SORU 1:
\( a, b \in \mathbb{Z^+} \) olmak üzere,
aşağıdaki ifadelerden hangisinin karekökü \( a + b\sqrt{3} \) şeklinde olamaz?
(a) \( 28 + 16\sqrt{3} \)
(b) \( 52 + 16\sqrt{3} \)
(c) \( 67 + 16\sqrt{3} \)
(d) \( 88 + 16\sqrt{3} \)
(e) \( + 16\sqrt{3} \)
Çözümü Göster
Seçeneklerdeki ifadelerin tümü \( m + 16\sqrt{3} \) şeklindedir. Buna göre aşağıdaki eşitliği yazabiliriz.
\( \sqrt{m + 16\sqrt{3}} = a + b\sqrt{3} \)
İki tarafın karesini alalım.
\( m + 16\sqrt{3} = (a + b\sqrt{3})^2 \)
\( = a^2 + 2ab\sqrt{3} + (b\sqrt{3})^2 \)
\( = a^2 + 2ab\sqrt{3} + 3b^2 \)
\( = a^2 + 3b^2 + 2ab\sqrt{3} \)
Eşitliğin iki tarafında \( \sqrt{3} \) ifadelerinin katsayıları için \( 16 = 2ab \) eşitliğini sağlayan tüm \( a \) ve \( b \) pozitif tam sayı değerlerini yazalım.
\( a = 1, \quad b = 8 \) için:
\( m = a^2 + 3b^2 = 1^2 + 3 \cdot 8^2 = \)
Bu durumda cevap \( + 16\sqrt{3} \) olur.
\( a = 2, \quad b = 4 \) için:
\( m = a^2 + 3b^2 = 2^2 + 3 \cdot 4^2 = 52 \)
Bu durumda cevap \( 52 + 16\sqrt{3} \) olur.
\( a = 4, \quad b = 2 \) için:
\( m = a^2 + 3b^2 = 4^2 + 3 \cdot 2^2 = 28 \)
Bu durumda cevap \( 28 + 16\sqrt{3} \) olur.
\( a = 8, \quad b = 1 \) için:
\( m = a^2 + 3b^2 = 8^2 + 3 \cdot 1^2 = 67 \)
Bu durumda cevap \( 67 + 16\sqrt{3} \) olur.
Buna göre karekökü \( a + b\sqrt{3} \) şeklinde olamayacak olan ifade (d) seçeneğidir.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 2:
\( x \) asal sayı, \( b \) doğal sayıdır.
Buna göre \( \sqrt[3]{x + 19} = b \) işleminde \( x \)'in alabileceği en küçük değer nedir?
Çözümü Göster
\( \sqrt[3]{x + 19} = b \)
İki tarafın küpünü alalım.
\( x + 19 = b^3 \)
\( x = b^3 - 19 \)
Buna göre küpünün 19 eksiği bir asal sayı olan en küçük \( x \) sayısını bulmalıyız. Farklı \( b \) sayıları için yukarıdaki ifadeyi hesaplayalım.
\( 3^3 - 19 = 8 \Longrightarrow \) Asal değil
\( 4^3 - 19 = 45 \Longrightarrow \) Asal değil
\( 5^3 - 19 = \Longrightarrow \) Asal değil
\( 6^3 - 19 = \Longrightarrow \) Asal
Buna göre \( x \)'in alabileceği en küçük değer olur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 3:
\( \sqrt{} \) metre uzunluğundaki bir ipin yarısı her biri \( 5\sqrt{2} \) metre uzunluğunda olacak şekilde kaç parçaya ayrılabilir?
Çözümü Göster
\( \dfrac{\sqrt{} \cdot \frac{1}{2}}{5\sqrt{2}} = \dfrac{\sqrt{}}{10\sqrt{2}} \)
\( = \dfrac{\sqrt{}}{\sqrt{}} = \sqrt{\dfrac{}{}} \)
\( = \sqrt{9} = 3 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 4:
\( \dfrac{6\sqrt{}}{\sqrt{7}} + \dfrac{6\sqrt{}}{\sqrt{3}} - \dfrac{89\sqrt{3}}{\sqrt{7}} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
Köklü ifadelerin hepsini kök dışına çıkaralım.
