Kan Grubu Pozitif Negatif

 Uzmanlar, kan grubunun kişinin karakterini ve hastalık risklerini belirleyen önemli bir faktör olduğunu ifade ediyor. Araştırmalar A grubunda kanser, 0 grubunda ülser, B ve AB gruplarında daha çok ishal görüldüğünü ortaya koyuyor. Bazı Japon şirketler kan grubuna bakarak eleman seçerken, araştırmalar 0 grubu kana sahip kişilerin diğer gruplara oranla daha çekimser olduğunu gösteriyor. 

Yapılan araştırmalar kan gruplarının, kişinin karakterini ve hastalık risklerini belirleyen önemli bir faktör olduğunu gösteriyor. Bilinen 8 kan grubu olduğunu ifade eden Memorial Şişli Hastanesi Klinik Laboratuvarlar Koordinatörü Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Kenan Keskin, kan gruplarının yüzde 40’a yakınının A, yüzde 30’a yakınının da B grubu olduğunu söylüyor. Keskin “Rh (-) kan grupları yüzde 12-13 civarında. Bunlar arasında A Rh (-) kan grubuna sahip olma oranı yüzde 5, AB Rh (-) kan grubu ise yüzde 1. 0 grubu Rh (-) kan grubuna sahip kişilerin nüfusa oranı ise yüzde 3-4” diyor. 

O GRUBU ÇEKİMSER

A ve B, karakter olarak baskın kan grupları olarak bilinirken 0 grubunun çekimser olduğu belirtiliyor. Negatif (-) kan gruplarının oranının daha az olmasının nedeninin, Rh faktörünün baskın bir karakter olmasından kaynaklandığına dikkat çeken Keskin, “Bireyde aynı özelliği kodlayan iki genden biri negatif diğeri pozitif ise, çocuk pozitif kan grubu ile doğuyor. Ancak anne babanın ikisi de negatifse o zaman çocuk da negatif oluyor” diyor. 

İŞE ALINMA KRİTERİ 

Yüksek rütbeli askerlerin kan grupları ile kişilik ilişkileri arasında yapılan bir araştırmanın ilginç sonuçları bulunuyor. Yapılan araştırma, askerlerin kişilik yapılarına dair önemli belirtiler içeriyor. Buna göre kan grubu 0 olan askerlerin performanslarının düşük ve çekimser olduğu ortaya çıkıyor. Bu kan grubuna sahip kişiler, kendilerinden beklenileni (A grubundakiler kadar) karşılayamıyor. Araştırma, aktif ve kritik görevde olan askerlerin A grubu olduğunu, bu kişilerin girişken, kendilerinden bekleneni veren, harekât planlaması ile hızlı ve doğru karar verme özelliklerine sahip olduğunu gösteriyor. 

Doç. Dr. Kenan Keskin, “Japonya’da şirketler, personel alımı dönemlerinde (özellikle reklam ve tanıtım çalışmalarında görev alacak kişileri seçerken) bu alanda yapılmış olan araştırmaların sonuçlarına bakarak karar veriyor” diyor. Bu kararda, A grubu kana sahip kişilerin daha aktif görevlerde bulunabilecekleri, 0 grubuna sahip olanların ise daha pasif olduklarına ilişkin çalışma sonuçları etkili oluyor. 

A GRUBUNUN IQ’SU DAHA YÜKSEK

Kan grupları ile ilgili yapılan araştırmada; A grubunun alt grubu olan A 2’de IQ’nun daha yüksek olduğu, genele bakıldığında da A grubu kana sahip kişilerin IQ’ları içinde aynı şeyin olduğu sonucuna varılıyor. Bunun, A grubu olan herkesin zekâ seviyesinin 0 grubundan yüksek olduğu anlamına gelmediğine dikkat çeken Keskin, bu sonucun yapılan araştırmada istatistiksel olarak ortaya çıktığını bu nedenle genellenemeyeceğini belirtiyor. İngiltere’de yapılan bir araştırmada da, kan gruplarının sosyo -ekonomik açıdan nasıl bir dağılım gösterdikleri araştırılıyor ve A grubunun sosyo ekonomik seviyesinin daha yüksek olduğu görülüyor. Bu sonuç IQ’su yüksek ve aktif insanların çok daha başarılı olduklarını ve daha iyi yerlere geldiklerini gösteriyor. İngiltere’de bu konuda “A grubu lobisi” yapanlar bulunuyor. 

Hastaların ihtiyacı olan kanı sağlayabilmek için, hem hastanın hem de verilecek kan veya kan bileşeninin grubunun ne olduğunu bilmek gerekir. Hastanın kan grubu hastane tarafından belirlenir ve Kan Merkezinden bu şekilde talepte bulunulur.

Kan merkezleri ise, gönüllü olarak kan bağışı yapan kişilerin kan örneklerinden kan gruplarının ne olduğunu tespit eder. Kan merkezlerinde bu araştırmayı yapan laboratuar, "Gruplama Laboratuarı"dır. Gruplama testleri JCI ve ISO15189:2007 akredite olan 4 Bölge Kan Merkezinin (İstanbul, Ankara, İzmir ve Erzurum) gruplama laboratuarında yapılmaktadır.

Laboratuarlarımızda yöntem olarak "Jel Santrifügasyon" yöntemi kullanılmakta ve ABO ile Rh grupları tespit edilmektedir. Ülkemizde en çok rastlanan kan grubu "A Rh Pozitif", en az rastlanan grup ise "AB Rh Negatif" kan grubudur.

Aşağıdaki grafikte kan gruplarının ülkemizdeki dağılımı % oranlar olarak belirtilmiştir.

