Kan Tahlilinde Ck Yüksekliği Nedir

Kreatin Kinaz Nedir?

İskelet kası, kalp kası ve az miktarda beyinde bulunan kreatin kinaz (CK) bir enzimdir. Bu bölgelerde hasar oluşması halinde hasar gören hücrelerden açığa çıkan kreatin kinaz kanımızda yüksek oranda tespit edilir.

Kreatin kinazın üç farklı tipi vardır ve her biri farklı bir yerde bulunur. CK-MM genellikle iskelet kaslarında bulunurken, CK-MB kalp kasında, CK-BB ise beyinde yer alır.

Doktorunuzun kreatin kinaz değerinin ölçümünü istemesine neden olabilecek belirtiler arasında şunlar bulunur:

• Kas ağrısı ve kramplar, kas travması,
• Kas zayıflığı, güçsüzlük, 
• Denge sorunları, 
• Uyuşma veya karıncalanma hissi,
• Koyu idrar.

Ayrıca daha önce kaslarınızdan yaralandıysanız ya da felç geçirdiyseniz yine doktorunuz tarafından kreatin kinaz testi istenebilir. Enkaz altından kurtarılanlarda, kaza mağdurlarında da bu enzimin görülmesi gerekebilir.

Kreatin Kinaz Kaç Olursa Tehlikelidir?

Hem erkekler hem de kadınlar için düşük normal sınır yaklaşık 20 – 30 U/L'dir. Erkekler için üst normal sınır ila U/L, kadınlar için normal üst sınır U/L seviyesindedir.

Kreatin Kinaz Yüksek Olursa Ne Olur?

Kandaki kinaz miktarı kreatin kinaz testi ile ölçülür. Ölçülen değerin yüksek olması her zaman bir sağlık sorununuz olduğu anlamına gelmez. Yoğun egzersiz yapmak, kaslı bir vücut yapısına sahip olmak kreatin kinaz değerinin yüksek çıkmasına neden olabilir ve bu sonuç her zaman bir hastalıktan kaynaklanmaz. Bazı ilaçların kullanımı da değerin yüksek çıkmasına neden olabilir.

Sonuçlarınız olması gereken değer aralığından yüksekse doktorunuz hasar gören bölgeyi belirlemek için daha detaylı enzim testleri ister. Bu testlerde CK-MM (İskelet kası kaynaklı hasarı tespit eder), CK-MB (Kalp kası hasarını tespit eder), CK-BB (Beyin hasarını tespit eder) izoenzimleri ölçülür.

Kreatin Kinaz Yüksekliğinin Sebepleri

Bu etkenlerin dışında ölçülen yüksek kreatin kinaz değeri iskelet kaslarında, kalp kaslarında ya da beyinde bir hasar olduğuna işaret edebilir.
Altta yatan olası sağlık sorunları arasında şunlar bulunur:

Kas Hastalıkları:
Duchenne Müsküler Distrofi (DMD): Genetik geçişli bu hastalıkta iskelet kasları zayıftır ve bu durum işlev kaybına neden olur. Sıklıkla erkek çocuklarda görülen nadir bir sağlık sorunudur. 
Rabdomiyoliz: Bu durumda iskelet kasları, kas hastalığı ya da başka bir nedenle parçalanır ve kreatin kinaz kana karışır. 

Kas Yaralanmaları:
Kas yaralanmaları kazalarda alınan darbelerle ya da aşırı egzersiz nedeniyle oluşur. Zorlanan kaslar ezilir, gerilir ve yırtılır. Üçüncü derece yanıklar ve elektrik çarpması gibi kazalar da kas yaralanmaları grubunda yer alır.

Kas İltihabı (Miyozit):
Polimiyozit: Halk arasında iltihaplı kas romatizması olarak bilinen bu hastalıkta özellikle gövdeye yakın kaslarda güçsüzlük vardır.
Dermatomiyozit: Nadir görülen dermatomiyozitte kas zayıflığı ve deride döküntü görülür.
Piyomiyozit: Bir diğer nadir görülen piyomiyozit durumunda kasta bakteri kaynaklı enfeksiyon oluşur.

Kalp Krizi – Kalp Kası İltihabı (miyokardit): 
Kalp krizi geçirdiğiniz ya da kalp kasında iltihap olduğuna işaret eder.

Beyin Hasarı- Felç:
Felç -beyin hasarı yaşadığınıza işaret eder.