\( \dfrac{6 \cdot 9\sqrt{3}}{ \sqrt{7}} + \dfrac{6 \cdot 4\sqrt{7}}{\sqrt{3}} - \dfrac{89\sqrt{3}}{\sqrt{7}} \)
Tüm kesirlerin paydalarını \( \sqrt{21} \)'de eşitleyelim.
\( = \dfrac{54\sqrt{3} \cdot \sqrt{3}}{\sqrt{21}} + \dfrac{24\sqrt{7} \cdot \sqrt{7}}{\sqrt{21}} - \dfrac{89\sqrt{3} \cdot \sqrt{3}}{\sqrt{21}} \)
\( = \dfrac{ + - }{\sqrt{21}} = \dfrac{63}{\sqrt{21}} \)
Paydayı rasyonel yapmak için payı ve paydayı \( \sqrt{21} \) ile çarpalım.
\( = \dfrac{63 \cdot \sqrt{21}}{21} = 3\sqrt{21} \) olarak buluruz.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 5:
\( (\sqrt[8]{\sqrt[3]{7^8}})^9 \cdot (\sqrt[3]{\sqrt[8]{7^9}})^8 \)
ifadesinin en sade hali nedir?
Çözümü Göster
Köklü ifadeleri üslü ifade biçiminde yazalım.
\( (\sqrt[8]{7^{\frac{8}{3}}})^9 \cdot (\sqrt[3]{7^{\frac{9}{8}}})^8 \)
\( = (7^{\frac{8}{3} \cdot \frac{1}{8}})^9 \cdot (7^{\frac{9}{8} \cdot \frac{1}{3}})^8 \)
\( = (7^{\frac{1}{3}})^9 \cdot (7^{\frac{3}{8}})^8 \)
\( = 7^3 \cdot 7^3 = 7^6 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 6:
\( \sqrt[4]{(9! + 10! + 11!) \cdot A} \) işleminin sonucunu rasyonel yapan en küçük \( A \) tam sayısı kaçtır?
Çözümü Göster
Kök içindeki ifadeyi çarpanlarına ayıralım.
\( \sqrt[4]{(9! + 10 \cdot 9! + 11 \cdot 10 \cdot 9!) \cdot A} \)
\( = \sqrt[4]{9! \cdot (1 + 10 + ) \cdot A} = \sqrt[4]{9! \cdot \cdot A} \)
Kök içindeki ifadeyi asal çarpanlarına ayıralım.
\( = \sqrt[4]{2^7 \cdot 3^4 \cdot 5^1 \cdot 7^1 \cdot 11^2 \cdot A} \)
Köklü ifadenin derecesi 4 olduğu için, ifadenin rasyonel olabilmesi tüm asal çarpanların üsleri 4 ya da 4'ün bir tam sayı katı olmalıdır.
Buna göre bu ifadeyi rasyonel hale getirecek en küçük \( A \) sayısı içinde 2 çarpanı 1 kez, 5 ve 7 çarpanları 3'er kez, 11 çarpanı da 2 kez bulunmalıdır.
\( A = 2^1 \cdot 5^3 \cdot 7^3 \cdot 11^2 \)
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 7:
\( \sqrt{\sqrt{3} - 1} \cdot \sqrt[3]{\sqrt{3} + 1} \cdot \sqrt[6]{\sqrt{3} + 1} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
İkinci çarpanın derecesini 2 ile çarpıp kök içinin karesini alalım.
\( \sqrt{\sqrt{3} - 1} \cdot \sqrt[6]{(\sqrt{3} + 1)^2} \cdot \sqrt[6]{\sqrt{3} + 1} \)
İkinci ve üçüncü çarpanların dereceleri eşit olduğu için kök içlerini birleştirebiliriz.
\( = \sqrt{\sqrt{3} - 1} \cdot \sqrt[6]{(\sqrt{3} + 1)^3} \)
İkinci çarpanın derecesini ve kök içinin üssünü 3'e bölelim.
\( = \sqrt{\sqrt{3} - 1} \cdot \sqrt{\sqrt{3} + 1} \)
İki çarpanın dereceleri eşit olduğu için kök içlerini birleştirebiliriz.
\( = \sqrt{(\sqrt{3} - 1)(\sqrt{3} + 1}) \)
Kare farkı özdeşliğini kullanalım.
