Kandaki Oksijen Miktari Kac Olmali

SpO2 nedir?

SpO2 kısaltması ile anılan kandaki oksijen doygunluğu, kanda bulunan oksijen yoğunluğunu ifade eder. Görmezden gelinecek bir değer değildir çünkü insanın yaşaması için oksijen gerekir ve nefesle aldığımız oksijen ancak kan ile vücudumuzun gerekli noktalarına dağılır. Sağlıklı nefes alındığı sürece kişinin SpO2 değeri normal seviyede kalır.

İdeal SpO2 değeri ne kadar olmalı?

Kandaki oksijen doygunluğunu gösteren SpO2 değeri, sağlıklı insanlarda yüzde 95 ile yüzde 100 arasında olmalıdır. Sürekli olmadığı sürece biraz altındaki değerler de kabul edilebilir. Ancak yüzde 90’ın altına düşmesi düşük oksijen seviyesi olarak kabul edilirken yüzde 80’in altında düşmesi beyin ve kalp başta olmak üzere pek çok organın zarar göreceğinin işaretidir.

SpO2 nasıl ölçülür?

SpO2 değeri kanda bulunan oksijen doygunluk seviyesini gösterdiği için elbette en doğru sonucu veren yöntem kan tahlilidir. SpO2 değerini ölçmek için kan atardamardan alınır. Çünkü oksijen atardamarlardan geçen kan ile taşınmaktadır.

SpO2 değerinin ölçmek için uygulanan diğer bir yöntem ise nabız oksimetresi isimli bir cihazın kullanılmasıdır. Akıllı saatler de buna benzer bir sistem kullanırlar. Nabız oksimetresi damarlara kızılötesi bir ışık vererek oksijen taşıyan daha parlak kırmızı renkte olan hemoglobinleri tespit eder. Bu tespiti değerlendiren cihaz SpO2 değerini ortaya koyar. Ancak bu sonuç + / – yüzde 2 hata payına sahiptir.

SpO2 değeri neden düşer?

SpO2 değerinin düşmesinin temel nedeni kişinin sağlıklı nefes alamıyor olmasıdır. Kandaki oksijen doygunluğu düşük olan kişi sağlıklı nefes alsa bile hemoglobinler kanı taşıyamıyor olabilir. SpO2 değerini düşürdüğü bilinen bazı rahatsızlıklar şu şekilde;

Kronik bronşit
Amfizem
KOAH
Astım
İflas etmiş akciğer
Anemi
Doğuştan gelen kalp sorunları
Sonradan ortaya çıkan kalp sorunları
Pulmoner emboli

Elbette insanın en büyük düşmanı sigara da SpO2 değerinin düşmesinin en büyük nedenidir. Sigara içen kişilerin kanında karbonmonoksit birikmesi görülür. Yani kan, oksijen yerine zehirli bir gaz taşımaktadır. Sigaranın görmezden gelinmemesi gereken, en büyük tehlikelerinden biridir.

SpO2 değeriniz düştüğünde ne olur?

SpO2 değeri düşmeye başladığında;

Nefes darlığı
Göğüs ağrısı
Bilinç bulanıklığı
Konfüzyon
Baş ağrısı
Kalp atışında hızlanma

SpO2 değeri düşmeye devam ederse vücudunuzda siyanoz belirtileri başlıyor. Yani tırnaklarınız ve cildiniz mavi bir renk alıyor. Devam edince solunum yetmezliği ortaya çıkıyor. Solunum yetmezliği başladığı anda büyük oranda organlar hasar görüyor ve sonu maalesef ölüm oluyor. Bu nedenle en ufak bir şüphe duyduğunuzda en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.

SpO2 değeri nasıl yükseltilir?

Akıllı saatlerin ya da nabız oksimetrelerinin hata payı olduğunu unutmayın. Bu nedenle, bu tür bir cihazda düşük SpO2 değeri görürseniz endişeye kapılmayın. Anlık olarak düşmeler olabilir ya da gerçekten hatalı bir ölçüm yapılmış olabilir. Nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi şikayetlerinizi takip etmelisiniz.

SpO2 değerini yani kandaki oksijen doygunluğunu arttırmanın yolu, sağlıklı nefes almaktır. Eğer kan ya da dolaşım sisteminizde bir rahatsızlık yoksa sağlıklı nefes almaya başladığınız anda önce akciğeriniz sonra da kanınız oksijenle dolarak bunu tüm vücudunuza yayacaktır.

