sonuna kadar kucaklamak. Öte yandan günümüz Japonyasında fiziksel mükemmellik algısının topluma nasıl dayatıldığı ise başka bir yazının konusu ..
Wabi sabiye dair okuduğum minik bir hikaye ise şöyle: Yüzyıllar önce; Kyotonun en güzel zen bahçelerinden birinde; bir çay töreni (Japanese tea ceremony) ustası, öğrencilerinden birinden çay töreni hazırlamasını istedi. Adam bitkileri kırptı, kuru yaprakları topladı; her şeyin yerinde görünmesini sağladı ve memnun bir ifadeyle kenara çekildi. Usta bahçeyi sessizce gözlemleyerek etrafta şöyle bir dolaştı, daha sonra bir ağacın dalına ulaştı, hafifçe silkeledi ve yaprakların zarifçe düşüşünü hayranlıkla izledi. İşte şimdi, diye düşündü, wabi-sabi!; kusurların büyüsü.
Bu bakış açısı hayatın her alanına uygulanabilir; ilişkilerde, ev dekorunda, yemek yaparken ve kendimize dair konularda. Peki öyleyse neden kendimiz olmaktan korkuyoruz? Özellikle sosyal medyada. Önüme sık sık “kusurları “düzeltmeyi” teklif eden; daha ince, daha uzun, daha pürüzsüz görünmeyi, kısaca mükemmel olmayı vaat eden uygulamalar çıkıyor. Mükemmelliğin ölçütü nedir? Kim mükemmeldir? Kime göre? Kimse her zaman gülümsemez, kimse her zaman makyaj yapmaz, kimse her zaman mutlu olmaz. Ve sanki böyleymiş gibi göstermek, insanların kendilerini daha kötü hissetmelerini sağlamaktan başka bir işe yaramıyor; çünkü yaşamlarını gerçek olmayan ölçütlerle karşılaştırıyorlar. Zayıf görünmek, üzgün görünmek, yardım istemek ya da kırılganlıktan ölesiye korkuyoruz.
Gerçekten kim olduğunuzu göstermeden, insanlarla bağ kurmak nasıl mümkün olabilir? Olmadığınız biri olmaya çalışmayı ya da mükemmel görünmeye çalışmayı bırakın; kendinizi veya etrafınızdakileri değiştirmeye çalışmayı bırakın. Her birimiz mükemmel derecede kusurlu ve oldukça karmaşık canlılarız ve bu da yeterince güzel. Mazeretsizce kendiniz olun, olmalıyız.
Yugen güzelliğin görünende değil, görünmeyende olduğunu savunur ve özellikle Japon sanatında sık sık kullanılır. Küçük Prensin en önemli şeylerin gözle görünmediğini söylediği gibi. Ya da sizde bu anlamı uyandıran herhangi bir şey için işte bu tam bir yugen anı! diyebilirsiniz.
Ünlü yüzyıl oyun yazarı Zeamie Motokiyo Yugene metafor olarak Bir bambu ağacının başka bir bambu ağacının üzerine düşen belli belirsiz gölgesi demiş. Bu da benim Yugen anım:)
Furusato yurt, memleket, ev anlamında kullanılıyormuş. Ama tam anlamı sadece doğduğun ya da yaşadığın yer değil kalbinin ait olduğu yer.
Benim için henüz böyle bir yer var mı bilmiyorum ama kesinlikle tek bir yer yok. Gittiğim her yeri memleketim gibi benimseyebiliyorum; garip ama gerçek. Öte yandan bu anlama en yakın ve kendimi çok mutlu hissettiğim yerler Kamboçyada Koh Rong Samloem adası ve Laosda Nong Khiawdı.
Bu terim aslında geleneksel Japon çay seremonilerinden doğmuş ve her bir buluşmanın, karşılaşmanın hazine kadar değerli olduğunu anlatıyor. Günümüzde ise yavaşlayıp her anın tadını çıkarmak anlamında kullanılıyor çünkü her bir karşılaşma eşsiz ve sadece bir kere yaşanıyor. Bir tür farkındalık pratiği diyebiliriz.
İnsanların hayatlarını kendilerini başkalarıyla kıyaslayarak geçirmek yerine kendi eşsiz özelliklerine odaklanmaları ve değer vermeleri gerektiğini söylüyor bu minicik kelimede; ve aşağıdaki resmin bununla kesinlikle bir ilgisi yok.
Sevgiyle kalın.
xox
Vikisöz, özgür söz dizini
Gezinti kısmına atlaArama kısmına atla• Merhaba Kon-nichiwa
• Güle güle Sayounara
• Görüşürüz jaamataashita
• Günaydın O hayou gozaimasu
• İyi günler Kon-nichiwa
• İyi akşamlar Konbanwa
• İyi geceler Oyasuminasai
• Evet Hai
• Hayır Iie
• Teşekkürler Arigato
• Bir şey değil Douitashimashite
• Lütfen Douzo
• Pardon; özür dilerim shitsurei shimasu
• Anne Haha, Okaasan
• Baba Chichi, Otousan
• Eş; karı Kanai, Tsuma
• Eş; koca Shujin, Otto
• Erkek çocuk Musuko
• Kız çocuk Musume
• Arkadaş Tomodachi
• konuşuyor musunuz Anata wa go wo hanasemasuka
• İngilizce Eigo
• Almanca Doitsugo
• İspanyolca Supeingo
• Fransızca Furansugo
• Çince Chuugokugo
• Ben watashi, watakushi
• Biz watashi tachi, wareware
• Sen kimi
• Siz (tekil) anata
• Siz (çoğul) anatagata
• Onlar karera
• Bu [Japonca] nasil soylenir? Kore wa [nihongo] de nan to iimasuka?