\( = \sqrt{(\sqrt{3})^2 - 1^2} = \sqrt{2} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 8:
\( \sqrt{\sqrt{20} + \sqrt{45}} \cdot (\sqrt[4]{80} - \sqrt[4]{5}) \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
Kök içindeki sayıları asal çarpanları cinsinden yazalım.
\( \sqrt{\sqrt{2^2 \cdot 5} + \sqrt{3^2 \cdot 5}} \cdot (\sqrt[4]{2^4 \cdot 5} - \sqrt[4]{5}) \)
\( = \sqrt{2\sqrt{5} + 3\sqrt{5}} \cdot (2\sqrt[4]{5} - \sqrt[4]{5}) \)
\( = \sqrt{5\sqrt{5}} \cdot \sqrt[4]{5} \)
Birinci çarpanın derecesini 2 ile çarpıp kök içinin karesini alalım.
\( = \sqrt[4]{(5\sqrt{5})^2} \cdot \sqrt[4]{5} = \sqrt[4]{5^2 \cdot 5} \cdot \sqrt[4]{5}\)
\( = \sqrt[4]{5^3} \cdot \sqrt[4]{5} \)
İki çarpanın dereceleri eşit olduğu için kök içlerini birleştirebiliriz.
\( = \sqrt[4]{5^3 \cdot 5} = \sqrt[4]{5^4} = 5 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU 9:
\( \sqrt{7 + x} - \sqrt{x + 3} = A \) olduğuna göre,
\( \sqrt{7 + x} + \sqrt{x + 3} = B \) ifadesinin \( A \) cinsinden değeri kaçtır?
Çözümü Göster
\( A \) ve \( B \) eşitliklerini birbiri ile çarpalım.
\( A \cdot B = (\sqrt{7 + x} - \sqrt{x + 3})(\sqrt{7 + x} + \sqrt{x + 3}) \)
İki kare farkı özdeşliğini kullanalım.
\( = (\sqrt{7 + x})^2 - (\sqrt{x + 3})^2 \)
\( = (7 + x) - (x + 3) \)
\( A \cdot B = 4 \)
\( B = \dfrac{4}{A} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \dfrac{1}{\sqrt[3]{9} + \sqrt[3]{3} + 1} = A \) olduğuna göre,
\( \sqrt[3]{3} - 1 = B \) ifadesinin \( A \) cinsinden değeri kaçtır?
Çözümü Göster
Küp farkı özdeşliği aşağıdaki gibidir.
\( a^3 - b^3 = (a - b)(a^2 + ab + b^2) \)
\( B \) ifadesi ile \( A \) ifadesinin paydası bir küp farkı özdeşliğinin iki çarpanıdır.
\( A \) ifadesinin payını ve paydasını \( \sqrt[3]{3} - 1 \) ile çarpalım.
\( A = \dfrac{\sqrt[3]{3} - 1}{(\sqrt[3]{3} - 1)(\sqrt[3]{9} + \sqrt[3]{3} + 1)} \)
\( = \dfrac{\sqrt[3]{3} - 1}{(\sqrt[3]{3} - 1)((\sqrt[3]{3})^2 + \sqrt[3]{3} + 1)} \)
\( = \dfrac{\sqrt[3]{3} - 1}{(\sqrt[3]{3})^3 - 1} \)
\( = \dfrac{\sqrt[3]{3} - 1}{2} = \dfrac{B}{2} \)
\( B \)'yi yalnız bırakalım.
\( B = 2A \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt[4]{3 - \sqrt{5}} \cdot \sqrt{\sqrt{10} + \sqrt{2}} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
İki çarpanı birbiri ile çarpabilmek için önce derecelerini eşitleyelim.
İkinci çarpanın derecesini 2 ile çarpıp kök içinin karesini alalım.
\( \sqrt[4]{3 - \sqrt{5}} \cdot \sqrt[4]{(\sqrt{10} + \sqrt{2})^2} \)
\( = \sqrt[4]{3 - \sqrt{5}} \cdot \sqrt[4]{(\sqrt{10})^2 + 2\sqrt{20} + (\sqrt{2})^2} \)
\( = \sqrt[4]{3 - \sqrt{5}} \cdot \sqrt[4]{12 + 2\sqrt{20}} \)
\( = \sqrt[4]{3 - \sqrt{5}} \cdot \sqrt[4]{12 + 4\sqrt{5}} \)
Derecelerini eşitlediğimiz köklü ifadeleri çarpalım.
