Karacaoğlan Edebi Kişiliği
kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız[değiştir Karacaoğlan
Doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmeyen Karacaoğlan’ın Toroslarda yaşayan Türkmenler arasında yetişmiş olduğu düşünülmektedir. Âşık edebiyatının en güzel lirik şiirlerini söyleyen sanatçı, din ve tekke şiirinden, doğa konularını üstün bir başarıyla, yalın bir dille işlemiştir. Şiirlerinden Anadolu’nun birçok yerini gezdiği anlaşılan Karacaoğlan’ın Mısır, Trablus, Rumeli gibi yerlerde bulunduğu uzun yıllar gurbette yaşadığı biliniyor. Aşık edebiyatının duygu yönü en güçlü şairdir. Koşma, semainazım şekilleriyle tanınmış, güzelleme nazım türünün en güzel örneklerini vermiştir. Şiirlerinde aşk, tabiat, ayrılık, gurbet gibi konuları işlemiş tabiatı adeta resmetmiştir. Sadece hece ölçüsünü kullanmıştır
Karacaoğlan(15&#;inci yy)
Halk ozanı. Yaşamı hakkında elimizde fazla bilgi yoktur. nci yüzyılda Güney Doğu Anadolu&#;da hayatını sürdürdüğü şiirlerinden çıkarılmaktadır. Karacaoğlan adı İle şiir yazmıştır.
Hece ölçüsü İle halk zevkine ve halk edebiyatı geleneğine bağlı şiirler söylemiştir. Koşma, semai ve destanlarının temasını ayrılık, tabiat, aşk ve birtakım sosyal olaylar oluşturur. Halk şiirinin en güzel örneklerini söylemiştir. Şanı Anadolu, Rumeli, Kırım ve Azerbaycan&#;a kadar uzanmış, yüzyıllarca halk tarafından unutulamamıştır. Karacaoğlan, gerek kendi döneminde ve gerekse daha sonraki dönemlerde yaşayan Gevheri, Erzurumlu Emrah, Aşık Ömer, Zihni, Aşık Dertli ve aşık Dadaloğlu gibi önemli halk şairlerinin şiirlerinde ve &#;lü yıllardaki Rıza Tevfik Bölükbaşı, Faruk Nafiz Çamlıbel ve Behçet Kemal Çağlar gibi büyük edebiyatçıların şiirleri üzerinde etkisini göstermiştir.
Karacaoğlan&#;ın hayatı ve şiirleri hakkında çıkan kitapların en önemlileri şunlardır:
1. Cahit Öztel-II, Karacaoğlan-Şiirleri (),
2. Sadettin Nüzhet Ergun, Karacaoğlan-Hayatı ve Şiirleri (,&#;, ),
3. Nejat Sefercioğlu, Karacaoglan bibliyografyası (),
4. Mustafa Necati Karaer, Karacaoğlan (Tercüman Temel Eser Serîsinden, ),
5. Metin Akar, Karacaoğlan (Bulvar Gazetesi, Okul Destek Ansiklopedisi yayımı, ).
« Kadı BurhaneddinKaygusuz Abdal »
Alt Kategoriler:Aşıklar, Halk Şairleri, PDF, Şairler, Şairlerin Hayatı
kaynağı değiştir]
Karacaoğlan
Doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmeyen Karacaoğlan’ın Toroslarda yaşayan Türkmenler arasında yetişmiş olduğu düşünülmektedir. Âşık edebiyatının en güzel lirik şiirlerini söyleyen sanatçı, din ve tekke şiirinden, doğa konularını üstün bir başarıyla, yalın bir dille işlemiştir. Şiirlerinden Anadolu’nun birçok yerini gezdiği anlaşılan Karacaoğlan’ın Mısır, Trablus, Rumeli gibi yerlerde bulunduğu uzun yıllar gurbette yaşadığı biliniyor. Aşık edebiyatının duygu yönü en güçlü şairdir. Koşma, semainazım şekilleriyle tanınmış, güzelleme nazım türünün en güzel örneklerini vermiştir. Şiirlerinde aşk, tabiat, ayrılık, gurbet gibi konuları işlemiş tabiatı adeta resmetmiştir. Sadece hece ölçüsünü kullanmıştır
Karacaoğlan(15&#;inci yy)
Halk ozanı. Yaşamı hakkında elimizde fazla bilgi yoktur. nci yüzyılda Güney Doğu Anadolu&#;da hayatını sürdürdüğü şiirlerinden çıkarılmaktadır. Karacaoğlan adı İle şiir yazmıştır.
