Kameranın Bulunuşu

Fotoğrafın tarihi iki temel prensibe danayır. Işığın doğrusal ilerlemesi ve bazı maddelerin ışık ile görünümlerinin değişiyor olması sayesinde kalıcı fotoğraflar oluşturabiliyoruz.

Kamera Obscura'nın Bulunuşu

Kamera Obscura da denilen, karanlık bir odaya ufak bir delik açılarak dışarıdaki görüntünün içeriye ters bir şekilde yansımasını sağlayan bir başka deyişle projeksiyon odaları ilk kameralar olarak adlandırılabilir. M.Ö. 470’li yıllarda çinli filozof Mozi tarafından  hayata getirilmiştir.

‍

M.Ö. 300’lü yıllarda Euclid’in de Optics kitabında ışığın doğrusal gittiğinden ve bu sayede belirli görsellerin oluşturulabileceğinden bahsetmiştir.

M.S. 1000’li yıllara geldiğimizde Arap fizikçi Al Hazen (Ibn al-Haytham) Book of Optics kitabında pek çok mumun farklı yüzeylere de aynı şekilde yansıma yapmasından yola çıkarak ışığın doğrusal ilerlediğini, ve ışık geçirmeyen bir yüzey ile engellendiğinde ilerlemediğini bu şekilde yansıyan ışığın detaylı kontrolünün sağlanabileceğini yazmıştı. Bu kitap ileride Witelo, John Peckham, Leonardo Da Vinci, René Descates ve Johannes Kepler gibi Avrupalı pek çok düşünür ve bilim insanına ilham kaynağı olmuştur.

Leonardo da Vinci’nin 1502 yılında kaleme aldığı Codex Atlanticus kitabında o zamana kadar yazılmış en detaylı formüllerle nasıl bir kamera obscura oluşturulabileceğini açıklamıştır. 270’den fazla kamera obscura çizimi bulunan kitabındaki açıklamalar ile bugün siz de bir odanızı dışarıyı içeriye ters bir şekilde yansıtan odaya dönüştürebilirsiniz.“Odanın camları ışık geçirmeyen bir yüzey ile kaplanır (Karton koliler, kalın kraft kağıtları, kalın perdeler gibi). Karşı duvarınızın uzaklığıyla değişmekle birlikte 1-20mm aralığında çapta bir delik açılır. Pencerenizin karşısında ışık yansıtan manzaranın hepsini ters bir şekilde kapladığınız pencerenin karşısındaki duvara ters yansımış şekilde görebilirsiniz. “

‍

İlk Fotoğraflar

1800’lü yıllara geldiğimizde ışığa duyarlı kimyasallar üzerinde çalışmalarıyla tanınan Thomas Wedgwood ile karşılaşıyoruz. Çömlek tasarımcısı olarak kariyerine başlayan ve sonrasında çocuklara sanat ve tasarım eğitimi verirken çocukların en çok gözleri aracılığıyla uyarıldığını fark ederek tüm zamanını ışığa ve ışık ile değişiklikler oluşturmaya adamıştır. Uzun araştırma ve denemeler sonucunda kamera obscuradan yansıyan ışığın, yansıdığı yüzede bir kimyasal reaksiyon sonucu iz bırakmasını başarmıştır. Wedgwood ışığa duyarlı bir yüzey oluşturan ilk insan olarak çok büyük bir adım atmış ve bu konuya kendisinden sonra yüzlerce kimyager ve fotoğraf meraklısının odaklanmasına öncü olmuştur.

Wedgwood’un geliştirdiği kimyasal reaksiyon sayesinde fotoğraf oluşturulabiliyor olsa da bir sorun vardı. Belirli bir süre geçtikten sonra fotoğraf kayboluyordu! Evet, tarihi geçen bir karışım olduğu çok sonra fark edilse de, daha yeni bir çözüm 1820’de fransız bilimci Nicéphore Niépce’den geldi.

View from the Window at Le Gras (Le Gras’ın Penceresinden Manzara) adlı fotoğrafı günümüze kadar korunabilen en eski fotoğraftır. Niépce’in geliştirdiği bu teknik 8 saat ile birkaç gün aralığında değişen pozlama süreleri gerektiriyordu. İlk fotoğraflarda bu yüzden hiç insan gözükmüyordu.