\( = \sqrt[4]{(3 - \sqrt{5}) \cdot (12 + 4\sqrt{5})} \)
\( = \sqrt[4]{36 + 12\sqrt{5} - 12\sqrt{5} - 20} \)
\( = \sqrt[4]{16} = 2 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt{2} = a, \quad \sqrt{3} = b, \quad \sqrt{5} = c \) olmak üzere,
\( \sqrt[4]{0,} \) ifadesinin \( a \), \( b \) ve \( c \) cinsinden eşiti nedir?
Çözümü Göster
Sorudaki ifadeyi asal çarpanları cinsinden yazalım.
\( \sqrt[4]{\dfrac{36}{}} = \sqrt[4]{\dfrac{2^2 \cdot 3^2}{10^3}} \)
\( = \sqrt[4]{\dfrac{2^2 \cdot 3^2}{2^3 \cdot 5^3}} = \sqrt[4]{\dfrac{3^2}{2 \cdot 5^3}} \)
\( = \dfrac{\sqrt[4]{3^2}}{\sqrt[4]{2} \cdot \sqrt[4]{5^3}} \)
Köklü ifadeleri üslü ifade şeklinde yazalım.
\( = \dfrac{3^\frac{1}{2}}{2^\frac{1}{4} \cdot 5^\frac{3}{4}} = \dfrac{3^\frac{1}{2}}{(2^\frac{1}{2})^\frac{1}{2} \cdot (5^\frac{1}{2})^\frac{3}{2}} \)
\( = \dfrac{\sqrt{3}}{(\sqrt{2})^\frac{1}{2} \cdot (\sqrt{5})^\frac{3}{2}} \)
Köklü ifadelerin yerlerine karşılıklarını yazalım.
\( = \dfrac{b}{a^\frac{1}{2} \cdot c^\frac{3}{2}} \)
Üslü ifadeleri köklü ifade şeklinde yazalım.
\( = \dfrac{b}{\sqrt{a} \cdot \sqrt{c^3}} \)
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \dfrac{(\sqrt[3]{9} - 1)(\sqrt[3]{81} + \sqrt[3]{9} + 1)}{(\sqrt[4]{5} - 1)(\sqrt[4]{5} + 1)(\sqrt{5} + 1)} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
Sorunun çözümü için önce payı düzenleyelim.
Küp farkı özdeşliği aşağıdaki gibidir.
\( a^3 - b^3 = (a - b)(a^2 + ab + b^2) \)
Paydaki ifadeyi bir küp farkının açılımı olarak düşünebiliriz.
\( (\sqrt[3]{9} - 1)(\sqrt[3]{81} + \sqrt[3]{9} + 1) \)
\( = (\sqrt[3]{9} - 1)((\sqrt[3]{9})^2 + \sqrt[3]{9} + 1) \)
\( = (\sqrt[3]{9})^3 - 1^3 = 8 \)
Şimdi paydayı düzenleyelim.
\( (\sqrt[4]{5} - 1)(\sqrt[4]{5} + 1)(\sqrt{5} + 1) \)
İlk iki çarpana kare farkı özdeşliğini uygulayalım.
\( = ((\sqrt[4]{5})^2 - 1^2)(\sqrt{5} + 1) \)
\( = (\sqrt{5} - 1)(\sqrt{5} + 1) \)
İki çarpana tekrar kare farkı özdeşliğini uygulayalım.
\( = (\sqrt{5})^2 - 1^1 = 4 \)
Pay ve paydanın sadeleştirilmiş hallerini birbirine bölelim.
\( \dfrac{8}{4} = 2 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt[4]{4 + \sqrt{12}} \cdot \sqrt{\sqrt{3} - 1} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
İfadeyi düzenleyelim.
\( = \sqrt[4]{4 + 2\sqrt{3}} \cdot \sqrt{\sqrt{3} - 1} \)
İkinci çarpanın derecesini 2 ile çarpıp kök içinin karesini alalım.
