Kadınlarda Adet Bittikten Sonra Abdest
Sual: Bir kadının birkaç aydır âdetinde düzensizlikler vardır. Adet sayısının değişmesi için âdetin öncesinde ve sonrasında hiç kan/leke gelmemiş temizlik mi bulunması lazımdır? Buradaki kaideyi bilmediği için en son sahih temizlik ve âdet sayısının ne olduğundan da emin değildir. En fazla gördüğü âdet sayısı, takriben 12 gün civarıdır. Bu sebeple uzun müddettir olan düzeni şöyledir: 19 gün temizlik, 8 gün kan, 22 gün temizlik, 10 gün kan, 18 gün temizlik, 6 gün kan, 10,5 gün temizlik, 5,5 gün kan/leke, 1 gün temiz, 10 gün kan, 20 gün temizlik, 10 gün kan, 4 gün temizlik, sonraki gün leke, 15 gün temizlik,7 gün kan, 17 gün temizlik, 7 gün kan, 6 gün temizlik, sonraki bir gün leke, 13 gün temizlik, 8 gün kan, 4 gün temizlikten sonra bir leke, yaklaşık 1,5 gün temizlikten sonra yine leke, 13 gün temizlik, 7 gün kan, 8 gün temizlik, (8. günün sonunda, yani bu son 7 günlük kanın başlangıcından itibaren 15 gün dolmasına çok az kala başlayan) 2 gün leke, 12 gün temizlik, 8 gün kan, 9 gün temizlik, 1 gün leke, 9 gün temiz, 10 gün kan, bir gün temiz, sonraki gün leke, 1 gün temiz, sonraki iki gün leke, bir gün temiz, bir gün leke, 6 gün temiz, 6. gün dolduktan birkaç saat sonra leke, 13 gün temiz, 10 günü birkaç saat geçecek şekilde kan, 4 gün temiz, 5. gün leke, 7 gün temiz, 3 gün kan ve hala kan gelmeye devam eden kadının vaziyeti ne olur? Kadının şu anda normal bir âdet gibi kan görmesine rağmen namaz kılması mı lâzımdır?
Cevab: Hayz âdetinin aded/sayı olarak değişmesi için iki hal vardır: 1) 10 günden az ve âdetine muhalif gün sayısında kan görür. Buradaki görülen kanlı günlerin ilkinden evvel 15 gün içinde; kanlı günlerin sonuncusundan itibaren 15 gün içinde hiçbir kan görülmemiş olmalıdır. Aksi halde bu kanlar birleşip, 10 günü aşacaktır. [İki kanlı gün arasında 15 günden az temiz gün var ise, bu iki kan arası hep aktı kabul edilir.] 2) 10 günden fazla ve âdet yerine âdetinden az sayıda gün denk gelir.
1. hal: Meselâ hayz âdeti 5 gün kan, 25 gün temizlik olan bir kadın, 3 gün kan ve 25 gün temizlik görse, hayz âdeti, 3 gün olur.
2. hal: Meselâ hayz âdeti ayın ilk 5 günü olan bir kadın, âdet zamanından önce 7 gün kan ve âdet zamanının başından itibaren de 4 gün kan görüp akabinde kesilse, âdet zamanına/yerine hayz nisabından (3 gün) fazla kan denk geldiğinden ve kanların toplamı 10 günü aştığından, âdet zamanına denk gelen 4 gün hayz; ilk 7 gün ise istihâzadır. Dolayısıyla hayz âdeti 5 günden 4 güne iner. Arısanat Yayınevi'nden çıkan İmam Birgivî'nin ‘Zuhru’l-Müteehhilîn İzahlı ve Misâlli Tercüme’ kitabı Hanefi mezhebine göre hayz ve nifası anlatmaktadır. s. 17 ve 23'de âdetin değişmesi misaller ile izah ediliyor. Ayrıca kitabın ikinci kısmındaki hayz misallerinin tahlili de meselenin anlaşılmasında kolaylık temin edecektir.