Bunların dışında bazı hastalıklar da yüksek kreatin kinaz seviyesine neden olabilir. Bu sağlık sorunları arasında şunlar bulunur: 

• Tioid, Addison (2d yeter) Hastalığı, Cushing Sendromu gibi hormonla ilintili rahatsızlıklar,
• Uzun süren cerrahi operasyonlar,
• Vücutta yaşanan farklı nedenlere dayalı (virüs, bakteri, parazit, mantar) enfeksiyonlar,
• Lupus ve romatoid artrit rahatsızlıkları,
• Çölyak,
• Böbrek yetmezliği,
• Yüksek ateş.

Kreatin Kinaz Düşüklüğü ve Sebepleri

Kreatin kinaz düşüklüğünün sebepleri arasında birçok faktör bulunur. Bu etkenleri şöyle sıralayabiliriz:

1) Düşük Kas Miktarı
Kreatin kinaz düşüklüğünün en sık görülen nedeni aktivite eksikliği, hareketsizlik, farklı hastalıklar ve ileri yaşa ve beslenme yetersizliğine bağlı kas azalmasıdır,

2) Otoimmün Hastalıklar
Yine lupus ve romatoid artrit gibi bazı otoimmün rahatsızlıklara bağlı olarak kreatin kinaz düşüklüğü gelişebilir. Enflamasyonun miktarına bağlı olarak kreatin kinaz düşüklüğü daha ileri seviyelere ulaşabilir. 

3) Gebelik
Toplam kreatin kinaz seviyeleri gebeliğin 3 – 6’ncı ayları arasında azalma gösterebilir.

Kreatin kinaz düşüklüğü sağlık üzerinde bazı etkileri olabilir. Bunları şöyle sıralayabiliriz.

1) Bayılma 
Yapılan bir araştırmaya göre kreatin kinaz düzeyi düşük insanların bayılma ihtimali olmayanlara göre yüzde 73 oranında yüksek çıkmıştır,
2) Can Kaybı Riski
Yapılan iki araştırmanın sonuçlarına göre kreatin kinaz düşüklüğü ve kritik hastalığı ve kronik böbrek sorunu olan kişilerde can kaybı ihtimali artmaktadır.

Kreatin kinaz seviyenizi yükseltmek için bazı yaşam tarzı değişikliklerine gidebilirsiniz. Bunları söyle sıralayabiliriz:

1) Spor
Spor yapmak kaslarınızı güçlendirir ve geliştirir. Artan kas miktarına bağlı olarak kreatin kinaz seviyeniz yükselebilir. 
2) Diyet Düzenlemesi
Beslenmenizde protein miktarını artırarak kas yapımına katkıda bulunabilirsiniz. Bunun için takviye besinlerden de yararlanabilirsiniz ancak bu kararı doktorunuzla birlikte vermelisiniz.

CPK Testi Nedir?

CPK testi CK testi olarak da adlandırılabilir. CPK, kreatin kinaz enziminin kısaltmasıdır. CPK başlıca kalp ve iskelet kasında bulunan bir monash.pw ve başka dokularda da bulunabilir.

CPK testi damardan alınan kan örneğinden çalışılmaktadımonash.pw testi günümüzde biyokimya laboratuvatlarında otoanalizör adı verilen cihazlarda analiz edilmektedir.

CPK testinin kullanım amacı ise çoğunlukla iskelet ve kalp kasında dejenerasyona yol açan nedenlerin ve hastalıkların değerlendirilmesidir. CPK testi uygulanmadan önce ağır egzersiz yapılmamalıdır. Bu tür bir egzersiz veya yoğun spor sonrası bu test yapıldığında ise, enzim kaslarda bulunduğundan ve kasların çalışması sonrası kanda değeri yükseleceğinden yüksek sonuçlar çıkmasına neden olabilir.
 

CPK Yüksekliği Hangi Durumlarda Görülebilir?

1. Muskuler distrofi: Kaslarda erimeyle karakterize kronik bir hastalıktır.
2. Polimyozit ( bir çeşit kas hastalığı)
3. Yanıklar ve travma sonrası yanıklar,
4. Ağır egzersiz sonrası
5. Status epileptikus 
6. Ameliyat sonrası dönemlerde
7. Yaygın beyin enfarktüsü sonrası 
8. Gebeliğin son dönemleri ve doğum süreci
9. Kas içine yapılan enjeksiyonlar sonrası
10. Malign hipertermi
11. Epileptik ataklar sonrası
12. Myokard enfarktüsü sonrası

CPK Normal değeri nedir, hangi değerlerde CPK yüksekliğinden bahsedilebilir?