\( = \sqrt[4]{4 + 2\sqrt{3}} \cdot \sqrt[4]{(\sqrt{3} - 1)^2} \)
\( = \sqrt[4]{4 + 2\sqrt{3}} \cdot \sqrt[4]{3 - 2\sqrt{3} + 1} \)
\( = \sqrt[4]{4 + 2\sqrt{3}} \cdot \sqrt[4]{4 - 2\sqrt{3}} \)
\( = \sqrt[4]{(4 + 2\sqrt{3})(4 - 2\sqrt{3})} \)
Kare farkı özdeşliğini kullanalım.
\( = \sqrt[4]{4^2 - (2\sqrt{3})^2} \)
\( = \sqrt[4]{16 - 12} = \sqrt[4]{4} = \sqrt{2} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt[a]{4} = \sqrt[b]{64}, \quad \sqrt[b]{27} = \sqrt[c]{81} \) ve
\( a \cdot b \cdot c = 12 \) olduğuna göre, \( a + b + c \) kaçtır?
Çözümü Göster
Köklü ifadelerin içini düzenleyelim.
\( \sqrt[a]{4} = \sqrt[b]{4^3} \)
\( \sqrt[b]{3^3} = \sqrt[c]{3^4} \)
Köklü ifadeleri üslü ifadelere çevirelim.
\( 4^{\frac{1}{a}} = 4^{\frac{3}{b}} \)
\( 3^{\frac{3}{b}} = 3^{\frac{4}{c}} \)
Tabanları -1, 0, 1'den farklı ve birbirine eşit iki üslü ifade birbirine eşitse üsleri de eşittir.
\( \dfrac{1}{a} = \dfrac{3}{b} \)
\( \dfrac{3}{b} = \dfrac{4}{c} \)
Buna göre orantı sabiti \( \frac{1}{k} \) olacak şekilde aşağıdaki orantıyı yazabiliriz.
\( \dfrac{1}{a} = \dfrac{3}{b} = \dfrac{4}{c} = \dfrac{1}{k} \)
\( a = k, \quad b = 3k, \quad c = 4k \)
\( k \cdot 3k \cdot 4k = 12k^3 = 12 \)
\( k = 1 \)
\( a = k = 1, \quad b = 3k = 3, \quad c = 4k = 4 \)
\( a + b + c = 1 + 3 + 4 = 8 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt{x} + 1 = \sqrt{6} \) olduğuna göre, \( x + \dfrac{10}{\sqrt{x}} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
\( \sqrt{x} = \sqrt{6} - 1 \)
\( (\sqrt{x})^2 = (\sqrt{6} - 1)^2 \)
\( x = 6 - 2\sqrt{6} + 1 = 7 - 2\sqrt{6} \)
Bu değeri sonucu istenen işlemde yerine koyalım.
\( x + \dfrac{10}{\sqrt{x}} = 7 - 2\sqrt{6} + \dfrac{10}{\sqrt{6} - 1} \)
İkinci terimin payını ve paydasını paydanın eşleniği ile çarpalım.
\( = 7 - 2\sqrt{6} + \dfrac{10(\sqrt{6} + 1)}{(\sqrt{6} - 1)(\sqrt{6} + 1) } \)
\( 7 - 2\sqrt{6} + \dfrac{10(\sqrt{6} + 1)}{5} \)
\( 7 - 2\sqrt{6} + 2(\sqrt{6} + 1) \)
\( 7 - 2\sqrt{6} + 2\sqrt{6} + 2 \)
\( = 9\) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \dfrac{\sqrt{10} - 2 + \sqrt{5} - \sqrt{2}}{\sqrt{7 - \sqrt{40}}} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
Önce paydayı düzenleyelim.
Köklü ifadeden kurtulmak için kök içini bir ifadenin parantez karesi şeklinde yazalım.
\( \sqrt{7 - \sqrt{4 \cdot 10}} = \sqrt{7 - 2\sqrt{10}} \)
\( = \sqrt{(5 + 2) - 2\sqrt{5 \cdot 2}} \)
\( = \sqrt{(\sqrt{5} - \sqrt{2})^2} \)
\( = \sqrt{5} - \sqrt{2} \)
Soruda verilen işlem aşağıdaki şekilde olur.
\( \dfrac{\sqrt{10} - 2 + \sqrt{5} - \sqrt{2}}{\sqrt{5} - \sqrt{2}} \)
Paydaki ifadeyi çarpanlarına ayıralım.
