Çıkan Kolon Nedir
Kalın Barsak (Kolon), Rektum ve Anüs (Makat) sindirim sistemimizin İnce Barsaklardan sonra gelen kısımlarıdır. Kalınbarsak ortalama 1,5 m uzunluğundadır. Karın içerisinde ters dönmüş U harfi şeklinde karnın sağ alt tarafından kör barsak (çekum ) ile başlar ve yukarı doğru çıkar (çıkan kolon ) karaciğer altından keskin bir dönüşle karnı yatay olarak (transvers kolon) geçer Sol üst köşede yerleşen dalağın altına geldiğinde yine keskin bir dönüş yaparak sol taraftan aşağıya doğru yönelir (inen kolon ). İnenkolon, sigmoid kolon denilen kolonun son kısmı ile Rektumla birleşir. Rektum, Kalın barsağın genişlemesi sonucu oluşan ortalama 15 cm uzunluğunda olup sindirim sistemimizin son kısmıdır. Anüsle dışarı açılır.
Kolon ve Rektum hastalıkları, hafif şiddette rahatsızlıklardan, hayatı tehdit edici durumlara kadar ilerleyen rahatsızlıklara neden olabilir. Bu hastalıklarda erken teşhis ve tedavi çoğu kez hayat kurtarıcı olabilmektedir. Ne var ki hastaların çoğu bilgi eksikliği, ihmal, utanma gibi nedenlerden dolayı hekime geç başvurmaktadır.
KOLO-REKTAL HASTALIKLARIN GENEL BELİRTİLERİ NELERDİR ?
Anüsden ( Makattan ) KAN gelmesi ( taze-kırmızı veya durmuş-siyah kan şeklinde olabilir ), Büyük abdest yapmada (defekasyon) değişiklik olması ( gaitanın incelmesi ), düzensiz şekilde kabızlık- ishal olunması, defekasyon ( büyük abdest yapma ) yaptıkdan sonra tam rahatlamama ve tekrar tekrar defekasyon yapmak isteği, defekasyon sırasında ağrı olması, anüs bölgesinde şişlikler ve yaralar olması, karında zaman zaman izah edilemeyen ağrıların olması, kabızlık, zayıflama, kansızlık ( anemi ) olması gibi belirtilerde mutlaka hekime başvurulmalıdır.
TEŞHİSDE HANGİ YÖNTEMLER KULLANILIR ?
Fiziki muayene: Hastanın genel olarak yapılan muayenesi.
Rektal Tuşe: Anüs ve Rektumun eldiven giyilip vazelin sürüldükten sonra parmakla yapılan muayenesi. Bu yöntemle bu bölgenin birçok hastalığı saptanır.
Endoskopik muayene; Değişik uzunluktaki optik aletlerle anüsten girilerek yapılan muayenelerdir. Bunlar; Anoskopi, Rektoskopi, sigmoidoskopi, KOLONOSKOPİ dir. İşlem öncesinde barsakların temiz olması için bir gün önceden hastaya barsak boşaltıcı ilaçlar monash.pw yöntemlerle tüm anüs, rektum ve kolonlar gözle incelenebilir, lezyonun (hastalığın) izlenmesi için fotoğrafı çekilebilir , biyopsi yapılabilir ve gerekirse lezyon üzerinde tedavi edici girişimler yapılabilir.
Röntgen Tetkikleri; “Çift kontrast kolon grafisi”; Anüs yoluyla radyoopak ilacın lavman şeklinde verilmesi ile yapılır. “ Barsak geçiş süresi” tetkiki; Kabızlıkta uygulanır. Radyoopak maddeler yutturularak vücudu terkediş süreleri ne göre karar verilir. “Defekografi” Defekasyon zorluklarında yapılan tetkikdir. “Tomografi”, “MR”, “Endorektal Ultrasonografi” ve “Karın US” gibi yöntemlerde kullanılır.
Çift Kontrast Kolon Grafisi
Anorektal Fizyolojik Çalışmalar; Bölgenin işleyişi ile ilgili olarak EMG ve Manometrik çalışmalar da yapılabilir.
Laboratuar çalışmaları; Hastalara gaitada gizli kan, parazit tetkikleri, genel kan testleri, tümör belirleyici testler gibi tetkikler de lüzumuna göre yapılır.
KOLON-REKTUM ve ANÜS HASTALIKLARI NELERDİR ?