CPK normal değeri 1 aya kadar çocuklarda daha yüksek değerdedir. 1 ay sonrası ise değerlerde düşme olur

• gün günlük çocuklar IU/L
• 7 gün-1 aylık çocuklar IU/L
• 1 aydan büyük çocuklar ve yetişkinler IU/L

IU/L ve üstü CPK değerleri normalin üstü olarak değerlendirilip yüksek olarak kabul edilir.

Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.

Popüler Blog Yazıları

Kanda CK nedir konusunda kişiler araştırma yaptığında yanıtın kan testi olduğu görülebilir. CK neden yükselir gibi soruların yanıtı hasta sağlığı açısından dikkat edilen bir konudur. Bunun yanında kreatinin kinaz yüksekliği nasıl düşürülür sorusuna doğru yanıt bulabilmek de önemlidir. Kan tahlilinde kreatin kinaz (CK) yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir, referans aralığı ile normal değeri kaç olmalı sorularının yanıtlarını paylaştık.

Kanda CK Nedir?

İnşaların vücudunda birtakım enerji veren enzimler bulunur. CK yani kreatin kinaz da bu enzimler arasında yer almaktadır. Hücrede ya da çeşitli dokularda üretimi yapılan bu enzimler vücut açısından son derece önemli bir yere sahiptir. CK hücrelerin doğru bir şekilde çalışabilmesi için görevli bir protein olarak da tanımlanabilir.

Kişiler eğer beyin hasarı, çeşitli kas ve kalp krizi gibi sorunlar ile karşı karşıya kalırlarsa gerekli teşhislerin konulabilmesi için CK kreatin kinaz yükseklik testi uygulanmaktadır. Bu testin değerlerinin belirli bir yükseklikte olması hasta sağlığı açısından önem taşımaktadır.

Kreatin Kinaz Kaç Olmalıdır?

Kreatin kinaz belirli yükseklikte olması gereken bir enzimdir. Test sırasında normalden yüksek ya da düşük çıkması çeşitli sorunlara neden olabilmektedir. Normal şekilde litre başına 10 ile mikrogram seviyesinde olması uygun görülmektedir. Bu seviyelerden daha yüksek ya da düşük olması kişilerin ciddi sağlık problemleri yaşamasına neden olabilmektedir. Uzman doktorlar bu testin sonuçlarına göre hastalar üzerinde bir teşhis koyabilmektedir. Bu testlerin sonuçlarının yorumlanmasında doktor görüşleri büyük bir önem taşımaktadır.

CK Yükselmesinin Nedenleri

CK yükselmesinin birtakım nedenleri vardır. Bu nedenler arasında öne çıkanlar ise şunlardır:

• Rabdomiyoliz hastalığı
• Kalp krizi
• Kas kütlelerinin yoğun olması
• Ağır egzersizler yapmak
• Çeşitli beyin sorunları
• Elektriğe maruz kalmak

Gibi durumlar CK değerlerinin yüksek çıkmasında oldukça önemli etkilere sahiptir. Bunların yanında Kennedy hastalığı da yine bu enzimlerin değerlerinin yüksek çıkmasına neden olabilmektedir.

CK Kreatin Kinaz Düşüklüğünün Nedenleri

CK değerlerinin düşük olmasının da birtakım nedenleri bulunmaktadır. Ancak bu değerin düşük olması yüksek olduğu zamanlardaki gibi önemli hastalıkların habercisi olarak görülmez. Genelde kişiler hareketsiz bir yaşam sürdüklerinde ya da aşırı hızlı kilo verme durumlarında bu enzim değerleri düşük çıkmaktadır.

Kadınların hamilelik dönemlerinin ilk dönemlerinde bu değerlerin düşük çıktığı gözlemlenen durumlardan biridir. Özellikle eklem iltihabı nedeniyle ortaya çıkan kas zayıflıkları gibi durumlarda düşük çıkan bir değerdir. Aynı zamanda alkol kaynaklı olarak ortaya çıkan karaciğer rahatsızlıklarında da ortaya çıkmaktadır.