Sarı ve kırmızı olmak üzere iki farklı şekilde bulunan kantaron yağının kullanım alanı oldukça geniştir. Kantaron bitkisine halk arasında kılıç otu, kan otu, binbirdelik otu gibi isimlerle de anılır. Kantaron otu mızrak şeklindeki çiçekli dalları ile ortaya çıkar. Peki, kırmızı kantaron yağı nedir, nasıl kullanılır? Kırmızı kantaron yağı hakkında merak edilenleri paylaşıyoruz.
Kırmızı kantaron yağı, kantaron 8 ile 50 milimetre arasında gelişen kırmızı renkteki bitkilerdir. Bu bitkinin sarı renkli olanı da vardır. Kantaron yağı, alternatif tıpta bitkisel tedavilerde sıkça kullanılır.
Kırmızı kantaron yağının faydaları çok fazladır. Kırmızı kantaron yağının yaşlandırmayı geciktirme etkisi vardır. Bunun yanında vücut fonksiyonlarını sağlıklı devam ettirebilmeye yardımcı olur. Hastalıklara karşı vücudun direncini arttırır.
Kırmızı kantaron yağı, yararlı bileşenleri sayesinde sağlık alanında pek çok farklı amaçla kullanılır.
Kırmızı kantaron yağı, cildi nemlendirerek kırışıklıkların önlenmesine yardımcı olur. Kırmızı kantaron yağının en önemli özelliklerinden birisi de kurumasından dolayı kırışıklık oluşturan etkenleri ortadan kaldırmasıdır.
Kantaron yağının en önemli faydalarından biri cilt üzerindeki olumlu etkisidir. İşte onlardan bazıları;
Kantaron bitkisinin kurutularak yağının damıtılması sonucunda elde edilen kırımızı kantaron yağı cilt yüzeyindeki hücre yenilenmesini destekliyor.
Hızlı hücre yenilenmesi sağlayan kırmızı kantaron yağı son dönemlerin en çok kullanılan bitkisel yağları arasında yer alır.
Kantaron yağının cilt üzerindeki diğer etkileri ise kırışıklıkları önleme, yaşlanmayı geciktirme ve cildi nemlendirerek cilt elastikiyetini artırma şeklinde gibi etkenler sayılabilir.
Cilt yüzeyinde sivilce ve akneler nedeni ile oluşan lekelerin giderilmesini sağlar ve cilt rengini eşitler.
Sindirimi kolaylaştırır.
Kabızlık ve şişkinliği önler.
Yara ve buna bağlı oluşan enfeksiyonların tedavisinde oldukça etkilidir.
Saçların daha sağlıklı ve güzel görünmesini sağlar. Kırmızı kantaron yağı, vitamin ve mineral açısından zengin olduğu için saç köklerini besler ve saçların parlak görünmesini sağlar. Aynı zamanda yeni saç oluşumunu destekler.
Kırmızı kantaron yağının ağızdan alınmak istendiği zaman maksimum bir tatlı kaşığı şeklinde tüketilmesi gerekir. Aksi takdirde yarardan çok zarar verebilir. Bu nedenle kantaron yağının ağızdan alımına dikkat edilmesi gerekir. Yaraların, enfeksiyonların ve sıkıntılı bölgelerin üzerinde gece yatmadan önce bir defa sürülerek kullanılması gerekir. Fakat her bitkisel üründe olduğu gibi kırmızı kantaron yağının da kronik hastalığı olan sürekli ilaç kullanan, hamileler ve alerjisi olan kişiler tarafından doktora danışılarak kullanılması gerekir.
Kırmızı kantaron taze haldeyken yağı çıkarılarak kullanılırken sarı kantaron yağı kantaron otunun çiçekleri ise yaz aylarında toplanarak kurutulup işlenir. Kendine has yaprakları olan kantarona binbirdelik otu denmesinin asıl nedeni, yaprakları ışığa tutulduğu zaman görülen parlak yağ noktacıklarıdır. Bitkinin çiçekleri yaz aylarında açtığı zaman toplanır. Yerden yaklaşık olarak 5 santimetre yükseklikten itibaren kesilen kantaron bitkileri kurutulur ya da taze olarak işlenir.