\( = \dfrac{\sqrt{2} \cdot (\sqrt{5} - \sqrt{2}) + \sqrt{5} - \sqrt{2}}{\sqrt{5} - \sqrt{2}} \)
\( = \dfrac{(\sqrt{5} - \sqrt{2})(\sqrt{2} + 1)}{\sqrt{5} - \sqrt{2}} \)
\( = \sqrt{2} + 1 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt{\sqrt{28 + 8\sqrt{12}}} \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
İçteki köklü ifadeden kurtulmak için kök içini bir ifadenin parantez karesi şeklinde yazalım.
\( \sqrt{\sqrt{28 + (2 \cdot 4)\sqrt{12}}} \)
\( = \sqrt{\sqrt{(16 + 12) + 2\sqrt{16 \cdot 12}}} \)
\( = \sqrt{\sqrt{(\sqrt{16} + \sqrt{12})^2}} \)
\( = \sqrt{\sqrt{16} + \sqrt{12}} \)
\( = \sqrt{4 + 2\sqrt{3}} \)
Aynı işlemi tekrarlayalım.
\( = \sqrt{(3 + 1) + 2\sqrt{3 \cdot 1}} \)
\( = \sqrt{(\sqrt{3} + 1)^2} \)
\( = \sqrt{3} + 1 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt{11 + 4\sqrt{6}} - \sqrt{11 - 4\sqrt{6}} \) ifadesinin en sade hali nedir?
Çözümü Göster
Verilen ifadeyi düzenleyelim.
\( \sqrt{11 + 2\sqrt{6 \cdot 4}} - \sqrt{11 - 2\sqrt{6 \cdot 4}} \)
\( = \sqrt{11 + 2\sqrt{24}} - \sqrt{11 - 2\sqrt{24}} \)
Dıştaki köklü ifadelerden kurtulmak için kök içlerini bir ifadenin parantez karesi şeklinde yazalım.
\( = \sqrt{(8 + 3) + 2\sqrt{8 \cdot 3}} - \sqrt{(8 + 3) - 2\sqrt{8 \cdot 3}} \)
\( = \sqrt{(\sqrt{8} + \sqrt{3})^2} - \sqrt{(\sqrt{8} - \sqrt{3})^2} \)
\( = (\sqrt{8} + \sqrt{3}) - (\sqrt{8} - \sqrt{3}) \)
\( = 2\sqrt{3} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( (\sqrt{28} - \sqrt{12}) \cdot (\sqrt{5 + \sqrt{21}}) \) işleminin sonucu kaçtır?
Çözümü Göster
İkinci köklü ifadeyi \( \dfrac{\sqrt{2}}{\sqrt{2}} \) ile çarpalım.
\( (\sqrt{28} - \sqrt{12}) \cdot \dfrac{(\sqrt{5 + \sqrt{21}}) \cdot \sqrt{2}}{\sqrt{2}} \)
\( = (\sqrt{28} - \sqrt{12}) \cdot \dfrac{\sqrt{10 + 2\sqrt{21}}}{\sqrt{2}} \)
\( \sqrt{10 + 2\sqrt{21}} \) ifadesini parantez karesi şeklinde yazalım.
\( = (\sqrt{28} - \sqrt{12}) \cdot \dfrac{\sqrt{(7 + 3) + 2\sqrt{7 \cdot 3}}}{\sqrt{2}} \)
\( = (\sqrt{28} - \sqrt{12}) \cdot \dfrac{\sqrt{(\sqrt{7} + \sqrt{3})^2}}{\sqrt{2}} \)
\( = (\sqrt{28} - \sqrt{12}) \cdot \dfrac{\sqrt{7} + \sqrt{3}}{\sqrt{2}} \)
Parantez içindeki köklü ifadeyi düzenleyelim.
\( = (2\sqrt{7} - 2\sqrt{3}) \cdot \dfrac{\sqrt{7} + \sqrt{3}}{\sqrt{2}} \)
\( = 2(\sqrt{7} - \sqrt{3}) \cdot \dfrac{\sqrt{7} + \sqrt{3}}{\sqrt{2}} \)
\( = \sqrt{2} \cdot (\sqrt{7} - \sqrt{3}) \cdot (\sqrt{7} + \sqrt{3}) \)
Kare farkı özdeşliğini kullanalım.