Hece ölçüsü İle halk zevkine ve halk edebiyatı geleneğine bağlı şiirler söylemiştir. Koşma, semai ve destanlarının temasını ayrılık, tabiat, aşk ve birtakım sosyal olaylar oluşturur. Halk şiirinin en güzel örneklerini söylemiştir. Şanı Anadolu, Rumeli, Kırım ve Azerbaycan&#;a kadar uzanmış, yüzyıllarca halk tarafından unutulamamıştır. Karacaoğlan, gerek kendi döneminde ve gerekse daha sonraki dönemlerde yaşayan Gevheri, Erzurumlu Emrah, Aşık Ömer, Zihni, Aşık Dertli ve aşık Dadaloğlu gibi önemli halk şairlerinin şiirlerinde ve &#;lü yıllardaki Rıza Tevfik Bölükbaşı, Faruk Nafiz Çamlıbel ve Behçet Kemal Çağlar gibi büyük edebiyatçıların şiirleri üzerinde etkisini göstermiştir.
Karacaoğlan&#;ın hayatı ve şiirleri hakkında çıkan kitapların en önemlileri şunlardır:
1. Cahit Öztel-II, Karacaoğlan-Şiirleri (),
2. Sadettin Nüzhet Ergun, Karacaoğlan-Hayatı ve Şiirleri (,&#;, ),
3. Nejat Sefercioğlu, Karacaoglan bibliyografyası (),
4. Mustafa Necati Karaer, Karacaoğlan (Tercüman Temel Eser Serîsinden, ),
5. Metin Akar, Karacaoğlan (Bulvar Gazetesi, Okul Destek Ansiklopedisi yayımı, ).
« Kadı BurhaneddinKaygusuz Abdal »
Alt Kategoriler:Aşıklar, Halk Şairleri, PDF, Şairler, Şairlerin Hayatı
Hayatı ve çevresi hakkında kesin bilgiler yoktur. Araştırmacıların çoğu yüzyılda yaşadığını ileri sürer.[2] Bazı şiirlerine ve rivayetlere dayanarak Karacaoğlan'ın ya da 'da doğduğu iddia edilmiştir.[5]
Yaşadığı yer ile ilgili değişik rivayetler bulunur. Kimileri onun Kozan Dağı yakınındaki Varsak (Farsak) köyünde doğduğunu söylerler. İkinci bir iddiaya göre Karacaoğlan'ın yurdu Varsak yurdu olan Feke'nin Gökçe köyüdür.[2] Gaziantep'in Barak Türkmenleri de, Kilis’in Musabeyli bucağında yaşayan Çavuşlu Türkmenleri de onu kendi aşiretlerinden sayarlar. Bunların dışında O, Aksaraylı, Elbistanlı, Binboğalı, Düziçili, Ermenekli veya Mutludur.[5] Hatta Vasili Radlof tarafından yayımlanan bir menkıbeye göre Belgradlıdır ve asıl adı Simayil'dir.[2][4] Şiirlerde geçen yer adlarına, töre ve adetlerine, kullanılan deyim ve sözlere ve tasvir edilen "sevgili"lerin giyim kuşamına bakarak, Çukurova-Toroslar'da doğup, yörenin Türkmen aşiretleri arasında yaşadığı anlaşılmaktadır.[2]
Asıl adının ne olduğu ile ilgili görüşler vardır. Buna göre onun adı Hasan, İsmail, Halil veya Mehmet'tir.[5]
Akşehirli Hoca Hamdi Efendi'nin tarihli seyahat hatıralarına göre Karacaoğlan yetim büyümüştür.[3] Babası gibi ömür boyu askere alınmak korkusu veya o sıralarda Çukurova’da derebeyi olan Kozanoğulları ile arasının açılması sonucu genç yaşta gurbete çıktı. İki kız kardeşini de yanında götürdüğünü, Bursa'ya, hatta İstanbul'a gittiğini belirten şiirleri vardır. Yaşamının büyük bir bölümünü Çukurova, Maraş, Gaziantep yörelerinde geçirdiği düşünülür.[3]