1840’larda İngiliz bilim insanı Henry Fox Tablot  tuzlu kağıt ve gümüş iyodür ile yaptığı denemeler sonucu günümüzde hala kullanımda olan ışığa duyarlı filmlerin temelini oluşturan formülü geliştirdi. Bu sayede saniyeler içerisinde pozlamalar rahatlıkla yapılabiliyordu.

Dijital Kameralar ve Sonrası

1972 yılında Steven Sasson ilk dijital kamerayı geliştirdi. Sonrasındaki her geçen gün fotoğraf çekimi daha kolay ve erişilebilir hale gelmeye devam etti.

Hatta öyle bir gelişti ki artık fotoğrafın yapıldığı unutulup, çekildiğine inanılmaya başlandı. Tek tuş ile anı dondurmak gibi günümüzün parçası haline geldi.

Geleneksel tekniklere pratik dokunuşlarla gündelik hayata keyif katmak için üretmeye doymayan Erbil Sivaslıoğlu, 2011 yılında kendi ihtiyaçları için taşınabilir iğne deliği kamera ve baskı kitini geliştirdi.

Karanlık oda ekipmanlarının zor bulunması ve maliyetli olmasına bir çözüm olarak kamera kitlerini tasarladı. Film ile çekilen fotoğraflar agrandizör yardımı ile fotoğraf kağıdına aktarılıyor ve bu da küçük alanlarda küçük bütçelelerle kendi fotoğraflarını basmayı imkansız kılıyordu.

Bu Bi Kamera kitleri sayesinde hem en az 5x5cm büyüklüğünde fotoğraflar çekebilen, hem de sadece kit ile gelen kimyasallar ve kırmızı ışık ile rahatlıkla baskılar alınabilir oldu.

Analog fotoğrafçılığı daha da erişilebilir hale getirmek için teneke ve karton kamera modelleri, en doğru pozlama süresini bulmaya yardımcı olarak fotoğraf kağıdı ve kimyasal giderlerini minimuma indirmek için Pinhole Store mobil uygulamasını geliştirdi.

2014 yılından beri 1000’den fazla fotoğraf tutkunu Bu Bi Kamera kitleri ile kendi fotoğraflarını çekmenin ve baskılamanın keyfine varıyor.

Fotoğraf makineleri, hayatımızdaki önemli anlarımızı ölümsüzleştirmek için vazgeçemediğimiz cihazlarımızdan biri durumunda. Gelişen teknolojiyle birlikte dijitalleşen ve artık cep telefonlarımıza kadar giren fotoğraf makinelerinin tarihi ise çok eski zamanlara dayanıyor. En basit haliyle tanımlamak gerekirse, ışık ile resim çizmek için kullanılan aletler diyebiliriz fotoğraf makineleri için. Fotoğraf makinesi nasıl icat edildi derken, bu serüven birkaç aşamadan geçerek yüzyıllar içinde gerçekleşmiş aslında. Bu yazıda fotoğraf makinesi ne zaman icat edildi bilgiler vermeye çalışacağız.

Karanlık Kutu (Camera Obscera) Dönemi

İnsanın varoluşundan itibaren en çok yaptığı şey, çevresinde gördüğü şeyleri resmetmek olmuştur. Fotoğraf makinesini de bu merakının sonucu icat etmiştir.

İlk fotoğraf makinesi hangisi diye değerlendirme yaparken köklerini anlamak için çok eskilere gitmemiz gerekiyor. Fotoğraf makinesi düzeneğini ilk ortaya atan isim M.Ö. 4. yüzyılda Aristoteles olmuştur. Problem isimli çalışmasında ilk kez iğne deliği gibi küçük bir delikten giren ışığın karşısındaki duvara görüntüyü yansıttığından bahsetmiş ve bu görüntüyü yorumlamaya çalışmıştır. Bunun ismine latince karanlık kutu anlamına gelen camera obscera ismini vermiştir.

Camera obscera, bir duvarında küçük bir delik bulunan odada, içeri giren ışık sayesinde deliğin karşısındaki duvara dışarıdaki manzaranın görüntüsünün ters bir şekilde yansıması temeline dayanır.