\( = \sqrt{2} \cdot ((\sqrt{7})^2 - (\sqrt{3})^2) = 4\sqrt{2} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt[4]{a^3} \) sayısı \( a^{\frac{2}{3}} \) sayısından \( \%25 \) daha büyük olduğuna göre, \( a \) kaçtır?
Çözümü Göster
Soruda verilen ilişkiyi eşitlik olarak yazalım.
\( \sqrt[4]{a^3} = a^{\frac{2}{3}} \cdot (1 + \dfrac{25}{}) \)
\( a^{\frac{3}{4}} = a^{\frac{2}{3}} \cdot \dfrac{5}{4} \)
\( \dfrac{a^{\frac{3}{4}}}{a^{\frac{2}{3}}} = \dfrac{5}{4} \)
\( a^{\frac{3}{4} - \frac{2}{3}} = \dfrac{5}{4} \)
\( a^{\frac{1}{12}} = \dfrac{5}{4} \)
\( a = (\dfrac{5}{4})^{12} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( x = 14 - 6\sqrt{5} \) olduğuna göre, \( \sqrt{x} + 4 \cdot x^{-\frac{1}{2}} \) ifadesinin değeri kaçtır?
Çözümü Göster
x'i tam kare şeklinde yazalım.
\( x = 14 - 2\sqrt{45} \)
\( = (9 + 5) - 2\sqrt{9 \cdot 5} \)
\( = (\sqrt{9} - \sqrt{5})^2 \)
\( = (3 - \sqrt{5})^2 \)
Bulduğumuz \( x \) değerini sorudaki ifadede yerine koyalım.
\( \sqrt{x} + 4 \cdot x^{-\frac{1}{2}} \)
\( = \sqrt{(3 - \sqrt{5})^2} + 4 \cdot \dfrac{1}{\sqrt{(3 - \sqrt{5})^2}} \)
\( = 3 - \sqrt{5} + 4 \cdot \dfrac{1}{3 - \sqrt{5}} \)
Kesirli ifadenin payını ve paydasını paydanın eşleniği ile çarpalım.
\( = 3 - \sqrt{5} + 4 \cdot \dfrac{3 + \sqrt{5}}{3^2 - (\sqrt{5})^2} \)
\( = 3 - \sqrt{5} + 3 + \sqrt{5} \)
\( = 6 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \dfrac{3}{\sqrt{7 + \sqrt{40}}} - \dfrac{4}{\sqrt{8 + \sqrt{48}}} + \dfrac{1}{\sqrt{11 + \sqrt{}}} \) ifadesinin değeri kaçtır?
Çözümü Göster
\( 7 + \sqrt{40} = (5 + 2) + 2\sqrt{5 \cdot 2} \)
\( = (\sqrt{5} + \sqrt{2})^2 \)
\( 8 + \sqrt{48} = (6 + 2) + 2\sqrt{6 \cdot 2} \)
\( = (\sqrt{6} + \sqrt{2})^2 \)
\( 11 + \sqrt{} = (6 + 5) + 2\sqrt{6 \cdot 5} \)
\( = (\sqrt{6} + \sqrt{5})^2 \)
Değeri istenen ifadeyi düzenleyelim.
\( \dfrac{3}{\sqrt{7 + \sqrt{40}}} - \dfrac{4}{\sqrt{8 + \sqrt{48}}} + \dfrac{1}{\sqrt{11 + \sqrt{}}} \)
\( = \dfrac{3}{\sqrt{(\sqrt{5} + \sqrt{2})^2}} - \dfrac{4}{\sqrt{(\sqrt{6} + \sqrt{2})^2}} + \dfrac{1}{\sqrt{(\sqrt{6} + \sqrt{5})^2}} \)
\( = \dfrac{3}{\sqrt{5} + \sqrt{2}} - \dfrac{4}{\sqrt{6} + \sqrt{2}} + \dfrac{1}{\sqrt{6} + \sqrt{5}} \)
Kesirlerin pay ve paydalarını paydaların eşlenikleri ile çarpalım.