Sarı kantaron Latince adıyla Hypericum perforatum L., halk dilinde mayasıl otu veya binbirdelik otu olarak bilinir. Hyperaceae familyasından gelen sarı kantaron, ılıman ve sıcak iklimde yabani olarak yetişen bir bitkidir. Rengiyle göz alan bu ot, kurutularak ya da taze olarak işlenir ve ’e yakın türü Türkiye’de yetişir. Soğuk coğrafyalarda tekrar tekrar oluşan ve bu sebeple çok yıllık otsu bitki olarak kategorize edilen sarı kantaron, yeşil gövdesi ve sarı çiçekleriyle cm boylarındadır. Bu çiçekler yaz aylarında toplanır ve asırlardır tüm dünyada birçok farklı hastalığı tedavi etmek amacıyla kullanılır. Bugün de bu değerli bitki, fitoterapinin uzmanları tarafından bitkisel tedavilerde kullanılmaya devam ediyor.
Sarı kantaron çiçeklerinin toplanıp belirli bir işlemden geçirilmesi ve zeytinyağı ile birleştirilmesi sonucu kantaron yağı elde edilir. Bu yağ özellikle yara izlerinin hızlı iyileştirilmesi için kullanılır. Biyoflavonoidler, organik asitler, antioksidanlardan zengin olan sarı kantaron yağı, hiperisin ve hiperforin içeriğiyle de dikkat çeker. Kırmızı kantaron yağı ise kırmızı renktedir. Hiperisin bu yağın kırmızı renginden sorumlu olan antrakinon türevidir.
Sarı kantaron çiçekleri, çiçeklenme dönemleri olan Mayıs-Eylül ayları arasında topraktan 5 cm yukarıda olacak şekilde, yani toprak üstünden toplanır. Avrupa Farmakopesi’nde “Hyperici herba” adı ile bilinen bitki üretim maserasyonuna sokulur. Maserasyon; Uygun bir çözücü içinde bitkinin bekletilmesi anlamına gelir. Sarı kantaronun maserasyonu için zeytinyağı tercih edilir. Ancak kullanılan zeytinyağının özellikle sızma zeytinyağı olması önemlidir.
Doğru zamanda toplanan bitkinin toprak üstü kısımları taze veya kurutulmuş olarak cm uzunluklara parçalanır ve zeytinyağı içeren bir kavanoz içine konulur. Genellikle bu oranın 1/5 olması istenir. Bu karışım hafta arasında belirli periyodlarda çalkalanarak güneş ışığına maruz bırakılır. Sarı kantaron çiçeklerinin zeytinyağı ile özdeşleşmesi beklenir. haftalık süre sonunda karışım tülbentten geçirilir. Süzülen karışım kahverengi renkli bir şişeye konur ve bu şekilde saklanır.
Kantaron yağının son yıllarda özellikle yaraların iyileşmesinde etkili olduğu bilinir. Güneş yanıklarından, kesik yara izlerine kadar kantaronun içeriğindeki etken maddelerin iyileşme sağladığı söylenir. Bununla ilgili araştırmalar günden güne artarken kantaronun antiinflamatuar ve antibakteriyel özellikle gösterdiği kabul edilir. Kantaronun sindirim sistemini iyileştirmesi de kantaronun faydaları arasında sayılır. Kantaronun etken maddeleri depresyon ile mücadelede önemli rol oynar. Kadınların zorlu bir dönemi olan menopozda da kantaronun iyi bir dost olduğu bilinir.
Yapılan araştırmalarla kantaronun faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Ancak kulaktan dolma yanlış bilgiler de mevcuttur. Kantaronun bilimsel faydaları şöyle sıralanabilir:
İçerisindeki hiperforinden kaynaklı kantaron yağı, antibakteriyel etki gösterir. Bu, bakterilerin yaşamasını durdurup, üremesini engellemesi anlamına gelir. Hiperisin antibakteriyel aktiviteye destek olur. Sarı kantaron yağı içeren bir merhemin yanıkların iyileşmesinde etkili olduğu anlaşılmıştır. İyileşme süresini kısaltırken antiseptik etki ederek mikropların üremesini ve yayılmasını engellemiştir. Yapılan bir çalışmada, Hypericum ekstraktlarının bakteri kaynaklı vajinal enfeksiyonlarda kullanımının güvenli olduğu sonucuna varılmıştır.
