Apartmanlarda görev yapan Kapıcıların işten çıkarılmasına Kat Malikleri Kurulu karar verir.
Bu görev daha önce Yöneticiye verilmişse, Yönetici de işten çıkarma yapabilir.
Gerek Yöneticilerin gerekse Kapıcıların bu konudaki hak ve görevlerini, kanun ve Yönetmelik hükümlerine göre özetleyerek aşağıya alıyoruz:
KAPICININ SİĞORTA HAKKI:
· Bir kapıcı apartmanda işe başladığı tarihte sigorta yapılmamış olsa bile, sayılı Kanunun “Sigortalılığın başlangıcı ve mecburi oluşu” başlığını taşıyan 6 ncı maddesinde, “çalıştırılanların işe alınmalarıyla kendiliğinden sigortalı sayılmaktadır” hükmü dolayısıyle işe girişte sigortalı olmaktadırlar.
Bu sebeple gerek haklarının tespitinde, gerekse işten ayrılma sebebiyle yapılacak bütün hesaplarda apartmanca sigorta yapıldığı tarih değil, işe giriş tarihi nazara alınacaktır.
SİĞORTA HAKKINDAN FERAGAT:
Sigortalılık hakkından, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 91 inci maddesi gereğince feragat olanaksızdır.
Yani kapıcıdan alınacak bir kabul belgesi ile süre kısaltılamaz.(Yargıtay Hukuk Dairesinin gün ve / sayılı ilamı)
Fesih bildiriminin nasıl yapılacağı konusunda açık bir tanım yoktur, ancak noter aracılığı ile karşı tarafa bildirilmesinde fayda vardır.
Fesih bildiriminin karşı tarafa ulaşması yeterlidir, karşı tarafın kabul edip etmemesi önemli değildir.
Sözleşmenin feshedilmiş sayılabilmesi için bildirimden sonra geçmesi gereken süreler vardır.
Bunlar kanunda şöyle belirlenmiştir:
İŞ KANUNU MADDE – İş sözleşmeleri;
HİZMET SÜRESİ BİLDİRİM SÜRESİ İHBAR TAZMİNATI TUTARI
6 Aydan Az 2 Hafta 2 Haftalık Ücret
6 Aydan 1,5 Yıla Kadar 4 Hafta 4 Haftalık Ücret
1,5 Yıldan 3 Yıla Kadar 6 Hafta 6 Haftalık Ücret
3 Yıldan Fazla Sürmüş 8 Hafta 8 Haftalık Ücret
Eğer apartman kapıcıyı hemen çıkarmak istiyorsa; İhbar tazminat tutarını peşin ödeyip bildirim süresini beklemez.
FESIH BILDIRIMI SONUCU İŞ ARAMA İZNI
Yönetici fesih bildirimini yaptıktan sonra kapıcıya yeni iş bulması için gerekli olan iş arama süresini ücret kesintisi yapmadan iş saatleri içinde vermek zorundadır.
İş arama izni günde 2 saatten az olamaz. İsterse yöneticiye bildirmek kaydı ile izinlerini bildirip ayrılmadan önce kullanabilir
1. İŞÇİ ÇIKIŞ BİLDİRİM LİSTESİ hazırlamak. ve Bölge çalışma md. vermek.
2. SSK ya AYLIK SİGORTA PRİMLERİ BİLDİRGESİ hazırlayıp çıkış tarihini belirtmek.
3. Kapıcıya iş akdinin sona erdiğini yasal ihbar süreleri içinde yapmak.
4. Kapıcı dairesinin boşaltılması konusunda ihtar çekmek.
5. İşleri aksatmadan yeni iş arama izni vermek (İş monash.pw)
6. Kıdem tazminatını hesaplayıp vermek.
7. Demirbaşları teslim almak.
8. Açık bir ibra sözleşmesi hazırlayıp kapıcının imzasinı almak.
9. Kapıcıya Çalışma belgesi vermek.(İşmonash.pw)
KIDEM TAZMİNATININ HESAPLANMASI
Öncelikle çalışanın işyerindeki kıdemi bulunur. İşe başladığı ve ayrıldığı tarihlere göre kıdem süresi tespit edilir.
