Bir nesne gelen ışığı yansıttığı ya da gelen ışığı soğurduğu gerekçesiyle geçirgen olarak görülmeyebilir. Neredeyse bütün katılar gelen ışığın bir kısmını yansıtırken diğer bir kısmını ise soğurur.
Yalıtkan maddelerin (dielektrik madde ) çoğu birbirine iyonik bağlarla bağlanmıştır. Bu yüzden, bu maddeler etkileşmek için bekleyen serbest elektronlara sahip değildir ve ayrıca bağ elektronları gelen dalganın yalnızca küçük bir kısmını yansıtabilir. Geri kalan bütün frekanslar ya da dalga boyları yayılma gerçekleştirmekte (ya da iletilme de ) serbesttirler. Bu sınıfa dahil olan maddeler bütün seramikleri ve camları içerir. Eğer yalıtkan bir madde ışık soğurucu ekleyici moleküller (pigmentler, boyalar, renklendiriciler ) içermiyorsa, bu madde genellikle görünür ışık spektrumuna karşı geçirgendir. Yalıtkan bir madde içinde bulunan renk merkezleri (ya da boya molekülleri, veya “dopant” olarak bilinen maddeler ) gelen ışık dalgasının bir kısmını soğurabilir. Geriye kalan frekanstakiler yansıtılmakta ya da iletilmekte özgürdürler. Bu durum renkli camların nasıl elde edildiğini anlatmaktadır.
Optik frekans yönlendiriciler[değiştir kaynağı değiştir]
Çoklu modda bulunan optik fiberdeki ışık yayılımı
Optik açıdan geçirgen olan maddeler, belirli değerlerde dalga boyuna sahip gelen ışık dalgalarına bu madde tarafından verilen karşılığa odaklanır. Optik fiber, silindirik bir biçimde bulunan ve içe doğru gerçekleşen toplam yansıma süreci tarafından ışığın sahip olduğu eksen boyunca ışığı ileten dielektrik bir frekans yönlendiricidir.
Işık yoğun bir ortamda hareket ederken engele dik açılarla çarptığında, çarpan ışık tamamen yansıtılır. Bu etki, içe yönelik toplam yansıma olarak adlandırılan, optik fiberlerde çekirdek içinde bulunan ışığı kısıtlamak amacıyla kullanılır.
Kamuflaj olarak[değiştir
Bu yazımızda ışığı geçiren ve geçirmeyen maddelere ne ad verilir kısaca olarak bilgi aktaracağız.
Işık, her ortamda hareketine devam edebilen ve evrendeki en hızlı hareket eden maddedir. Işık saniyede 300 bin kilometre hızla hareket ederek evreni dolaşmaktadır. Işık hızına, yetişen başka bir madde yoktur.
Işık, kırılma, yansıma ve soğrulma gibi olaylara maruz kalabilir. Işığın kırılması bir ortamda başka bir ortama geçerken ortam yoğunluğundan kaynaklanmaktadır. Işığın geçemediği maddeler ve geçtiği maddeler bulunmaktadır. Işık her ortamda yayılsa da her maddeden geçemez.
Işığı geçiren maddelere saydam maddeler denir. Işığı geçirmeyen maddelere opak maddeler denir.Saydam maddelerden geçen ışık kırılmaya maruz kalsa da yoluna devam eder. Opak maddelerden geçemeyen ışık yansıyarak madde arkasında gölge oluşturur. Işığın bulunmadığı karanlık bölge gölgedir.
5. Sınıf Fen Bilimleri Işığın Maddeyle Karşılaşması konu anlatımı
Haberin Devamı
Örneğin cam ışığın oldukça fazla bir bölümünü geçirebilir. Bu sebeple de saydam madde kategorisinde bulunmaktadır.
Işık ışınlarının tamamı bir madde içerisinden tamamen geçemiyorsa yalnızca bir kısmı geçebiliyorsa böyle maddelere yarı saydam maddeler ismi verilmektedir. Tül perde, yağlı kağıt ve buzlu camlar yarı saydam maddeler için verilebilecek güzel örneklerdir. Yarı saydam maddeler ışığın tamamını geçiremedikleri için bu maddelerin arkasında bulunan nesneler çok net bir şekilde görülmemektedir. Buzlu cam ışığın tamamını geçiremez. Bu sebeple buzlu cam arkasında bulunan cisimler flu olarak görülmektedir.
Işık ışınlarının karşılaştığı maddeler sayda madde veyahut yarı saydam madde değil ise ışıklar bu madde içerisinden asla geçemezler. Böyle maddelere saydam olmayan yani opak maddeler ismi verilmektedir. Tahta kapı, çelik tencere ve beton duvar opak maddelere verilebilecek güzel örneklerdir.
Saydam olmayan (opak) maddeler ışığı hiç bir şekilde geçiremedikleri için bu maddelerin arkasında kalan nesneler hiçbir şekilde görülmemektedir.
Cisimlerin Saydamlık Özellikleri
Maddeler ışığı geçirme durumlarına göre üçe ayrılmaktadırlar. Fakat maddelerin saydamlık özelliklerinde bazı durumlarda değişiklikler olabilmektedir. Yani maddeler durumlar değiştiği zamanlarda ışığı geçirebilir ya da geçmesini engelleyebilir. Örnek verecek olursak kartonlar ışığı geçirmez yani opak özelliktedir. Fakat kartonu belli bir dereceye kadar incelttiğiniz zaman yarı saydam özellik kazanmasını sağlayabilirsiniz. Aynı şekilde kağıt da opak özellikte bir maddedir. Fakat kağıdı yağladığınız durumlarda yağlı kağıt yarı saydam özellik gösterecektir.
Haberin Devamı
Suyun saydam olduğunu öğrenmiştik. Fakat suyun derinliği ne kadar fazla olur ise saydamlık derecesi de o kadar azalacaktır. Örneğin denizde kıyı kısımlarında suyun altını çok rahat bir şekilde görebiliriz. Fakat ilerledikçe ve su derinliği arttıkça denizin dibini görmekte zorlanırız. Bunun sebebi derinlik arttıkça suyun saydamlığını yitirmesinden dolayıdır.
Hava saydam maddelere örnek verilebilir. Fakat havada sis ya da bulut olduğu zaman görüş mesafesi oldukça azalmaktadır. Güneşin önüne bir bulut geçtiği zaman güneş ışınlarının bir kısmının yeryüzüne inmesini engellemektedir. Bu da su saydamlığının yoğunluk azaldıkça değiştiğini göstermektedir.
Haberin Devamı
masa lambası, fener, mum gibi ışık kaynaklarından gelen ışınları gözümüz ile görebiliriz. Bu ışıkların opak maddelerden geçebilmesi imkansızdır. Bu sebeple de örneğin bir duvarın arkasını saydam olmadığı için görmemiz mümkün değildir. Gözümüz ile göremediğimiz ışıklar da bulunmaktadır. Bu ışıklar opak maddelerin arkasındaki nesnelerin görünmesine olanak sağlamaktadır.
X ışınları ile röntgen filmleri çekilmektedir. Bu sayede insanın iç kısımları da görünür hale gelmektedir. Ya da alış veriş merkezlerinde, hava alanı gibi yerlerde x ışını sayesinde güvenlik önlemleri daha iyi sağlanabilmektedir.
Göz ile görülemeyen ışınlara bir başka örnek de kızıl ötesi ışınlarıdır. bu ışınlar ile genellikle geceleri görüş sağlanmaktadır.