yılında yapılan bir çalışmada Hypericum perforatum bir antiinflamatuvar ajan olarak umut vaat ediyor. Sarı kantaron ekstraktlarıyla beslenen sıçanlarda, kolon iltihabıyla ilişkili enzimlerinin seviyelerinde azalma görüldü. Sarı kantaronun iki ana yağ özütü olan quercetin ve I3, II8-biapigenin, özellikle antiinflamatuvar ve mide koruyucu aktivite gösterdi. Sarı kantaron ekstraktları siklooksijenaz-2, interlökin 6 ve indüklenebilir nitrik oksit sentaz (iNOS) gibi proinflamatuvar (iltihap yapıcı) genlerin ekspresyonunun etkinliğini önleyerek antiinflamatuvar (iltihap giderici) etki göstermiştir.
Yara iyileştirmesi, kantaron yağını üne kavuşturan özelliğidir. Sarı kantaron, kolajen ve elastin sentezini canlandırması, iltihabi reaksiyonu önlemesi, bakteri ve küf dahil mikropların gelişimini engellemesi sayesinde yara iyileştirme özelliğine sahiptir. Sarı kantaron yağının yaraların iyileşmesini hızlandırdığı araştırmalarla ortaya konmuştur. Yapılan çalışmada, sarı kantaron ile yapılmış bir yanık kreminin kullanıldığı yanık tedavisinde şu bulgulara varılmıştır: Tedavide etkisi gözlemlenen kantaron yağının özellikle 1’inci derece yanıklarda çok etkili olduğu, yanığın 2 gün içerisinde iyileştiği rapor edilmiştir. 2’nci ve 3’üncü derece yanıkların ise alışılagelmiş yöntemlerle tedavi edilen yanıklara oranla en az 3 kez daha hızlı iyileştiği görülmüştür. Aynı zamanda bu merhemin keloid (dokunun kendisini aşırı tamir etmesi sonucu oluşan fibroz doku) oluşumunu engellediği bildirilmiştir.
Sarı kantaron merheminin sezaryen yaralarındaki etkisi üzerine yapılan bir klinik çalışmada, 10’un günde yara iyileşmesinde anlamlı farklar görülmüştür. Sezaryenle doğum yapan ve bu merhemi kullanan kadınlarda yaralarının iyileşmesinde gözle görülür fark olduğu ve yara izlerinde de küçülmeler olduğu rapor edilmiştir. Bu kadınların iyileşme sürecinde kaşıntı ve ağrı hissinin de azaldığı da gözlenmiştir.
Kantaron yağı farklı yara tedavilerinde kullanılır. Sıyrıklar bunlardan biridir. Yanık ve güneş yanıkları da yine kantaron yağı ile tedavi edilebilir.
Mide ülseri ve şişkinlik problemlerinde kullanımına sıklıkla rastlanan sarı kantaron yağı, akut konstipasyon (kabızlık) ve gaz krampları için de kullanılabilir. Sarı kantaron yağı midenin içerisinde bariyer oluşturarak mide asidinin etkilerini hafifletir ve hazmı kolaylaştırır.
Sarı kantaronun içeriğindeki hiperforin ve flavonoid maddelerinin antidepresan etki göstererek destek olduğu yapılan analizlerle gösterilmiştir. Hafif ve orta derecede depresyon tedavisinde sarı kantaron özütünün etkili olduğu klinik çalışmalarla saptanmıştır. Akut majör depresyon tedavisi gören ve günde 2 kez mg standardize sarı kantaron ekstresi alan kişilerde, antidepresan etkisi görülmüştür. Sarı kantaronun antidepresan ilaçlar gibi etkili olduğu tespit edilmiştir.
Kadınların zorlu dönemlerinden biri olan menopoz döneminde de sarı kantaronun etkilerinden faydalanılabilir. Premenopoz (menopoz öncesi) ve menopoz döneminde kadınlar gece terlemeleri, sıcak basmaları, uykuya dalmada zorluk ve az uyuma isteği, duygu durum değişikliklerinden rahatsızdır. Bu şikayetler menopoz öncesinde başlayarak kadınların en çok şikayet ettiği durumlardır. Yapılan bir klinik çalışmaya göre, sarı kantaron menopoz şikayetlerinin azaltılmasında destek olmuştur. Menopoz öncesinden itibaren başlayan bu şikayetlerin şiddetini azaltırken süresini kısaltmıştır. Ayrıca şikayetlerin görülme sıklığını da ciddi oranda azaltmıştır. Bu etki bitkinin beyinde serotonin seviyesini artırarak kişinin psikolojik durumunu iyileştirmesine bağlı olabileceği düşünülür.