KANSERLER, POLİPLER, ÜLSERATİF KOLİT, CROHN, DİVERTİKÜL, KONSTİPASYON (KABIZLIK), REKTAL PROLAPSUS, PİLONİDAL SİNUS (KIL KİSTİ), FEKAL İNKONTİNANS ( GAZ-GAİTA TUTAMAMAK), ANAL ABSE, FİSTÜL, HEMOROİD, FİSSÜR, PRURİTİS ANİ ( ANAL KAŞINTI) ve buna benzer
kolon hastalıkları kolon hastalıkları nedir kolon kanseri
Genetik Geçiş Gösteren Kolon ve Rektum Kanseri (Kolorektal Kanser) Sendromları
Familialadenomatözpolipozis (FAP): Kişinin ebeveynlerinden geçen mutasyonlu APC geni nedeniyle oluşur. Tüm kolorektal kanserlerin yaklaşık %1’i FAP nedeni iledir. FAP’ın en sıklıkla görülen tipinde kişinin adölesan döneminde kolon ve rektumunda yüzlerce hatta binlerce polip ortaya çıkar. Kanser genellikle bu poliplerin 1 veya birden fazlasında 20 yaşlarında gelişir. Önlem amaçlı kişinin kolonu çıkarılmazsa, 40 yaşına ulaşıldığında hemen her zaman kolon kanseri gelişmiştir. FAP olan kişilerde aynı zamanda mide, ince bağırsak ve diğer organ kanserlerinin görülme sıklığı da artmaktadır. Bu hastalığın polip sayısının ’den az olduğu bir alt tipinde ise kolon veya rektum kanserinin ortaya çıkması daha ileri yaşlarda görülür.
Gardner sendromu: hastada ayrıca deri, yumuşak doku ve kemiklerde kanser olmayan tümörlerin eşlik ettiği bir FAP tipidir.
Lynch sendromu (herediternon-polipoziskolorektalkanser, veya HNPCC): Bütün kolorektal kanserlerin %’ünden sorumludur. Sıklıkla DNA hasarını onarmaya yardımcı olan MLH1 ve MLH2 genlerindeki genetik geçişli bir bozukluk sonucu ortaya çıkar. Bu sendromu olan kişilerde FAP kadar olmasa da nisbeten daha genç yaşlarda kolon ve rektum kanseri gelişir. Lynch sendromlu kişilerde polipler de olabilir ancak genellikle birkaç adettir. Hangi genin etkilendiğine bağlı olmakla birlikte bu kişilerde yaşam süresince kolorektal kanser gelişme riski %80’lere kadar ulaşabilir. Kadınlarda beraberinde veya ayrı olarak endometrium kanseri gelişme riski de belirgin olarak artar. Ayrıca over, mide, ince bağırsak, pankreas, böbrek, beyin, üreter ve safra kanalı kanserlerin görülme sıklığı da artmaktadır.
Turcot sendromu: Nadir görülen genetik geçişli bu durumda kişilerde kolorektal kanser ve adenomatöz polip gelişme riskinin yanısıra beyin tümörleri de daha sık görülmektedir. Turcot sendromunun 2 tipi vardır. Birinde FAP benzeri genetik bozukluklar vardır ve bu hastalarda gelişen beyin tümörleri medulloblastomdur. Diğerinde ise Lynch sendromuna benzer genetik değişiklikler vardır ve hastalarda glioblastom görülür.
Peutz-Jeghers sendromu: Bu nadir görülen genetik geçişli hastalıkta ağız çevresinde ve bazen el ve ayaklarda da cilt lekeleri, sindirim sitemlerinde de hamartom adı verilen farklı bir polip tipi görülür. Bu kişiler birçok farklı kanser ile birlikte kolorektal kanserler için de risk altındadır ve genellikle yümörler daha erken yaşlarda ortaya çıkar. STK1 genindeki mutasyonlar hastalığın nedenidir.
MUTYH ile birliktelik gösteren polipozis: Bu sendromu olan kişilerde kolon çıkarılmazsa oluşan adenomatöz polipler sonrasında kanserleşmektedir. Bu hastalarda inca bağırsak, deri, over ve mesane kanserlerinin görülme sıklığı da artmıştır. MUTYH genindeki mutasyonlar sonucu hastalık ortaya çıkar.
Genel olarak bu sendromların hepsi kişilerde kanserin normalden daha genç yaşlarda ortaya çıkmasına neden olur. O nedenle bu aile fertlerinin çok daha genç yaşlarda taranması ve gereken önlemlerin alınması önemlidir.