Hangi meyve ve sebze hangi mevsimde taze bulunur? Sizler için hazırladığımız mevsim çarkı tablomuz sayesinde ay ay ne yemeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz!
Peki neden mevsimsel beslenmeliyiz, hiç düşündünüz mü?
Bildiğiniz üzere neredeyse aradığımız her meyve ve sebzeye her mevsim ulaşabilir hale geldik. Fakat uzmanlar bu durumun tersi olarak o ürünün sadece mevsiminde tüketilmesi gerektiğinin altını çiziyor... Çünkü olması gereken zamanda üretilen ve tüketilen meyve sebzelerin besleyici özellikleri çok çok daha fazladır, doğru beslenmeye dikkat ettiğimiz takdirde de meyve ve sebzelerin antioksidan özellikleri insan sağlığına fazlasıyla yarar sağlamaktadır.
Ayrıca, o mevsimde insan vücudunun ihtiyacı olan vitamin ve mineraller rahatlıkla karşılanırken, hastalıklarla savaşmada da büyük fayda sağlamaktadır.
Bir diğer avantajı ise daha ekonomik, daha bol bulunabilir, daha lezzetli ve az maliyetli olarak satın alınabilmektedir.
Olması gereken mevsimde yetişmemiş ürünler ise doğa şartlarına uygun yapılarak değil, doğayla mücadele edilerek üretilmektedir. Üretilmesi için; hibrid tohumu, böcek ilacı, kimyasal gübre kullanım oranı da üreticiler tarafından artırılmak zorunda kalmaktadır.
Ülkemizde meyve ve sebzelerin hangi mevsimde yetiştiğini karıştıranlardansanız sizin için hazırladığımız mevsim çarkımıza göz atabilirsiniz!
İLKBAHAR AYLARI
Mart
Kuşkonmaz, Ispanak
Nisan
Taze Bakla, Bezelye, Kuşkonmaz, Enginar, Can Erik
Mayıs
Taze Bakla, Bezelye, Kuşkonmaz, Soğan, Enginar, Çilek, Can Erik, Kiraz, Sarımsak
YAZ AYLARI
Haziran
Taze Bakla, Bezelye, Soğan, Taze Fasulye, Çilek, Kayısı, Kiraz, Domates, Taze Patates, Sarımsak, Vişne
Temmuz
Pazı, İncir, Bamya, Yeşil Biber, Şeftali, Taze Börülce, Soğan, Taze Fasulye, Böğürtlen, Karpuz, Kayısı, Dut, Armut, Kapak, Armut, Kabak, Domates, Çağla, Taze Patates, Sarımsak, Patlıcan, Vişne
Ağustos
Pazı, İncir, Bamya, Yeşil Biber, Şeftali, Taze Börülce, Soğan, Taze Fasulye, Böğürtlen, Karpuz, Kayısı, Dut, Armut, Kapak, Armut, Kabak, Domates, Taze Patates, Sarımsak, Patlıcan
SONBAHAR AYLARI
Eylül
Yeşil Biber, Kereviz, Üzüm, Ayva, Nar, Semizotu, Limon, Armut, Kabak, Domates, Mısır, Taze Patates, Elma, Patlıcan
Ekim
Kereviz, Trabzon Hurması, Ayva, Nar, Mandalina, Limon, Pırasa, Turp, Lahana, Brüksel Lahanası, Kabak, Muz, Elma
Kasım
Karnabahar, Kereviz, Trabzon Hurması, Balkabağı, Nar, Mandalina, Limon, Pırasa, Turp, Lahana, Brüksel Lahanası, Portakal, Ispanak, Muz
KIŞ AYLARI
Aralık
Karnabahar, Havuç, Balkabağı, Mandalina, Limon, Lahana, Portakal, Ispanak
Ocak
Pazı, Havuç, Karnabahar, Limon, Brüksel Lahanası, Lahana, Turp, Pırasa, Portakal, Ispanak
Şubat
Pazı, Havuç, Brüksel Lahanası, Lahana, Turp, Pırasa, Ispanak
TÜM YIL BOYUNCA
Badem, Ceviz, Fındık, Kestane, Antep Fıstığı
Mevsim sebzeleri nelerdir? Hangi sebze hangi ayda tüketilir? Kış mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte, mevsim sebze ve meyveleri de pazarlarda yerini almaya başladı. Günümüzde her markette tüm mevsim tüm sebze ve meyveleri bulabilsek de, mevsiminde tüketilen sebzeler lezzet ve sağlık açısından daha sağlıklı bir tercih oluyor. Peki, hangi sebze hangi ayda tüketilir? Mevsim sebzeleri nelerdir? İşte, ay ay mevsim sebzeleri...
Kereviz, lahana, Brüksel lahanası, brokoli, havuç, pırasa, ıspanak, pazı, kara turp, kırmızı turp.