Hanefi'den farklı olarak, Maliki'de hayz olabilme şartını haiz günlerde kan gelen günler hayz, gelmeyen günler temizliktir. Hatta hayzın asgari müddeti yoktur. 1 saat bile hayz olabilir. Mesela, 1 gün kan, 1 gün temizlik, 1 gün kan ve sonrasında 15 gün veya daha fazla temizlik görse, Maliki'de aradaki 1 gün temizlikte ibadetler yerine getirilir; guslden sonra vaty caiz olur. Sadece kan görülen 2 gün hayz olur. Hanefi'de ise, bu 3 günün hepsi hayz olur. Aradaki temizlikte vaty caiz olmaz. Hatta vaty için hayz âdeti kadar günün dolmasını bekler. Hanefi'de iki kan arasında 15 günden az temizlik varsa, bu iki kan arası hep aktı kabul edilir.
Maliki mezhebinde, bir kadının göreceği hayzın azami müddeti, hayz âdetlerinden en uzun sürenin 3 gün fazlasıdır. Ancak hayz müddeti, 15 günü geçemez. Mesela Maliki mezhebine göre gördüğü hayzların en fazla olanı 10 gün ise, bundan sonra görebileceği hayzın azami müddeti 10+3=13 gündür. Ancak 12,13 ve 14 ise, görebileceği hayzın azami müddeti 15 gün olur. Hanefi mezhebinde hayz en fazla 10 gün sürebilir. Dolayısıyla, 10 günden sonra gelen kanlar istihazadır. Ta ki tek başına hayz olacak şartları sağlayana kadar.
Mesela, hayz âdeti Hanefi'ye göre 10 gün, Maliki'ye göre en fazla gördüğü hayz müddeti de 10 gün olan bir kadın, 14 gün kan görse, Hanefi'ye göre ilk 10 gün hayz iken, Maliki'ye göre ilk 13 gün hayz olur. Dolayısıyla, ilk 13 gün ibadetlerini bırakır. Sonra her iki mezhebe göre temiz olduğunda, Maliki'de hayz kabul edilen 11, 12 ve 13. günler Hanefi'de hayz olmadığından, kılmadığı 3 günlük namazı kaza eder. Maliki'ye göre artık görebileceği hayzın azami müddeti, 15 güne çıkmıştır. Çünki, son gördüğü hayzın 3 gün fazlası, 15 günü aşmaktadır.
19 gün temizlik, 8 gün kan, => hayz âdeti 8 gün, temizlik âdeti 19 gün
22 gün temizlik, 10 gün kan, => hayz âdeti 10 gün, temizlik âdeti 22 gün
18 gün temizlik, 6 gün kan, 10,5 gün temizlik, 5,5 gün kan/leke, 1 gün temiz, 10 gün kan, => 6 gün kandan sonraki temiz günler hep aktı kabul edildiğinden, 18 günlük temizlikten sonra, 33 gün kan olur. Temizlik âdeti 22 gün olduğundan, 33 günün ilk 4 günü temizlik olur, sonraki 10 gün hayz (hayz âdeti 10 gün idi), sonrasındaki 19 gün ise istihaza olur. Hayz ve temizlik âdetleri değişmez.
20 gün temizlik, 10 gün kan, 4 gün temizlik, sonraki gün leke, => 20 günlük temizlik evvelinde istihaza olduğundan temizlik âdeti değişmez. 10 günlük kan hayz; sonraki 5 gün istihaza olur.
15 gün temizlik,7 gün kan, => 15 günlük temizlik evvelinde istihaza olduğundan temizlik âdeti değişmez. Hayz âdeti 7 gün olur.