Doğum yeri gibi ölüm yeri ve tarihi de kesin olarak bilinmemektedir. Şiirlerinden, çok uzun yaşadığı anlaşılmaktadır.[3] Bazı şiirlerden ve kaynaklardan hareketle onun veya yılında öldüğü söylenir. Mezarının yeri de doğduğu yer gibi görecelidir. Başdere, Sorgun, Mut, Cezel, Düziçi, Tarsus, Zemzem Dağı, Hodu Yaylası şairin mezarının bulunduğu söylenen yerlerden bazılarıdır. yılı içerisinde Karaman'ın Sarıveliler ilçesinde yer alan tarihi Hacı Salih Cami'nin restore işlemi sırasında bahçesinde bulunan "Karacaoğlan, ruhuna Fatiha" yazılı bir mezar taşı bulunmuş, mezarının burası olabileceği iddia edilmiştir.[6]
Şiirlerinin özellikleri[değiştir Karacaoğlan Kimdir, Eserleri, Hayatı, Edebi Kişiliği Kısaca
» XVII yy. saz şairlerinden, veya ?
• Doğum, ölüm tarihleri gibi nerde doğduğu, öldüğü de kesin olarak bilinemeyen Karacaoğlan’m, güney illerimizde (Toroslar ve Gâvurdağı bölgelerinde) yaşayan Türkmenler arasında yetişmiş olduğu sanılıyor. Şiirlerinden Aydın, Niğde, Bor, Tokat, Ankara, Kayseri, Konya, Karaman, Adana, Diyarbakır, Halep ve Mardin’i gezdiği; Mısır, Trablus ve Rumeli’de bulunduğu, uzun yıllar gurbette yaşadığı anlaşılıyor.
• Karacaoğlan, XVII. yüzyılın ilk yarısında yaşamış Kâtibi, Kuloğlu, Öksüz Dede, Kayıkçı Kul Mustafa gibi tanınmış saz şairlerinin etkisi altında yetişti, kişiliğine erişerek yüzyılın ikinci yarısında geniş bir ün kazandı; bu ünü zamanla, bütün Anadolu ve Rumeli’ne, Azerbaycan ve Kırım’a kadar uzandı, hayatı etrafında menkıbeler doğmasına zemin hazırladı. Çağdaşlarından Aşık Ömer ile Gevherî’de görülen etki ve sevgileri Emrah, Zihnî, Dertli, Dadaloğlu gibi âşıkları aşarak Millî Edebiyat akımı (Rıza Tevfik Bölükbaşı, Faruk Nafiz Çamlıbel vb) ve Cumhuriyet devri (Necip Fazıl Kısakürek, Behçet Kemal Çağlar, Cahit Külebi, vb) şairlerine kadar geldi • Karacaoğlan; divan ve tekke şiiri etkilerine kapılmamış, medrese ve tekke şairleri gibi yazmaya özenmemiş, aruz veznini bile kullanmamış, bir ozan gibi geleneklere, hayata ve halk zevkine bağlı, aşk ve gurbet temalarına sadık kalmış; tabiat güzellikleri, kır, köy hayatı ortasında aşk, sevinç ve üzüntülerini dile getiren bir köy ve aşiret, bir aşk ve tabiat şairi olmasını bilmiştir. Şimdiye kadar ele geçen beş yüzden fazla şiirinde yalnız 6+5 veya 4+4 ölçüsünü kullandığı, en çok koşma, semai, ara sıra da destan söylediği görülen Karacaoğlan’ın şiirleri, bugün Türk saz şiiri denince ilk akla gelen, bu alanda en başarılı, en değerli şiirlerdir.