\( = \dfrac{3(\sqrt{5} - \sqrt{2})}{(\sqrt{5})^2 - (\sqrt{2})^2} - \dfrac{4(\sqrt{6} - \sqrt{2})}{(\sqrt{6})^2 - (\sqrt{2})^2} + \dfrac{\sqrt{6} - \sqrt{5}}{(\sqrt{6})^2 - (\sqrt{5})^2} \)
\( = \dfrac{3(\sqrt{5} - \sqrt{2})}{3} - \dfrac{4(\sqrt{6} - \sqrt{2})}{4} + \dfrac{\sqrt{6} - \sqrt{5}}{1} \)
\( = \sqrt{5} - \sqrt{2} - \sqrt{6} + \sqrt{2} + \sqrt{6} - \sqrt{5} \)
\( = 0 \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt[3]{\dfrac{2\sqrt{28} + 29}{\sqrt{28} - 1}} \) ifadesinin en sade hali nedir?
Çözümü Göster
Paydadaki köklü ifadeden kurtulmak için paydayı eşleniği olan \( \sqrt{28} + 1 \) ile genişletelim.
\( \sqrt[3]{\dfrac{(2\sqrt{28} + 29)(\sqrt{28} + 1)}{(\sqrt{28} - 1)(\sqrt{28} + 1)}} \)
\( = \sqrt[3]{\dfrac{(2\sqrt{28} + 29)(\sqrt{28} + 1)}{(\sqrt{28})^2 - 1}} \)
\( = \sqrt[3]{\dfrac{(2\sqrt{28} + 29)(\sqrt{28} + 1)}{27}} \)
Paydaki ilk çarpanı parantez karesi şeklinde yazalım.
\( (a + b)^2 = a^2 + 2ab + b^2 \)
\( 2\sqrt{28} + 29 = 2\sqrt{28 \cdot 1} + 28 + 1 \)
\( a = \sqrt{28}, \quad b = 1 \) olmak üzere,
\( = (\sqrt{28} + 1)^2 \)
Denklemde yerine yazalım.
\( x = \sqrt[3]{\dfrac{(\sqrt{28} + 1)^2(\sqrt{28} + 1)}{27}} \)
\( = \sqrt[3]{\dfrac{(\sqrt{28} + 1)^3}{27}} \)
\( = \dfrac{\sqrt{28} + 1}{3} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( x = 3 - \sqrt{2} + \sqrt{11} \) olduğuna göre, \( x^2 - 6x - 4 \) ifadesinin değeri kaçtır?
Çözümü Göster
Değeri istenen ifadeyi tam kareye tamamlamak için \( -4 = 9 - 13 \) yazalım.
\( x^2 - 6x + 9 - 13 = (x - 3)^2 - 13 \)
\( x \)'i yerine koyalım.
\( (3 - \sqrt{2} + \sqrt{11} - 3)^2 - 13 \)
\( = (\sqrt{11} - \sqrt{2})^2 - 13 \)
\( = 11 - 2\sqrt{11}\sqrt{2} + 2 - 13 \)
\( = -2\sqrt{22} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin
SORU
\( \sqrt{-\sqrt{5} + \sqrt{-3 + 4\sqrt{14 + 6\sqrt{5}}}} \) ifadesinin değeri kaçtır?
Çözümü Göster
En içteki köklü ifadeden başlayarak köklerden kurtulmaya çalışalım.
\( \sqrt{14 + 6\sqrt{5}} \) ifadesini bir ifadenin parantez karesi şeklinde yazalım.
\( \sqrt{9 + 5 + 2\sqrt{9 \cdot 5}} = \sqrt{(3 + \sqrt{5})^2} \)
\( = 3 + \sqrt{5} \)
Bu değeri sorudaki ifadede yerine koyalım.
\( \sqrt{-\sqrt{5} + \sqrt{-3 + 4 \cdot (3 + \sqrt{5})}} = \sqrt{-\sqrt{5} + \sqrt{-3 + 12 + 4\sqrt{5}}} \)
\( = \sqrt{-\sqrt{5} + \sqrt{9 + 4\sqrt{5}}} \)
\( \sqrt{9 + 4\sqrt{5}} \) ifadesini yine bir ifadenin parantez karesi şeklinde yazalım.
\( \sqrt{4 + 5 + 2\sqrt{4 \cdot 5}} = \sqrt{(2 + \sqrt{5})^2} \)
\( = 2 + \sqrt{5} \)
Bu değeri sorudaki ifadede yerine koyalım.
\( \sqrt{-\sqrt{5} + 2 + \sqrt{5}} \)
\( = \sqrt{2} \) bulunur.
Soru sorun Soruda hata bildirin