Bu süre içinde almış olduğu Kıdem Tazminatı olmuş ise, bu yıl ve ay olarak bulunan kıdemden çıkarılır.
Bundan sonraki hesaplamada:
1- Yıllar : Çalışanın kıdemindeki yıl sayısı, en son aylık brüt ücreti ile çarpılır.
2- Aylar : Çalışanın aylık bürüt ücreti 12 ye bölünür. Çıkan rakam ile kıdemdeki ay sayısı çarpılır.
3- Yıl ve Aya göre çıkan sayılar toplanır.
4- Bu toplamdan oranında Damga vergisi kesilir
5- Kalan rakam, işçinin alacağı Kıdem Tazminatını gösterir.
ÖRNEK: tarihinde işe giren ve tarihinde askerlik gerekçesiyle işi bırakan, aylık TL brüt ücret üzerinden maaş alan işçinin toplam hizmet süresi 2 yıl 2 aydır.
1-Aylık Brüt Ücret x 2 yıl = x 2 = TL
2-Aylık Brüt Ücret : : 12 = 62,50 62,50 x 2 = TL
3- Kapıcı dairesi rayiç aylık kira bedeli : TL
4- Kapıcı dairesi için ödenen su+elk+gaz parası : TL
5-Toplam Kıdem Ücreti (Brüt) : + ++= TL
6- x 0, = 13,05 TL (Ödemede Damga Vergisi kesilir)
7- Net Ödeme : – 13,05 =,95 TL
NOT: Bu hesaplama örnektir.
· Kıdem tazminatının hesabında, kapıcıya ödenen ücrete:
1. ücretsiz olarak oturduğu Kapıcı dairesinin rayiç kira bedeli,
2. Eğer Apartman tarafından ödeniyorsa; Su+Elektrik+monash.pw ücretleri
İlave edilerek hesap yapılır.
( sayılı İş Kanunu 14 /3 maddesi şöyle diyor: ….13 üncü maddesinde sözü geçen tazminat ile bu maddede yer alan kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında 26 ncı maddenin birinci fıkrasında yazılı ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler de göz önünde tutulur. ).
(Yargıtay 9. Hukuk Dairesi – Esas No : / Karar No : / Tarih : 25/06/ – KONUTUNDA KANUN GEREĞİ BİR KİRA ÖDEMEKSİZİN OTURAN, AYDINLATMA, YAKIT VE SU PARASI GİBİ PARA İLE ÖLÇÜLEBİLEN MENFAATLERDEN DE YARARLANAN KAPICININ KIDEM TAZMİNATININ HESABINDA BU MENFAATLERİN DE DİKKATE ALINMASI GEREKİR)
KIDEM TAZMİNATI PEŞİN ÖDENİR:
· Kapıcı işten çıkarıldığında, apartmana fiilen girdiği tarihten itibaren hizmet gün sayısı belirlenerek kıdem tazminatı PEŞİN olarak ödenecektir.
Tazminat ödenmeden işten çıkış gerçekleşmez..
KAPICI SÖZLEŞMESININ BILDIRIMSIZ FESHI
· İşveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir.
Aşağıda ana başlıklareı verilen bu durumları İş Kanunun maddesi açıklamaktadır.
(MADDE -:
I- Sağlık sebepleri:
II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:
III- Zorlayıcı sebepler:
IV- İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17 nci maddedeki bildirim süresini aşması.
İşçi feshin yukarıdaki bentlerde öngörülen sebeplere uygun olmadığı iddiası ile 18, 20 ve 21 inci madde hükümleri çerçevesinde yargı yoluna başvurabilir.
KAPICI DAİRESİNİN BOŞALTILMASI
· Sözleşmesi feshedilen kapıcı bütün alacaklarını peşin olarak aldıktan itibaren 15 gün içinde oturduğu Kapıcı dairesini boşaltmak zorundadır.