Iraklı Fizikçi ve Matematikçi İbn Al-Haitam’ın 1021 yılında yazdığı kitapta ilk fotoğraf makinesi benzeri düzeneğe rastlanır. Bu kitapta bilim adamı, üzerinde küçük bir delik bulunan perdeye mum ışığı yansıtarak ilk kez basit bir karanlık kutu yapmıştır. Çalışmaya Avrupalı bilim adamları da ilgi göstermiş olsa da somut bir şeylerin ortaya çıkması yüzyıllar alır.

Avrupa’da Fotoğraf Makinesinin İlk Adımları 15. Yüzyılda Atıldı

Karanlık odadaki küçük bir delikten dışarıdaki görüntüyü aksettiren Leonarda da Vinci, bildiğimiz anlamda fotoğraf makinesinin icadında önemli bir adım atmıştır. Da Vinci’nin bu çalışmasının ardından 1568 yılında Daniello Barbaro, bu deliğe mercek ekleyerek yansıyan görüntünün daha keskin hale gelmesini sağlar.

İlk Fotoğraf Makinesinin Tasarımı Ne Zaman Yapıldı?

Kamera ve fotoğraf makinelerinin öncüsü kimdir diye değerlendirirken yukarıdaki isimlerden sonra, bütün bu çalışmaların ardından fotoğraf makinesinin tasarımı 1685 yılında Johann Zahn tarafından yapılır. O dönemde yazdığı kitapta günümüzdekine benzer fotoğraf makinesi resimleri olduğu görülür. Ancak Zahn’ın çalışmaları çizdiği resimlerden öteye geçemez.

Tarihteki İlk Fotoğraf Ne Zaman Çekildi?

Aristoteles zamanında başlayan fotoğraf makinesi çalışmalarının sonucunda Fransız mucit Joseph Nicephore Niepce tarafından ilk fotoğraf karesi 1814 yılında çekilir. Evinin penceresinden yakaladığı ilk görüntünün oluşması için yaklaşık 8 saat beklemiştir. Günümüzde saniyenin on binde biri hızında fotoğraf çektiğimizi düşünürsek o günden bugüne hızlı bir gelişme yaşanmış diyebiliriz.

Niepce’nin ilk fotoğrafı çekmesinin ardından fotoğraf makinelerinde hızlı bir gelişme yaşanmıştır aslında. Çünkü bundan sadece 13 yıl sonra Fransız ressam ve kimyager Louis Jacques Mande Daguerre, farklı kimyasallar kullanarak fotoğrafta pozlama süresini yarım saate kadar indirmiş ve tarihin ilk insan fotoğrafını çekmiştir.

İlk Renkli Fotoğraf Makinesi Ne Zaman İcat Edildi?

1814 yılında ilk fotoğraf makinesi icat edildikten sonra gelişmeler durmadı. Çeşitli denemeler sonrasında 1861 yılında ilk renkli fotoğraf çekildi. Üç aşamalı çekim yöntemi kullanılan ilk renkli fotoğrafta, Thomas Sutton yardımcısı fizikçi James Clerk Maxwell’in tekniğini kullanmıştır.

Bu teknikte, her aşamada kamera ile fotoğrafı çekilen görüntünün arasına renkli sıvılar konulmuştur. Mavi, kırmızı ve yeşil renkli sıvılarla çekilen görüntüler özel camlara yansıtılmıştır. İlk renkli fotoğrafın adını üç ayrı renk filtresi kullandıkları için “ekose kurdele” adını vermişlerdir.

İlk Elde Taşınabilen Fotoğraf Makinelerinin İcadı

Bugün daha çok resimlerde ve tarihi filmlerde gördüğümüz ortasında bir delik bulunan tahta kutu gözümüze oldukça ilkel görünse de icat edildiği dönemde bir devrim yaratmıştır. George Eastman tarafından 1888 yılında icat edilen bu fotoğraf makineleri ilk elde taşınabilen makinelerdir.

Yukarıda fotoğraf makinesi ne zaman icat edildi anlatmaya çalıştık ve fotoğraf makinelerinin serüveni hakkında bilgiler verdik.

Siz de en iyi fotoğraf makinelerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.