• Sadettin Nüzhet Ergun’un Karacaoğlan, Hayatı ve Şiirleri (, b) adlı eserinden bu yana, hakkında yirmiye yakın inceleme ve tanıtma kitabı yayımlandı. Bütün şiirler bu defa Cahit Öztelli tarafından derlendi ( şiir, sözlük ve bibliyografya, ). Hayatı Yaşar Kemal’in Üç Anadolu Efsanesi’nâz hikâyeleştirildi ().
Biyografiler için tıklayınız!
Ders Kitabı Cevapları
nest...
Karacaoğlan Kimdir, Eserleri, Hayatı, Edebi Kişiliği Kısaca
» XVII yy. saz şairlerinden, veya ?
• Doğum, ölüm tarihleri gibi nerde doğduğu, öldüğü de kesin olarak bilinemeyen Karacaoğlan’m, güney illerimizde (Toroslar ve Gâvurdağı bölgelerinde) yaşayan Türkmenler arasında yetişmiş olduğu sanılıyor. Şiirlerinden Aydın, Niğde, Bor, Tokat, Ankara, Kayseri, Konya, Karaman, Adana, Diyarbakır, Halep ve Mardin’i gezdiği; Mısır, Trablus ve Rumeli’de bulunduğu, uzun yıllar gurbette yaşadığı anlaşılıyor.
• Karacaoğlan, XVII. yüzyılın ilk yarısında yaşamış Kâtibi, Kuloğlu, Öksüz Dede, Kayıkçı Kul Mustafa gibi tanınmış saz şairlerinin etkisi altında yetişti, kişiliğine erişerek yüzyılın ikinci yarısında geniş bir ün kazandı; bu ünü zamanla, bütün Anadolu ve Rumeli’ne, Azerbaycan ve Kırım’a kadar uzandı, hayatı etrafında menkıbeler doğmasına zemin hazırladı. Çağdaşlarından Aşık Ömer ile Gevherî’de görülen etki ve sevgileri Emrah, Zihnî, Dertli, Dadaloğlu gibi âşıkları aşarak Millî Edebiyat akımı (Rıza Tevfik Bölükbaşı, Faruk Nafiz Çamlıbel vb) ve Cumhuriyet devri (Necip Fazıl Kısakürek, Behçet Kemal Çağlar, Cahit Külebi, vb) şairlerine kadar geldi • Karacaoğlan; divan ve tekke şiiri etkilerine kapılmamış, medrese ve tekke şairleri gibi yazmaya özenmemiş, aruz veznini bile kullanmamış, bir ozan gibi geleneklere, hayata ve halk zevkine bağlı, aşk ve gurbet temalarına sadık kalmış; tabiat güzellikleri, kır, köy hayatı ortasında aşk, sevinç ve üzüntülerini dile getiren bir köy ve aşiret, bir aşk ve tabiat şairi olmasını bilmiştir. Şimdiye kadar ele geçen beş yüzden fazla şiirinde yalnız 6+5 veya 4+4 ölçüsünü kullandığı, en çok koşma, semai, ara sıra da destan söylediği görülen Karacaoğlan’ın şiirleri, bugün Türk saz şiiri denince ilk akla gelen, bu alanda en başarılı, en değerli şiirlerdir.
• Sadettin Nüzhet Ergun’un Karacaoğlan, Hayatı ve Şiirleri (, b) adlı eserinden bu yana, hakkında yirmiye yakın inceleme ve tanıtma kitabı yayımlandı. Bütün şiirler bu defa Cahit Öztelli tarafından derlendi ( şiir, sözlük ve bibliyografya, ). Hayatı Yaşar Kemal’in Üç Anadolu Efsanesi’nâz hikâyeleştirildi ().
Biyografiler için tıklayınız!