Bir kan grubuna çok rastlanması, aynı zamanda ihtiyacında aynı oranda çok olacağı anlamına gelmektedir. Her gruptan kana her zaman ihtiyaç olduğunu bilmenizi isteriz.

Kan Uyuşmazlığı İğnesi

Kan uyuşmazlığı anne ve babanın kan grubunun RH pozitif  ve RH negatif (RH antijenin olması ya da olmaması) değerleri üzerinden ilerleyen bir durumdur. Hamilelik sürecinde anne ile karnındaki bebek arasında bulunan RH uyumsuzluğu (annenin RH negatif, bebeğin ise RH pozitif olması) bebeğin sağlığı açısından önemli sorunlara neden olabilir. 

Peki RH nedir? RH, kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir antijendir. Kimi insanların kanında bu antijen  bulunur kimi insanların kanında ise bulunmaz. Kanında bu antjen bulunanlar için RH pozitif bulunmayanlar içinse RH negatif tanımlaması kullanılır. İnsanların yüzde 85’lere varan orandaki büyük bölümü RH pozitif yüzde 15’i ise RH negatiftir. 

Hepimiz RH değerimizi genlerimiz vasıtasıyla anne ya da babalarımızdan alırız. Kan uyuşmazlığı kavramı hamilelik sürecinde ortaya çıkabilen bir sorundur.  Bu süreçte anne RH negatif, anne karnındaki bebek RH pozitifse kan uyuşmazlığı var demektir. Bu durumda bebeğiniz Rh geçişini pozitif olan babasından almış demektir. Ancak kan uyuşmazlığının ortaya çıkarabileceği sağlık sorunlarını basit tedavi yöntemleriyle engellemek mümkündür.

Kan Uyuşmazlığı Genellikle İlk Bebeğe Zarar Vermez

Anne ile bebek arasında RH uyuşmazlığı varsa sıklıkla ilk bebek zarar görmez. Bunun nedeni, devam eden RH pozitif bebek olan gebelikte, bebekten anneye geçen kan miktarına karşı anne antikor üretmektedir. Bu yeni üretilen antikorlar immunglobulin M dediğimiz kısa süreli antikorlardır ve boyut olarak büyük olduğu için plasentadan geçemez dolayısıyla bebeğe zarar veremezler. Fakat bu antikorlar belli bir zaman sonra kaybolur ve kalıcı bağışıklık sağlayan immunglobulin G dediğimiz antikorlar oluşur ve bu antikorlar boyut olarak küçüktür ve plasentadan geçebilir. Bu antikorlar annenin kan dolaşımda yıllarca kalabilir. Dolayısıyla anne RH pozitif bir bebeğe gebe kalır kalmaz bu antikorlar plasentadan geçerek o bebeğin kan hücrelerine saldırır ve zarar verir. 

Şu durumlardan birini yaşadıysanız bebeğinizin kanı sizin kanınıza geçmiş olabilir ve sorun yaşanabilir:

• Daha önce doğum yaptıysanız,
• Amniyosentez testi yapıldıysa,
• CVS testi yapıldıysa,
• Hamilelik sırasında vajinal kanama geçirdiyseniz,
• Gebelik sürecinde karnınızdan yaralandıysanız,
• Daha önce düşük yaptıysanız,
• Dış gebelik sorunu yaşadıysanız,
• Kürtaj olduysanız.

Bu işlemler yapılmadan veya yapıldıktan hemen sonra kan uyuşmazlığı iğnesi yapıldıysa risk yoktur.

Kan Uyuşmazlığı Nasıl Olur?

RH negatif annenin ilk RH pozitif bebeğini doğurmasının ardından anne antikor üretir. Dolayısı ile ikinci bir RH pozitif bebeğe hamile olması durumunda bu antikorlar plasentayı geçerek bebeğe ulaşır. Antikorlar bebeğe geçtikten sonra bebeğin kanında yer alan ve oksijen taşıma görevini üstlenen kırmızı kan hücrelerini öldürmeye başlar. Bu saldırı sonucunda bebeğin kalp atışları anne karnında durabilir veya bebekte yaygın hasara yola açan 'hidrops' dediğimiz tablo görülebilir. 

Kan Uyuşmazlığı Testi

Annenin RH negatif babanın ise RH pozitif olması durumunda anneye 'indirekt coombs' testi yapılır. Bu testin sonucunun pozitif olması durumunda risk var demektir. Bu noktada pozitifliğin miktarı ile bebeğe olan etkinin miktarı doğru orantılı olduğu için sıkı bir takip gerekir.  Eğer bu test negatif ise anneye koruyucu amaçla gebeliğin 3. trimestrende ve doğumdan sonra kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır.

Kan Uyuşmazlığı İğnesi

Kan uyuşmazlığı olduğu durumda kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. Daha önce de belirttiğimiz gibi ilk çocuk için önemli bir risk yoktur. Ancak daha sonraki doğumlarda risk yaşanmasın diye gebeliğin 28’inci haftasında anneye kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. Bebek doğduğunda bebeğin RH değeri kontrol edilir. Negatifse anneye ikinci bir kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmasına gerek kalmaz. Bebeğin kanı grubu RH pozitif çıkarsa doğumdan sonraki ilk 72 saat içerisinde anneye ikinci kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. 

Bu konuyla ilgili en önemli husus şudur: Eğer annenin kan grubu RH negatif  ve baba RH pozitif ise anne düşük, küretaj, gebelik sürecinde kanama veya yukarıda saydığımız girişimleri yaptıracaksa bu işlemlerden önce kan uyuşmazlığı iğnesi yaptırmalıdır. Ve daha da önemlisi, RH uygunsuzluğu olan her gebenin gebeliğin 28. haftasında kan uyuşmazlığı iğnesini yaptırmasıdır.