Özellikle yaz aylarında güneşe maruz kalınan süre ve miktar artar. Bu durum da cilt kuruluklarını beraberinde getirir. Bazı cilt tipi zaten her koşulda kurumaya müsaittir. Bu durumla başa çıkmak için zeytinyağlı kremlerin yanı sıra sarı kantaron yağından da destek alabilirsiniz. Özellikle çok sık rastlanan nasır ve topuk çatlakları için de sarı kantaron yağını deriye iyice yedirerek masaj yapıp sürmek yararlı olacaktır.
Kantaron yağının yüzde faydaları ve kantaronun yağının saça faydaları ile ilgili kanıtlanmış bir bilimsel çalışma yoktur.
Kantaron yağının yaralar üzerindeki kullanımı şöyledir: Ciltte meydana gelen yanık, yara, sıyrık, güneş yanıkları ve sezaryen yaralarına damla kadar kantaron yağı sürün ve yağı masaj yaparak uygulayın.
Mide ve sindirim sistemi için ise kantaron yağının kullanım şekli şudur: Aç karnına sabah ve akşam olmak üzere günde 2 defa 1 tatlı kaşığı (10 ml) içilmesi önerilir. Bu sayede mide koruyucu etki gösterir ve mide ülserini tedavi etmeye destek olur.
Öncelikle tüm bitkilerin kullanımı ile ilgili doğru bilgiye sahip olmak önemlidir. Kantaron yağının da nasıl saklandığı ve depolandığı bilinmelidir. Yağın ne kadar miktarda ve sürede kullanılacağı bilgisi net olmalıdır. Ayrıca hangi amaçla ile kullanılacağı da önemlidir. Şüpheli bir durum yoksa kantaron yağının ve hidrosolünün yıkıcı yan etkileri olduğu görülmemiştir. Ancak antidepresan tedavisi alan kişilerin bu bitkisel desteği almadan önce mutlaka doktora danışmaları gerekmektedir. Alerjik reaksiyonlara sebep olabileceği de unutulmamalıdır.
Her zaman yanlış doz toksik etki yaratır. Sarı kantaronun öngörülmemiş ve kontrolsüz dozajı çok fazla yan etkiye sahip olabilir.
Unutmayın ki bir bitkinin etkisi ile içerisindeki etken maddeye özgü özel çözücülerle ekstrakte edilmiş etken maddelerin etkisi aynı değildir. Sarı kantaron da olsa kullanmadan önce hekiminize ve eczacınıza mutlaka danışın.
Kalp damar hastalığı olanlar, klinik çalışmaları yeterli olmadığı için hamileler, emzirenler ve feokromasitoma hastalığı (böbrek üstü bezi tümörü) olanlarda sarı kantaron yağı kullanımı önerilmez. Yine kemoterapi alan kişiler ve organ reddine neden olabileceği için organ nakli yapılmış kişiler kesinlikle sarı kantaron kullanmamalıdır. Sarı kantaron yağı bazı ilaçlarla da etkileşime girebileceği için sakıncalı kabul edilir. Bu ilaçlar bazı antibiyotikler, kardiyovasküler sistemine yönelik ilaçlar ve sinir sistemi ilaçlarıdır. Sarı kantaronun bu ilaçlarla birlikte kullanılmaması gerekir.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Kantaron otunun yararlar arasnda hafif ve orta iddetteki depresyonlar tedavi etme, anksiyete ve stresi azaltma, uykusuzluu azaltma, yaralar iyiletirme ve cilt saln destekleme yer alr. Ayrca kantaron otu artrit, sinüzit ve fibromiyalji gibi baz iltihabi durumlarn semptomlarn hafifletmeye yardmc olabilir. Kantaron otu baz ilaçlarla etkileime girebilir, bu nedenle doktorunuzla konumadan önce kantaron otu kullanmadan önce her zaman bir salk uzmanna danmanz önerilir. Kantaron otu, baz insanlar için yan etkileri nedeniyle uygun olmayabilir, bu nedenle özellikle hamile kadnlar ve çocuklar için dikkatli bir ekilde kullanlmaldr.