( sayılı iş kanunu’na sayılı kanun’la eklenen maddeye göre)
(Yargıtay 6. H. D. Tarih: 10/06/Esas No: / Karar No: / )
HAFTA TATİLİ ve GENEL TATİL HAKKI:
· Kapıcılar İş Kanunu gereğince; Hafta tatili ve Genel Tatil haklarına sahiptirler. Bu izinlerini yapmayıp, tatilde çalışırlarsa o günler için çift ücret alırlar.
(İş monash.pw)
Bu konudaki mevzuat hükmü şöyledir:
(KAPICILAR TÜZÜĞÜ -Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 29/11/ No/
Hafta tatili Madde 8 – Kapıcı, İş Kanunu hükümlerine göre hafta tatilini kullanır.
Genel tatil ve ücreti
Madde 9 – sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’da yer alan genel tatil günlerinde, kapıcının çalıştırılıp çalıştırılamayacağı hizmet sözleşmelerinde belirlenir.
Bu günlere ilişkin ücretler, İş Kanunu’nun 42 nci maddesine uygun olarak ödenir.)
YILLIK İZİN HAKKI:
· Kapıcıların Yıllık izin hakları vardır. Aşağıdaki listeye göre Yıllık izin ücretleri peşin ödenir.
HİZMET SÜRESİ YILLIK İZİN SÜRESİ
1 Yıldan 5 Yıla Kadar (5 Yıl Dahil) Olanlar 14 İş Günü Yıllık İzin Süreleri
5 Yıldan Fazla 15 Yıldan Az Olanlar 20 İş Günü
15 Yıl (Dahil) ve Daha Fazla Olanlar 26 İş Günü
(İŞ KANUNU MADDE – İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
Kapıcılık sözleşmesi şu şekillerde sona erer;
ile sona erer.
**İşveren dilediği zaman tazminatını peşin ödeyerek sözleşmeye son verebilir.
**İşten kendi isteği ile ayrılan kapıcı kıdem tazminatı alamaz.
**İşveren tarafından haklı fesih sözkonusu ise işveren bunu kanıtlamak zorundadır.
Taraflardan herhangi birinin kapıcılık sözleşmesini sona erdirmek istemini karşı tarafa İradi beyanına "Fesih Bildirimi " denir.
Fesih bildiriminin nasıl yapılacağı konusunda açık bir tanım yoktur ancak noter aracılığı ile karşı tarafa bildirilmesinde fayda vardır. Fesih bildiriminin karşı tarafa ulaşması yeterlidir , karşı tarafın kabul edip etmemesi önemli değildir.
Sözleşmenin feshedilmiş sayılabilmesi için bildirimden sonra geçmesi gereken süreler vardır.
Bildirimsiz Fesih hakkı doğurur.
yöneticinin bildirimsiz fesih hakkını doğurur.
İşyerinde, Sarhoş veya uyuşturucu madde kullanmış bir biçimde bulunmak yasaktır ancak yönetici, feshin haklı olduğunu ispat ile yükümlüdür.
Yönetici fesih bildirimini yaptıktan sonra kapıcıya yeni iş bulması için gerekli olan iş arama süresini ücret kesintisi yapmadan iş saatlleri içinde vermek zorundadır.
İş arama izni günde 2 saatten az olamaz. İsterse yöneticiye bildirmek kaydı ile izinlerini bildirip ayrılmadan önce kullanabilir
sayılı iş kanunu'na sayılı kanun'la eklenen maddeye göre;kapıcının ikametine ayrılan "kapıcı dairesi" için kira talep edilemez; kiracının ücretinden burada ikamet etmesi sebebiyle kesinti yapılamaz.
Dikkat! Kapıcı dairesi Kat Mülkiyeti Kanunu md:4/a uyarınca, kanunen öngörülen ortak yerlerdendir.
KMK Md.4/a ya göre kanunen öngörülen ortak yerlerdendir.
Kapıcılık sözleşmesi sona eren veya fesh edilen kapıcı, kaloriferci, bahçivan ve bekçiler kendilerine tahsis edilmiş olan daireyi 15 gün içinde tahliye etmek zorundadırlar.(monash.pw:2)
İki yolla tahliye cihetine gidilir
Mülki amirin tahliye kararına karşılık kapıcının adli organlara başvurması tahliyeyi durdurmaz.