Sigarayı bıraktığınız anda kanınızdaki oksijen seviyesinin arttığını hissedeceksiniz. Düzenli egzersiz yapmak, hem sağlıklı nefes almak hem de kanın oksijeni tüm vücuda yayması için son derece önemlidir. Kendi imkanlarınızla bu sorunu aşamıyorsanız doktorunuzun tavsiyesi üzerine ek oksijen kullanmaya başlayabilirsiniz.

Kaynak, Getty Images

Oksijen seviyesi nasıl olmalı?

Nabız oksimetresi nasıl çalışıyor?

'Oksimetre beni hastaneye gitmeye ikna etti'

Temel olarak, nabız oksimetresi, bir kişinin kanındaki oksijenin doygunluğunu ölçmek için ağrısız, invazif olmayan bir yöntemdir.

Oksijen satürasyonu, akciğerlerin ne kadar iyi çalıştığının çok önemli bir ölçüsüdür. Hava soluduğumuzda, akciğerlerimiz oksijeni kılcal denen küçük kan damarlarına aktarır. Buna karşılık, bu kılcal damarlar oksijenden zengin kanı kalbe gönderir ve bu da onu arterlerden vücudun geri kalanına pompalar. Organlarımızın düzgün çalışması için sürekli oksijen kaynağına ihtiyacı vardır. Akciğerlerin oksijeni kana taşıma kapasitesi bozulduğunda, kandaki oksijen satürasyonu azalır ve potansiyel olarak organlarımızı tehlikeye atar. Bir nabız oksimetresi, oksijen satürasyonundaki bu düşüşü hızla tespit ederek, insanları tıbbi müdahale ihtiyacı konusunda uyarabilir.

Daha önce tıbbi bir prosedür için fiziksel bir muayene olduysanız veya bir doktora gittiyseniz, kan oksijen satürasyonunuzu bir nabız oksimetresi ile ölçmüş olabilir.

Cihaz deri, doku ve kandan geçen ışık yayar. İkinci bir sensör, doku ve kan tarafından emilmeden parmaktan geçen ışık miktarını algılar ve ölçer. Cihaz, bu ölçümü kullanarak kandaki oksijen satürasyonunu hesaplar.

Klinik ortamlarda, aşağıdaki durumlarda rutin olarak kullanılırlar:

- Anestezi sırasında da dahil olmak üzere ameliyat öncesi, sırasında ve sonrasında hastaları izlemek için

- Solunum ve akciğer fonksiyonunu azaltabilecek bazı ilaçlar kullanan hastaları izlemek için

- KOAH, astım, akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS), anemi, zatürre, akciğer kanseri, kalp durması ve kalp yetmezliği dahil olmak üzere kan oksijen seviyelerinde azalmaya neden olabilecek durumları olan kişilerin akciğer fonksiyonunu değerlendirmek için

- Uyku apnesi gibi uyku bozukluğu olan bireyleri değerlendirmek için kullanılır.

Deniz seviyesinde sağlıklı bir insan için% 95 ile% 100 arası dinlenme oksijen satürasyonu seviyesi normal kabul edilir. Daha yüksek rakımlarda, oksijen satürasyon seviyeleri biraz daha düşük olabilir. İnsanlar, oksijen satürasyonu okumaları % 92'nin altına düşerse, vücut dokularına yeterli oksijenin ulaşmadığı bir durum olan hipoksinin bir işareti olabileceğinden, bir sağlık uzmanına başvurmalıdır.

Çoğu nabız oksimetresi, gerçek kan oksijen satürasyon seviyesinin % 2 ila % 4'ü arasında doğrudur. Bu, nabız oksimetresi okumasının arteriyel kandaki gerçek oksijen seviyesinden % 2 ila % 4 daha yüksek veya daha düşük olabileceği anlamına gelir.

Bir dizi faktör, nabız oksimetresinin çalışmasını veya doğruluğunu bozabilir. Cihazın temasının kaybolması, cihazın yaydığı kırmızı ve kızılötesi ışığı engelleyebilir. Aşırı hareket , titreme veya diğer hareketler de hatalı okumalara neden olabilir.