17 gün temizlik, 7 gün kan, 6 gün temizlik, sonraki bir gün leke, 13 gün temizlik, 8 gün kan, 4 gün temizlikten sonra bir leke, yaklaşık 1.5 gün temizlikten sonra yine leke, 13 gün temizlik, 7 gün kan, 8 gün temizlik, (8. günün sonunda, yani bu son 7 günlük kanın başlangıcından itibaren 15 gün dolmasına çok az kala başlayan ) iki gün leke, 12 gün temizlik, 8 gün kan, 9 gün temizlik, 1 gün leke, 9 gün temiz, 10 gün kan, bir gün temiz, sonraki gün leke, 1 gün temiz, sonraki iki gün leke, bir gün temiz, bir gün leke, 6 gün temiz, 6. gün dolduktan birkaç saat sonra leke, 13 gün temiz, 10 günü birkaç saat geçecek şekilde kan, 4 gün temiz, 5. gün leke, 7 gün temiz, 3 gün kan ve hala kan gelmeye devam => 17 günlük temizlikten sonraki kanlar arasından 15 gün veya daha fazla temizlik olmadığından, 17 günlük temizlikten sonra kan istimrar etmiştir, yani devamlı akmış olarak kabul edilir. Temizlik âdeti 22 gün idi. 17 gün temizlikten sonraki 7 günlük kanın ilk 5 günü temizlik kabul olur; sonrası 7 gün hayz 22 gün temizlik olacak şekilde amel edilir. İstimrar, 15 veya daha fazla gün temizlik görene kadar devam eder.
19 Mart 2017 Pazar
Hanefi mezhebine göre bir kadın eğer âdet günleri on gün ise on günün bitiminde gusül almadan ilişkide bulunabilir. Ancak âdet süresi on günden az ise kanama bittiğinde, ilişkide bulunabilmesi için ya gusül abdesti alması veya üzerinden tam bir namaz vakti (yani temizlenip bir namazın farzını kılacak kadar süre) geçmesi ya da bir özründen dolayı teyemmüm edip onunla nafile de olsa bir namaz kılması gerekir. Tabii ki en güzeli gusül abdesti aldıktan sonra birleşme olmasıdır ki diğer üç mezhep imamının nokta-i nazarı da budur. Bahsettiğimiz bu hükümler kanın, kadının normal âdet süresi bitiminde kesilmesi durumundadır. Eğer kan, kadının âdeti mesela altı günken beşince günde kesilmişse, kadının en az hayız müddeti olan üç günü aşmış ve kadın gusül almış olsa dahi, âdet süresi olan altı gün bitmeden kocasıyla ilişkide bulunamaz çünkü âdet müddeti içerisinde kanın tekrar gelme ihtimali vardır. Ancak böyle bir kadın kanın kesilmesi üzerine gusül abdesti alırsa ihtiyaten namazlarını kılar ve oruçlarını da tutar.
Tekrar belirtmek gerekirse; Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezhepleri başta olmak üzere ulemanın büyük çoğunluğu Âdeti sona eren kadın gusletmedikçe kendisiyle cinsî münasebette bulunmanın helâl olmadığı hususunda görüş birliğine varmıştır.
Nitekim Bakara sûresinin 222. ayetinde Allah Teala şöyle buyurmaktadır; “Sana kadınlardaki kanamaları soruyorlar. De ki, o bir eziyettir; kanamanın olduğu günlerinde onları rahat bırakın. Temizleninceye kadar kendilerine yaklaşmayın. Tertemiz oldular mı, onlara Allah‘ın size buyurduğu yerden yaklaşın. Allah tevbe edenleri sever, tertemiz olanları da sever.”
Yukarıdaki ayete göre âdet esnasında yasak olan cinsel ilişkinin helal olabilmesi için iki şart bulunmaktadır:
1. Kadının âdetinin bitmesi gerekir.
2. Kadının tertemiz olması, yani gusletmesi/yıkanması gerekir.
İslam dininde göre banyo adabı
Oruçlu iken banyo yapmak orucu bozar mı?
Gusül nasıl alınır (guslün farzları ve sünnetleri)
Eşler birlikte banyo yapabilir mi