Kantaron otu, tbbi amaçlarla kullanlan ve binlerce yldr bilinen bir bitkidir. çerisindeki aktif bileenler sayesinde antidepresan, yattrc, iltihap önleyici, antibakteriyel ve antiviral etkiler gösterir. Kantaron otu faydalar unlardr:
Kantaron otu, tbbi amaçlarla kullanlan bir bitki olsa da, yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle, doktor önerisi olmadan kullanlmamaldr.
Kantaron otu, çiçekleri ve yapraklarndan elde edilen ya, salk için birçok fayda salayan bir bitkidir. Kantaron otu ya, anti-inflamatuar, antiseptik ve antioksidan özelliklere sahiptir ve birçok salk sorunu için doal bir çözüm olarak kullanlmaktadr. Kantaron otu ya faydalar arasnda unlar yer alr:
Kantaron otu ya, dier ilaçlarla etkileime girebilecei için doktorunuza danmadan kullanmamalsnz.
Sar kantaron otu çay, tentür, krem veya ya gibi çeitli ekillerde kullanlabilir. En yaygn kullanm ekli sar kantaron çaydr. Sar kantaron çay, bitkinin çiçekli ksmndan hazrlanr ve doal olarak çeitli aktarlarda ve salk maazalarnda satlr. Sar kantaron tentürü, sar kantaron bitkisinin alkolle ekstrakte edilmesiyle hazrlanr ve baz salk sorunlarnn tedavisi için kullanlr. Ancak tentür kullanm srasnda dozajn dikkatle ayarlanmas önemlidir.
Sar kantaron ya, çiçekli ksmn ya ile ilenmesiyle hazrlanr ve yaralarn iyiletirilmesinde, cilt problemlerinde, sedef hastalnda, cilt lekelerinde ve yanklarn tedavisinde kullanlr. Sar kantaron kremi, cilt problemleri ve yaralarn tedavisinde kullanlr. Ayn zamanda, çeitli cilt sorunlarnn tedavisi için de önerilmektedir. Sar kantaron bitkisinin tbbi kullanm hakknda profesyonel bir görüe bavurmak önemlidir. Bitkinin kullanm baz durumlarda yan etkileri nedeniyle sakncal olabilir ve doktorun önerilerine uymak gerekir.
Kantaron otu baz insanlar için zararl olabilir. laç kullanyorsanz, kantaron otu ile etkileime girebilecei için mutlaka doktorunuzla konumalsnz. Kantaron otu ayn zamanda güne na kar hassasiyet yaratabilir, bu nedenle ciltte kzarklk, kant ve yanma hissi gibi reaksiyonlar oluabilir. Ayrca, yüksek dozda tüketildiinde, kantaron otu mide rahatszl, ba dönmesi, az kuruluu, halsizlik, sinirlilik ve uyku hali gibi yan etkilere neden olabilir. Ayrca, hamileler, emziren anneler ve çocuklar kantaron otunu kullanmadan önce mutlaka doktorlarna danmaldrlar. Kantaron otunun alerjik reaksiyonlara neden olabilecei de göz önünde bulundurulmaldr. Kantaron otu zararlar:
Kantaron otu Avrupa, Asya, Kuzey Amerika ve Kuzey Afrika'da doal olarak yetien bir bitkidir. Genellikle çay, tentür ve ya formunda tüketilir. Bitki, lman iklimlerde ve iyi drene edilmi topraklarda yetitirilir. Özellikle yol kenarlar, tarlalar ve açk araziler gibi bo alanlarda yetien yabani bir bitkidir. Ancak bugün kantaron otu, tbbi kullanmlar nedeniyle bahçelerde ve özel tarlalarda da yetitirilmektedir. Kantaron otu tohumlarn ya da çeliklerini dikerek veya fidan alarak çoaltlabilir. Tbbi amaçlar için toplanan bitkinin genellikle çiçekleri kullanlr ve hasat zaman genellikle yaz aylarna denk gelir.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