Brokoli, Brüksel lahanası, karnabahar, pazı, ıspanak, pırasa, pancar, defne yaprağı, havuç, turp.
Ispanak, havuç, pırasa, kırmızı turp, brokoli.
Taze soğan, taze sarımsak, kuşkonmaz, taze kekik, bakla, marul. Enginar, havuç, bezelye, çağla, bebe havucu, taze sarımsak kuşkonmaz, taze kekik.
Enginar, bakla, madımak, semizotu, ebegümeci, domates, salatalık. Çilek, patlıcan, domates, arpacık soğanı, erik, barbunya, madımak, ebegümeci.
Patates, fasulye, bakla, bezelye, kabak, patlıcan, sivri biber, domates, salatalık, kuzu ıspanak, semizotu, rezene, marul, üzüm yaprağı, taze soğan, taze sarımsak, dereotu, dolmalık biber.
Domates, salatalık, bezelye, dereotu, taze fasulye, kuzu ıspanak, kabak, patlıcan, semizotu, sivri biber, dolmalık biber, çalı fasulyesi.
Kabak, bamya, domates, salatalık, patlıcan, dolmalık biber, sivri biber, taze fasulye, mısır, kırmızı salçalık biber.
Mantar, patlıcan, mısır, pazı, biberiye, barbunya fasulyesi, kabak, dolmalık biber, kırmızı biber.
Mantar, fındık, ceviz, ıspanak, havuç, yer elması, pırasa, lahana, kıvırcık salata, kırmızı turp, karnabahar.
Lahana, kereviz, pırasa, yer elması, havuç, ıspanak, karnabahar, pazı.
Balkabağı, lahana, yer elması, pırasa, brüksel lahanası, karnabahar, ıspanak, kereviz, havuç, pazı, karalahana.
Farklı sebzeler, farklı besin ögeleri içerdikleri için gün içinde tüketilen sebzelerin çeşitlendirilmesi gerekir. Bu yüzden çeşitli renk ve türlerde sebze tüketin. Bir gün içinde, koyu sarı sebzeler (havuç, patates), koyu yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, marul, kıvırcık, pazı, semizotu, brokoli vb), nişastalı sebzeler (patates, bezelye) ve diğer sebzeler (domates, soğan, taze fasulye) dengeli bir biçimde tüketilmelidir.
Meyveler de, içerdikleri besin öğeleri ve miktarı bakımından birbirlerinden farklı özellikler gösterirler. Bu sebeple tüketimlerinde çeşitlilik sağlanmalıdır. Genellikle turunçgil grubu ve çilekler vitamin C; kiraz, kara üzüm, karadut diğer antioksidanlardan zengin iken; muz, elma gibi meyveler potasyum bakımından zengindirler. Tüm sebze ve meyvelerin besin değeri içeriği ve ekonomik olması bakımından mevsiminde yenmesi önerilir. Meyvelerin bol ve ucuz bulunduğu dönemlerde en az 5 porsiyon meyve ve sebze tüketilmesi de öneri edilmektedir.
#
GÜNÜMÜZDE her markette dört mevsim tüm sebze ve meyveleri bulmak mümkün olsa da, mevsiminde tüketilen sebzeler lezzet ve sağlık açısından doğru bir tercih oluyor. Doğal olmayan koşullarda üretilen sebze ve meyveler, sağlık açısından risk oluşturabildiği gibi lezzet olarak da tatmin edici olmayabiliyor. Peki, hangi ayda hangi sebzeyi tüketmeliyiz? İşte, aylara göre mevsim sebzeleri....
SONBAHAR
● EYLÜL: Mantar, patlıcan, mısır, pazı, biberiye, barbunya fasulyesi, kabak, dolmalık biber, kırmızı biber. ● EKİM: Mantar, fındık, ceviz, ıspanak, havuç, yer elması, pırasa, lahana, kıvırcık salata, kırmızı turp, karnabahar. ● KASIM: Lahana, kereviz, pırasa, yer elması, havuç, ıspanak, karnabahar, pazı.
KIŞ
● ARALIK: Balkabağı, lahana, yer elması, pırasa, Brüksel lahanası, karnabahar, ıspanak, kereviz, havuç, pazı, karalahana. ● OCAK: Kereviz, lahana, Brüksel lahanası, brokoli, havuç, pırasa, ıspanak, pazı, kara turp, kırmızı turp. ● ŞUBAT: Brokoli, Brüksel lahanası, karnabahar, pazı, ıspanak, pırasa, pancar, defne yaprağı, havuç, turp.
İLKBAHAR
● MART: Ispanak, havuç, pırasa, kırmızı turp, brokoli. ● NİSAN: Taze soğan, taze sarımsak, kuşkonmaz, taze kekik, bakla, marul. Enginar, havuç, bezelye, çağla, bebe havucu, taze sarımsak kuşkonmaz, taze kekik. ● MAYIS: Enginar, bakla, madımak, semizotu, ebegümeci, domates, salatalık. Çilek, patlıcan, domates, arpacık soğanı, erik, barbunya, madımak, ebegümeci.