• Tuvalet nerede? Toire wa doko desu ka?
• Adınız nedir? Anata no namae wa nan to iimasu ka?
• Tanıştığımıza memnun oldum O-ai dekite ureshii desu.
• Çok teşekkürler Arigato gozaimasu
• Anlamıyorum Wakarimasen
• Nasılsınız? O-genki desu ka
• İyi Ii, Yoi
• Kötü Warui, Yokunai
• Şöyle böyle Souda neh
• Kapalı Shimatteiru
• Açık Aku
• Posta Kartı E hagaki
• Pul Kitte
• Bir az Sukoshi
• Kahvaltı Chohshoku
• Öğle yemeği Chuushoku
• Akşam yemeği Yuushoku
• Vejeteryen Saishoku shugisha
• Ekmek Pan
• İçecek Nomimono
• Kahve Koohii
• Çay Ocha, Koucha
• Meyve suyu Juusu
• Bira Biiru
• Su Mizu
• Şarap Wain
• Tuz Shio
• Biber Kosho
• Et Niku
• Dana eti Gyuu niku, Biifu
• Domuz eti Buta niku, Pooku
• Balık Sakana
• Kümes hayvanı Tori
• Sebze Yasai
• Meyve Kudamono
• Patates Jagaimo, Poteto
• Salata Sarada
• Tatlı Desaato
• Dondurma Aisu kuriimu
• Bu ne kadar? Korewa ikura desuka.
• Bu ne? korewa nan desuka.
• Alıyorum. Sore wo kaimasu.
• Almak istiyorum Sore wo kaitai nodesu.
• var mı? wa arimasuka.
• Şerefe! Kanpai!
• Kredi kartı kabul ediyormusunuz? Kurejiti to kahdo de kaemasuka.
• Lütfen hesabı getirin. Kanjouwo onegai shimasu.
• Sol Hidari
• Sağ Migi
• Düz Massugu
• Aşağı Shit
• Yukarı Ue
• Uzak Tooku
• Uzun Nagai
• Yakın Chikaku
• Kısa Mijikai
• Harita Chizu
• Turizm Danışma Bürosu (Ryokou)Annaisho
• Tren Kisha, Ressha
• Otobüs Basu
• Metro Chikatetsu
• Hava limanı Kuukou
• Tren istasyonu Eki
• Otogar Basu tei
• Metro istasyonu Chikatetsu no eki
• Kalkış Shuppatsu
• Varış Touchaku
• Kiralık araba şirketi Renta car no eigyousho
• Otopark Chuushajou
• Hotel Hoteru
• Oda Heya
• Rezervasyon Yoyaku
• Pasaport Pasupooto
• Kule Tawaa, Tou
• Köprü Hashi
• Tuvalet Toire
• Banka Ginkou
• Postane Yuubinkyoku
• Müze Hakubutsu kan
• Polis karakolu Keisatsusho
• Hastane Byouin
• Eczane Yakkyoku
• Dükkan Mise
• Lokanta Resutoran
• Okul Gakkou
• Kilise Kyoukai
• Cadde Toori
• Meydan Hiroba
• Dağ Yama
• Tepe Oka
• Göl Mizu umi
• Okyanus Umi
• Nehir Kawa
• Yüzme Havuzu Puuru
• nerede? wa doko desu ka.
• Bilet ne kadar? Unchin wa ikura desu ka.
• e bir bilet, lütfen. Kippu wo ichimai onegaishimasu.
• Nereye gidiyorsun(uz)? Dokoe ikimasuka.
• Nerde oturuyorsun(uz)? Dokoni sunde imasuka.
• Bu akşam için boş odanız var mı? Aita heyaga arimasuka.
• Boş yer yok. Aita heyawa arimasen.
• Gün Hi, Nichi
• Hafta Shuu
• Ay Tsuki
• Yıl Nen, Toshi
• Pazartesi Getzuyou bi
• Salı Kayou bi
• Çarşamba Suiyou bi
• Perşembe Mokuyou bi
• Cuma Kinyou bi
• Cumartesi Doyou bi
• Pazar Nichiyou bi
• İlkbahar Haru
• Yaz Natsu
• Sonbahar Aki
• Kış Fuyu
• Ocak Ichi gatsu
• Şubat Ni gatsu
• Mart San gatsu
• Nisan Shi gatsu
• Mayıs Go gatsu
• Haziran Roku gatsu
• Temmuz Shichi gatsu
• Ağustos Hachi gatsu
• Eylül Ku gatsu
• Ekim Juu gatsu
• Kasım Juu ichi gatsu
• Aralık Juu ni gatsu
• Bugün Kyou
• Dün Kinou
• Yarın Asu
• sıfır zero
• bir ichi
• iki ni
• üç san
• dört yon
• beş go
• altı roku
• yedi nana
• sekiz hachi
• dokuz kyuu
• on juu
• on bir juu ichi
• on iki juu ni
• on üç juu san
• on dört juu yon
• on beş juu go
• on altı juu roku
• on yedi juu nana
• on sekiz juu hachi
• on dokuz juu kyu
• yirmi ni juu
• yirmi bir ni juu ichi
• otuz san juu
• kırk yon juu
• elli go juu
• altmış roku juu
• yetmiş nana juu
• seksen hachi juu
• doksan kyuu juu
• yüz hyaku
• bin sen
• bir milyon hyaku man
• Saat kaç? Nanji desuka.
• , Yedi on uç , Shichi ji juu san pun desu.
• , Üç on beş , San ji juu go fun desu.
• , Üçü çeyrek geçiyor , San ji juu go fun sugi desu.
• , On bir otuz , Juu ichi ji sanju pun desu.
• , On bir buçuk , juu ichi ji han desu.