YA Z
● HAZİRAN: Patates, fasulye, bakla, bezelye, kabak, patlıcan, sivri biber, domates, salatalık, kuzu ıspanak, semizotu, rezene, marul, üzüm yaprağı, taze soğan, taze sarımsak, dereotu, dolmalık biber. ● TEMMUZ: Domates, salatalık, bezelye, dereotu, taze fasulye, kuzu ıspanak, kabak, patlıcan, semizotu, sivri biber, dolmalık biber, çalı fasulyesi. ● AĞUSTOS: Kabak, bamya, domates, salatalık, patlıcan, dolmalık biber, sivri biber, taze fasulye, mısır, kırmızı salçalık biber.
Mart ayında sebze tercihiniz ıspanak, havuç, pırasa, kırmızı turp, brokoli, pancar, taze yeşil kabak, meyvelerde ise elma ve muz olmalı.
Yaz mevsiminde yetişen sebzeler: Yaz aylarında keyifle tükettiğimiz meyve çeşitlerinin yanı sıra aynı zamanda birçok farklı sebze çeşidi bulunmaktadır. Bunlar içerisinde taze fasulye, patlıcan, mısır, dolmalık biber, bamya, kabak, domates ve salatalık yer alır.
Kabağın en sağlıklı olanı yaz aylarında yetişeni olarak bilinir. Kabak çoğunlukla Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarında yetişir.
Yaz mevsiminin en sevilen sebzelerinden biri olan sakız kabağı, ülkemizin hemen hemen her bölgesinde yetişir ve sevilerek tüketilir.
Ekilişi nisan ve mayıs aylarında, hasadı ise ağustos ayında yapılan 90 ila 110 gün arasında yetişen bir üründür.
Kabak yaz mevsiminin tüm aylarında yenebilecek bir sebzedir. Hazirandan eylül sonlarına kadar doğal yetiştirilen kabakları tüketmeniz mümkündür. Ancak kış aylarında da birçok tezgahta kabak bulabilme imkanı vardır.
Çukur, ilerleyen günlerde bal kabağının fiyatının artacağını belirterek “Bal kabağı ülkemiz genelinde her yerde hemen hemen yetişir ama en yoğun yetiştirilen yerlerin arasında Ankara, Sakarya ve Düzce gelir. Son zamanlarda özellikle Düzce ilimizde değişik çalışmalar sonucunda kabak ekilişinin arttığını görüyoruz.
Kabak tohumu ekimi genelde İlkbahar, Sonbahar ve yaz ayları içindeki aylar tavsiye edilir. Kabak tohumunda tohumun kalitesi ve ekimi; hasadın verimliliği açısından önemlidir. Kabak tohumu ekim derinliği 2,5-5 cm , sıralar üzeri mesafe 50-80 cm ,sıralar arası 100-105 cm arasındadır.
Ekim ayının ilk haftasında hasadı yapılan balkabakları, Ekim ayı itibari ile yenmeye başlanır.
Kara lahana, kasım ve aralık ayına kadar tarlada ve bahçede büyüyebilen bir sebzedir. İlkbaharda dikildiğinde mayıs ve haziran ayılarında toplanabilen bitki, temmuz ve ağustos aylarında dikildiğinde kasım ayında toplanır.
Ilık iklim sebzesi olan fasulyeler, ilkbahar ile sonbahar arasındaki dönemde yetiştirilebiliyor. Açıkta taze fasulye yetiştiriciliğine mart ayı sonunda veya nisan ayında başlanıyor. Bölge ekolojik şartlarına göre ekim zamanı mayıs ayına kadar kademeli ekim uzanabiliyor.
Usul Usul Cevaplıyoruz: Hangi Mevsimde Hangi Meyve ve Sebze Yenir?
Sakarya’nın kabağının meşhur olduğuna dikkati çeken Yüce, “Türkiye’de kabak denince akla Sakarya gelir. Beyaz kestane kabağı gelir.
Çukur, ilerleyen günlerde bal kabağının fiyatının artacağını belirterek “Bal kabağı ülkemiz genelinde her yerde hemen hemen yetişir ama en yoğun yetiştirilen yerlerin arasında Ankara, Sakarya ve Düzce gelir. Son zamanlarda özellikle Düzce ilimizde değişik çalışmalar sonucunda kabak ekilişinin arttığını görüyoruz.
Masura genişliği ve iki masura arası 40 cm olmalıdır. Tohumlar 3-5 cm de- rinliğe ekilir. 5-7 gün sonra çimlenme olmaktadır. Sakız kabaklarında 40-50 gün sonra hasat yapıl- maktadır.